Nýi tíminn - 06.06.1946, Qupperneq 7

Fimmtudagur 6. júní 1946
NÝI TÍMINF
Athugasemd
við útvarpsávarp próf.
r
Asmundar Guð-
mundssonar
A útvarpskvöldvöku Bræðra-
lags kristilegs stúdentafélags, í
gærkvöld flutti Ásmundur Guð-
mundsson prófessor athyglisverl
ávarp um ytri og innri vernd,
þar sem liann öðrum þræöi
gerði herstöðvamálið að umtals-
efni og hvatti þjóð sína til að
standa fast saman um frelsi siti
og sjálfstæði. Meðal annars
mælti prófessorinn á þá leið, aö
sumir vildu leita eftir „ylri né farið fram á herstöðvar á Is-
vernd“ í vestur, til Bandaríkj-1 landi.;
annjj, aðrir í austur, til Rússn. [ Þrátt fyrir alla hugsanlega tor
I tilefni af þessum ummælum tryggni gagnvart oss sósíalist-
í heimsókn hjá
listakonu
Frh. af 3. síSu.
og þangað. Ganga ekki sögur
um það, að málverk okkar
fremstu og beztu málara séu
geymd í kjöllurum og álíka
stöðum? Er ekki komið mál
til þess, að byrjað verði að
reisa íslenzka listasafnið og
sýna 1 verkinu, að þjóðin
kann að meta listamenn sína,
því það verða þó ávalt þeir,
sem fyrst og fremst gera
garðinn frægan.
Þ. V.
vil ég leyfa mér að spyrjn:
Hverjir hafa óskað eftir „yt'i
vernd“ Rússa?
Eg þykist vita, að hér þyki
prófessornum ófróðlega spurt og
muni þegar nefna til sjálfan mig
og aðra íslenzka sósíalista. Nj
veit hann að vísu vel, að Sósíal-
istaflokkurinn er eini íslenzki
stjórnmálaflokkurinn, sem dag
eftir dag, mánuð eftir mánuð,
liefur andmælt íhlutun erlendra
stórvelda um landsréttindi vor,
ekki einungis Bandaríkjanna,
heldur og Ráðstjórnarríkjanna
sem allra annarra, ef um slíkt
væri að ræða. Hann veit einnig
vel, að allt þvaðrið um „rússa-
hættuna“ er ekkert annað en til-
húin andstæða, sem hampað er
til skelfingar hjartveikum borg-
urum. Þó leyfir hann sér að við-
urkenna og jafnvel brýna þetta
skæðasta falsvopn landsölu-
mannanna, samtímis j)ví sein
hann vill þó auðsjáanlega berj-
ast á móti þeim.
Þá lét prófessorinn svo um
mælt, að hvorugt hinna tveggja
stórvelda, Bandaríkin eða Báð-
stjórnarríkin, hefðu, að minnsta
kosti enn sem komið væri, geng-
ið á rétt vorn í neinu. Hér er
aftur einkennilega ineð stað-
reyndir farið og landsölumönn-
unuin einum til þjónkunar. (ill
þjóðin veit þó vel, að Bandarík-
in hafa rofið við oss trúnað
með því að flytja ekki her sinn
allan héðan úr landi þegar að
stríðslokum, eins og skýlausir
samningar stóðu til. Þar á ofan
hafa þau móðgað oss með því að
leita nýrra samninga um her-
stöðvar til langs tíma, áður en
þau höfðu staðið við fyrri skuhl
bindingar. Hinsvegar liafa Ráð-
stjórnarríkin aldrei haft hersetu
Cockshutt
um, ætti mönnum slíkum sem
Ásmundi prófessor að vera unnt
að skilja, að eitt er að aðhyllast
þá alþjóðlegu stefnu, sem þjóð-
skipulag Ráðstjórnarríkjanna
grundvallast á, og annað að
óska eftir rússneskri hervernd
í landi sínu, eitt að taka svari
sovétþjóðanna gegn látlausum
rógi auðvaldsins, annað að snúa
baki við sjálfsákvörðunarrétti
þjóðar sinnar.
Fátt hefur glatt mig meira i
seinni tíð en djörf og frjáts-
mannleg afstaða íslenzkra liá-
skólaborgara í herstöðvamálinu.
Og það er guðfræðideildinni ti!
mikils sóma, að tveir kennarar
hennar hafa kvatt sér þar sköiu
lega hljóðs. Ræða Sigurbjörns
Einarssonar dósents á útifundi
stúdenta mun lengi í minnum
höfð sem ein hin voldugasta,
eggjan i frelsisbaráttu þjóðarinn
ar. Prófessor Ásmundur hefur
nú tekið undir þá eggjan, en
honum bafði að nokkru falazt
rökin fyrir sínum góða tilgangi.
I Að halda á lofti upplognum gei-
sökum andstæðinganna og strika
þar á ofan yfir sjálfan kjarna
málsins - Það er sannarlega
ekki sigurvænlegt í þessu 'O'"
alvarlegasta mali.
Klóumst öndverðir í alþjoö-
legum stefnumálum, deilum un,
kapítalisma og sósíahsma, ve
um „krossmeun" eða
Lar“ eftir þvi. sem sanufæring-
;n þýður oss, - en stöndum
heilir saman um þetta vort helg
'asta mál: sjálfstæði hins unga
;;;1 tstenzka lýðveldis.
Hveragerði, á uppstigningar-
dag 194(i.
Júhannes úr Kötlum.
sláttuvélar með 31/2 feta greiðu fyrir-
liggjandi. Þessar sláttuvélar hafa verið
seldar hér undanfarin ár og reynzt
mjög vel.
Sendið pantanir yðar sem fyrst.
HEILDVERZLUNIN HEKLA H.F.
Edinborgarhús, 3ju liæð, Reykjavík
Sími 1275. Símnefni HEKLA
Marteinn rauði
Framhald af 5. síðu.
En samtímis því að Pelli,
sem ekki er lýst eftir beinni
fyrirmynd, en er alveg mann-
leg og persónulega ekki frá-
hrindandi persónugervingur
endurbótastefnunnar á stríðs-
árunum, fetar jafnt og öruggt
upp að hátindum hins póli-
tíska valds, lifir Marteinn
hinu erfiða lífi alþýðuskálds-
ins. Hann vill ekki slá af, og
ekki verður honum auðgengn
ara er hann lendir í hjóna-
band, sem fer illa. Hann vinn
ur fyrir sér með blaðagrein-
um og fyrirlestrum, sem lítið
er borgað fyrir. En kringum
hann vex ríkulegur gróður.
JÞví hann er í samræmi við
.lífsmagn alþýðunnar, og á
nærfærinn og hlýjan hug.
;Og hann er alltaf í leit að
því sem koma skal, því ein-
hversstaðar hlýtur alþýðan
að skilja köllun sína og hefja
baráttu á ný. Hann hneigist
um tíma að syndikalistum,
hugmyndir þeirra voru að
vísu ruglingslegar, en það
var uppreisn í þeirn. Hann
byggir von sína á uppreisnar
arminum í æskulýðshreyf-
ingu sósíaldemókrata. — En
það er ekki fyrr en 1 Stokk-
hólmi, er hann fréttir um
Lenín og byltinguna, að hann
sér móta fyrir dögun.
Og mann grunar, að nú
hefjist baráttan milli hins
smáborgaralega og hins bylt-
ingarsinnaða sósíalisma, og
hann muni fagna því, —
barátta er betri en kyrrstaða
og afturför.
Það morar af fólki í þess-
ari miklu bók, með Pella og
Martein sem aðalsöguhetjur,
er berjast innbyrðis, þó þeir
séu tengdir sterkum vina-
böndum. Sumt af því er teikn
að sterkum ,skýrum drátt-
um, ritstjórar, stjórnmála-
menn, borgarar og verka-
menn. Öðrum, og þá einkum
móðurinni, er lýst með þeim
innileik, sem menn þekkja
úr minningarbókunum. Hér
er hún öldruð en gædd sama
dugnaði og fjöri og áður.
Þetta er bók í stóru sniði
og hún fjallar um mikilvæg-
ustu vandamál danskrar
alþýðu. Vonandi endist Nexö
kraftar til að skrifa líka
skáldsöguna miklu um árin
milli styrjaldanna, þegar
„klofningsmennirnir", en svo
nefndi Pelli, þegar á árum
heimsstyrjaldarinnar fyrri,
hverja uppreisn gegn hinni
skammsýnu tækifærisstefnu
og flokkskerfi sósíaldemó-
krata, læra af því sem gerð-
ist í Sovétríkjunum, og Pelli
kemst enn hærra, allt upp á
hátind þjóðfélagsins.
Hans Kirk.
NAZISTAFÉLAGSSKAPUR,
sem nefridi sig „Brynjukettl". og
konur voru aðallega í, var ný-
lega leybtur upp i Stuttgart. L
TILKYNNING
til f járeigenda
um bann við flutningum sauðfjár og geit-
fjár yfir varnarlínur, eða bœja á milli,
vegna sauðfjársjúkdóma.
I. KAFLI.
Yfir eftirtaldar varnarlínur eru allir fjárflutningar bannaðir.
1. Jökulsá á Sólheimasandi og á milli Rangárvallasýslu
og Vestur-Skaftafellssýslu.
2. Varnarlínan með Ylri-Rangá og Hólsá.
3. Varnarlínan með Þjórsá.
4. Varnarlínan með ölfusá, Hvítá og Jökulfalli.
5. Kjalargirðingin og Blanda, þaðan í Hofsjökul.
6. Girðingin milli Flóa og Skeiða.
7. Varnarlínan með Sogi, Þingvallavatni, Þjóðgarðinum
og girðingin þaðan í varnarlínu nr. 8.
8. Girðingin úr Hvalfirði í Langjökul.
9. Girðingin yfir Snæfellsnes, úr Álftafirði í Skógarnes.
10. Girðingin úr Steingrímsfirði í Þorskafjörð og álman
úr þeirri girðingu í Berufjörð.
11. Girðingin úr Kollafirði í Isafjörð.
12. Girðingin úr Reykjarfirði í Öfeigsfjörð.
13. Girðingin yfir Heggstaðanes.
14. Blanda frá Sjó að Vatnsskarðsgirðingu.
15. Stóra-Vatnsskarðsgirðingin.
10. Varnarlínan með Héraðsvötnum og Jökulsá eystri.
17. Girðingin úr Miklavalni í Héðinsfjörð.
18. Varnarlínurnar í Eyjafirði.
19. Skjá dfandafljót og varnarlínur umhverfis fjárskipta-
svæðið í Reykdælahreppi.
20. Varnarlínan með Jökulsá á Fjöllum.
21. Girðingin frá Ivópaskeri i Loka við Þistilfjörð.
22. Varnarlínan Jökulsá á Brú.
23. Varnarlínan Jökulsá á Breiðamerkursandi.
Því fé, sem kynni að komast yfir vaAarlínur þessar, slcal
slátra strax og lil þess næst. Þurfi að flytja sláturfé eða
líffé vegna fjárskipta yfir einhverjar af ofantöldum varn-
arlínum, skal farið með það eftir fyrirmælum Sauðfjár-
sjúkdómanefndar.
II. KAFLI.
Bannað er að flytja fé yfir eftirtaldar varnarlínur, nema
samþykki Sauðfjársjúkdómanefndar komi til:
1. Girðingar vegna garnaveikivarna á svæðinu milli
Þjórsár og Ytri-Rangár.
2. Girðingar vegna garnaveikivarna í Villingaholtshreppi.
3. Blanda frá Stóra-Vatnsskarðsgirðingu að Kjalargirðingu.
4. Girðingar vegna garnaveikivarna í Hegranesi.
Fé, sem kynni að sleppa yfir v'arnarlínúr þessar, skal
slátra í sláturtíð, nema öðruvísi verði ákveðið af fram-
kvæmdastjóra. Mun það verðá tilkynnt varðstjórum og
eftirlitsmönnum á hverjum stað.
Sláturfé, sem flytja þarf yfir ofangreindar línur, eða úr
einangrunárhólfum, skal farið með eftir fyrirmælum
Sauðfjársjúkdómanefndar.
III. KAFLI.
Bannað er að flétja fé til dvalar á milli sveita og milli
bæja á öllum svæðúm landsins, þar sem garnaveiki hefur
orðið vart, nema að fengnu samþykki Sauðfjársjúk-
dómanefndar.
IV. KAFLI.
Brot gegn franiangreindum ákvæðum varða sektum sam-
kvæmt lögum nr. 75 frá 27. júní 1941.
Reykjavik, 20. apríl 1946.
Sauðfjársjúkdómanefnd.