Mjölnir - 26.11.1947, Blaðsíða 3

U J 0 L N I B
3
Rithöfundur kvedur sér hljóds
Þjóð mín hefur aldrei verið
^ haldin, og er ekki haldin, þver-
móðsku í garð annarra þjóða.
Hin fjarlæga Ameríka hefur
einatt staðið íhúum. Sovétríkj-
anna fyrir hugskotssjónum
sem hrífandi draumaland; —
sumir hafa látið töfrast af Jack
London, aðrir af góðum amer-
ískum kvikmyndum og enn
aðrir af bifreiðateiknurum. —
^ Fjarlægðin á milli hefur gert
Ameriku enn fegurri en luin
er í nærsýn — við liöfunn
kynnst henni í gegnum ])ýíð-
ingar á verkum Dreisers, Sin-
clair Lewis, Hemingways og
Steinhecks, en ekki tízkurithöf
undana, sem ])enja sig út um
síður vikuhlaðanna í milljóna-
upplögunum, kvikmyndahús
okkar hafa sýnt okkur Chaplin
^ en ekki plantekrueigendur með
svipuna á lofti; aðalútflutning-
ur Bandarikjanna til okkar
hefur verið hifreiðar, en ekki
úrvalsborgarar Main Street,
sem livað andlega viðsýni
snertir eru ekki aðeins langt-
um frumstæðari en bifi'eið,
heldur jafnvel frumstæðari en
ryksuga.
Hermenn vorir fögnuðu
Bandaríkjamönnum með gleði-
i látum, er þeir mættu þeim við
Saxelfi — þjöð mín er ékki
langrækin, og í vimu sigursins
var hún reiðubúin að glevma
beizkju sinni árið 1942, þegar
Rússland flaut í blóði, en
Amerika í gulli. Þeir rithöf-
unda vorra, sem hafa lxeim-
sótt Bandaríkin hafa aldiæi
borið út um þau óhróður, —
aldrei sáð hatri, hinsvegar
hafa þeir lagt áherzlu á að
* sýna hinar betri hliðar þjóðar-
innar. „Ameríka á fyrstu hæð“
er ekki aðeins mótuð hinni að-
laðandi kýmnigáfu Ilfs og
Petrovs, heldur einnig hinni
einlægu löngun þeirra til þess
að lifa í friði við Bandaríkin,
— löngun, sem er sameiginleg
þeim og öllum öðrum Sovét-
ríkjabúum. I leikritinu: „Rúss-
neska vandamálið“, hefur
Simonov ekki fyrst og fremst
leitast við að lýsa púkum dag-
blaðanna, heldur Smith, sem
honum geðjast vel að og ber
traust til. Hvað mér sjálfum
viðkemur, hef ég í öllu, sem ég
hef skrifað siðan ég kom heiin
frá Bandaríkjunum, leitast við
að sýna allt, sem Nýi heimur-
inn verðskuldar heiður fyrir,
jafnframt hinu, sem hann ætti
v að fyrirverða sig fyrir. Ástæð-
an til þess, að í dag er nauð-
synlegt að hafa orð á hinum
svörtu athöfnum sumra hvítra
manna, er sú, að bandaríska
heimsValdastefnan er hætla,
sem ógnar nú öllum heiminum.
Það væri hægt að verja það,
að lýsa Bandaríkjunum án
þess að fara mjög mörgum
orðum um móðursjúka „busi-
ness“-menn, sem þekja jörðina
með „gulum“ blöðum, auglýs-
ingjaspjöldum og tyggigúmmi.
En þegar þessir móðursjúku
„business“-menn hafa í hótun-
um að hylja jörðina með
A
sprengjum, væri rangt að
! þogja.
l'ornt spakmæli segir, að
þegar vopnin tali, þegi gyðja
listarinnar. En á skáldunum
liggur sú lcvöð að tala, tala
með þrumuraust til þess að
hindra, að vopnin geti tekið
i til máls. Raddir þeirra verða
; að berast öllum rétthugsandi
! mönmnn til eyriia, hvar í ver-
I
öldinni, sem þeir búa.
Átjánda ágúst síðastliðinn
hélt herra Harriman ræðu í
verzlunarráðinu í Seattle. Á
styrjaldarárununi var Ilarri-
man sendiherra Bandaríkj-
anna í Moskvu. Hann sá með
eigin augum þjáningar vorar
; einslaka löndum studdi meiri-
| hlutinn þá; til dæmis í Búlgar-
íu; í öðrum löndum nutu þeir
stuðnings mikils hluta þjóðar-
innar, til dæmis í Frakklandi.
Kommúnistarnir koinust í
fremstu röð vegna þess, að þeir
höfðu skipað sér í fremstu röð
Jiegar ekki var kosið með at-
kvæðaseðlum; þegar kosið var
með lífið að veði. I mörgum
löndum komust á fót sam-
steypustjóniir, sem einnig
kommúnistarnir Voru þátttak-
endur i. Það var þá, sem hinir
amerísku fjármálamenn hófu
að koma skipan á hlutina. Þeir
ákváðu að „uppgötva“ Evrópu
og innleiða þar blessun hinnar
IUA EHRENBURG
og ókúganlegt ]>olgæði vort.
Sjálfsagt hefur hann oft, í
gönguferðum sínum uin hlið-
argötur Arbat, staðið augliti
til auglitis við rússneskar kon-
ur, sem höfðu misst eiginmann
sinn, son eða bróður. Hann
veit vel, að við unnum stvrjöld-
ina vegna þess, að við elskum
friðinn og liötum stríðið öllum
öðrum þjóðum fremur. Og nú
kveður herra Harriman sér
hljóðs í borg, sem stríðið varð
féþúfa, og segir, að „Sovétrik-
in séu ógnun við heimsfriðinn“
og að Bandaríkin séu tilneydd
að berjast gegn „útjiennslu
Sovétríkj anna“, að Bandarík-
in eigi birgðir af kjarnorku-
sprengjum, * sem nauðsynlegt
sé að auka.
Stríðsæsingamennirnir stinga
upp á því, að sprengjubirgðir
þessar verði teknar til notk-
unar végna ])ess, að sumir
Bandaríkjamenn geti eklci fellt
sig við þjóðfélagsgerð okkar.
En um smekk og geðþekkni er
gagnslaust að deila, að minnsta
kosti við menn, sem nota kjarn
orkusprengjur í stað röksemda
Við fyllumst ekki hrifningu
vfir gerð hins ameríska þjóð-
féalgs, við álítum — svo aðeins
sé nefnt eitt dæmi — að „lögin
um inismun kynþátta" og
])rælahaldið, sem enn viðgengst
í reynd í Suðurríkjunum, sé
vansæmandi fyrir menn. En
samt leyfir enginn sér að stað-
hæfa, að við eigum af þeirri
ástæðu að svíða Missisippidal-
inn og Georgiu með eldi „ofur-
vopna“.
Á stríðstímabilinu töluðu
Bandaríkjamenn fagurt um
rétt allra þjóða til þess að lifa
sínu eigin lifi. Að sigrinum
loknum breyttu þeir kjörorð-
inu: nú berjast ]>eir fyrir rétti
allra þjóða til þess að komast
undir forræði Bandaríkjanna.
Fjöldi manna i Kína; í Viet-
Nam, í Kóreu og Indónesiu
skildi Atlanzhafssáttmálann
bókstaflega. Þeir hafa nú gold-
ið með blóði fyrir trúgirni sína.
Þegar ýmsar Evrópuþjóðir,
eftir að hafa losnað undan hinu
fasistiska oki, bjuggust til þess
að fara lifa sínu eigin lífi, kom
í ljós, að kommúnistaflokkarn-
ir voru orðnir fjöldaflokbar. I
evrópisku menningar meðal
frumbyggjanna í Perú. Evrópa
svalt. Bandaríkjamennirnir
geystust til hjálpar; langsoltnir
Grikkir voru aldir höfðinglega
á riffilkólfum, sprengikúlum
og flugvélasprengjum. Frakk-
landi og ltalíu voru settir kost-
ir: „Ef þið hrindið ekki komm-
únistunum út úr stjórninni,
fáið þið hvorki korn né kol“.
Samtímis þessu halda amerísk-
ir stjórnmálamenn því fram,
að Sovétríkin hlutist til um
málefni annarra þjóða. Gamla
sagan um þjófinn, sem hróp-
aði: „Stöðvið þjófinn4', endur-
tekur sig.
Ameríkumenn lialda sálma
og ritningarstaði í heiðri. Þegar
þeir koma gróðabragði í kring.
biðja þeir um blessun Herrans,
og á meðan þeir drepa negra
j án dóms og laga ræða þeir um
: kærleik til náungans. Engan
þarf því að undra þótt amer-
ískir hræsnarar tali fjálgt um
mannkærleika og mannúð sam
tímis því, að þeir blása að
glæðum nýrrar, hræðilegrar
styrjaldar. Hjörtu þeirra virð-
ast blæða, þegar mannvonsku
og óréttlæti ber fyrir sjónir
Jieirra. Þeir komust til dæmis í
uppnám yfir aftölcu Nikola
Petkov, sem var dæmdur til
dauða fyrir fjörráð við búlg-
arska lýðveldið. Fyrir tuttugu
árum dæmdu amerískir dóm-
stólar Sacco og Vansetti sak-
lausa til dauða. Allir heiðar-
legir menn viðsvegar um heim-
inn mótmæltu þessum órétt-
láta dómi. Bandaríkjamenn
svöruðu: „Enga íhlutun í
okkar málefni, takk!“ Þegar
ég var í Jackson í fyrra, var
negri einn dæmdur þar til
dauða. Dómarinn sagði: „Við
vitum, að hann er saklaus, en
okkur er ómögulegt að sýkna
hann — með því mundum við
setja hlett á heiður hvítu vitn-
anna.“ Hversvegna byr-ja
Baudaríkjamenn ekki á því að
gera hreint fvrir sínum eign
dyrum, þegar um réttlæti er
að ræða? Þvi nær í hverjum
mánuði senda Ameríkanar
menn í rafmagnsstólinn, sem
ekki hafa unnið annað sér til
óhelgi en það eitt að vera dökk-
ir á hörund. Hvað mundu hinir
hóltvirtu þingmenn á þingi
Bandaríkjanna segja, ef Búlga-
ría bæri fram mótmæli í Was-
hinglon gegn liinum augljósu
lögbrotum bandarískra dóm-
ara.
Fyrir skömmtt naótmæltu
Bandaríkin kosningunum í
Ungverjalandi; þeim féll ekki
að fasistar voru strikaðir iit af
kjcirskránni . 1 Suður-ríkjum
Bandaríkjanna búa milljónir
manna, sem ekki eru á kjör-
skrá vegna þess að þeir eru
Negrar eða Múlattar. Hverju
skyldi utanr.ráðuneyti Banda-
ríkjanna svara, ef Ungverjar
bæru fram mótmæli gegn kosn
ingasvikum í Bandaríkjunum?
Afturhald Bandaríkj anna er
sárreitt við Júgóslava fyrir ]>að
að taka Tító fram yfir fc'iður-
landssvikarann Mihailovitsj.
Það er líka sárreitt yfir því,
að Belgradhúum geðjast vel að
Moskvu, og Moskvabúum vel
að Belgrad. Striðsæsingamenn-
irnir hafa þessvegna stungið
upp á því, að sprengjmn verði
dreift yfir Júgóslavíu og Sovét-
ríkin. Með okkur og Júgóslöv-
um er menningarskyldleiki og
vinátta vopnabræðra. En hvers
konar samband er milli pen-
ingapokanna í New York og
geitnahirðanna í Chile cða
verkamannanna í Venezuela?
Ráðlierrarnir í hinuin ýmsu
lýðveldum Suður- Ameríku
hafa tæplega leyfi til að hnerra
án sérstaks leyfis frá Washing-
ton. Okkur finnst þelta órétt-
látt, en samt dettur okkur
ekki í hug að stinga upp á ])ví,
að sprengjuárásir verði gerðar
á Nicaragua og Bandaríkin.
Bandaríkin minna á, að þau
verði að talca tillit til öryggis
sins, en hver skyldi trúa ])ví,
að New Yorlc stafi hætta af
vínyrkjumönnum Dalmatíu og
að bændur Pennsylvaníu geti
því aðeins sofið óhultir, að
Júgóslavíu verði breylt í ann-
að Guatemala? Bandaríkja-
menn liafa gaman af skrítlum.
Hvernig geta þeir stillt sig um
að hlæja, ]>cgar þcir lesa í blöð
um sínum, að Albanía ógni
öryggi Bandaríkjanna? 1 Alb-
aníu býr um ein milljón
manna, og frá Albaníu til Ame-
j rílcu eru 10,000 km. Bandaríkja
; níenn segja ac’5 við hlutiunst til
í um málefni nágrannaþjóða
I oklcar. En gremja þeirra stafar
í raun og veru af því, að ná-
legð Sovétríkjanna hindrar þá
frá að sletla sér fram í málefni
Búlgaríu eða Rúmeníu, á sama
hátt og ]>eir slcipta sér af mál-
efnum Italhi og Niðurlanda.
1 amerískum þjóðsögum cr
til skemmtileg frásögn um vest
rænan Munchausen, sem nefnd
ur er David Crochet (Crochet
þessi var til í raun og veru, og
varð meira að segja þingmað-
ur fyrir meira en hundrað ár-
um). Um liann er sögð sú saga
að hann hafi eitt sinn, um leið
og hann skaut villigæsahóp og
gemsu, drepið gleraugnaslöngu
og dottið í á eina, og lcomið upp
úr henni með vasana fulla af
fislci. Svipað afrelc drýgðu
Bandaríkin í styrjöldinni. Þau
náðu í einU í stöðvar á Græn-
landi, í Afriku og í Kína, og
skýtur nú upp með Grilckland
■; og Tyrkland í vösunum. Ofan
á allt þetta dirfast þau svo að
halda því fram, að Sovétrikin
ásælist lönd annarra og hlutist
til um málefni útlendra þjóða.
En eitt er þó öllum ljóst: Sum-
ir leggja undir sig lönd, aðrir
gefa ný fordæmi með dáðum
sínum; sumir hrifsa til sín,
aðrir lijálpa sérplægnislaust.
Einn hefur á verðleikaskrá
sinni dósir með niðursoðnu
lcjöti í, ásamt viðfestum reikn-
(Framliald á 4. síðu)
Blekkingar Alþýðublaðsins
Blöð hrunstefnuliðsins liafa að undanförnu blásið sig all-
mikið upp út af atvinnu- og dýrtíðarmálaályktun Alþýðusam-
handsþingsius. Hafa þau reynt að láta lita svo út, sem allir nema
„kommúnistar“, en það er sanvheiti þeirra á öllum, sem eru á
móti skerðingu á kjörum almennings, hali greitt atlcvæði á móti
ályktuninni. Hefur Al])ýðublaðið þó slcarað fram úr í þessari
blekkingastarfsemi. Sannleikurinn er sá, að hver liður ályktun-
arinnar var borinn sérstaklega undir atkvæði. Fór atkvæða-
greiðslan sem hér segir:
Inngangurinn var samþykktur með 118:57 atkv.
1. liður
2. —
3. —
4. —
5. —
6. —
7. —
8. —
9. —
10. —
11. —
121:29
119:7
118:4
120:7
120:8
119:3
119:3
121:2
122:3
121:3
121:3
Því næst var álit meirihlutans, ályktunartillagan öll borin
upp í heild og samþykkt með 121 atkv. gegn 6 — sex atkvæðum.
Það er því algerlega tilgangslaust fyrir afturhaldsmálgögnin
að reyna að gefa í skyn, að álylctunin liafi verið marin í gegn
ineð litlum meirihluta, eða að verkamenn beri elcki traust til
núverandi forustu Alþýðusambandsins. Alþýðusambandið hefur
þvert á móti aldrei verið sterkara en nú, né meðlhnir þess sam-
lientari, þrátt fyrir allar tilraunir hrunstefnuinanna til þess að
skapa sundrungu og pólitíska flokkadrætti innau þess.