Hagskýrslur um utanríkisverslun - 1963, Side 23

Verzlunarskýrslur 1961
21*
mánuði 1961 og í töflum Hagtíðinda er reiknað á eldra gengi, verið umrciknað til
samræmis við það gengi frá 5. ágúst 1961.
í 3. yfirliti er sýnd árleg neyzla nokkurra vara á hverju 5 ára skeiði,
síðan um 1880 og á hverju ári síðustu 5 árin, bæði í heild og á hvern einstakling.
Að því er snertir kafíi, sykur og tóbak er miðað við innflutt magn og talið, að
það jafngildi neyzlunni. Sama er að segja um öl framan af þessu tímabili, en
eftir að komið var á fót reglulegri ölframleiðslu í landinu er hér miðað við innlent
framleiðslumagn. — Vert er að hafa það í huga, að innflutt vörumagn segir ekki
rétt til um neyzlumagn, nema birgðir séu hinar sömu við byrjun og lok viðkom-
andi árs, en þar getur munað miklu.
Tölurnar, er sýna áfengisneyzluna, þarfnast sérstakra skýringa. Árin
1881—1935 er miðað við innflutt áfengismagn og talið, að það jafngildi neyzl-
unni. Þá er og allur innfluttur vínandi talinn áfengisneyzla, þó að hluti hans liafi
farið til annarra nota. Upplýsingar eru ekki fyrir hendi um, hve stór sá hluti hefur
verið, en liins vegar má gera ráð fyrir, að meginhluti vínandans hafi á þessu tíma-
bili farið til drykkjar. — Frá árinu 1935 er miðað við sölu Áfengisverzlunar ríkis-
ins á sterkum drykkjum og léttum vínum og hún talin jafngilda neyzlunni, en
vínandainnflutningurinn er ekki meðtalinn, enda er sá hluti hans, sem farið hefir
til framleiðslu brennivíns og ákavítis hjá Áfengisverzluninni, talinn í sölu hennar á
brenndum drykkjum. Þó að eitthvað af vínandainnflutningi hennar kunni að liafa
farið til neyzlu þar fram yfir, er ekki reiknað með því í töflunni, þar sem ógerlegt
er að áætla, hversu mikið það magn muni vera. Hins vegar má gera ráð fyrir, að
það sé mjög lítið hlutfallslega. — Innflutningur vínanda síðan 1935 er sýndur í
töflunni, en hafður í sviga, þar sem hann er ekki með í neyzlunni. — Það skal
tekið fram, að áfengi, sem áhafnir skipa og flugvéla mega taka með sér inn í landið,
er ekki talið í þeim tölum, sem hér eru birtar, en þar er nú orðið um að ræða talsvert
magn. Þetta ásamt öðru, sem hér kemur til greina, gerir það að verkum, að tölur
3. yfirlits um áfengisneyzluna eru ótraustar, einkum seinni árin. — Mannfjöldatalan,
sem notuð er til þess að finna neyzluna hvert ár, er meðaltal fólksfjölda í ársbyrjun
og árslok. Fólkstala fyrir 1961, sem við er miðað, er 178 566.
Illuti kaffibætis af kaffineyzlunni samkvæmt yfirhtinu var sem hér segir síð-
ustu 5 árin (100 kg); 1957: 1 655, 1958: 1 855, 1959: 1 562, 1960: 1 491, 1961: 1 129.
4. yfirlit sýnir verðmæti innfluttrar vöru eftir mánuðum og vöru-
deildum. Skip eru tekin á skýrslu hálfsárslega með innflutningi júní og desember.
Fyrr í þessum kafla var gerð grein fyrir, hvernig innflutningur skipa og flugvéla
1961 skiptist á árið.
Fyrir árin 1935—50, hvert um sig, var í inngangi verzlunarskýrslna tafla,
er sýndi skiptingu innflutningsins eftir notkun og vinnslustigi. Var
vörunum þar skipt í 2 aðalflokka, framleiðsluvörur og neyzluvörur, og innan hvers
flokks var annars vegar frekari sundurgreining eftir notkun vara og hins vegar
eftir vinnslustigi. Tafla þessi, sem var gerð eftir fyrirmynd hagstofu Þjóðabanda-
lagsins gamla, var felld niður úr verzlunarskýrslum frá og með árinu 1951, þar
eð hún taldist gagnslítil og jafnvel villandi. Síðan hefur ekki verið birt nein slík
sundurgreining innflutningsins eftir notkun vara fyrr en í Verzlunarskýrslum 1959.
í 5. yfirhti er sýnd skipting innflutnings 1960 eftir notkun vara og auk
þess eftir innkaupasvæðum. — Flokkun innflutningsins eftir notkun er
miklum vandkvæðum bundin, fyrst og fremst vegna þess að sumar vörutegundir
falla á fleiri en einn hinna þriggja aðalflokka, auk þess sem þær geta tahzt til tveggja
eða fleiri undirflokka hvers aðalflokks. í stað þess að skipta innflutningi hverrar