Læknablaðið - 01.07.1935, Qupperneq 14

48
LÆKNAB LAÐ IÐ'
konungsríki, sem þroskast hefir á
miljónum ára úr einhverskonar
lifandi ögnum úr flokki virusanna.
Þaö var ekki fyr en 1928, sem
mönnum tókst að smita dýr með
gulupest, eina apategund..Macasus
Rhesus. Sí'Sar tókst aö smita fleiri
apategundir. Þetta létti að vísu
allar tilraunir, en hinsvegar eru
apar dýrir og óvíða handbærir. Aö
lokum tókst aö nota hvítar mýs,
sem tilraunadýr, en ekki var þó
auðið að smita þær á venjulegan
hátt, heldur aðeins í heilabúið. Þar
á ofan sýktust mýsnar á allt ann-
an hátt en menn og apar. Þær
fengu sérkennilega heilabólgu, en
enga gulupest. Að alt væri þó
sama tóbakið mátti hinsvegar sjá
á því, að heili músanna smitaði
apa með gulupest. Annars reynd-
ust apatilraunirnar hættulegri, því
sóttnæmið hélst miklu lengur lif-
andi i öpum en mönnum, og sýndi
sig að það gat jafnvel smitað gegn
um heilt hörund. Varð þetta mörg-
um vísindamönnum að bana, þar
á meðal sjálfum Noguchi. Sótt-
næmið þolir og þurk i langar tið-
ir.
Það kom nú í ljós, aði sóttnæm-
ið breyttist stórum í músunum,
sem voru tiltölulega ónæmar fyrir
því, og smitaði menn lítt eða ekki
með gulusótt. einnig fundust varn-
arefni í blóði manna i afturbata.
svo blóðvatn þeirra var nokkur
vörn gegn veikinni. Þetta varð síð-
an grundvöllur undir bólusetningu.
Músavirus var þá dælt inn í menn-
ina og jafnframt afturbatablóð-
vatni. Þá sýktist ekki maðurinn
en varð eigi að síður ónæmur.
Þó er Ijólusetningin ennþá ófull-
komin og blóðvatn úr mönnum i
afturbata litt fáanlegt.
(Próf. Hoffmann í Jahrb. d.
Miss árstliches Inst. zú Wúrzburg
Bd. n).
Hitalækning.
Það var óneitanlega eftirtektar-
verð uppfundning er farið var að
nota kvikstraum til þess að gegn-
hita, annaðhvort einhvern sjúkan
líkamshluta eða allan líkamann,
og hitanum mátti stjórna eftir vild.
Þetta sýndist ólíkt álitlegra en að
sýkja menn með malaria. Síðan
hafa slíkir kvikstraumar verið
mikið notaðir, en dómar eru mis-
jafnir um gagnið. Aðferðin hefir
verið reynd á sjúkrahúsi Mayo-
bræðra i Rochester við arthritis
gonorrhoica, atrophica og rehum-
atismus. Voru fyrst notuð raf-
magnstæki til að gegnhita líkam-
ann, en síðar Ketterings-áhald,
kassi, sem sjúkl. liggur í og stend-
ur aðeins höfuðið út úr, en inn í
hann er veitt heitu röku lofti, svo
heitu að líkamshitinn vex eftir
vild. Þótti þetta áhald einfaldara
og betra. Líkamshitinn komst upp
í nálega 420 og var haldið svo há-
um alt að 9 klst.
Af sjúkl. með arthritis chron.
batnaði engum fyllilega, en 30%
fengu talsverðan bata, 70% engan.
Við arthoitis gonorrhoia gafst
aðferðin vel. 90% læknuðust eða
fengu mikinn bata.
Sjúkl. vora hitaðir 3—6 sinnum.
Aðferðin er tafsöm og dýr. Lækn-
ir má ekki fara frá sjúkl. (J. Am.
Ass. 17. maí 1935).
t
Aetherol menthae pip.,
2—4 ccmt. (gegnum magapípu)
reyndist flýta að mun tæmingu
magans. Mönnum varð stundum
óglatt af olíunni, en maginn tæmd-
ist 46% fljótar en ella. (Ibid.)
Berklaveikir kennarar.
I Minneapolis voru skólakennar-
ar skoðaðir nýlega, gert á þeim
Pirquetspróf og Röntgenskoðun á
öllum smituðum. 73 kennarar voru