Mjölnir - 03.04.1964, Blaðsíða 2

r
Tónlistarskóli þarf
að koma á
Sauðárkróki
Þa3 er veigamikiS atriði í menningar- og
skemmtanalífi lítils kaupstaðar, að geta skap-
að sæmilega aðstöðu til tónlistarnóms. Marg-
ir kaupstaðir hafa þegar komið sér upp tón-
listarskólum. Róðið til sín unga og vel mennt-
oðo, óhugasama tónlistarmenn og órangurinn
orðið undraverður.
Hér ó Sauðórkróki er vafalaust ekki verri
efniviður í tónlistarfólk en annars staðar, ef
sköpuð væru skilyrði fyrir ungmenni staðar-
ins til að kynnast undirstöðuatriðum tónlistar.
Aðsókn að slíkum skóla hér yrði vafalaust
góð. Skóli þessi gæti verið kvöldskóli til að
byrja með og myndu vafalaust börn i eldri
bekkjum barnaskólans, svo og nemendur gagn-
fræðaskólans, nota sér þetta, auk annarra.
Fjórframlagi til slíkrar starfsemi væri vel
varið. H. S.
i
Glefsur úr
manntalinu
Samkvæmt bróðabirgðatölum Hagstofunnar
voru Islendingar hinn 1. desember 1963 sam-
tals 186.525, karlar 2059 fleiri en konur.
105.087 bjuggu vestan sýslumarka Gullbringu-
og Kjósarsýslu.
Ibúar Norðurlandskjördæmis vestra töldust
10.293, hafði fækkað um 67 fró 1. desember
1962. Vestur-Húnvetningar töldust 1406,
hafði fækkað um 8, Ausfur-Húnvetningar
2374, hafði fækkað um 25, Skagfirðingar
2622, hafði fjölgað um 2, Siglfirðingar 2574,
hafði fækkað um 51, og Sauðórkróksbúar 1317,
hafði fjölgað um 15.
Um kauptúnahreppana er það að segja, að
ó Skagaströnd hafði fækkað um 16 og á
Hvammstanga um 2, á Blönduósi fjölgað um
9 og á Hofsósi um 5.
Korlor í kjördæminu voru 5363 en konur
4930. Mismunur 433. Mjög virðist mismun-
andi, hve vel korlmönnum í hinum einstöku
byggðarlögum helzt á kvenfólki. Reiknað eftir
fólksfjölda, virðast kvennamenn vera flestir í
Rípurhreppi i Skagafirði; þar eru íbúar 125 og
ein kona umfram karla. Næstir þeim eru Sigl-
firðingar, með 12 konur umfram karla, þrðju
Hvammstangabúar með eina konu umfram, og
eru þó upptalin þau byggðarlög, þar sem kon-
ur eru í mcirihluta. Þrótt fyrir hina lofsverðu
frammistöðu karlmanna í Rípurhreppi, standa
Skagfirðingar höllustum fæti í þessu efni; í
sýslunni eru 230 karlar umfram konur og á
Sauðórkróki 21. Hlýtur þessi útkoma oð rýra
mjög hið gamla og góða kvennamannaorð, sem
farið hefur af Skagfirðingum fyrr og síðar.
I Vestur-Húnavatnssýslu eru karlar 74 um-
fram konur og í Austur-Húnavatnssýslu 120.
í Norðurlandskjördæmi eystra hefur ibúum
fjölgað. í sýslunum hcfur fækkað um samtals
76, en Akureyringum fjölgað um 238, Hús-
víkingum um 69 og Ólafsfirðingum um 41.
SYNING
á tomstnn<laið|n
:
«
:
I
A annan póskadag var opnuð í Æskulýðsheimilinu sýning á munum,
sem unglingar hafa unnið að i tómstundum i vetur.
Morgt mjög vel gerðra muna og mynda var ó sýningu þessarri og gaf
þar oð líta ógætt sýnishorn af órangri þcirra leiðbeininga, sem þar hafa
farið fram ó vegum Æskulýðsróðs.
Allmargir gestir voru viðstoddir opnun sýningarinnar og voru þar flutt-
ar nokkrar ræður og fimm unglingar lósu upp úr verkum Tómasar Guð-
mundssonar og Daviðs Stefónssonar.
Júlíus Júlíusson, forstöðumaður Æskulýðsheimilisins, hefur góðfúslcga
leyft Mjölni að birta stutta kafla úr ræðu þeirri, er hann flutti við opnun
sýningarinnar, og fara þeir hér ó eftir:
ast þessi atriði að mestu. Einn-
ig komu milli 30 og 40 ungling-
ar fram á skemmtun, sem haldin
var í Bíóhúsinu til ágóSa fyrir
ÆskulýSsheimiIiS. Þetta v'oru
krakkar, sem veriS hafa á svo-
kölIuSum leiklistarnámskeiSum,
en ég hefi sagt 40 unglingum til
í framsögn og undirstöSuatriS-
um í leiklist almennt.
130 unglingar á aldrinum 12
til 17 ára hafa tekiS þátt í tóm-
stundanámskeiSunum og aSsókn
almennt veriS mj ög góS aS heim
ilinu.
Sérstakra hátíSisdaga var
minnzt hér í heimilinu. T. d.
var haldinn hátíSasamkoma 1.
desember, þar sem sungnir voru
ættjarSarsöngvar, hr. Jóhann
Jóhannsson hélt ræSu í tilefni
dagsins og skátarnir hylltu fán-
ann. Sérstök jólavaka var hald-
in 22. desember, þar sem sr.
Ragnar Fjalar Lárusson flutti
jólahugvekju og einnig lásu
nokkrir 14 ára nemendur á leik-
e
•
Í
Í
:
:
Í
i
ÞaS er mér sérstakt ánægju-
efni, nú viS opnun þessarrar
sýningar á tómstundaiSju hér
í ÆskulýSsheimilinu, aS skýra
frá því helzta, sem gerzt hefur
hér í heimilinu í vetur. Mér
finnst þaS nauSsynlegt, aS bæj-
aryfirvöld og aSrir velunnarar
þessarrar stofnunar, fái sem flest
tækifæri til aS fylgjast meS starf
seminni. ViS, sem störfum viS
ÆskulýSsheimiliS, vildum gjam
an aS sem flestir bæjarbúar
hefSu áhuga á aS vita eitthvaS
um heimiliS og starfsemi þess,
og meSal annars er efnt til þess-
arrar sýningar í því augnamiSi,
aS gefa öllum bæjarbúum kost
á aS sjá sýnishorn af því, sem
hér hefur fariS fram í vetur.
Þegar ÆskulýSsheimiliS tók
til starfa sl. haust, höfSu veriS
ráSnir leiSbeinendur viS tóm-
stundagreinirnar þau Margrét
Hállsdóttir, Jóhannes ÞórSarson
aS húa til smekklega muni úr
basti og tágum og fleiri efnum,
viS höfum nefnt þaS föndur. Jó-
hannes ÞórSarson leiSbeint um
Ij ósmyndagerS og Ragnar Páll
leiSbeint um meSferS svartkrít-
ar og lita. Þá hefur dálítill hóp-
ur unglinga spilaS bridge einu
sinni í viku og hafa meSlimir
Bridgefélags SiglufjarSar aS-
stoSaS viS þaS. Skáklíf hefur
veriS allfjörugt og hafa fariS
fram skákmót og eins hafa kunn
ir skákmenn bæjarins teflt fjöl-
tefli.
Einn af aSalþáttum í starf-
semi heimilisins, er aS halda
uppi heilbrigSu skemmtanalífi
fyrir unglinga, og eitt atriSiS í
því starfi eru kvöldvökur, sem
efnt hefur veriS til, aSallega á
laugardögum. A þessum kvöld-
vökum hafa fariS fram ýmis
skemmtiatriSi, svo sem leikþætt-
listarnámskeiSinu samfellda dag
skrá um jólahald fyrr og síSar.
ÆskulýSsheimiliS gekkst fyr-
ir dansleik á Gamlaráskvöld í
Sjómannaheimilinu. — Dansinn
var fjölsóttur og skemmtu allir
sér vel, án þess aS nokkur neytti
áfengis eSa tóbaks meSan á
skemmtuninni stóS.
Allmörg félög hafa aSsetur
meS starfsemi sína í heimilinu
og eru þeirra fjölmennust skáta-
félögin, sem hafa alla mánudaga
til umráSa. Þá eru þaS íþrótta-
félögin og einnig tóbaksbindind-
isfélag, sem nokkrum sinnum
hafa veriS hér meS fundi og
fleira. Nokkrir klúbbar hafa ver
iS stofnaSir í vetur og starfa
í beinum tengslum viS ÆskulýSs
heimiliS og halda reglulega
fundi viku- eSa hálfsmánaSar-
lega. Þessir eru helstir: Ljós-
myndaklúbburinn Blossinn, sem
er hér hvern laugardag, Vélhjóla
klúbburinn Valur, en þaS er
klúbhur drengja, sem eiga svo-
kalIaSar skellinöSrur, Frímerkja
klúbbar eru tveir og heitir sá
stærri Þrestir. MeSlimir þess
klúbbs hittast hvern mánudag.
Leiklistarklúbbur er starfandi
og kallast Litla leikhúsiS. Þetta
er klúbbur, sem hefur aS áhuga-
máli leikrit og leiklist almennt.
. . . Eg vil fyrir hönd Æsku-
lýSsheimilisins og fyrir hönd
alls þess æskufólks, sem dvaliS
hefur hér viS leik og störf í vet-
ur, færa öllum sem stutt hafa
þessa starfsemi, bæSi viS aS
koma þessarri stofnun á fót og
eins þennan tíma, sem heimiliS
hefur veriS opiS, beztu þakkir.
Eg get fullyrt, aS sá stóri hóp-
ur unglinga, sem hingaS sækir,
er þakklátur fyrir þetta fallega
og góSa félags- og tómstunda-
heimili. Metur hve vel þaS er úr
garSi gert og sýnir fulla kurteisi
í allri umgengni, eins og sézt
bezt á því, aS varla sér ánokkr-
um hlut hér inni, þó aS oft hafi
veriS húsfylli af lífsglöSum og
kátum unglingum. Og þessi sýn-
ing, sem viS væntum aS sem flest
ir bæjarbúar skoSi, hún er von-
andi talandi tákn þess, aS hér
hafi vel veriS unniS, aS hér í
ÆskulýSsheimilinu hafi sigl-
firzkir unglingar variS tómstund
um sínum vel í vetur.
Atvinna
Vantar röskan og laghentan rnann til starfa í pylsugerS vora.
Upplýsingar á skrifstofunni.
Kjöfbúð Siglufjarðar.
SKIÐAMOT ISLAADS 1964
SkíSamót íslands 1964 var
háS í páskavikunni á ísafirSi.
Þátttakendur voru 64 frá 7 fé-
lögum.
Frá SiglufirSi fór 20 manna
hópur.
Helztu úrslit urSu sem hér
segir:
15 km ganga
1. Gunnar GuSm.s. S. 1:08.24
2. Birgir GuSl.s. S. 1:10.26
3. -4. Frím. Ásm.s. UÍA 1:10.55
3.-4. GuSm. Sveinss. S. 1:10.55
30 km ganga
1. Gunnar GuSrn.s. S. 1:43.01
2. Frím. Ásm.s. UÍA 1:45.37
3. GuSm. Sveinss. S. 1:45.45
4. Sveinn Sveinss. S. 1:47.42
10 km ganga 17-19 óra
1. Þórhallur Sveinss. S. 0:51.43
2. Kristj. GuSm.s., í. 0:52.25
3. Björn Ólsen S. 0:57.23
Eins og viS var aS búast,
sýndu SiglfirSingar yfirburSi í
öllum göngukeppnum. Mesta at-
hygli vakti hin frábæra frammi-
staSa Gunnars GuSmundssonar,
sérstaklega í 30 km göngunni,
en þar hafSi hann lakasta rás-
númeriS. Biirgir GuSlaugsson,
Islandsmeistarinn frá í fyrra,
naut sín ekki sem skyldi vegna
meiSsla í baki. BæSi GuSmund-
ur Sveinsson og Frímann Ás-
mundsson sýndu líka, aS þeir
eru í góSri þjálfun og greinilegri
framför.
Sá gamli garpur Sveinn
Sveinsson, sýndi aS enn getur
hann veriS hættulegur í keppn-
inni um fyrstu göngusætin, þrátt
fyrir þaS, aS hann hefur ákaf-
lega erfiSa aSstöSu til æfinga,
og nánast óþjálfaSur, utan hann
tók sér frí frá vinnu rúma viku
fyrir mót til aS æfa.
í boSgöngunni sigruSu Sigl-
firSingar, eins og viS hafSi ver-
iS búizt. Tími keppenda var sem
hér segir:-
Siglufjarðarsveitin:
1. GuSm. Sveinsson 60.05
2. Birgir GuSlaugsson 56.27
3. Þórhallur Sveinsson 54.41
4. Gunnar GuSmundsson 54.05
Sveitin samtals 3 klst. 44.18
Sveit ísafjarðar:
1. Jón Karl SigurSsson 64.15
2. SigurSur SigurSsson 58.15
3. Gunnar Pétursson 55.10
4. Kristján GuSmundsson 55.23
Samtals sveitin 3 klst. 53.03
Færi var mjög misjafnt meS-
an á keppninni stóS, eins og tím
arnir sýna. Langverst var færiS
hjá fyrstu mönnurn en skánaSi
þegar á leiS.
Stökk
Stökkkeppnina vann Sveinn
Sveinsson örugglega á undan
Birgi GuSlaugssyni og Svanberg
ÞórSarsyni. í 17—19 ára flokki
sigraSi Þórhallur Sveinsson á
undan Hauki Jónssyni og Har-
aldi Erlendssyni. Allir þessir
keppendur eru frá SiglufirSi,
nema Svanberg frá ÓlafsfirSi.
Mesta stökklengd hafSi Sveinn
Sveinsson, 30 metra slétta.
I norrænni tvíkeppni sigraSi
Birgir GuSlaugsson á undan
Sveini Sveinssyni, í 17—19 ára
flokki Þórhallur Sveinsson.
Alpagreinar
Helztu úrslit:
Svig karla:
1. Kristinn Bened.s. í. 114.0
2. Svanberg ÞórSarson Ó. 116.7
3. Hafsteinn SigurSss. í. 124.2
Svig kvenna:
1. Árdís ÞórSard. S. 95.6
2. Jakobína Jakobsd. R. 96.9
3. Sigr. Þ. Júlíusd. S. 101.2
í karlasviginu voru SiglfirS-
ingar afar óheppnir. BáSir 1,-
grúppu menn þeirra, Jóhann Vil
bergsson og Björn Ólsen, duttu
illa og lentu aftarlega.
í stórsvigskeppninni gerSist
Framh. á 4. síðu.
Kjöt
saltað, nýft
og reykt
Alegg
nýtt, reykt
og súrsað
Bjúgrn- ogr
vínarpylsnr
Vörur fró Slóturfélagi Suður-
Eands eru gæðafæða
GESTUR FANNDAL
og Ragnar Páll Einarsson. Mar- ir, upplestrar, söngur, dans og
grét hefur kennt allstórum hóp fleira, og hafa unglingarnir ann-
!IIIIIIIÍilíl!ElílllllllllllIIIIII!!!!Iíllf!IIEIIIÍIjllE!l!IÍ!lllliI!!iIlllll!illHH!!lí!!IljS!ll!ll[!iÍ!jl!íSSÍÍ£!ljE!^Sf!!;!f^l!!l!iliílll!ðl!!lllliiMiíl!ÍI!jISÍ!llglIIÍI!nBII!!li:il!jfiiillB!jlllillills:Ellli[lllllllílll!ll(l!lllllll!IIIIIÍ!l|j|j||||llllllllllIII!fllllE!IIIIIIIEI!IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII||||EIIIIÍIIIIIIMIIMIIlllllNlllllllllilll
Pálml
Signirðsson:
Verður tunnusmíði hafin ó Skagaströnd nœsta vetur?
Hreppsnefnd Höfðahrepps hefur skorað á þing-
menn kjördæmisins að b eita sér fyrir því, að kom-
ið verði upp tunnuverks
Á undangengnum vertíSum hef
ur fiskafli algerlega brugSizt viS
Húnaflóa. Á vetrarvertíS 1963
byrjuSu róSrar frá Skagaströnd
í janúar. Bátar voru fjórir, 35 til
70 smál. Þeir reru fram í endaS-
an febrúar og fiskuSu þaS lítiS,
aS taliS var útilokaS aS halda
þeim út hér heima, og voru þeir
því sendir á vertíS viS SuSurland.
Þar sem einasti atvinnuvegur-
inn hér er hagnýting sjávarafla,
var ekkert aS gera eftir aS bátarn-
ir hættu og til vors. SíldarvertíS-
in leiS svo, aS ekki kom nein síld
til Skagastrandar. Nokkrir menn
miðju þar.
höfSu vinnu hjá S. R. tveggja
mánaSa tíma, 10—12 menn unnu
viS endurbætur á höfninni svip-
aSan tíma, álíka margir unnu viS
byggingar á staSnum, og 8—10
menn höfSu vinnu vegna fyrirhug-
aSrar síldarsöltunar og beitufryst-
ingar, sem þó engin varS.
Eins og sjá má af þessu, varS
allstór hluti af íbúum staSarins
aS sækja vinnu fjarri heimilum
sínum lengri eSa skemmri tíma.
HaustvertíSin hefur veriS bezti
tíminn hjá okkur um árabil, afli
oft veriS góSur, bátarnir gerSir
út hér heima, afiinn hagnýttur í
báSum frys'tihúsunuin og allir
staSarbúar hafa haft verk aS
vinna heima, —- þar lil á sl. liaust-
vertíS, sem brást algerlega, svo
aS heildarafli bátanna varS ekki
nema 100—150 tonn á bát yfir
tveggja og hálfs mánaSar tíma,
sem bátarnir gengu, og engin at-
vinna í landi nema vinnsla þessa
rýra afla, sem barst á land.
VetrarvertíS 1964 var hafin í
byrjun jan. af þrem stærri bát-
unum. En aflaleysi var svo al-
gjört á þeim miSurn, sem tiltök
voru aS sækja á, á þeim árstíma,
aS ekki var taliS fært aS halda
úti á slíka ördeySu, og var út-
haldinu hætt um miSjan febrúar
og bátarnir sendir suSur á vetr-
arvertíS.
Láta mun nærri, aS fjarverandi
í atvinnu séu 100 manns, en í
verkalýSsfélaginu munu vera 210
manns. 1 atvinnu hér heima eru
15 menn, sem vinna á verkstæS-
um og aSra fagvinnu. Eftir er þá
á heimilum húsmæSur meS börn
sín og þeir heimilisfeSur, sem af
ýmsum ástæSum hafa ekki taliS
sér fært aS dvelja langdvölum
fjarri heimilum sínum á þessum
árstíma.
Þessi stóri hópur, sem er í
vinnu annars staSar, er í flestum
tilfellum í góSri atvinnu. Þó er
mikill munur á aS hafa tekjur
sínar heima eSa þurfa aS kosta
sig annars staSar, fyrir utan þá
röskun á heimilislífi, sem slíkt
hefur í för meS sér, þegar til
lengdar lætur. Af framansögSu
má sjá, aS allmikiS vinnuafl er
ónotaS hér á staSnum, og eru
ekki neinar líkur til aS úr rætist
meS vorinu. Hér er því ekki urn
tímabundiS atvinnuleysi aS ræSa.
Reynsla undangenginna ára sýn-
ir, aS ekki er hægt aS byggja á
vetrarvertíS hér nema aS litlu
leyti. Ekki er þó þar meS sagt,
aS draga beri úr útgerSinni á
nokkurn hátt. Þann tíma, sem
bátarnir hafa veriS gerSir út hér
heima og fiskaS sæmilega, hefur
veriS næg atvinna fyrir flestar
eSa allar vinnufærar hendur í
plássinu. En þaS, sem þarf hér aS
gera, er aS koma hér upp ein-
hverjum þeim iSnaSi, sem ekki
kostar mikla fj árfestingu, en hægt
er aS grípa til fyrir allstóran hóp
manna þann tíma, sem vegna staS
hátta ríkir atvinnuleysi hér. —
Sennilega þarf aS koma hér upp
föstum iSnaSi, til aS taka á móti
eSlilegri fólksfjölgun.
ViSvíkjandi fyrra atriSinu mun
vera auSvelt aS bæta hér úr aS
verulegu leyti meS því aS skapa
aSstöSu til aS smíSa hér síldar-
tunnur. Hér er til staSar húsnæSi,
sem hægt er aS notast viS aS
miklu eSa jafnvel öllu leyti meS
tiltölulega litlum kostnaSi. Hús-
næSi þaS, sem hér er átt viS, er
hin stóra mjölgeymsla S. R., sem
henta mundi mjög vel sem efnis-
og tunnugeymsla. Enn fremur tvö
stálgrindahús, 360 ferm. hvort,
vegghæS 3.5 m, sem einnig eru í
eigu S. R. ASalfjárfestingin yrSi
þá vélar til tunnusmíSi, og mundi
verS þeirra sennilega ekki verSa
yfir tvær milljónir króna niSur-
settar.
Starfræksla slíkrar verksmiSju
skapar vinnu fyrir 40 manns. Dag
kaup vinnuflokksins yrSi meS nú-
gildandi taxta sem næst kr.
15.440.00, miSaS viS 10 tíma
vinnu, og því mánaSarkaup um
kr. 386 þúsund.
Af þessum tölum má sjá, hve
alvarlegt þaS er fyrir þjóSfélag-
iS, aS nýta ekki starfsorku þegn-
anna.
Þessi tveggja milljón króna fjár
festing er ekki nema sem svarar
verSi þriggja íbúSa, og ætti því
aS vera framkvæmanleg. En verSi
ekkert aS gert til aS skapa at-
vinnuöryggi, standa hér innan
skamms margar ibúSir mannlaus-
ar engum til gagns, og stór hóp-
ur manna atvinnulaus lengri eSa
skemmri tíma á ári hverju.
En þó aS svo færi, aS þróun-
in yrSi sú, og þaS jafnvel í ná-
inni framtíS, aS önnur starfræksla
yrSi talin heppilegri hér, þá er
auSvelt aS flytja tunnusmíSavél-
arnar og setja þær niSur þar sem
þær teldust þá betur staSsettar.
Ekki er ástæSa til annars en
aS reikna meS vaxandi þörf fyr-
ir tunnur á komandi árum. Tunn-
ur hafa aS miklu leyti veriS flutt-
ar smíSaSar til landsins frá Nor-
egi, svo aS ekki er ástæSa til aS
setja þaS fyrir sig, þó aS flytja
þurfi þær á milli hafna hér inn-
anlands.
Hreppsnefnd HöfSahrepps
skrifaSi um miSjan janúar öll-
um þingmönnum NorSurlands-
kj ördæmis vestra og skoraSi á
þá aS beita sér sameiginlega fyr-
ir því, aS komiS yrSi hér upp
tunnuverksmiSju. Enn hefur ekki
heyrzt, aS málinu hafi veriS
hreyft, og tíminn líSur. AfgreiSslu
frestur á vélunr þeim, sem hér
er um aS ræSa, mun vera 6—9
mánuSir, og væri því full þörf
á aS hefjast handa hiS fyrsta meS
pöntun véla og lagfæringu hús-
næSis.
ViS Skagstrendingar treystum
þingmönnum kjördæmisins til aS
vinna þaS ötullega aS framgangi
þessa máls, aS næsta vetur geti
liafizt hér tunnusmíSi.
Atvinna
Starf umsj ónarmanns viS Sjúkrahús SiglufjarSar er laust
til umsóknar. Allar upplýsingar gefur undirritaSur.
SiglufirSi, 18. marz 1964.
Bæjarstjóri.