Feykir - 29.05.2002, Síða 6

6 FEYKIR 19/2002
Hagyrðingaþáttur 339
Heilir og sælir lesendur góðir.
Það er Olafur á Neðribæ sem legg-
ur okkur til fyrstu vísurnar að þessu
sinni.
Renna sorðnar róms um svið
ræður orða geystar,
en á borði öllu við
eru skorður reistar.
Reisn kallar Ólafur næstu vísu.
Upplitsbrattir enn sem íyrr
inn um dymar fórum.
Út við komum öfugir
aftur á bak á fjórum.
Að loknum fjörugum dansleik yrk-
ir Ólafur.
Fram við dyr í hörðum hnút
hrindast ölimóðir.
Drykkjuskrílnum djöfla út
dyraverðir óðir.
Fyrr á tíð var Hótel Hekla þekkt
gistihús í Reykjavík. Þótti þar nokkuð
sukksamt og fyrir kom að menn höll-
uðu sér þar hjá öðrum en mökum sín-
um eftir því sem talið var. Þegar
skyndilega var svo bundinn endir á þær
lífsins lystisendir, komst eftirfarandi
skáldskapur á kreik, en ekki man ég
eftir hvem.
Menn drekka ekki lengur né gista á
Hótel Heklu
né hátta þar allsberar konur ofan í
dívana.
En það er þó hvorki af kvenfólks né á-
fengiseklu
heldur eingöngu af því að það er búið
að ríf-ana.
Það mun hafa verið sá magnaði
Flosi Ólafsson sem orti svo.
Frá Akureyri er um það bil
ekki neins að sakna.
Jú þar er fagurt þangað til
þorpsbúamir vakna.
Frá Akureyri ég býst á brott
á bitmm vetrardegi köldum.
Á Akureyri er allmargt gott
en ekkert þó af manna völdum.
Ein kemur hér enn eftir Flosa.
Lepjum á laugardagskvöldum
lífselexír - að við höldum.
Sorgmædd á sunnudagsmorgnum
sitjum við heima og þomum.
Gísli Gíslason kenndur við Hjalta-
staðahvamm i Akrahreppi mun hafa ort
þessar.
Man ég söng og kvæðaklið
kastaði á öngvan byrði.
En ég hef lengi unað við
alltof þröng skilyrði.
Ég man þá forðum sótti sjó
sjaldan skorti þorið.
En hlut frá borði hef ég þó
heldur skarðan borið.
Hjálmar Þorsteinsson á Hofi leggur
okkur til þessa.
Ferskeytlan er fljót til máls
fædd af heitum anda.
Hún er ennþá fim og fijáls
fleyg á milli landa.
Önnur vísa kemur hér sem ég held
að sé einnig eftir Hjálmar.
Er nú fátt sem eykur þrótt
eða léttir sorgum.
Einn ég vakti í alla nótt
yfir hrundum borgum.
Höskuldur Einarsson ffá Vatnshomi
lítur yfir farinn veg og yrkir svo.
Lengi hef ég lifað þar
langa tíma þagað,
sem mig hafa ótal andskotar
eiturtönnum nagað.
Aðra visu er gaman að rifja upp eft-
ir Höskuld.
Lítið segja maður má
margra eym hlera.
Skýra eigin skömmum frá
skyldi enginn gera.
Steingrímur Davíðsson áður skóla-
stjóri á Blönduósi yrkir svo.
Tapist auður, tel ég lítilsvert
tapist vinir, þá er margt til baga.
Dvíni traustið, bölið verður bert
bresti heiður, þín er glötuð saga.
Eitt sinn er rætt var um tískuna kom
ffam sú tilgáta að konur myndu í ffam-
tíðinni klæðast fötum úr málmi. Um
svipað leyti komst eftirfarandi vísa á
kreik en ekki veit ég hver hana hefúr
ort.
Á kærleikann er kominn tálmi
kynlegt fínnst mér þetta líf.
Ef að konur klæðast málmi
kaupa margir dósahníf.
Ekki fer víst á milli mála að sjálfur
Kristján fjallaskáld mun hafa ort þessa
kunnu vísu.
Enginn spornar ýta við
örlaga þungum straumi.
Ó að ég mætti finna ffið
fjarri heimsins glaumi.
Bragi Bjömsson á Surtsstöðum
mun vera höfúndur að þessari.
Nú er hávær nágranninn
nýtur sín að vonum.
Þeim hefur mnnið kapp í kinn
kerlingunni og honum.
Um ákveðið heimilislíf yrkir Bragi.
Margt er líkt með art og æði
ekki að vænta minnstu náðar.
Kötturinn og konan bæði
kvelja og njóta sinnar bráðar.
Gott er þá að leita til Braga með
lokavísuna.
Stelpugálu straumur hjá
stikar hælum fínum,
stillinálin stígur á
stöðumæli þínum.
Veriði þar með sæl að sinni.
Guðmundur Valtýsson, Eiríksstöðum,
541 Blönduósi, sími 452 7154.
Öfugsnúin viðreisn í gangi
Eftirlitsnefhd með fjármálum
sveitarfélaga hefur aðvarað 31
sveitarfélag vegna slæmrar
fjárhagslegrar stöðu á árinu
2000. Er þar um að ræða
aukningu frá fyrra ári um 11
sveitarfélög og hafa þó nokkur
ný komið inn á þennan
óskemmtilega lista en önnur
sloppið þaðan út. Það er hyggja
mín að í sumum tilfellum sé sala
eigna ástæðan fyrir því að
nokkur sveitarfélög sem þarna
voru áður eru laus af þessum
lista, en það getur auðvitað verið
skammgóður vermir að slíkum
hjálparráðum.
Það virðist sem sameiningar-
sveitarfélög komi ekkert betur út
úr þessum málum en litlu og
vanmáttugu sveitarfélögin svo-
kölluðu sem alltaf er verið að
tala um að verði að sameinast
öðrum. Þannig má sjá Borg-
arbyggð, Fjarðabyggð, Reykja-
nesbæ, Borgarfjarðarsveit, Snæ-
fellsbæ og Skagafjörð á þessum
lista. Eftil vill þýðirtalsverð sala
eigna hjá síðasttalda sveitar-
félaginu að það sleppi út af
listanum á næsta ári, en þar með
þarf ekki að vera að öll kurl séu
komin til grafar.
Báðir þéttbýlisstaðirnir í
Austur Húnavatnssýslu, Blöndu-
ós og Skagaströnd eru á þessum
lista að viðbættum Torfalækjar-
hrepp. Skagaströnd er að koma
inn sem nýliði á þennan lista og
er það dapurleg niðurstaða að
mínu mati. Það er nú einu sinni
svo að veldur hver á heldur og
mismunandi staða sveitarfélaga
hlýtur að svara nokkuð til um
það hversu viturlega hefúr verið
fyrir málum séð. Einnig er
nokkuð erfitt að skilja hvað átt
er við þegar menn tala um að
bretta upp ermamar og vinna sig
út úr vandanum þegar á það er
litið að vandinn hefur kannski
algjörlega orðið til á valdaferli
sömu manna. Hafa menn þá
aldrei fyrr séð ástæðu til að
bretta upp ermamar og er
vandinn kannski tilkominn
vegna þess?
Hvað sem því líður þá er
vitað að rekstrarlegt svigrúm
sveitarfélaga er ekki mikið og
enn síður eftir tilflutning
gmnnskólans frá ríkinu til þeirra
og einsetningu hans. Ég skrifaði
á sínum tíma grein þar sem ég
varaði við því að skólinn færi til
sveitarfélaganna og taldi að þar
væri um of mikla byrði að ræða
fyrir þau, enda myndi ríkið aldrei
skapa þeim þann gmndvöll með
tekjustofnum sem þyrfti til að sú
yfirfærsla blessaðist. Ég hygg að
þau varnaðarorð eigi eftir að
sanna sig enn frekar á komandi
árum. Fyrst ríkið gat ekki ráðið
við þennan málaflokk svo til
sóma væri, hvernig eiga þá
sveitarfélögin að geta það?
Annað stórt vandamál
sveitarfélaga víða um land er að
þau eru mörg hver með allt of
margar eignaríbúðir á sínum
snæmm. Slíkt hefúr auðvitað í
for með sér margvíslegan
tilkostnað. Stundum standa
þessar íbúðir auðar mánuðum
saman og hafa félagsmála-
yfirvöld jafnvel gripið til þess
ráðs í örvæntingu sinni að
manna þær sumsstaðar á landinu
með erlendu flóttafólki. En slíkt
er fánýtt úrræði því allir vita að
flestir útlendingar sem hingað
hafa komið með þeim hætti hafa
fljótlega horfið til höfúð-
borgarinnar, nema helst
Pólveijamir sem eru að leggja
undir sig Vestfjarðakjálkann.
Það er því nokkuð ljóst að
það er erfitt að reka sveitarfélög
á Islandi og menn sem í því
standa eru auðvitað misvitrir
sem aðrir. Ég fýrir mitt leyti er
ekki sérlega hamingjusamuryfir
því að mitt sveitarfélag sé komið
á þennan fjárhagslega gjör-
gæslulista, jafnvel þó ná-
grannabær okkar sé þar fyrir og
sumir tali um að sælt sé
sameiginlegt fall. Ég hefði
vissulega getað hugsað mér
samhúnvetnska málefnastöðu
með einhveijum öðrum hætti.
En það verður víst ekki á allt
kosið þó kjósa eigi í vor!
Landsbyggðin hefúr átt í miklum
vanda undanfarinn áratug og það
er mín skoðun að sá vandi hafi
að talsverðu leyti skapast af því
að stjómvöld á þessum tíma hafa
ekki verið með neina byggða-
stefiiu í gangi. Það er eins og það
sé þegjandi samþykki fyrir því
uppi í ráðuneytunum að byggðin
í landinu skuli grisjuð til hins
ítrasta. En hversvegna svona er á
málum haldið veit ég ekki og fæ
ekki skilið. Margt er þó líkt með
tímabilinu 1959 til 1971 og
tímabilinu frá 1991. Engin
byggðastefna, straumur á suð-
vesturhomið, öfúgsnúin viðreisn
í gangi!
Það er von mín að Skaga-
strönd verði ekki lengi á þeim
lista sem hér hefúr verið til
umræðu, því sú niðurstaða eykur
eðlilega lítið á öryggiskennd
íbúa staðarins og það mun
sjálfsagt víðar gilda. En hið
fomkveðna segir, veldur hver á
heldur og menn em með ýmsum
hætti. Þannig er nú það. Að
síðustu er við hæfí að geta þess,
að svonefndur Skagastrandar-
listi, sem er nokkurskonar
blöndunarlisti af hægri kant-
inum, hefur haft hreinan meiri-
hluta og öll völd í hreppsnefnd
Höfðahrepps, síðastliðin átta ár.
10. apríl 2002.
Rúnar Kristjánsson.