Neisti - 20.08.1948, Blaðsíða 3
i
N’ErSTI
s
VERZLUNARMALIN OG FRAMKVÆMD ÞEIRRA
(FRAMHALD AF 2. SÍDL)
■% að greiða með þessum vörum úr
ríkissjóði. Af þessu hefur aftur
leitt það, að afskipti ríkisvaldsins
af þessum þætti verzlunarinnar
hefur orðið víðtækari og meiri en
ella. Lætur það að líkum, að ríkis-
valdið getur ekki tekið á sig millj-
óna ábyrgðir og töp, en látið með
öllu afskiptalaust um sölu og út-
flutning þessara afurða. Það virð-
ist stefna Mjölnismanna, og er
skiljanlegt. Með því að fylgja
henni, myndi afleiðingin verða það
öngþveiti og hrun, sem kommún-
istar þrá.
Höft og skommtun.
KOMMÚNISTAR eru óþreyt-
f andi í þeirri iðju að telja almenn-
ingi trú um, að það sé sérstakt
hugðarefni núv. ríkisstjórnar, og
þá sérstaklega Alþýðuflokksins, að
hér ríki sem allra harðsnúnust
hafta- og skömmtunarstefna. —
Jafnframt vilja þeir svo vera láta
sem ríkisstjórnin hafi komið á fót
núverandi úthlutunarkerfi og skrif
stofubákni innflutningsverzlmiar-
innar. Skal þetta nú nokkuð
* athugað.
Að styrjöldinni lokinni áttu Is-
lendingar all álitlega sjóði í er-
lendum gjaldeyri. Kommúnistar
vildu vera með í að eyða þessura
sjóði og tóku því þátt í myndun
r'ikisstjórnar undir forystu Ólafs
Thors. Eingöngu vegna skilyrða
Alþýðuflokksins við myndun
þeirrar stjórnar tókst að tryggja
^ það, að verulegum hluta þessara
sjóða var varið tii endurbygging-
ar framleiðslutækjanna en ekki í
hreinan eyðslueyrir. Aldrei hefur
eyðslueyrir landsmanna í ónauð-
synlega eða lítt nauðsynlega hluti
verið jafn mikill og þessi ár. Mikið
af þeim ónauðsynlega innflutningi,
sem átt hefur sér stað síðan nú-
verandi stjóm tók við völdum,
stafar frá þessum tima og byggist
V á þeim leyfum, sem þá voru út-
gefin. Nægir þar að benda á bif-
reiðainnflutninginn. Má í því sam-
bandi benda á, að heilidverzlunar-
fyrirtæki samvinnumanna hefur
sízt farið þar varhluta, enda þótt
ætla mætti, að hagsmunir félags-
samtakanna krefðust annarra að-
gerða.
I tíð fyrrv. ríkisstjórnar var
4 stofnað Nýbyggingarráð, sem
skyldi hafa með höndum uppbygg-
ingu framleiðslutækjanna, og Við-
skiptaiiáð stofnað á grundvelli
gjaldeyrisnefndarinnar gömlu. —
Þessi ráð starfa enn, en með
breyttum og bættum starfshátt-
um. Nýbyggingarráð fékk í mörg-
um tilfellum ekki að starfa eins
og þv'i var ætlað. Ráðríki ráðherra
kommúnista var það mikið, að þeir
tóku úr höndum ráðsins, í sínar
hendur, ýmis þau verkefni, sem þvi
var ætlað að framkvæma, með
þeim afleiðingum, að allar fram-
kvæmdir urðu skipulagslausari, og
dýrmætum þjóðarauði og gjald-
eyri var sóað að ástæðulausu. —
Leyfisveitingar Viðskiptaráðs voru
það skipulagslausar, að þetta ráð
hafði gefið út leyfi fyrir meiru fé
en handbært var, eða líklegt var,
að yrði handbært, þ.e. ávísað á
inneign, sem ekki var fyrir hendi.
Þegar kommúnistar sáu hvar
komið var, „gáfu þeir skít“ í alla
nýsköpun og hopuðu af hólmi og
yfirgáfu stjómarskútuna þegar
■ augljóst strand var fyrir dyrmn.
Það hefur verið verkefni núver-
andi ríkisstjórnar að halda tryggð
við nýsköpunina og bjarga því,
sem bjargað varð. En það var
ljóst, að ef átti að halda nýsköp-
uninni áfram, varð það að gerast
af þjóðartekjum og gjaldeyristekj-
um hvers árs, allt annað og meira
til var uppétið. En til þess, að það
mætti verða, þurfti þjóðin að
spara og neita sér tun ýmislega
eyðslu nauðsynlega og ónauðsyn-
lega, sem hafði viðgengist meðan
gjaldeyrissjóðirnir voru uppétnir.
Til þess, að svo mætti verða, varð
að skipuleggja betur en áður inn-
flutning og gjaldeyriseyðslu og
jafnframt að hafa sterkan 'ihlut-
unarrétt um notkun þeirra vara,
sem inn voru fluttar. Þetta er að
sjálfsögðu óvinsælt og bitnar á
mörgiun. Kommúnistarnir, sem
raestan hlut allra stjórnmáHaflokka
í landinu eiga á þessu ástandi,
standa nú álengdar eins og Fari-
seinn, berja sér á brjóst og þykjast
engan hlut eiga að máli. Svo langt
ganga þessir menn, að þeir bein-
línis leitast við að kenna núverandi
stjórn um stofnun ráða og nefnda.
sem þeir áttu mestan hlut að
sjálfir. Er þetta einungis eitt
glöggt dæmi enn um óheilindi
þeirra og fláttskap. En fátt sýnir
meira dugleysi þeirra og aum-
ingjaskap en að flýja af hólmi,
þegar á móti blæs og yfirgefa þá
nýsköpunarstefnu, sem þeir óverð-
ugt reyna að eigna sér.
Alþýðuflokkurinn er nú í stjórn-
arsamstarfi og hefur stjórnarfor-
ystu. Hann hefur í afstöðu sinni
til núverandi ríkisstjórnar, sem
fyrri er hann hefur tekið þátt í
látið málefnalegan grundvöll ráða.
Alþýðuflokknum er það Ijóst, að
meðan hann ekki hefur bolmagn
til framkvæmda stefnumála sinna,
er honum og umbjóðendum hans,
nauðsynlegt að ekkert tækifæri sé
látið ónotað til þess að þoka þeim
áleiðis í samstarfi við aðra flokka.
Þó að framkvæmd verzlunarmála
heyri nú undir starfssvið annars
af ráðherrum flokksins, þá er
Alþýðuflokknum það ljóst, og öli-
um landsmönnum, sem hafa óbrjál
aða dómgreind og sæmilega skýra
hugsun, að framkvæmd þessara
mála hlýtur að mótast að meiru
eða minna leyti af áhrifum þeirra
flokka, sem í samstjórn eru.
Samstarf stjórnmálaflokka eins
og einstaklinga byggist á því, að
hver aðiii haldi þá samninga, sem
gerðir hafa verið.
Alþýðuflokkurinn og allir lands-
menn, sem þekkja Emil Jónsson,
treysta þVi, að hann haldi gerða
samninga og hagi framkvæmdum
þar eftir. Jafnframt treysta þeir
því, að hann sjái til þess, að hlutur
hans umbjóðenda verði ekki fyrir
borð borinn.
Þetta er að sjálfsögðu komm-
únistum þyrnir 1 augum. Þeir meta
ekki orðheldni fremur en aðrar
borgaralegar dyggðir. Þessvegna
leggja þeir að öðru jöfnu þá menn
í einelti, sem kunnir eru að rétt-
sýni og staðfestu.
NARTIfl I BÆJARSTJðRANN
Blaðamenn ,,Siglfirðings“ og
Þóroddur hinn orðljóti, hafa að
undanförnu verið að þjóna nag-
dýrseðli sínu með narti í bæjar-
j stjórann. Sýnilega er Þóroddur
öllu klárari í þvi að skrifa níð um
náungann, og verða skyldmenni
hans við „Siglfirðing“ að herða
sig, ef Þóroddur á ekki að fara
með sigur af hólmi.
í „Mjölni“, sem kom út í fyrra-
dag ritar Þóroddur, þessi sann-
leikselskandi sál,!!! grein, er hann
nefnir: „Sofandi bæjarstjóri“. —
Neisti vill með allri virðingu fyrir
Þóroddi Guðmundssyni athuga að
nokkru verk hins „sofandi bæjar-
stjóra“.
Er Gunnar Vagnsson varð bæj-
arstjóri fyrir lVá ári síðan, beið
hins unga inanns mikil og erfið
verkefni. Það kom fljótlega í ljós,
að bæjarstjórinn vildi framkvæmd-
ir í stað kyrrstöðu, er hafði verið
s'iðasta árið, sem Áki var bæjar-
stjóri og eftirmanns Hertervigs. —
Nú verður aðeins lítillega minnzt
á það, sem bæjarstjórnin hefur
haft á prjónunum síðan Gunnar
Vagnsson varð bæjarstjóri:
1) Siglufjörður hefur nú eignast
togara og gerir hann út sjálfur.
2) Verkamannabústaðiniir eru
nú fullbyggðir, og búa þar nú 30
fjölskyldur.
3) Miklar og nauðsynlegar við-
gerðir hafa farið fram á þrýsti-
vatnspípunni við Skeiðsfoss, er Var
í mikilli hættu. Þessi viðgerð var
eitt af því, sem ráforku-
málastjóri setti sem skilyrði fyrir
því, að ný vélasamstæða fengist
að Skeiðsfoss. Og er nú unnið af
kráfti að undirbúningi þess máls.
4) Uppbygging innri- hafnar-
innar er hafin. Ennfremur bygg-
ing slipps, er kemur til þess að
geta tekið upp skip allt að 100
tonnum.
5) Byrjað er á stækkun vatns-
veitunnar.
6) Endurbygging sundlaugar-
innar miðar vel áfram.
7) Nýjar götur hafa verið
lagðar, sem kosta stór fé, og bær-
inn starfrækir grjótmulningsvél, til
þess að fá ofaníiburð í göturnar.
8) Byrjað verður á grunni nýja
Sjúkrahússins 'í haust.
9) Gagngerðar endurbætur hafa
farið fram á íþróttavellinum og
málefnum íþróttamanna sýndur
fullur skilningur.
í öllum þessum málefnum hefur
hinn „sofandi bæjarstjóri“ verið
driffjöðrin og notið stuðning til
þess af öllum flokkum bæjar-
stjórnarinnar. Fyrir dugnað sinn í
þessum málum hefur Gunnar
Vagnson aflað sér vinsælda, og
það svo, að Þóroddi finnst nóg
um og sezt hann því niður og
skrifar róggreinar um bæjarstjór-
ann. En þeim Mjölnismöimum skal
bent á það, að þessi rógsiðja ber
engan árangur. Hinsvegar væri
það athugandi fyrir flokk þeirra,
hvort það væri ekki betra fyrir þá
til fylgisaukningar að hafa Þórodd
á fullum launum suður í Reykja-
vík, heldur en hér, þar sem hann
virðjst gera allt samstarf innan
bæjarstjórnarinnar erfiðara,
enda enginn skaði skeður, þar sem
hann er hér endrum og eins, og
virðist fylgjast iUa með gangí
ýmissa bæjarmála af þeim sökum.
-- Að undanförnu hefur borið á
því, að hann hefur tafið fyrir
fundum með allskonar fyrirspum-
um og athugasemdum viðvíkjandi
mál, sem hafa hlotið afgreiðslu,
eða sem aðrir bæjarfuUtrúar hafa
verið vel inn í.
SlLDVBIÐIN
(Framhald af 1. síðu).
Njörður h.f.................. 2158
Olaf Henriksen ............... 360
Pólstjarnan h.f.............. 2582
Reykjanes h.f................ 2533
Samvinnufél. Isfirðinga .... 1504
Söltunarfélagið h.f........... 357
Sölt.stöð J.B. Hjaltalín .... 1006
Stölt.stöð. Drangey ......... 2155
Sölt.stöð Nöf ............... 2748
Sölt.stöð Ö. Ragnars ....... 1.791
Sölt.stöð Sigf. Baldvins .... 2616
Sunna h.f................... 4.159
Samtals 33.213
I