Neytendablaðið - 01.06.2003, Blaðsíða 21
Andstaða margra hundavina við Hunda-
ræktina í Dalsmynni byggist þó á fleiru en
búraeldinu einu. Ýmsar sögusagnir ganga
einnig um aðbúnað hundanna þar, en á
slíku er eðlilega erfitt að festa hendur. Það
er þó ekki alls kostar ógerlegt.
í óformlegum kvörtunum til Neytenda-
samtakanna hefur meðal annars komið
fram að hvolpar hafi verið afhentir frá Dals-
mynni með ýmsa kvilla eða ágalla sem að
einhverju leyti kynnu að stafa af skorti á
nægilega góðum aðbúnaði og umönnun.
Jón Þórarinn Magnússon er hundaeftirlits-
maður hjá Umhverfis- og heilbrigðisstofu
Reykjavíkurborgar. Hann segir að til sín
hafi mörg undangengin ár borist kvartanir
vegna meðferðar hundanna í Dalsmynni
og hann hefur reyndar sjálfur kært málið
til lögreglu. Jón Þórarinn hefur haft afskipti
af Hundaræktinni í Dalsmynni um alllangt
skeið og segir þar ríkja ófremdarástand,
hundar séu miklu fleiri en upp sé gefið og
aðbúnaður og umhirða slök eða jafnvel
slæm.
Um þessar mundir standa yfir verulegar
endurbætur á húsakynnum í Dalsmynni,
en ummæli Jóns Þórarins fá engu að síður
ákveðna stoð í ríflega ársgamalli eftirlits-
skýrslu frá heilbrigðisfulltrúa hjá Umhverf-
is- og heilbrigðisstofu Reykjavíkur:
„Svo var aftur bent á að upphækkað legu-
pláss fyrir hunda í stíum var ekkert og lágu
þeir í skítnum hver ofan á öðrum. Alltof
margir hundar eru í stíu, svo ekki sé minnst
á að aðeins þrjár manneskjur annast þá.
Þeir fá greinilega ekki nógu mikla athygli,
hreyfingu, örvun og ástúð. Voru æstir í at-
hygli, en þegar þeir fengu hana þá kúrðu
þeir sig niður og settu skottið undir sig líkt
og þeir byggjust við barsmíðum."
Vegna þessarar tilvitnunar er skylt að taka
fram að í Dalsmynni eru nú upphækkuð
legupláss komin í stíur.
Fórnarlamb gróusagna
Sjálf segist Ásta Sigurðardóttir vera fórnar-
lamb öfundar og gróusagna, en auk þess
hafi gengið erfiðlega að fá á hreint hvaða
kröfur stjórnvöld í rauninni gerðu á þessu
ákveðna sviði. „En þegar við fengum loks-
ins á hreint hvað við ættum að gera, þá
gengum við í það. Hér eru komnar tvær
rotþrær, loftræsting fyrir milljón og við
erum þessa dagana að steypa 300 fermetra
plötu í útigerðinu. Sú framkvæmd kostar
um 1200 þúsund."
Lögmaður Ástu, Guðfinna J. Guðmunds-
dóttir, tekur undir það að erfiðlega hafi
gengið að fá skýr og nákvæm skilaboð
frá yfirvöldum um þær úrbætur sem gera
þyrfti. Hún segir einnig að sér virðist málið
hafa tafist þegar stjórnvöld settu það í bið-
stöðu, án þess að Ástu og Tómasi væri
beinlínis gerð grein fyrir að boltinn væri
hjá þeim. Umhverfis- og heilbrigðisstofa
Reykjavíkurborgar vísar þessu hins vegar á
bug og bendir á ítrekaðar bréfaskriftir um
þetta efni undanfarin tvö ár.
Þegar Ásta Sigurðardóttir og Tómas Þórðar-
son eiginmaður hennar keyptu Dalsmynni
á sínum tíma tóku þau þar við hundahóteli
sem þá var leyfi fyrir, en aðbúnaður var þó
að sögn Ástu allur meira eða minna ólög-
mætur og því þurftu þau að ráðast í miklar
framkvæmdir.
Nú segir Ásta að ræktunardýrin (hundar
og tíkur) séu á bilinu 80-90 og hver einasti
hvolpur sprautaður og skoðaður vandlega
hjá dýralækni áður en hann er látinn af
hendi. Ásta staðfestir að vissulega selji hún
stundum hvolpa sem ekki séu gallalausir.
„Ef hvolpur reynist á einhvern hátt gallaður
skráir dýralæknir þann galla í heilsufarsbók-
ina og ég læt kaupandann að sjálfsögðu
vita af gallanum. Slíkir gallar eru oft þess
eðlis að hundurinn getur orðið ágætis
gæludýr þótt gallinn geri það aftur á móti
að verkum að hann er ekki hæfur til sýn-
inga eða ræktunar. Fólk verður svo að gera
upp við sig hvort það vill þennan tiltekna
hvolp, þrátt fyrir gallana, og á móti kemur
að verðið er auðvitað lægra."
Ásta þvertekur fyrir að hundarnir fái ekki
næga hreyfingu. Þvert á móti séu þeir
viðraðir daglega og fái stundum að hlaupa
lausir. Hún treystir sér ekki til að tilgreina
nákvæmlega fjölda stöðugilda á búinu en
segir sjálfa sig og son sinn í fullu starfi auk
fjögurra starfsmanna í hálfu starfi. Þessu
til viðbótar nefnir hún mann sinn og að
fleira fólk komi að starfinu á kvöldin og um
helgar. „Barnabörnin mín koma hér líka og
leika við hvolpana," segir hún og mótmæl-
ir því algerlega að hvolpar á búinu venjist
ekki nægilega umgengni við mannfólkið.
Leyfi og eftirlit
Fram til síðustu áramóta var það í verka-
hring lögreglustjórans í Reykjavík að gefa
út leyfi til dýrahalds í atvinnuskyni. Slíkt
leyfi var gefið út fyrir Hundaræktina f
Dalsmynni 28. janúar 2002 eftir að borist
hafði tilskili'n umsögn frá Dýraverndarráði.
Að kröfu Dýraverndarráðs er rekstrarleyfið
bundið því skilyrði að dýralæknarnir „Þor-
valdur Þórðarson og Katrín Harðardóttir,
Dýraspítalanum f Víðidal, hafi eftirlit með
aðbúnaði og ástandi hundanna".
Þetta segir Katrín Harðardóttir einkar ein-
kennilegt skilyrði og að því hafi í raun ekki
verið fýlgt, enda sé slíkt eftirlit samkvæmt
lögum á hendi héraðsdýralæknis. „Auk
þess var aldrei talað um þetta við okkur,"
segir hún. „Við sinnum hins vegar dýrunum
þegar til okkar leitað." Aðspurð um að-
búnað f Dalsmynni segir hún þar farið eftir
gildandi lögum, „en dýrin eru náttúrulega í
búrum" segir Katrín.
Það er sem sagt héraðsdýralæknirinn í Gull-
bringu- og Kjósarumdæmi, Gunnar Örn
Guðmundsson, sem sinnir lögbundnu eftir-
liti með hundahaldinu í Dalsmynni. Hann
kveðst á þessu stigi ekki vilja tjá sig mikið
um aðbúnað og umhirðu á búinu, stöðu
sinnar vegna og tilgreinir í því sambandi
þær kerfisbreytingar sem verið er að gera,
og segir að svo virðist sem í þeim felist að
Umhverfisstofnun eigi að hluta að annast
það eftirlit sem nú er í höndum héraðsdýra-
lækna.
Umhverfisstofnun kemur til skjalanna
Umhverfisstofnun varð til um áramótin við
samruna Hollustuverndar, Náttúruverndar
ríkisins og fleiri stofnana, en auk þeirra við-
fangsefna sem fylgdu með sameiningunni
fluttust til hinnar nýju stofnunar málefni
sem lúta að eftirliti með gæludýrahaldi
og dýravernd. Að sögn Stefáns Einarssonar
fagstjóra hjá Umhverfisstofnun var tekið
að huga að þessum nýja málaflokki strax
í vetur og fyrir skömmu fór starfsfólk stofn-
unarinnar í heimsókn að Dalsmynni og
kvaddi með sér sérfræðing, Magnús H.
Guðjónsson. Magnús er forstöðumaður
Heilbrigðiseftirlits Suðurnesja og dýralækn-
ir að mennt. Magnús skilaði Umhverfis-
stofnun síðan skýrslu um ástandið. Stefán
Einarsson segir málið nú í vinnslu hjá stofn-
uninni og sé ætlunin að fá botn í það sem
allra fyrst.
Þetta er þó ekki eina heimsóknin sem farin
hefur verið í Dalsmynni nýlega, því sam-
kvæmt heimildum blaðsins fóru þangað
fyrir ekki mjög löngu menn frá lögreglunni
í Reykjavik og töldu hundana. Heimildar-
maður blaðsins taldi bæði skýrslu Magn-
úsar Guðjónssonar og skýrslu lögreglu-
mannanna vera til hjá Umhverfisstofnun
og greinarhöfundur leitaði eftir að fá afrit
af þeim. Engin tormerki voru sögð á að
afhenda þessi gögn, en „tveggja til þriggja
mánaða gömul lögregluskýrsla" fannst
ekki hjá embættinu. Vegna ákvæða upp-
lýsingalaga um takmarkanir töldu menn
hjá stofnuninni nauðsynlegt að yfirfara
skýrslu Magnúsar H. Guðjónssonar fyrir
afhendingu og var því ekki unnt að verða
við þeirri beiðni nema með nokkurra daga
fyrirvara. Því liggur þessi skýrsla ekki fyrir
þegar þessi grein er skrifuð. Engu að síður
virðist alveg Ijóst að í henni felast nokkuð
alvarlegar ásakanir.
NEYTENDABLAÐIÐ 2. TBL. 2003 21