Dagblaðið Vísir - DV - 07.10.2009, Qupperneq 18
Miðvikudagur 7. október 200918 heilsa
Góð heilsa er gulli betri.
Þeim sígildu sannindum
verður ekki á móti mælt.
Nú þegar vetur konungur er
genginn í garð virðast margir ætla
sér að betrumbæta heilsuna og huga
að því að létta sig. Til þess að hlúa vel að
heilsunni þarf fólk að gæta þess hvað
það leggur sér til munns og stunda góða
hreyfingu. Nútímalæknavísindi hafa
með ítarlegum rannsóknum sýnt fram
á sannleiksgildi þessara aðgerða.
Regluleg hreyfing og hollt mataræði
eru hvort tveggja þættir sem fólk
getur sjálft ráðið miklu um og með
ástundun þess haft jákvæð áhrif á
eigið heilsufar og komið í veg fyrir
suma sjúkdóma.
1. Höfum reglu á máltíðum, þrjár
aðalmáltíðir og tveir til þrír
millibitar á dag henta fyrir
börnin og er þá minni hætta á
að seilst sé í óholla millibita.
2. Gefum börnunum hollan morg-
unverð þá sækja þau síður í rusl-
fæði þegar líður á daginn.
3. Sköpum rólegt andrúmsloft við
matarborðið og fáum börnin
til að gefa sér góðan tíma til að
borða. Látum líða tíma áður en
barnið fær ábót þá finna þau ef
til vill að þau eru orðin södd og
þurfa ekki á ábótinni að halda.
4. Kennum börnunum að
skammta sér hæfilegt magn á
diskinn.
5. Eigum alltaf nóg úrval af girni-
legu grænmeti og ávöxtum til
á heimilinu og höfum það að-
gengilegt. Þannig gerum við
börnunum auðveldara með að
grípa til þess ef þau verða svöng
milli mála.
6. Hvetjum börnin til að drekka
vatn við þorsta, auk þess að
bjóða þeim upp á vatn með
matnum.
7. Höfum sælgæti, kex, kökur og
gosdrykki ekki aðgengileg fyrir
barnið á heimilinu dagsdaglega.
Notum laugardaga og hátíðis-
daga til að gera þeim dagamun.
8. Hvetjum börnin til að hreyfa sig.
Það hefur verið sýnt fram á að
sú hreyfing sem stunduð er dag-
lega eins og að ganga eða hjóla í
skólann eða ganga upp tröppur
í stað þess að taka lyftuna skilar
árangri.
9. Hvetjum börnin til að fara frek-
ar út að leika sér en að setjast
fyrir framan sjónvarpið. Þegar
horft er á sjónvarp fylgir oft auk-
ið nart og lokkandi auglýsingar
geta aukið á neysluna og löng-
unina í mat eða sælgæti. Það er
því gild ástæða til að draga úr
sjónvarpsáhorfi barnanna.
10. Hvetjum börnin til að taka þátt
í skipulögðu íþróttastarfi eða
tómstundastarfi skólanna.
11. Stundum hreyfingu og útivist
með börnunum. Förum í göngu,
á skíði, skauta, út að hjóla. Það
hefur sýnt sig að aukin hreyf-
ing foreldra leiðir til aukinnar
hreyfingar barna.
12. Foreldrar eru sem uppalend-
ur og fyrirmyndir í lykilaðstöðu
til að hafa áhrif á lifnaðarhætti
barna sinna.
Hefur þú áhyggjur af holdafari barnsins þíns? Á heimasíðu Lýð-
heilsustofnunar má finna tólf reglur sem gott er að fara eftir til
að halda þyngd barna innan eðlilegra marka með eðlilegum
hætti. Mjög mikilvægt er að foreldrar gæti þess að vera góðar fyr-
irmyndir og lifi eftir reglunum rétt eins og börnin.
Sígild
sannindi
Samband svæða- og viðbragðsfræðinga á Íslandi
Aðildarfélag Bandalags íslenskra græðara
Svæðameðferð er heildræn meðferð
Góð fyrir líkama, hug og sál.
www.svaedamedferd.is
að þyngjaSt?
er barnið þitt
Óléttar konur þurfa að forðast grafinn lax og Camembert-osta:
Mataræði á meðgöngu
Óléttar konur þurfa ekki aðeins að
huga að því að borga fjölbreyttan og
næringarríkan mat heldur þurfa þær
að forðast ákveðnar fæðutegundir sem
geta haft skaðleg áhrif á fóstrið.
Flestum er kunnugt um að þær
mega ekki borða hráa eða lítið eldaða
rétti úr kjöti, fiski eða eggjum.
Listeríu-bakterían finnst víða í
náttúrunni og hjá fjölda dýrategunda.
Neysla matvæla sem innihalda hana
leiðir sjaldnast til þess að fullfrískt fólk
veikist. Ófrískar konur eru hins vegar í
áhættuhópi.
Listería finnst meðal annars í óger-
ilsneyddri mjólk. Því ber konum á
meðgöngu að forðast þroskaða mjúka
osta eins og Camembert og Brie. Ís-
lenskir ostar eru þó unnir úr geril-
sneyddri mjólk og engin ástæða til að
óttast þá.
Kæfa sem framleidd er erlendis
getur sömuleiðis innihaldið listeríu.
A-vítamín er öllum hollt en óléttar
konur þurfa að passa að neyta þess
ekki í of miklu magni. Lifur inniheldur
gríðarlegt magt af a-vítamíni og því er
best að sleppa því að neyta hennar þar
til meðgöngu er lokið.
erla@dv.is
Válistinn:
Grafinn fiskur
Kaldreyktur fiskur
Harðfiskur
Sushi með fiski
Súrsaður hvalur
Þorskalifur
Hákarl
Sverðfiskur
Stórflyðra
Fýll
Fýlsegg
Ógerilsneidd mjólk
Mygluostar úr ógerilsneiddri mjólk
Mjúkir ostar úr ógerilsneyddri mjólk
Paté framleidd erlendis
Lifur og lifrarafurðir
Hrá egg
Hrátt kjöt
Hollt og gott Grænmeti og ávextir
eru alltaf holl og því mikilvægt að
óléttar konur neyti þeirra reglulega.
Ekkert hrátt! Eins gómsætur og reyktur
lax getur verið er hann bannvara á með-
göngunni nema hann sé heitreyktur.
Steiktur, soðinn eða grillaður lax er hins
vegar velkominn í maga óléttra kvenna.
dreptu í
Þeir sem reykja stytta líf sitt verulega.Með
hverri einustu sígarettu sem þú púar niður
styttir þú líf þitt um heilar 11 mínútur. Seg-
jum að þú reykir einn pakka á dag í fimmtíu
ár, þá ertu búin/n að stytta líf þitt um tæp
7 ár og ef þú reykir einn og hálfan pakka á
sama tíma erum við að tala um rúm 10 ár.
Ef það er einhvern tímann rétti tíminn
til að drepa endanlega í er það núna!