Stormur - 01.02.1945, Blaðsíða 2
2
STORMTJR
aldrei orðið mettir. En ekki er að furða þótt ein nefnd verði
dýr, þegar mennirnir, sem í hana eru skipaðir með tugþús-
unda launum hver, vinna ekkert að verkinu sjálfir, en taka
flokksmenn sína til að leysa þau störf, sem þeir sjálfir
áttu að inna af höndum, og launa þeim ríkmannlega af fé
ríkissjóðsins. Er þetta í raun og veru verra en þjófnaður og
svívirðilegast er, þegar þingmenn og trúnaðarmenn þjóðar-
innar fara svona að ráði sínu. En þótt þetta sé eitthvert
ljótasta dæmið um óráðvendni og trúnaðarbrot, þá er þó
því miður ekki um undantekningu að ræða. Hér hafa starf-
að og starfa enn margar nefndir, sem skeyta lítið um ann-
að en að hirða laun sín og féfletta ríkissjóðinn, og margur
maðurinn er það líka í föstu opinberu starfi, sem fer og
farið hefur eins að ráði sínu og einn velþekktur Alþ(ðu-
flokksbroddborgari hér í Reykjavík. Það var spurt eftir hon-
um hjá hinu opinbera fyrirtæki, sem hann átti að vinna hjá
og þáði há laun frá, en starf&mennirnir við fyrirtækið ráku
upp stór -augu framan í hinn einfalda spyrjanda og sögðu,
að þar sæist hann aldrei, nema þegar hann kæmi til að hirða
launin sín.
En svo mikið er sinnuleysi almennings eða meðvitundin
orðin sljó fyrir því, hversu trúnaðarmennirnir haga sér, að
þei.m getur haldist þetta uppi í áratug eftir áratug, og
jafnvel vaxið að virðingu og áliti því blygðunarlausari sem
þeir verða að taka hlut sinn á þurru landi og svíkjast undan
þeim störfum sem þeim hefur verið trúað fyrir.
Jónas vor ber sig hetjulega í einstæðingsskap sinum.
Lætur hann Ófeigshnefann óspart ríða á hjálmunkletti kom-
múnista, en hann er þvælinn fyrir eins og á ögmundi heitnum
Flóka. öllu þunglegri eru þó högg þau sem hann greiðir
þeim Hermanni og Eysteini og ýmsum öðrum flokksmönnum
sínum þótt ekki séu þau eins hátt reidd, enda bera þeir sig
ámátlega og hafa nú beðið um grið og vopnahlé.
í 5. tbl. Ófeigs í nóv. ’44, kemst hann meðal annars svo
að orði um þá Hermann og Eystein: „.... Þeir höfðu fyrir
atbeina og úrræði samflokksmanna sinna setið samfellt átta
ár í stjórn landsins, þessi óvanalega langa stjórnarseta hafi
haft áhrif á dómgreind þessara tiltölulega lítt reyndu manna.
Þeir höfðu komist á þá skoðun, að þeim væri svo að segja
áskapað að vera ráðherrar á íslandi. Og þegar þeim þótti
ekki opin leið í ráðherrastólana í félagi við Sjálfstæðismenn,
sneru þeir sér með miklum áhuga að því að komast aftur í
ríkisstjórn með atfylgi kommúnista“.
f sama blaði sýnir hann fram á, hversu höllum fæti þeir
Hermann og Eysteinn standa, er þeir reyna að áfella og
tortryggja Ólaf Thors og þingflolck Sjálfstæðismanna vegna
samstarfsins við kommúnista. Um þessa vesaldarlegu sókn
þeirra segir hann meðal annars:
„.... Þeir (þ. e. Herm. og Eysteinn) gátu ekki áfellt
Ólaf fyrir að taka höndum saman við kommúnista, því að
sjálfir höfðu þeir um tveggja ára skeið einskis fremur óskað
en að komast í þessa aðstöðu. Þeir gátu ekki heldur áfellt
kommúnista fyrirfélagsskap þeirra um stjórn við Morgun-
blaðsmenn, því að Framsóknarflokkurinn hafði eftir ósk þess
ara leiðtoga sinna, samþykkt að biðja um samstjórn með
þeim. Þeir gátu ekki heldur áfellt Ólaf svo mjög fyrir starfs-
skrá hans, því að meginhluti hennar hafði verið sameigin-
leg, andleg fæða í tólf manna nefndinni allt síðastl. sumar.
Ekki gátu þeir heldur áfellt Ólaf fyrir undanhald hans varð-
andi dýrtíðaruppbót bændanna, því að það var engu síður
þeirra verk en hans
Og niðurstða Jónasar af þessum hugleiðingum er þessi:
„ .... Þegar borinn er saman linleiki andstöðunnar
bæði við vantraustið á Alþingi og á fundum víða úti um
land, kemur hið sanna í ljós. Flokksstjórn Framsóknar-
manna hefur mjög óhæga aðstöðu gagnvart kommúnistum,
Ólafi Thors og búnaðarþingi svo að baráttuþróttinn vantar
til'átaka við hina nýju ríkisstjórn ....“.
Og í desemberblaði Ófeigs kemst Jónas svo að orði,
er hann ræðir um vináttuhót Hermanns við kommúnista:
„.... í Framsóknarflokknum gerðist jafnaldri Ólafs Thors,
Hermann Jónasson, fús til stefnubreytingar og þokaðist í
áttina til kommúnista, mjög á móti ráðum eldri samherja
í flokknum. í öllum þremur borgaralegu flokkunum taka
nýir leiðtogar við stjórninni um stefnu og störf. Jafnframt
hófu þessir menn innbyrðis samkeppni um völd og metnað
og leituðu í því efni hver um sig stuðnings kommúnista-
flokksins. 1 yfirboðum og sviptingum þessara leiðsögumanna
hafði hin raunverulegu landamerki borgaraflokkanna þurk-
ast út að mestu. Nú var ekki lengur spurt um stefnur og
áhugamál þessara flokka, heldur hitt, hvernig hægt væri að
raða þjóðfulltrúunum á taflborð stjórnmálanna, þannig að
unnt ýrði að ná tilteknum eftirsóttum vegtyllum með stuðn-
ingi meiri hluta Alþingis". — Jónas er meistarinn og læri-
faðirinn allra stjórnmálabraskara og valdastreytumanna síð-
ustu 25—30 árin.
Um rekstur þann sem kommúnista reru færir um að
reka, segir Jónas þetta: „... . Að tilhlutun þessa flokks eru
þar (þ. e. í Vestmannaeyjum) nú um 40 „bæjarkýr“. Þar er
kúnum gefið morgunfóður í næturvinnu og á kvöldin eru
þær mjólkaðar í eftirvinnu og á sunnudögum er hlynt að
þeim með sérkaupi í sunnudagavinnu ....“. — Lýsingin er
snjöll, en var ekki bæjarreksturinn í Hafnarfirði og á
ísafirði mjög áþekkur þessu fyrir styrjöldina, en hvað sagði
Jónas Jónsson þá?
Nú er Sigurjón á Álafossi að verða þjóðnýtasti og fræg-
asti maður þessa lands. En meðal annara orði: Mundi hann
ekki vilja hella Ála sínum ofan í eða inn í karakúl sauðkind-
ur Framsóknarflokksins. Þær eru nú þær skepnur sem mest
þjást á þessu landi og helzt þurfa hjúkrunar við? En hvað
er það annars mikið sem Sæmundur Friðrilísson og collegar
hans hafa greitt töfralækninum fyrir Skarphéðins-lyfið og
hversu lengi ætla þeir að halda áfram að greiða fyrir það.
Þinn eirilægur
Jeremias.
Endurminningar
Indriða Einarssonar
Þeir Indriði Einarsson og Sigurður Vigfússon fornfræð-
ingur voru vinir. Eitt sinn ætlaði Sigurður að koma til hans
þegar hann væri búinn að koma Toppi á Haga, en Toppur
var átrúnaðargoð Sigurðar og var hinn viltasti fjörhestur,
sem nokkur maður þekkti í Reykjavík. Eg var ekki bindind-
ismaður þá; fékk mér flösku af góðu koníaki og beið Sig-
urðar. Hann kom ekki. Eg fór til nágranna míns og bauð
honum, en hann vildi ekki koma. Úrkula vonar um komu
Sigurðar settist eg við flöskuna og bjó til þetta kvæði um
hann:
GULLSMIÐURINN
I.
Gullsmiðurinn okkar er gamall heiðinn örn;
hann á hvorki hrisþak, hlandkoppa né börn.
Hann einangrast á Toppi út um lönd og bý.
og öllu, sem er hundgamalt róðar hann í.
Hann tíundar sín hrossbein og tekur fram spjót
en Theódór þykja gullin hans ljót.
Hann nálgast ótal hauskúpur heiðnum af, val
frá heiðarlegri Bergþóru skyrinu hann stal.
II.
Svo fór hann á dómsdag forlegur að sjá,
með forngripasafnið herðum sér á.
Lykla Pétur spyr hann: „Hvað heíur þú hér,
heyrðu mér, er eyrað af Malkusi hjá þér?“
„Eyrað af Malkusi? Ertu vitlaus? Hvað?
Árbókin hefir ei rannsakað það.
En trafakefli milljón herðum hefi eg á
og hundrað þúsund rúmfjalir, viljið þér sjá?