Læknablaðið - 01.03.1922, Blaðsíða 14

LÆKNÁBLAÐIÐ
44
grafi). Þegar um berklaveiki er aS ræöa, hefir þetta þá þýöingu, aö sýrur
lileypa (koagulera) hina fitukendu yfirhúö berklagerilsins, lika i lifandi
vef, og breytir henni frá því að vera vopn til varnar gerlinum, í fanga-
hús, ef svo mætti aö oröi kveða, og gerir hann þannig varnarlausan gegr.
hinum „hvítu hersveitum“ líkamans, hvítu blóðkornunum.
M. H. heldur því fram, aö með því aö þekkja berklaveikina nógu
snemma og taka sjúklingana þá strax til meðferðar, megi minka dauös-
föll af völdum berklaveikinnar, um helming eða meir á tiltölulega stutt-
um tíma, ef tekinn væri aftur upp sá siður, að Iifa meira á sýröum mat,
t. d, skyri. í fyrirlestri þessum, sem ekki hefir enn þá verið prentaður,
kom læknirinn með margar sjúkrasögur máli sínu til stuðnings.
Jónas Kristjánsson.
Hardneskjukonur
eftir Skúla V. Guðjónsson stud. med.
II.
Eg hafði heyrt áður, að konan N. N. væri óvenjulega dugleg og hörð
af sér. Sagt var, að hún hefði eitt sinn, þá er hún hafði alið barn, risið
á fætur á 3. degi og bundið votaband af engjum. Slíkt er hið versta
])rældómsverk og fárra kvenna meðfæri nú á dögum, þó að heilbrigðar
séu. Frétt hafði eg að hún gengi jafnan berfætt við útivinnu. Eitt sinn
er hún var þunguð, hafði hún æðahnúta á fótum. Tók hún þá það ráð, að
ganga berfætt alt upp að knjám. Kvað hún sér hafa albatnað við það. —
Læknirinn, sem eg var „amanuensis" hjá, var eitt sinn sóttur til konu þess-
arar. Hafði hún þá tekið léttasótt, en gat ekki alið barnið. Eftir langa
mæðu varð að „perforera“. Hug'ði enginn konunni líf, svo mjög var af
henni dregið. 2 dögum seinna var eg sendur til að vitja um konuna, og
skyldi eg gefa henni útskolun. Þegar eg kom, sat hún uppi í rúminu og
skamtaði krökkunum. Vildi hún ólm fara á fætur, og kvaðst ekki kenna
sér neins meins. Mjög voru húsakynni þar léleg og fátæklegur var mat-
urinn sem börnin fengu. Eg lagði fast að konunni að liggja róleg leng-
ur, en hún vildi treglega fallast á það. Seinna frétti eg. að hún hefði
legið litið eftir þetta.
Ári síðar (þ. e. í sumar sem leið) var eg enn á sama stað. Bærinn
konunnar stendur langt frá þeim stað, er eg var á, og er yfir heiöi grýtta
að fara. Er á að giska 4 klukkustunda reið á milli. Dag einn í kalsa-
veðri og bleytuslabbi, kemur þessi kona fótgangandi alla leið. Þegar
hún kom að heiðinni, klæddi hún sig úr skóm og sokkum og gekk fjallið
berfætt. Hún var þunguð og átti þá hálfgengið með.
Kona þessi er lágvaxin og grannvaxin, og ekki mikil fyrir mann að
sjá. Hún er ljós yfirlitum. Aldrei hefi eg séð andlit hörkulegra en á
henni. Þessi kona hefir berkla í lungum og er þungt fyrir brjósti. Annað
brjóstið hefir verið skorið af henni, því að þar óx krabbamein. Hún er
bláfátæk og barnmörg, og hefir unnið karlmannsverk öll fullorðinsárin,
verið torfristumaður og votabandsþræll.