Mjölnir - 30.06.1939, Blaðsíða 2

2______________M J Ö L N í R
Lýðræðið ofsótt
í nafni „lýðræðisins“.
Nú síðustu mánuðína hefir það
hvað eftir annað komið fram á
opinberum vettvangi, að þess hefir
verið krafizt, að Sósialistaflokkur-
inn og öll starfsemi hans yrði
bönnuð. — Og það sem mestum
firnum sætir er, að það er Alþýðu-
flokkurinn, sem kennir sig við al-
þýðu landsins, lýðræði og sósíal-
isma, sem mest hampar þessum
kröfum.
Blöð íhaldsins hafa að vísu að-
eins tæpt á þessu, en hálfvelgt við
að halda því nokkuð til streitu,
en Alþýðublaðið, málsvari »SkjaId-
borgarinnar., klifar nú á þessu
dag frá degi með þeirri ósvífni ör-
væntingarinnar, sem áðeins algert
fylgishrun og pólitískt gjaldþrot
geta gefið.
15. júní s. 1. skrifar blaðið grein
um byggingar-félagsmálið, þar sem
Héðni Valdimarssyni er líkt við
A1 Capone, illræmdasta glæpa-
mann heimsins, og sé hann þó það
verri, að hann hafi unnið lögum
og rétti landsins trúnaðareiða sem
II. Friedrich Engels
í greinarkorninu um Karl Marx
í næstsíðasta tölubl., er minnst á
hið nána samstarf Marx og Engels-
ar. Engels átti það mikinn þátt
i því að móta og skapa fræðikenn-
ingu marxismans, að hann verður
að teljast höfundur hans ásamt
Marx.
Engels er fæddur í Barmen í
Þýzkalandi 28. nóv. 1820 Hann var
sonur verksmiðjueiganda. Stundaði
nám við menntaskólann í Elberfeld,
en tók aldrei próf. Faðir hans tók
hann úr skóla og setti hann á
skrifstofu í Bremen 1837. Þar fer
Engels strax að leggja stund á
vísindi og stjórnmál. Hallaðist hann
að þeim róttækari stefnum, er þá
voru uppi í Þýzkalandi, og í apríl
1842 er hann orðinn samstarfsmað-
ur Marx við timaritið »Reinische
Zeitung. í árslok 1842 fór Engels
til Englands og vann þar á skrifstofu
þingmaður, og sé brot hans því
meira en glæpir A1 Capone, sem
aldrei hafi verið þingmaður, né
bundinn slíkum hollustueiðum.
Og blaðið heldur áfram: »A1
Capone og flestir félagar hans sitja
i fangelsum og lögreglan vinnur
að því að uppræta illþýðið«. —
Lesendunum er svo ætlað að draga
sínar ályktanir, hvaða örlög Héðni
Valdimarssyni og félögum hans séu
ætluð.
13. júní skrifar blaðið smáklausu
líks efnis, sem það kallar »þýzk-
rússnesku pestina*. Með þessu
nafni mun átt við stefnu Sósial-
istaflokksins. Nazistana er »Skjald-
borgin. ekki feimin við, enda
hefir hún sjálf myndað þjóðstjórn
með Kveldúlfsbröskurum og þeim
öðrum hlutum afturhaldsins, sem
í núverandi stefnuskrá Alþýðu-
flokksins, eru taldir aðal-smitberar
fasismans hér á landi. Segirblaðið
að Sósialistarnir séu það verri en
sjúklingarnir á Kleppi, að þeir séu
með eilífa uppivöðslu og vilji ekki
vefnaðarverksmiðju í Manchester.
Framleiðsluhættir Englands voru
þá í hraðfara þróun og honum
gafst kostur á að kynnast enskum
þjóðarbúskap og vinnuskilyrðum
iðnaðarverkamanna. Sú raunhæfa
þekking, sem Engels aflaði sér
þarna, leiddi hann að sömu niður
stöðum um þjóðfélagsmál og Karl
Marx hafði þegar all skýrt sett
fram í ritum sinum, og eftir fund
þeirra í París 1844 hefst þeirra
nána samstarf. Næstu ár gefa þeir
félagar út nokkur rit, þar á meðal
eitt mjög mikið »Die deutsche
Ideologi«, og Engels sérstaklega
rit um »Kjör verkalýðsstéttarinnar
í Englandi*. í ritum þessum setja
þeir fram kenningar sínar — hinn
visindalega sósíalisma, um baráttu-
aðferðir verkalýðsins fyrir sosíal-
isma, gagnrýna þýzku heimspekina
og þýzka sósíalista. Engels sat
stofnþing »Kommúnistasambands-
ins«, skrifaði drög að stefnuskrá
sætta sig við, að þeim sé engin
eftirtekt veitt, og loks hrópar svo
blaðið í örvæntingu og æsingi:
»Og þeir (þ. e. sósíalistarnir)
ganga(!!!) lausum hala«. Veslings
greinarhöfundinum er svo mikið
niðri fyrir, að hann klæmist á al-
gengum orðatiltækjum eins og að
»leika lausum hala«. — Honum
liggur svo mikið á að kotma »þeim«
í svartholið.
Það hafa ýmsir verið hissa á
skrifum Alþýðublaðsins upp á síð-
kastið. En menn trénást upp á
því að undrast, þegar ösköpin fara
að verða daglegt brauð.
Það er þó nokkuð hlálegt, að
Alþýðublaðið skuli heimta Sósíal-
istaflokkinn bannaðan í nafni frels-
is og lýðræðis. Þó hefir hann sama
markmið og nauðlíka stefnuskrá
og Alþýðuflokkurinn. Munurinn
er bara sá, að Sósíalistaflokkurinn
fylgir stefnuskrá sinni, en Skjald-
borgin traðkar stefnuskrá Alþýðu-
flokksins niður i sorpið, og ekki
síst þau lýðræðisákvæði, sem þar
eru. Allir kannast við lýðræðið i
Alþýðusambandinu — og síðasta
afrekið gagnvart byggingarfélag-
inu o. s. frv.
Alþýðublaðið hefir með þessum
skrifum sínum gerst- opinber mál-
svari fasismans og verður það
fyrir það, (Grundvallaratriði Komm-
unismans) sem eru í raun og veru
frumdrög að »kommúnistaávarp-
inu«, er þeir Marx og hann sömdu
síðar eftir ósk sambandsins.
1848 var Engels vísað úr París
og fór til London og siðan til
Þýzkalands. Með Marx gaf hann
þar út blað og tóku þeir virkan
þátt i baráttu verkamanna, sérstak-
legá í Rínarhéruðum, þá mestu
iðnaðarhéruðum Þýzkalands.
Hann varð samt brátt að flýja
land, en kom þó strax aftur, árið
1849, fer til Köln og þaðan til
Elberfeld, en þar hafði brotist úr
uppreisn. 19. mai sama ár var
blað þeirra Marx bannað og er
þeir ætluðu áleiðis til Baden, en
þar var uppreisn, voru þeir hand-
teknir og sendir til Frankfurt. Marx
fer þá til Parísar og London, en
Engels tókst að komast til upp-
reisnarmanna, og barðist með þeim
með vopn í hönd og var með
þeim, er þeir voru hraktir yfir
landamærin til Sviss. Þaðan fer
hann til ítaliu og síðar Englands.
Merkir verklýðsforingjar.