Læknablaðið - 01.06.1936, Side 6

36
LÆKNAB LAÐ IÐ
meðgöngukvilla á spítala. ÞaS hlýt-
ur líka að því að reka, að nieira
verði gert en nú fyrir þessar kon-
ur, sem varla eiga nú nokkursstað-
ar höfði sinu að að halla, hæði vegna
skorts á spítalarúmum og skilnings-
leysi á ástandinu. Þegar almennu
sjúkratryggingarnar koma, eiga
vanfæru konurnar lika heimtingu
á því, að þeim verði meira sint en
hingað til.
Nú á tímum eru kröfurnar um
framkallað fósturlát að verða fleiri
og fleiri, og það ekki eingöngu
vegna alvarlegra sjúkdóma, sem
stofna lifi eða heilsu konunnar i
voða, ef það bætist við, að hún
verður barnshafandi. Auk ógiftu
stúlknanna, sem ekki vilja fá þann
hlekk um fót, sem barn óneitanlega
er, ])á eru það aðallega fátæku
barnamæðurnar giftu, sem óska eft-
ir fósturláti. Þær eru ekki neitt sér-
staklega veikar, en þær eru slapp-
ar og svo átakanlega þreyttar af
öllu sínu striti og armæðu, og þeim
finst þær varla geta hugsað til þess
að ganga áfram með fóstur. Hvað
væri eðlilegra og mundi borga sig
betur en ef hægt væri að taka þær
á deild fyrir vanfærar konur og
lofa þeim að hvíla sig þar I—2 vik-
ur í einu einu sinni eða tvisvar
meðan á meðgöngutímanum stend-
ur ? Það væri að minsta kosti sæmra
þjóðfélaginu að veita þeim þannig
hvild og uppörfun, heldur en hjálpa
til þess að bera út ófætt barn þeirra.
Þá kem eg að kröfunum um fóst-
urlát vegna sjúkdóma hinnar van-
færu konu. Ef framkalla á fóstur-
lát vegna sjúkdóma, þá er aðal-
atriðið, að rannsaka konuna vel og
geta dæmt rétt um horfur hennar
um meðgöngutímann og framvegis.
Það er oft og einatt ekki hægt nema
á spítala, meðfram vegna þess, að
ekki er hægt að treysta athugun-
um i heimahúsum. Hvað getum við
vitað um það, hvort berklaveiki,
sem einhvern tima hefir verið í
í lunga, er aktiv eða ekki, nema með
nákvæmri rannsókn ? Við getum
ekki einu sinni reitt okkur á hita-
mælingarnar, sem uppgefnar eru af
sjúklingum sjálfum. Og jafnvel
læknunum er ekki altaf hægt að
treysta, ]iótt skömm sé frá að segja.
Við höfum fengið heiðnir um að
framkölluð yrði fósturlát vegna
blóðleysis þar, sem það hefir kom-
ið í ljós, að konurnar hafa haft 70
—80% haemoglobin (Sahli). Og í
þessum tilfellum er oft eins og
læknarnir kæri sig ekkert um að
reyna að lækna með öðru en fóst-
urláti. Það hefir komið fyrir mig,
að eg hefi boðið konum að koma á
spítalann til rannsóknar, án þess
að gefa vilyrði um að gert yrði
fósturlát nema ástæða reyndist til.
Þessu hefir stundum verið neitað,
ef til vill af ótta við kostnaðinn, ef
ekki fengist fósturlátið í aðra hönd.
Þetta hlýtur að breytast, þegar al-
mennu sj úkratryggingarnar koma,
en þá verður lika að vera til stað-
ur, þar sem hægt er að taka á móti
þessum konum, og það er eðlileg-
ast að það verði deildin fyrir van-
færar konur.
Hingað til hefir fæðingardeildin
verið eins konar annexía frá hand-
læknisdeildinni, og læknisverk
deildarinnar verið gerð í hjáverk-
um. Það er ekki gaman, að þurfa
að segja þetta, en svona er það.
Handlæknisdeildin er ekki meir
mönnuð en það, að þar er nóg að
gera fyrir ])á lækna, sem þar eru
nú, og má þo geta þess, að að-
stoðarlæknirinn vinnur þar miklu
lengri tíma en honurn var uppruna-
lega ætlað. Það er nauðsynlegt, að
fæðingarSdeildin fái sina sérstöku
lækna, og ómögulegt yrði að reka
þá fæðingardeild, sem hér hefir
verið rætt um, í sambandi við hand-