Nýi tíminn - 14.01.1954, Page 6

6) — NÝI TÍMINN — Fiimntudagur 14. janúar 1954
---------------------------------------------------'
NÝI TlMINN
Útgefandl: Samelnlngarflokkur alþýðu — Sósíallstaflokkurlnn.
Kitstjóri og ábyrgðarmaður: Ásmundur Sigurðsson
Áskriftargjald er 2S krónur á árt
Greinar í blaðið sendist til rltstjórans. Adr.: Afgrelðsla
Nýja tímans, Skóiavörðustíg 19, Reykjavik
Afgreiðsla og auglýsingaskrifstofa Skólav.st. 19. Simi 7500.
Prentsmiðja Þjóðviljans h.f.
k,_________________________ . ________________x
í Hernámsvinnan og hlutskipti /
æskulýðsins
•Fyrir skömmu birtust þær upplýsingar í opinberum
manntaisskýrslum aS fjölgun íslenzku þjóðarinnar væri
svo ör, að áður en tveir áratugir verða liðnir muni mann-
fjöldi hér nema a.m.k. 200 þús.
Ekkert bendir til þess aö á þessu verði breyting, a.m.k.
ekki í þá átt að úr fólksfjulgun dragi og má því fyllilega
búast við, að áætlun þessi standist og jafnvel betm*. Frá
heilbrigou íslenzku þjóðféiagssjónarmiði er þetta fagnar-
arefni því hver maöuv veit, að í okkar stóra og auðuga
iandi er auðvelt aö skapa lífsskilyröi fyrir mörgum sinn-
um fleira fólk en nú býr hér, og því auðveldara um sköp-
um hverskonar menningarskilyrða sem fólkið er fleira.
En með þessa staðreynd fyrir augum mun hver hugs-
andi maður vakna til alvarlegrar íhugunar um það hvern-
ig taka skuli við þeim mikla fjölda æskulýðs sem á þess-
um næstu árum bætist við, og kemur inn í þjóðfélagiö
sem fullgildir þjóðfélagsborgarar. Á herðum okkar, sem
erum starfandi þegnar í atvinnu- og menningarlífi þjóð-
arinnar hvílir sú skylda að undirbúa og skapa möguleika
til að taka við þessum stóra hópi, og hjálpa honum til aö
verða sem hæfastir og virkastir þátttakendur í framtíðar-
upphyggingu sígróandi þjóðfélags, jafnótt sem aldur og
þroski einstaklinganna leyr'ir.
En eigi það mögulegt að verða, að skapa slík skilyrði
ívrir þessa miklu viðbót þjóðfélagsborgara á einum 15-20
árum, auk þess, sem bæta þarf aðstöðu fjölmargra af
þeim 150.000 manna hópi, sem nú býr í landinu, þarf
sannarlega að láta hendur standa fram úr ermum. Nýrra
framleiðolutækja þarf að efla, nýjar verksmiðjur þarf að
reisa, nýtt land þarf að rækta, nýjar íbúðir þarf að byggja,
ný raforkuver, nýja skóla, ný menningarheimili og fjölda
margt fleira, sem vaxandi þjóðfélag krefur, ef ekki skal
staðná í eymd og menningarleysi. Hér liggur því fyrir
það óþrjótandi verkefni, sem vaxandi þjóð verður að leysa
til tryggingar framtíð sinni.
Skuli verkefni þessi leyst af hendi þarf þjóðin tvenns að
gæta. í fyrsta lagi, að halda vel á rétti sínum yfir náttúru-
auðæfum lands síns og sjávar og ljá þar engum öðrum
fangstaöar á og í öðru lagi að nýta sinn dýrmætasta þjóð-
arauð, vinnuafl meðlima sinna í eigin þágu og einskis
annars.
En einmitt á þessu sviði hefur á síðustu árum verið
hafið það undanhald, sem aldrei verður bætt fyrir, ef ekki
verður snúið við hið bráðasta. Þegar fyn*verandi ríkis-
stjórn og hinir 43 alþingismenn létu skipa sér að sam-
þykkja 'nernám fslands að nýju 1951, var jafnframt geng-
ið inn á þá braut af íslenzkum stjórnarvöldum, að leysa
atvinnuþörf mikils hluta þjóðarinnar með vinnu í þágu
hins erlenda herliðs. Enginn veit með vissu hve miklum
hluta af þessum dýrmætasta auði þjóðarinnar hefur ver-
ið fórnað á altari þessa stríðsguðs síðast liðin ár, en allir
vita að sá hluti er geigvænlega stór. Því hvert einasta
handtak, sem fórnað, er á altari þessa guös, er dregið frá
því uppbyggingarstarfi, sem vinna þarf fyrir íslenzku
þjóðina ef hún ekki vill bregðast skyldu sinni gagnvart
komandi kynslóð. Og bregðist hún, eða við sem nú lifum,
þeirri skyldu getur ekkert legið fyrir æskulýð framtíðar-
innar annað en að verða í vaxandi mæli vinnuþrælar þess
erlenda valds, er fengið hefur tangarhald á hlutum lands
vors. Hver vill óska bi'rnum sínum og barnabörnum þess
hiutskiptis, að vera neydd til að ganga þá lífsbraut, a'ð
eiga allt sitt líf og lífshamingju undir starfi í þágu erlends
herliðs í eigin landi. Hver vill óska börnum sínum og
barnaböi’num þess andlega niðurdreps og sljóleika fyrir
íslenzkum þjóðmenningar'/erðmætum, sem hlýtur að sigla
í kjölfar. slíks atvinnuástands ef það varir lengi. Hver
verða örlög okkar sem sjálfstæðrar menningarþjóöar ef
slíkt ástand á að verða hlutskipti hins stórvaxandi æsku-
lýðshóps, sem inn í þjóðlifið kemur næsta hálfan annan
til tvo áratugi.
Enginn þjóðhollur islendingur þarf langan tíma til um-
hugsunar um svörin.
Hvað er að gerast á tunglinu?
Tveimur dogum eftlr að
bæjarstjómarlisti Sjálfstæð-
isflokksiias h.afði verið til-
kynntur hóf Morgunblaðið
kosningabaráttu sína með því
að birta á fremstu síðu mikla
frétt, og var frá lienni geng-
ið af einstakri natni og um-
hyggju, með fjölmörgum
fyrirsögnum, leturbrej-ting-
um og myndum, svo að eng-
um lesanda skyldi dyljast að
þar var um efni f jallað sem
varðaði hag og afkomu
hvers bæjarbúa og hefði
megingildi í kosningunum
sem framundan voru. 1 þess-
ari miklu frétt var þó hvorki
greint frá bæjarmálefnum
Moskvubúa nó þeirra sem
búa í Peking ekki heldur
neyðinni í Búdapest eðá kúg-
uninni í Ytri Mongólíu, nú
voru góð ráð enn dýrari, og
fyrirsögn fréttarinnar, sett
úr stærsta letri blaðsins,
hljóðaði á þessa leið: ,,Hvað
er að gerast á tunglinu?“
Sýnir það mæta vel hversu
illa Sjálfstæðisflokkurinn tel-
ur hag sínum komið í
Reykjavík að nú eru Rússar
ekki lengur taldir lirökkva
til; röðin er komin að karl-
inum í tunglinu. Hefur Morg-
unblaðió haldið skrifum þess-
um áfram og birtir seinast
í gær firnamikla grein um
málefni þessa nágraLona okk-
ar í himinhvolfinu.
En hvað er þá að gerazt
á tunglinu ? Morgunblaðið
hermir svo frá að þar geti
að líta mannvirki „sem mest
líkjast hvolfþaki á stórum
dómkirkjum og f jölgað hefur
mjög ört á þessari öld“.
Biaðið skýrir þó ekki nánar
hvort dómkirkjur þessar séu
vottur um sívaxandi trú-
málaáhuga þess karls sem
brosir til o.kkar jai’ðarbúa á
heiðríkum nóttum, heldur
víkur að öðru atferli sem er
enn uggvænlegia. Það hefur
sem sé verið byggð brú á
tunglinu og telja fróðir rnenn
„engan vafa leika á þvi að
hér sé um að ræða raunveru-
lega brú“, etida fcenda tölur
þær scm blaðið birtir óneit-
anlega til þess. Lengd brú-
arinnar er 32 kílómetrar, hún
er 1525 metrar á hæð, og
breiddin er 3200 metrar, og
segir blaðið að tilkomumikið
sé að „sjá sólai-geislana
smjúga undir hana". Þannig
ber brúin í tunglinu ámóta
mikið af hliðstæðum mann-
virkjum á jörðu niðri og
Hæringur af trillubátum
þeim sem við hann eru
bundnir. „Og’ ekki nóg með
það“, segir Morgunblaðið
enn, „heldur er ómögulegt
að sjá annað en brii þessi sé
gerð af hugsandi mannver-
um. Og auk þess bendir allt
til þess að hún sé gerð af mik
illi tækni- og verkfræðilegri
kuunáttu". Þó skortir nokk-
uð á fullkomnun þri blaðið
bendir á að lokum að brúin
„sé gerð úr efni, sem ekki
mun þola langa veðrun og
miklar hitabreytingar". Er
þetta óneitanlega nokkur
galli, þvi fróðum mönnum
telst svo til að hitabreyting-
ar séu frá 120 stiga hita í
160 st. frost á dægrum þeim
sem þar tíðkast. Hins vegar
eru vandamál veðrunar ef-
laust önnur en hér þekkjast,
þar sem hvorki er að finna
andrúmsloft né vatn á þess-
um ágæta fylgihnetti jarðar.
Er þá aðeins eitt ótalið af
eðli þessarar merku brúar.
Er sérfræðingur Morgunblaðs
ins „var að því spurður hvort
brú þessi væri ákveðinnar
lögunar kvað hann já við
því“ — og minnast menn
þess vart að hafa heyrt önn-
ur eins undui’.
I
Ýmsum hefur dulizt hver
hafi verið tilgangur Morgun-
blaðsins með birtingu þessar-
ar merku fréttar. Hafa sum-
ir haldið því fram að síðar
ætti eftir að koma í ljór, að
bæjarstjórnarmeirihlutinsi í
Reykjavík hefði raunar stað-
ið að byggingu þessa mann-
virkis í frítímum sín-
um. Aðrir hafa hins vegar
hneygzt að því að blaðið ætti
eftir að sanna að' karlinn í
tunglinu hefði hug á því að
ásælast meirihluta í bæjar-
stjórn Reykjavíkur, að dóm-
kirkjuþökin og brúin væru
eiiahver illvirki sem liann
hafði fundið upp gegn frelsi
og lýðræði og að kommúnist-
ar gengju raunar erinda
hans. Síðan yrði skorað á'
bæjarbúa að sameinast gegn
hættmmi frá tunglinu, að
gleyma öllum smærri á-
hyggjum daglegs lífs and-
spænis þeim voða sem að-
eins vrði umfiúinn ef hinn
vaski tunglandstæðingur,
skipherra Kæripgs slitnaði
ekki upp úr bæjarstjórninni
í þann mund sem timgl verð-
ur nýtt í janúarlok.
B
Og þegar betur er að gáð
er þessi síðari skýring nærri
lagi og frétt Morgunblaðsins
ekki eins furðuleg og ýms-
um virtist í upphafi. Það
hefur ævinlega verið háttur
þessa ágæta blaðs að flýja
til hinr:a fjarlægustu staðá
þegar kosningar hafa farið í
lönd og fjölyrða sem ákafleg
ast um ýmsar þær aðstæður
sem bæjarbúar hafa engin
tck á að sannreyna sjálfir.
X>egar rætt hefur verið um
húsaæðiseymdina í Reykja-
vik hefur Morgunblaðið birt
stórar fregnir um aftökur í
Kína. Þegar að því hefur ver-
ið vikið hvernig bæjarstjórn-
in hrekur alþýðufólk frá
heimilum sínum með at-
viiinuleysi hefur Morgun-
blaöið umsvifalaust uppgötv-
að milcla fátækt í Búlgaríu.
Þegár imprað hefur verið á
hinum margþættu hneykshs-
málum í bæjarrekstrinum
liefur Morgunblaðið birt fjöl-
slcrúðugar frásagnir um kúg-
un og ofbeldi austur i Rúss-
íá. Þeir fáu Islendingar sem
ferðazt hafa um hin fjar-
lægu lönd skýra svo frá að
sannleiksgildið í frásögnum
Morgunblaðsins sé slíkt að
þær gætu allt eins verið frá
tunglinu, og hafa Morgun-
blaðsmenn því verið nátengd-
ir þeim stað löngu áður en
þeim birtist vitnmin um
brúna miklu.
I
En þrátt fyrir allan flótta
til Búlgaríu, Kína og Moskvu
'hefur SjáLfstæðisfloklcurinn
haldið áfram að tapa ja-fnt
og þétt í Reykjavík, og í
sumar fékk hann aðeins
rúman þriðjung greiddra at-
kvæða. Þeir voru því víst
ekki með hjari há blaðamenn
Morgunblaðsing þegar fram-
boðsiistinn var birtur og þeir
áttu á nýjan leik að hefja
kosningaáróður sinn. Nú lá
mikið við og ástandið í bæj-
armálum slíkt að bezt var
að flýja sem lengst. Og þvi
var það að fyrsta forsíðu-
grein Morguciblaðsins til
undirbúnings bæjarstjórnar-
kosningunum bar fyrirsögn-
ina: „Hvað er að gerast á
tunglinu?" Nú skyldu menn
kjósa um það hvórt þeir
væru með eða móti tusiglinu,
á sama hátt og þeir höfðu
áður verið hvattir til að
kjósa um það hvort þeir
væru með eða móti Rússum,
Albönum og Mongólíumönn-
um. Og vist var þetta nýja
tiltæki Morgunblaðsins ekk-
ert furðulegra en hin fyrri
og sagan um brúna engu ó-
sennilegri hinum sem áttu
að fjalla um nálægari staði.
I
Kunningi minn, Þjóðvam-
armaður, sagði við mig í
haust að miklir fávitar vær-
um við sósíalistar að láta
fjarlægar þjóðir njóta sann-
mælis; við ættum að talca
upp hátt Morgunblaðsins á
því sviði og myndum þá senn
sópa að okkur meirihluta
þjóðarinnar, því fólk vildi
fylgja stefnu olckar í lands-
málum. Nú er það að vísu
lítilmannlegt heilræði og
þjóðvamarflolckslegt að hopa
fyrir lágkúrulegasta her-
bragði Sjálístæðisfl. og smá-
mennska minnkar þaim sem
beitir henni, en auk þess
myndi heilræðið ekkert
stoða: Ef ekki væru Rússar
tæki aðeins tunglið við. Og
þeim starfsaðferðum verður
beitt með árangri meðan enn
er til fólk sem ekki þorir að
draga ályktanir af þvi sem
það hefur sjálft f>TÍr aug-
unum, heldur lætur hrekja
sig til ókunnra staða. Hitt
á eftir að sýna sig- hversu
margir láta flæma sig út í
hirningeyminu í mánaðarlok,
og þá mun sannast hvort
fyrirbærið á timglinu reynist
ekki Sjálfstæðisflokknum sú
Gjallarbrú sem um getur í
Eddu. en það-
an liggur hel-
vegur norðui’
og niður.