Prentarinn - 01.10.1950, Qupperneq 4
komulag. I fyrsta lagi af því, að verkamenn hafi
krafizt 8 stunda vinnutíma, en vinni nú 8% stund
á dag, — í öðru lagi af því, að krafa prentara hafi
verið að fá „Wce\cnd“ með fullum launum, en
greiða hana nú sjálfir. Þetta ýtir sízt undir prent-
smiðjueigendur að veita þessar kjarabætur, þegar
prentarar reynast ákafir eftir því, að greiða þennan
„Weekcnd“ sjálfir. Hví skyldu þeir þá vera að troða
þessum þremur tímum upp á prentara og borga
þeim laun fyrir þá?
Fyrir mér er „Weekend" engar kjarabætur, fyrr
en prentsmiðjueigendur greiða full laun fyrir.
Krafan um stytting vinnutíma niður í 7 tíma
uppbót kr. 180.56 og meðallaun pressumanna eru
137.90 eða með dýrtíðaruppbót kr. 186.94. Annars
sést af skýrslunni, hvað hinar ýmislegu sérgreinar
innan stéttarinnar hafa í meðallaun, en við þau
vikulaun leggst dýrtíðaruppbót, kr. 49.44.
Skýrsla þess sýnir sem sagt meðallaun, en fjöldi
setjara og vélamanna, þó einkum setjara, vinna
fyrir kaup langt undir meðallaunum. Mér er nær
að halda, að íslenzkir prentarar þekki ekki til þessa
mismunar á launum. Margir setjarar í Kaupmanna-
höfn hafa í vikulaun kr. 120.00—128.00 eða með
dýrtíðaruppbót kr. 169.00—177.00. Það er eins og
stendur hörgull á prenturum, og þurfi á manni að
Sérgreinir
Bóka- og tilfalla-setjarar
Blaðasetjarar
Vélsetjarar
Eftirsteypar
Letursteypar
Pressusveinar (prentarar)
Hverfipressusveinar
Aðstoðarmenn, karlar
Ilagningarstúlkur
Aðstoðarmenn,
Verkstjórar
hefir enn þá fengið lítinn byr innan vinnuveitenda-
félagsins. Þó á að liggja fyrir álit í þessu máli á
miðju næsta sumri.
Þá er kaupið. Eiginlega er ekki hægt að slá
neinu föstu um laun, því að þau breytast frá mán-
uði ti! mánaðar. Eg læt fylgja grein þessari skýrslu
um meðalkaup í hinum ýmislegu sérgreinum innan
stéttarinnar í prentsmiðjum og við blöðin, sem
öll hafa eigin prentsmiðju. Við þau laun leggst svo
dýrtaíðaruppbót, en hún er fyrir iðnlærða kr.
49.44, en fyrir aðstoðarfólk, karla og konur við ílagn-
ingu véla og eftirlit með upplagi, kr. 31.17. Hafi
maður svo kvöklvinnu (frá kl. 15)4—24) eru upp-
bætur fyrir hana kr. 21.00 á viku og fyrir nætur-
vinnu (kl. 24—6) kr. 36.00 á viku. Fyrir aðstoðar-
fólk í prentsmiðju, karla og konur, eru uppbætur
fyrir kvöldvinnu (15V2—24) kr. 19.50 og nætur-
vinnu (24—6) kr. 30.00.
Meðallaun vélsetjara eru talin kr. 142.70 á viku.
Hafi vélsetjari kvöldvinnu, verða vikulaun hans
kr. 212.74 og við næturvinnu kr. 227.74. Meðallaun
handsetjara eru kr. 131.12 á viku og með dýrtíðar-
1949 1949 1948 1948 1947 1946
desbr. maí október apríl ágúst október
124.51 121.71 120.31 117.56 113.29 101.15
132.61 127.02 126.76 125.81 121.53 105.78
136.11 131.43 129.38 128.62 123.71 111.75
132.28 127.56 126.24 125.28 119.94 107.21
131.32 128.32 128.81 131.52 119.38 110.59
130.01 127.73 125.54 123.49 119.77 108.69
135.22 130.33 129.70 126.65 121.61 106.73
102.47 99.59 98.55 97.17 91.94 80.94
73.44 71.82 71.15 69.92 66.92 57.13
66.61 66.55 66.39 65.25 61.70 51.79
158.78 157.03 153.92 152.70 145.08 135.65
halda, fæst hann ekki undir kr. 177.00. Og hvert
skipti, er nýr maður kemur, hækka meðallaun þeirra,
sem fyrir eru, á pappírnum, en ekki í vasa. Eldri
prentarar eiga mjög örðugt uppdráttar, hvað launa-
bætur snertir. Maður, sem unnið hefir yfir 40 ár í
prentsmiðju þeirri, sem ég vinn í, var, þá er ég kom
hingað, meðal hinna hæst launuðu í prentsmiðjunni,
en er nú þriðji að neðan; vikulaun hans eru kr.
171.00. Af 40 setjurum í prentsmiðjunni fengu nýlega
25 launabætur, 2—4 kr. á viku, en 15 fengu ekki
og fá ekki. — Setjarar eiga langörðugast um launa-
kjör, og svo hefir raunar ávallt verið. Þar, sem ég
vinn, er munurinn á vikukaupi hins hæst launaða
og lægsta frá 18—23 kr. á viku.
I hinum III. og síðasta kafla þessa greinaflokks,
skal ég rétt drepa á þá óánægju, sem þetta veldur,
og segja frá launum prentara í kaupstöðum og
bæjum í Danmörku.
Kær kveðja!
Ykkar einlægur
Þorjinnur Kristjánsson.
Meðalkaup í prentsmiðjum og við dagblöð.
1950
júní
131.12
137.13
142.70
138.10
136.99
137.90
142.97
109.27
77.86
konur ................... 71.98
........................ 175.43
28 PRENTARINN