Prentarinn - 01.10.1950, Side 6

síðan haldið sér við með göngum og sundi, enda
unglegri en margur maðurinn, sem er 10—15 árum
yngri.
Um Olaf Sveinsson er þess og að geta, að vart
mun unnt að finna grandvarari mann til orðs og
æðis. Hann er glaðvær og hrókur alls fagnaðar í
hópi góðra félaga, ræðinn og þykir gaman að söng
og græskulausu gamni. Samverkamenn hans munu
allir á einu máli um það, að gott sé með honum að
vinna. Væri vel, ef nýliðarnir, sem í stéttina bæt-
ast, tækju hann um flest sér til fyrirmyndar; það
yrði enginn svikinn á þeim — og þeir ekki á sjálf-
Kristján A. Agústsson.
Karl Adolf Jónasson á
fimmtugsafmæli 27. nóvem-
ber. Hann er fæddur í
Brunnhúsum í Reykjavík
og er systursonur Einars
heitins Kristins Auðuns-
sonar prentara, R. F. Karl
lærði prentiðn í Isafoldar-
prentsmiðju og byrjaði 1.
september 1915, gerðist vél-
setjari þar árið 1923 og
vann þar síðan, þar til prentsmiðja Morgunblaðs-
ins var sett á laggirnar, en í henni hefir hann unnið
síðan og er nú trúnaðarmaður Hins islenzka prent-
arafélags þar. Gjaldkeri Sjúkrasamlags Hins íslenzka
prentarafélags var hann árið 1928, en annars hefir
hann ekki komið mikið við félagsstörf, því að hann
er einn af hinum kyrrlátu í stéttinni.
Guð blessi listina!
Flestum mun kunnugt, með hve mikilli ástríðu
og einlægni Hallbjörn Halldórsson hefir unnið að
því að íslenzka heiti áhalda og tækja, svo og ýmis
orðtök prentlistarinnar. Fyrir það megum við
prentarar vera Hallbirni þakklátir eins og svo margt,
sem hann hefir viljað stílbæta í verki okkar, því
að mér er óhætt að fullyrða, að flest nýyrði hans
eru afbragð — miklu betri en í fljótu bragði virð-
ist — og vinna sífellt á eftir þvi, sem þau eru lengur
notuð, og sannar það einna bezt gæði þeirra, ef um
gæði er hægt að tala í því sambandi. Rétt er þó
að fara með gát að því að útrýma gömlum mál-
venjum, enda eru þær oft seindræpar, hversu ljótar
sem þær eru. Hefir mér stundum fundizt þessi
vökuli týpógraf fara að prenturum með nokkurri
ónærgætni í málgerð sinni, því að erfiðara verður
að rótfesta hið nýsmíðaða orð hjá manni, ef ekki
er nægjanlega skýrt, hvaða erlend orð er verið
að íslenzka.
1 prentverkinu eins og öllum listum úir og grúir
af ismum og stílum, og hvað lítið sem maður les
í erlendu máli um prentverkið, verður að þræða
sig áfram um hvert hinna sögulegu heita eða þraut-
leiðu, erlendu orða. Þess vegna er rétt, þá er slíkum
orðum er snarað eða þau notuð, að geta þeirra
gömlu nokkuð lengi við hlið hinna nýju til þess að
létta lesturinn og gera samhengi sögunnar sem eðli-
legast. Nánar tiltekið álít ég rétt að geta hinna
gömlu við hlið þeirra nýju, þar til þau eru fylli-
lega orðin blönduð málinu, en ekki eins og olíu-
dropi í vatni.
I 1.—2. tbl. Prentarans er smáklausa þýdd úr bók
eftir Henry Thejls, sem heidr á dönsku máli
„Assymmetri”, en Hallbjörn hefir gefið nafnið
„Branda". Er þar talað um, hvernig rétt sé að nota
saman ýmsar gerðir fornaleturs (antiqua), en af
því að breytingasaga prentlistarinnar verður ekki
rakin eða rædd án þess, að hún sé í beinu samhengi
við stílgerðir og isma hvers tímabils mannkyns-
sögunnar, verður klausa þessi lítt skiljanleg án
þess að minnsta kosti ártöl eða, sem sjálfsagt var,
að hið útlenda stílnafn hvers tímabils sé nefnt. Þá
verður fyrst auðvelt að átta sig á þeim breytingum,
sem hafa verið að gerast og eru ætíð að ske.
Það skal fúslega viðurkennt, að leiðinlegra verður
það í lestri að sjá þessi erlendu nöfn ætíð við hlið
hinna nýju, en ég álít það þó sjálfsagt af frarnan-
greindum ástæðum, og trúi ég ekki öðru en margir
séu mér sammála. Eg veit, að margur prentari
muni eiga erfitt með að tengja leturgerð við t. d.
„skelstíl", „ofhlæðisstíl", „reisnarstíl", „eðlileikastíl“
o. s. frv. án þess, eins og ég gat hér um á undan,
að tengja hann erlendu orðunum eða þá tímabilinu,
sem hann var í mestum hávegum hafður, nema
ef það væri vinur minn Hallbjörn sjálfur, en
klausan veit ég að hefir verið ætluð allri hinni ís-
lenzku prentarastétt til sálarhægðar.
Annars þakka ég ritstjórn Prentarans klausuna
ásamt fleiri svipuðum. En mikið væri það þakk-
lætisvert, ef Prentarinn gerði meira að því en
hingað til að birta þýddar greinar úr erlendum
ritum um Iist okkar og gleyma þá ekki að taka
tillit til þess, sem ég hefi viljað benda hér á.
Guð bleSSÍ listina! Hafstcinn Guðmundsson.
um sér.
30 PRENTARINN