Stjórnartíðindi fyrir Ísland: C-deild - 01.12.1882, Blaðsíða 59

59
Skýrsla
um
alþiiigiskosmiigar 02; kjósendm^
18SO og* 1881.
Eptir
Iudriða Eiuarsson.
Til skýringar við töflur þær, sem hjer fara á eptir, skal þess getið, að þótt einstakur
maður hafi safnað þeim, er þeim safnað á sama hátt og landsstjórnin gjörir. Sýslu-
tnenn og bæjarfágetar hafa eptir beiðni minni dregið þær út úr kjörbókunum og látið
þær mjer í tje, svo þær munu vera áreiðanlegar. Skýrslan tekur yfir árin 1880 og 1881,
en það kemur af því, að þó kosningarnar ættu að fara fram um allt land í september-
tnánuði 1880, þá var ekki kosið í Norður-Múlasýslu fyr en um vorið 1881, og af því að
kosningin í Árnessýslu haustið 1880 ónýttist fyrir þá sök, að báðir þingmennirnir afsöl-
uðu sjer henni, er síðari kosningin, en hún fór fram 1881, hjer tekin í stað hinnar, bæði
að því er til atkvæða og kjósendatölu sýslunnar kemur.
Fyrsta taflan sýnir eingöngu, hve mörg atkvæði hvert þingmannsefni fjekk, og
er það atbugandi við hana, að þó atkvæðatölunni í þeim kjördœmum, sem eiga að kjósa
2 þingmenn, sje skipt með tveimur, þá kemur ekki ávallt út tala þeirra kjósenda, sem
gáfu atkvæði á kjörfundi, því að einstöku kjósendur, sem gátu kosið 2 þingmenn, kusu að
6ins einn þingmann. Taflan þar á eptir (B) gefur fyrst yfirlit yfir tölu allra kjósenda
* hverju kjördœmi, þá yfirlit vfir hve margir af öllum kjósendum hafa verið fult þrítugir, en
ttiismunurinn sýnir bæði, hve mörgum stjórnarskráin hefir gefið kosningarrjett með því að
fœra aldur yngstu kjósenda úr 30 árum og niður í 25. og líka, hve margir menn innan
þrítugs hafa náð almennum þegnrjetti, og þess utan máað nokkuru leyti ráða af tölu þrítugra
kjósenda, hve margir eru kjörgengir til alþingis af íslendingum hjer innan lands. Á ept-
'r dálkunum yfir kjósendur er í töfiunni B skýrsla yfir mannfjölda og heimilatölu í hverri
8)'slu á landinu; þær tölur eru teknar eptir fólkstölu-skýrslunum 1. októbermán. 1880, áður
611 þær voru leiðrjettar, og eru því ekki alveg áreiðanlegar, þó þær sjeu til skýringar.
Síðasta taíian (C) er skýrsla um kjósendatölu í hverjum hreppi, og sýnir um leið,
h'Te margir úr hverjum hreppi hafi sótt kjörfund og gefið atkvæði. í hverju kjördœmi
er jafnan einhver hreppur prentaður með breyttu letri, en það þýðir, að í þeira hreppi
^fi kosningin farið fram.