Mjölnir - 07.04.1982, Side 5

Gagnleg upprifjun
Þeim áróðri hefur mjög verið haldið á lofti undanfar-
ið, á gatnamótum og í skúmaskotum, að lítið hafi
komist í verk og áunnist hjá núverandi bæjarstjórnar-
meirihluta, á því kjörtímabili, sem nú er að Ijúka. —
Einkum hefur þessi áróður beinst gegn Alþýðubanda-
laginu, enda forysta þess í bæjarmálum óumdeild á
þessu tímabili. — Hér mun verða leitast við að rifja
upp og gera grein fyrir nokkrum þeirra verkefna og
vandamála, sem við hefur verið að glíma á kjörtíma-
bilinu.
Bókhald og f járreiður.
Eitt óviðfelldnasta og
óþrifalegasta verk, sem nú-
verandi meirihluti mátti byrja
á, var að hreinsa til í bókhalds-
og fjármálaóreiðu Siglufjarð-
arbæjar.
Um langt árabil (20 ár
a.m.k.) höfðu borgaraflokk-
amir haft þann hátt á, við
uppgjör ársreikninga bæjarfé-
lagsins, að fenginn var hingað
norður afdankaður endur-
skoðandi úr Reykjavík.
Endurskoðandi þessi sauð
saman einhverja reikninga,
upp úr mjög mglandi og
ófullkomnu bókhaldi bæjar-
skrifstofunnar, en tók hins
vegar alltaf skýrt fram í áritun
sinni á reikningana, að hann
hefði ekki endurskoðað þá.
Kjömir endurskoðendur litu
síðan yfir reikningana og árit-
uðu þá í þeirri trú, að þeir
væru yfirfamir af löggiltum
endurskoðanda.
Að svo komnu máli var
reikningsnefna þessi borin
upp á næsta fundi bæjar-
stjómar Siglufjarðar og sam-
þykkt af bæjarfulltrúum
borgaraflokkanna, en ávallt
gegn atkvæðum bæjarfulltrúa
AB.
Allan þennan tíma fluttu
bæjarfulltrúar AB., í endur-
tekin skipti, um það tillögur að
reikningar bæjarfélagsins
yrðu látnir í endurskoðun til
ábyrgs löggilts endurskoð-
anda, en þær tillögur voru
ávallt felldar og þessari árlegu
endurskoðunartragedíu, sem
jafnan setti nokkum svip á
bæinn, haldið áfram svo lengi
sem stætt var.
Það að ársreikningar sveit-
arfélags sem Siglufjarðar
skyldu í 20 ár fá slíka meðferð
og vera bornir upp og sam-
þykktir, í raun óendurskoðað-
ir. allan þann tíma, sem hér er
um að ræða, er örugglega ís-
landsmet í fjármálalegri
óreiðu og slóðahætti.
Þegar núverandi bæjar-
stjómarmeirihluti tók við var,
að tillögu AB., ákveðið að
ársreikningar Siglufjarðar-
bæjar skyldu eftirleiðis end-
urskoðaðir af ábyrgum lög-
giltum endurskoðanda og var
það verk falið einum þekkt-
asta endurskoðanda landsins,
Ólafi Nílssyni.
Fljótlega kom í ljós að
óreiðan á bókhaldi og fjár-
reiðum Siglufjarðarbæjar var
meiri en nokkum hafði grun-
að. Bókhald Hitaveitu Siglu-
fjarðar, en stofnkostnaður
hennar einn var þá þegar upp
á milljarða gamalla króna, var
5
ekkert til, og þær skýringar,
sem gefnar voru á þessu
ástandi, frá fyrrverandi meiri-
hluta, voru helstar þær, að
þetta bókhald væri í höfðinu á
þáverandi bæjarstjóra, Bjarna
Þ. Jónssyni.
Bókhald svokallaðs Olíu-
sjóðs, en úr honum hafði bær-
inn um árabil greitt styrki rík-
issjóðs til allra bæjarbúa, sem
þá kyntu hús sín með olíu, var
heldur ekkert til, utan ein
ófullkomin kassabók og höfðu
fylgisskjöl með færslum, fyrir
áralöng tímabil, annað hvort
glatast eða þeim verið hent.
Stórfelld sjóðþurrð var í Olíu-
sjóði, í hann vantaði g.kr.
6.629.850.00 og var sú upphæð
lengi færð sem viðskiptaskuld
í reikningum bæjarins, en
loksins afskrifuð fyrir fullt og
allt á sl. ári.
Bókhald bæjarsjóðs sjálfs
var svo ruglingslega fært, að
aldrei tókst til fulls að finna
fram úr þeim hrærigraut, en
þó var ljóst, að einnig vantaði í
hann stórfé þó ekki væri ljóst
hvernig á því stæði. í bæjar-
sjóð vantaði g.kr. 4.039.716.00
og var sú upphæð lengi færð
meðal viðskiptaskulda í
reikningum bæjarsjóðs undir
heitinu „Sjóður aðalgjaldkera,
óskýrður mismunur“ Sjóðs-
vöntun þessi í bæjarsjóði var
svo líka endanlega afskrifuð á
síðasta ári. Þessi fjármálalega
óreiða var slík, að þar varð að
koma til gagnger breyting, og
sú breyting var framkvæmd
Bæjarbókara var sagt upp
störfum án fyrirvara og litlu
síðar var gjaldkera gefinn
kostur á að segja upp störfum
af heilsufarsástæðum. Nokkru
síðar völdu bæjarstjóri og
bæjarritari þann kost sjálfir að
flýja af hólmi, en varð á að
skilja eftir sig skuldir vegna
oftekinna launa.
Á yfirstandandi kjörtíma-
bili hefur svo verið gengið í
það að koma bókhaldi og
fjárreiðum bæjarfélagsins í
það horf sem best gerist hjá
öðrum sveitarfélögum og það
hefur tekist, þó það raunar
hafi kostað bæði mikla vinnu,
mikinn tíma og mikla pen-'
inga.
Ársreikningar Siglufjarðar-
bæjar og stofnana hans eru nú
endurskoðaðir af Endurskoð-
un h/f, endurskoðunarskrif-
stofu Ólafs Nilssonar, og eru
þeir reikningar til fyrirmyndar
í hvívetna.
Þegar þeir framsóknar-
menn og sumir þeirra sjálf-
stæðismanna sem ábyrgð báru
á þeirri fjármálaóreiðu, sem
hér ríkti, ganga nú fyrir bæj-
arstjómarkosningar um á
gangstéttum og gatnmótum og
reyna að halda því fram að
Htið hafi áunnist í hagsmuna-
málum bæjarfélagsins á síð-
asta kjörtímabili undir forystu
A.B., þá gleyma þeir því vilj-
andi, að búið er að moka upp
eftir þá skítinn í þessum efn-
um.
Ráðhús
Það atriði sem hér að fram-
an er fjallað um, sést ekki á
götum úti og því hefur af til-
hliðrunarsemi við aðra lítið
verið á lofti haldið, en önnur
atriði vel sjáanleg um góðan
árangur í bæjarmálum á síð-
asta kjörtímabili blasa sem
betur fer víða við, án þess að
eftir þeim þurfi að leita.
Ráðhús Siglufjarðarkaup-
staðar er eitt þeirra mörgu
dæma og má minna sjá. Fram
kvæmdasaga Ráðhússins er
orðin löng og verður ekki rak-
in hér þó að verðugt væri, svo
táknræn er hún fyrir það dug-
leysi og ræfilskap sem hér ríkti
löngum, á hinum gömlu og
góðu íhalds og framsóknar-
dögum.
Tvær efri hæðir hússins
stóðu í fjölda ára óinnréttaðar
og ófrágengnar með öllu og
voru bænum því aðeins arð-
laus og kostnaðarsöm fjárfest-
ing. Allan þann tíma, sem
þetta ástand varði, voru skrif-
stofur Siglufjarðarbæjar og
stofnana hans á víð og dreif
um bæinn og sumar í leigu-
húsnæði. Öll vinnuaðstaða
starfsfólks á þessum skrifstof-
um var með öllu ófullnægj-
andi og engin skilyrði til
neinnar skipulagningar á
stjómun og vinnu.
Árum saman fluttu bæjar-
fulltrúar A.B. um það tillögur,
fyrir daufum eyrum, við af-
greiðslu fjárhagsáætlana, að
ætlað væri fé til að fullgera
efstu hæð ráðhússins til þess
að hægt væri að taka
hana í notkun og sameina
skrifstofuhaldið.
Á þessu yfirstandandi kjör-
tímabili hefur þetta verið gert.
Fullnaðarbygging og frágang-
ur á Ráðhúsi Siglufjarðarbæj-
ar var mikið fjárhagslegt átak
fyrir bæjarfélagið. Til þessara
framkvæmda mun hafa verið
varið um það bil 125 millj.
g.kr. á árumum 1978—1980.
Framkvæmdir við höfnina
Strax á fyrstu áratugum
þessarar aldar má segja að
Siglufjarðarhöfn hafi verið
fullbyggð. Timburbryggjur og
önnur mannvirki úr timbri
fylltu höfnina alla og vantaði
þó ávallt viðlegupláss og at-
hafnasvæði vegna þeirra
miklu umsvifa sem hér fóru
fram á þeim velgengistímum,
sem síldinni fylgdu.
Mannvirki þessi voru flest í
eigu aðkominna sildarspekúl-
anta og þegar síldin hvarf og
þeir höfðu flúið af hólmi, þá
grotnuðu þessar eigur þeirra
niður i höfninni og hindruðu
um tíma nánast alla starfsemi í
höfninni og gerðu umferð um
hana hættulega. Á tímabili var
um að litast í Siglufjarðarhöfn
eins og í stórborgum Evrópu
eftir lofthemað síðustu heim-
styrjaldar.
Niðurrif þessara ónýtu og
hættulegu mannvirkja og
endurbygging hafnarinnar frá
grunni er svo risavaxið verk-
efni, að ekki er að undra þó
lítið hafi miðað í því efni fyrir
ekki stærra byggðarlag en
Siglufjörður er. Enda fór svo,
að um langan aldur var lítið
hægt að gera í endurbyggingu
lafnarinnar.
Á kjörtímabilinu
1974—1978 var byrjað á
byggingu nýrrar togara-
bryggju og á þeim tíma var
ritthvað reynt að rífa af ónýt-
am mannvirkjum, en gekk illa
vegna fornaldarlegra vinnu-
bragða. Á síðasta kjörtímabili
var hinsvegar í fyrsta skipti
gert nokkurt átak í þessum
efnum.
Togarabryggjan var full-
kláruð og tekin í notkun og
hefur það gjörbreytt allri að-
stöðu skipaflotans í höfninni.
Þá var af nokkrum krafti farið
í niðurrif á ónýtum
bryggjumpg öðrum ónýtum
mannvirkjum, rifnar bæði
bryggjur og hús austan og
sunnan til á eyrinni. Þá er ekki
síður ástæða til að nefna það,
að á kjörtímabilinu var tekin
ákvörðun um mikilvæg skipu-
lagsatriði, sem óhjákvæmileg
voru vegna uppbyggingar
hafnarinnar.
Ákveðin var staðsetning
nýrrar smábátahafnar í
Innri-Höfn og byrjuðu fram-
kvæmdir þar á sl. hausti og
verður þeim haldið áfram af
fullum krafti strax í vor. Þá var
einnig tekin ákvörðun um
staðsetningu nýs svæðis fyrir
fiskverkunarhús við nýju
smábátahöfnina í
Innri-Höfn. Bygging fiskverk-
unarhúsa getur hafist á þessu
svæði strax í vor, enda er allri
skipulagsvinnu vegna þessara
atriða lokið og á fjárhagsáætl-
un bæjarins fyrir 1982 er gert
ráð fyrir fé til þeirra fram-
kvæmda, sem ólokið er af
bæjarins hendi, til að þarna
geti risið upp nýtt athafna-
svæði við höfnina.
Hér er um að ræða áþreif-
anlegar framkvæmdir, sem
skifta munu sköpum fyrir út-
gerð og fiskvinnslu í Siglufirði
á næstu árum, fyrstu áþreif-
anlegu og umtalsverðu fram-
kvæmdir í þessum efnum frá
því niðurlæging hafnarinnar
var sem mest.
Varanleg gatnagerð.
1 framkvæmdum við gerð
varanlegs slitlags á götur var
einnig um að ræða verulega
stefnumörkun og stefnubreyt-
ingu á kjörtímabilinu. Sú
stefna hafði verið ríkjandi hér
á Siglufirði fram að því að
núverandi bæjarstjórnar-
meirihluti tók við, að hér
skyldi steypa allar götur. Slík
steyping gatnakerfisins í bæn-
um var þó ákaflega dýr og
ákaflega seinvirk, enda engir
möguleikar hér til þess að nýta
nútíma tækni við þær fram-
kvæmdir.
Enda hafði á daginn komið,
að töluvert af þeim götum sem
steyptar höfðu verið voru
mjög illa farnar og jafnvel
ónýtar vegna fornaldarlegra
vinnubragða sem viðhöfð
voru við steypinguna.
Til dæmis um það hversu
seinvirk þessi aðferð hefði
verið við að fullgera varanlegt
slitlag á gatnakerfi bæjarins
má nefna það, að byrjað var á
steypingu gatna hér á Siglu-
firði með steypingu Tjarnar-
götu 1942 og miðað við þá
lengd gatnakerfisins sem
steypt hafði verið 1978 þá
hefði það með sama hraða
tekið 120 ár til viðbótar að
fullgera með varanlegu slitlagi
þann hluta gatnakerfis bæjar-
ins sem þá var eftir.
Sú vitleysisstefna að miða
hér allar gatnaframkvæmdir
við steypingu var lögð til hlið-
ar af núverandi bæjarstjórn-
armeirihluta og í þess stað
ákveðið að nota malbik til
varanlegrar gatnagerðar í
íbúðarhverfum bæjarins, enda
er það a.m.k. 40% ódýrari
framkvæmdamáti.
Þessari ákvörðun var fylgt
eftir með því, að á s.l. ári var í
fyrsta sinn hafist handa um
malbikun gatna á Siglufirði,
malbikað var samstætt gatna-
kerfi í suðurhluta bæjarins og
er það langstærsta átak, sem
nokkru sinni hefur verið fram-
kvæmt í varanlegri gatnagerð á
Siglufirði.
Með mótun þessarar stefnu
í gatnagerðarmálum hefur
núverandi meirihluti í bæjar-
stjóm Siglufjarðar farið inn á
nýjar leiðir í þessum efnum,
leiðir, sem munu gera það
mögulegt að koma varanlegu
slitlagi á allt gatnakerfi bæjar-
ins á mun skemmri tíma og
fyrir mun minna fé en ef fyrri
framsóknar- og íhaldsstefnu
hefði verið fylgt.
Hér hefur verið drepið á
sum þeirra mikilvægu hags-
munamála bæjarbúa sem
verulega hefur miðað í áttina
með á kjörtímabilinu. Mörg
önnur eru þó ónefnd og verða
að bíða betri tíma, m. a. má
þar nefna framkvæmdir til
öflunar ómengaðs drykkjar-
vatns og það sem gert hefur
verið til björgunar fjármála
bæði Hitaveitu og Rafveitu.
Aðalfundur
Vöku
Aðalfundur verkalýðsfé-
lagsins Vöku á Siglufirði var
haldinn laugardaginn 27.
mars. Listi uppstillingar-
nefndar var sjálfkjörinn og er
aðalstjórnin nú þannig skip-
uð: Kolbeinn Friðbjarnarson
formaður, Öskar Garibalda-
son varaformaður, Jóhann G.
Möller ritari, Flóra Baldvins-
dóttir gjaldkeri. Meðstjórn-
endur: Vilhelm Friðriksson,
Erna Rósmundsdóttir og Þor-
leifur Halldórsson.
Varamenn í stjórn eru: Þór-
unn Guðmundsdóttir, Hrefna
Hermannsdóttir, Signý Jó-
hannesdóttir, Sigurður Guð-
mundsson og Arndís Krist-
jánsdóttir.
Fjárhagur félagsins er
traustur. Eigið fé félagsins og
stofnana hans var í árslok
1981 kr. 2.588.439,1 l,og hafði
aukist á árinu um kr.
894.387,32.
Bæjarmál 1978-1982
MJÖLNIR