SunnudagsMogginn - 20.11.2011, Blaðsíða 45
20. nóvember 2011 45
Verið
velkomin
LISTASAFN ÍSLANDS
Söfn • Setur • Sýningar
ÞÁ OG NÚ
22.9.-31.12. 2011
SUNNUDAGSLEIÐSÖGN kl. 14
í fylgd Ásdísar Ólafsdóttur listfræðings
SAFNBÚÐ
Listaverkabækur, kort, plaköt, íslenskir listmunir og gjafavara.
Íslensk listasaga frá síðari hluta 19. aldar til upphafs 21. aldar
til sölu í Safnbúð á tilboðsverði.
SÚPUBARINN, 2. hæð
Fríkirkjuvegi 7, 101 Reykjavík, sími 515 9600,
OPIÐ daglega kl. 11-17, lokað mánudaga.
Allir velkomnir! www.listasafn.is
ÞJÓÐMENNINGARHÚSIÐ
Þúsund ár - fjölbreytt verk úr safneign Listasafns Íslands
frá 19. öld til nútímans. Fyrsti áfangi nýrrar grunnsýningar
um þróun íslenskrar myndlistar.
„Óskabarn – Æskan og Jón Sigurðsson“
Sýning um æsku og lífsstarf þjóðhetjunnar,
undirbúin í samvinnu við Afmælisnefnd Jóns Sigurðssonar. Sýn-
ingin höfðar sérstaklega til barna og ungs fólks á skólaaldri.
Áhugaverður viðburður fyrir alla fjölskylduna.
Handritin – Saga þeirra og hlutverk um aldir.
ÞJÓÐMENNINGARHÚSIÐ, Hverfisgötu 15, Reykjavík
Opið daglega kl. 11.00-17.00. www.thjodmenning.is
Listasafn Reykjanesbæjar
Holdtekja
– The Carnal Imperative
Guðný Kristmanns
22.október - 4. desember
Byggðasafn Reykjanesbæjar
Bátasafn Gríms Karlssonar
Opið virka daga 12.00-17.00
helgar 13.00-17.00
Aðgangur ókeypis
reykjanesbaer.is/listasafn
ÞJÓÐMINJASAFN ÍSLANDS
Leiðsögn sunnudaginn 20. nóvember kl. 14:
Ágústa Kristófersdóttir sýningastjóri leiðir gesti um sýninguna
Hjálmar R. Bárðarson í svarthvítu
Tveir fyrir einn af aðgangseyri sunnudaginn 20. nóvember
Fjölbreyttar sýningar fyrir alla fjölskylduna
Glæsileg safnbúð og Kaffitár
Þjóðminjasafn Íslands, Suðurgötu 41, s. 530 2200,
www.thjodminjasafn.is, thjodminjasafn@thjodminjasafn.is
Opið þriðjudaga-sunnudaga kl. 11-17. Lokað á mánudögum
29. október–30. desember 2011
Samræmi
Hildur Bjarnadóttir og Guðjón Ketilsson
Hamskipti
Hildur Yeoman og Saga Sigurðardóttir
Fimmtudagskvöld 24. nóv. kl. 20
Listamannsspjall - Guðjón Ketilsson
Opið 12-17, fim. 12-21, lokað þri.
www.hafnarborg.is sími 585 5790
- Aðgangur ókeypis
12. nóv. til 11. des. 2011
Sigtryggur Bjarni
Baldvinsson
„Móðan gráa
- Myndir af Jökulsá á Fjöllum“
Opið 13-17, nema mánudaga.
Freyjugötu 41, 101 Rvk
www.listasafnasi.is
Aðgangur ókeypis.
LISTASAFN ASÍ
HLUTIRNIR OKKAR
(9.6.2011 – 4.3.2012)
HVÍT JÓL
(28.10.2011 – 15.1.2012)
Opið alla daga nema mán. kl. 12-17.
Verslunin KRAUM í anddyri.
Garðatorg 1, Garðabær
www.honnunarsafn.is
ALMYNSTUR
Arnar Herbertsson
JBK Ransu
Davíð Örn Halldórsson
---
Pappírsævintýraheimur
Baniprosonno
---
Kaffistofa – Leskró – Barnakró
Opið fim.-sun. Kl. 12-18
AÐGANGUR ÓKEYPIS
www.listasafnarnesinga.is
Hveragerði
frekari hernaðaraðstoð við
stjórnina í Suður-Víetnam, rauf
hún Parísarsamninginn og
fjölgaði í liði sínu í Suður-
Víetnam. Skæruliðar í Laos og
Kambódíu hertu einnig sókn-
ina. Þegar stefndi í fulln-
aðarsigur kommúnista í Indó-
Kína vorið 1975, héldu íslenskir
stuðningsmenn þeirra hátíð-
arfund í Háskólabíói 12. apríl.
Fullt var út að dyrum. Á meðal
ræðumanna voru Magnús
Kjartansson, alþingismaður og
Víetnamfari, Vésteinn Ólason
lektor og Helgi H. Jónsson,
fréttastjóri Tímans, síðar frétta-
stjóri útvarpsins. Sex árum áð-
ur hafði Helgi verið námsmaður
í Svíþjóð. Þá hafði hann ásamt
nokkrum skólasystkinum sín-
um sent Bjarna Benediktssyni,
þáverandi forsætisráðherra,
sænska bók um Víetnam-
stríðið, þar eð þeim félögum
blöskraði að eigin sögn van-
þekking ráðherrans á Víetnam-
stríðinu. Á fundinum í Há-
skólabíói var þess krafist, að
ríkisstjórn Íslands viðurkenndi
þegar „bráðabirgðabylting-
arstjórnina“ í Suður- Víetnam.
Í fundarlok risu gestir úr sætum
og sungu alþjóðasöng verka-
lýðsins, Nallann.
Höfuðborg Kambódíu,
Phnom Penh, féll í hendur
rauðu kmeranna 17. apríl 1975.
Þjóðviljinn birti daginn eftir
frétt yfir þvera forsíðuna undir
fyrirsögninni „Fullur sigur
þjóðfrelsisafla Kambódíu“.
Kvað blaðið fögnuð íbúa í
Phnom Penh mikinn, „og er
þar hvarvetna tekið á móti
þjóðareiningarliðum sem frels-
andi hetjum.“
Höfuðborg Suður-Víetnams,
Saígon, féll í hendur Norður-
Víetnama og innlendra banda-
manna þeirra 30. apríl 1975.
Þriðja sjálfstæða landið í Indó-
Kína, Laos, lenti um svipað
leyti allt undir stjórn komm-
únista og laut í raun Víetnam.
Fyrir hönd Alþýðubandalagsins
sendi Ragnar Arnalds „bráða-
birgðabyltingarstjórninni“ í
Suður-Víetnam heillaóska-
skeyti.15 En eitthvað undarlegt
var á seyði. Þjóðviljinn sá
ástæðu til að birta 19. apríl á
baksíðu frétt um, að engir
nauðungarflutningar fólks væru
frá Phnom Penh. Daginn eftir
skrifaði Magnús Kjartansson í
leiðara:
Þjóðfrelsisfylkingin í
Kambódíu hefur nú unnið full-
an sigur í landi sínu. Fréttir
bera það með sér, að þjóðinni
finnst hún hafa losnað úr illum
álögum; taka höfuðborg-
arinnar varð að gleðihátíð, þar
sem borgarbúar fögnuðu þjóð-
frelsisherjunum í hverri götu, í
hverju húsi; þar sem hermenn,
sem áður höfðu staðið með al-
væpni hver gegn öðrum, féllust
í faðma. Allir spádómar um
blóðbað, þar sem tugir eða
hundruð þúsunda féllu, hafa
reynst firrur einar. Slíkt hið
sama hefur gerst í Suður-
Víetnam. Þar hefur ein stór-
borgin fallið af annarri, án
þess að hleypt hafi verið af
skoti, og menn úr hinum fjar-
skyldustu samtökum hafa tekið
saman höndum til þess að
leysa sameiginlegan vanda,
félagar þjóðfrelsisfylking-
arinnar, búddamunkar, fyrri
starfsmenn hinnar svokölluðu
stjórnar í Saigon.“
Hér hafði Magnús það, sem
betur hljómaði, ekki hitt, sem
sannara reyndist.
Kommúnistar í Norður-
Víetnam leystu „Þjóðfrels-
isfylkinguna“ í Suður-Víetnam
upp þegjandi og hljóðalaust,
skömmu eftir þeir náðu yf-
irráðum yfir landinu. Síðan
sameinuðu þeir það norður-
hlutanum í einsflokksríki undir
sinni ógnarstjórn.
Stuðningsmenn fyrri valdhafa
voru sumir teknir af lífi, en
flestir voru sendir í fangabúðir,
sem kenndar voru við „end-
urhæfingu“ og eins má kalla
„heilaþvott“, en fjöldi fólks
reyndi í örvæntingu að flýja
landið á bátum. Í Laos og
Kambódíu voru einnig stofnuð
einsflokksríki kommúnista.
… Á fjórum árum gerðu rauðu
kmerarnir sig seka um öll þau
ódæði í Kambódíu, sem framin
höfðu verið á miklu lengri tíma
undir stjórn Stalíns í Rússlandi
og Maós í Kína. Um fjórðungur
íbúanna, rösklega tvær millj-
ónir manna, týndi lífi af þeirra
völdum. Þegar Víetnamar réð-
ust inn í landið 1979, var lítið
viðnám veitt. Eftir að her Víet-
nams hvarf á braut 1989, hefur
þjóðlífið smám saman færst í
eðlilegt horf. Í Víetnam og Laos
hefur líka verið í áföngum
horfið frá hreinum komm-
únisma, þótt ólíkt Kambódíu
standi þar enn einsflokksríki.
Eftir valdatöku kommúnista í Kambódíu, rauðu kmeranna, 1975 tók við sannkallað þjóðarmorð, og stór hluti þjóðarinnar mun
hafa týnt lífi á hroðalegan hátt af völdum rauðu kmeranna, en væntanlegri valdatöku þeirra hafði verið fagnað í Háskólabíói 12.
apríl 1975. Myndin er af líkamsleifum margra fórnarlambanna.