Framfari - 23.10.1879, Blaðsíða 2

Framfari - 23.10.1879, Blaðsíða 2
140 IE e i 6 a i* It se a- i as ai» ,.Hv»r iinuur pii oil pessi ber, Gudda? Jeg or enn pa ekki biiimi ab fylla krukkuna mina til halfs,” sagbi Benidikt vib Gubbjorgu, systur slna. ban voru bsebi 1 berjamd asamt fleiri born- iim. sett) voru a vib og drcyf vi6 berjapufurn- ar. Benidikt og Gubbjorg iittu heima hja in<56- ur sinni, er Gubny lijet; linn var ekkja og bjb i kof'a einum undir heibinni, sem var n edict ur Heibarbierinii. og lifbi most a pvi ab hysa ferba- nienn og Ijiv peim fylgd. ..Jeg hef fundib pessi ber hjerna uni mdana.” sagbi Gudda litla; ..pab kemur ekki til af pvi. ab pab sje sVo litib af berjum hjer, ab pu Iinuur svo litib, lieldur ert pu svo latur; pu varst aoan svo lengi ab leika pjer vib drengina, en a meban tindi jeg rnikib.” Skildu pau pa talib og foru hvert i sina att- ina. Seinna uni daginu kom allur hdpurinn sain- an a leiti einu, og slo pa i leik mcb peim, en liann endabi a pann hatt, ab sum misstu nibur berin. A iriebal peirra var Pall, sonar prestsins, lrsendi peirra syskina og jal'naldri. Eins og vor- ir fyrstu foreldr'ar ibrubust, er peir hol'bu neytt for- ' bobna eplisins, t ins urbu mi blrnin hrygg. er pau sau Hat sin halftom. peim liaffi verib sagt, ab vera sibsu'rn og gob bt.rn, og ab pau fengju aldrei ab fara til berja, ef pau ekki tlndu rnikib og hegbubu sjer vel. pau vissu, ab pab mundi verba grennslast eptir orsbkinni, er pau kamiu meb svona litib lieim. Ab tegja bib sauna vildu pau ekki. ab skrdkya leist peim lieldur ekki rab- legt, pvi enn var samviskan svo ung og bliorbn- ub. pau tdku pvi pab til bragbs ab fara ab tina aptur i skarbib, nema Pall nennti pvi ekki og sat liju. En pegar pau loksins voru biiin til heimferbar, bibur Pall Gubbjurgu ab gefa sjer af hennar berjum. Hun hal'bi tint rnikib, en ekkert inisst, en sakir leti bans vildi bun ekki verba vib bon bans. En pa sietti hann lagi, er bun hafbi sett fra sjer kvukkuna og var a tali vib Cnnur born, ljet greipum sopa uin eigur hennar og fyllti sitt flat; siban laeddist hann hurt, half bogiun, meb klut bundinn urn hOl'ubib, til fje- laga sinna. Nokkru slbar kom Gudda, fra sjer numinn af harmi, til liinna barnanria, og sagbi ab 611 berin sin vairu liorfiu; bun kvabst bafa sjeb utilegudreng tils^ndar meb grimu fyrir andliti, og mundi hann vera valdur ab verkinu, ..og lull- egi hnifurinn, sem jeg faun, .er 1 ilea horiinn.” sagbi bun gratandi. Ab pessu lildgu sum bornin, en sum urbu skelkub, og uu lijeldu pau oil heim- leibis, nema Gubbjorg, sem atti einna skernmst lieim: luiu l‘6f aptur halfkjo-krandi ab tina 1 skarb- ib. Hun var litib bujnn ab tina, pegai ribandi mabur kemur til hennar og segir: „Getur pu stulka litla sagt mjer. live langt er til manna- byggba?” ..Hun mamma byr hjerna skammt fra”, og bun benti lionuia i attina par sem kofinn var. ( .Viltufylgja mjer pangabog gefa mjer ab drekka?” Mjer pykir skeint ab koma lieim, tyr en jeg er buinn ab fylla krukkuna mlna,” sagbi bun. Piltur, sem liggur uti hjerna a heibinni, stal fra mjer svo miklu af berjum.” ..Svo hjer eru pa utilegumenn,” sagbi komumabur og brosti; taktu vib pessuni skilding og gef mjer svo ab drekka.” Litlu stulkunni leist vel a silfrib, og liuggabist nu alveg eptir berjamissinu. Ab stund- arkorni libnu voru pau biebi komiri lieim a lilabib hja ekkjunni, en Benidikt litli var kominn lieim fyrir stuntlu. par mobir peirra hafbi gengib ab heirnan, bubu bornin gestimun nasturvisi, en liann vildi ekki piggja, pott l'ramorbib vaeri orbib,- lieldur lijelt rakleibis afrarn leibar sinnar, og er liann ur sogunni uin stund. Nu libu arin, hvert a fsetur obru, og fatt bar til tlbinda meb unga ftSlkinu, sem vjer kynnt- umst vib a berjamonum, Ekkjan bjb enn i Heibar- baenum meb bornum sinum. Gubbjorg hafbi ver- ib feroid meb prestssyninum framda sinuni og fleixi bornum. Opt hOfbu pau verib;! berjamo, en aldrei varb Gubbjorg frr mar vi'.r vib utilegudreng - inn, enda hafbi hann gjf.rt nog til saka, er liann tbk fra henni berin forbum og forkunnar-lagran tvlblababan sjalfskeibing, sem bun hafbi fundib pa uni morguninu. Hun hafbi lagt liann a krukkubotninn undir berin, og nu spur?ist n.itt- urlega aldrei fra ilia r til bans, pab liaffi lika hor- io til ii pessu timabili. ab g.unall maurapuki. brobir Gubnyjar gOurlu. do; erfbi Inin pa allmik- ib lausaijo eptir liann og vib pab hsettist toluvert hagur peirra Heif arbsejarbua. Skolnpiltar gistu lija peim ab vanda,. og or fram libustundir urbu mare,- ir heldri manna jsynir til ab bibja Gubbjargar, sem var efnileg stulka, en hun ljet sjer haegt 1 pessu efni. Enin af peini var Pall, sonur prests- ins. og lysti mobir hennar liana heist til pess rabahngs, en bun ljet sjer Jatt urn finnast, po ekki taski bun af meb ollu. p6 kom par ab umsibir, ab bun loiabi ab ciga Pal, og atti pegar ab fara ab lysa. Nokkru fyr, en lj-st yrbi i l'yrsta sinn, gekk Gubbjorg ab gomlum barns- vana upp a halsinn ab tina ber; veit bun pa ekki fyr til en ribandi mabur kemur til hennar. Hlin pekkir pegar ab pab' var sami maburinn, sem forbum hitti liana a heibinni; hann pekkti liana lika. stigur af baki og spvr liana juiisra tibinda. Seinast kemur neban par ltibur. ab hann spyr urn hagi peirra nnebgna. Hun leysir ur bib greib- asta og segir hoimm ab naesta sunnudag eigi ab lj:sa meb sjer og Pali svni prestsins, ungum og efnilegum manni. pegar hann lieyrir petta, hljobn- ar hann vib i hrab. en pa segir hann. (.Jeg aetla ab gamni minu ab spyrja ybur nokkurra spurninga, stulka min. Erub pjer harsarar?” linn leit til bans stormn ailgum og sagbi: ,,Hvi spyrjib pjer mig ab pvi?” uAb gamni minu, en hverju svarib pjer?” (iJii!jegaer svo hiirsar ab mjer vi.knar uin augu; ef'jeg slit eitt'har af hiifbi mjer.” (_pa megib pjer ekki eiga Pal. Erub pjer orlat?” (iEkki mjog. en jeg vil hjajpa peim sem hjalpar purfa.” (lpa megib pjer ekki eiga Pal. Erub pjer hneigbar til punglyndis?” ” svar- ab huu. lspa megib pjer ekki eiga Pal”. ,tUnu- ib pjer rdsjinu lili?" tiJa! jeg er lika sifellt von vib frib og eindraggni og jeg veit ab mjer fjelli ekki vel ab Jifa an pess, eg gaeti pa lieldur ekki gegnt kollun minni.” [(lljett er pab, stulka min, en pa megib pjer lieldur enganveginn ganga ab eiga Pal. pab segi jeg ybur satt.” A meban hann inielti petta, lor hann hi.ndum um hofub henni. >spjer lialdib pa ab Pall sje gjorbur af staur eba steini, ” sagbi Gubbjorg, tlog ab liann hali enga goba tillinningu til ab bera.” ,,tnb voru ekki min orb, ” sagbi liann, ^heldur ab pib eigib ekki saman. Jegskal vebja gullhring pessum” -hann tok um leib upp hja sjer stdran steinhring- ,ab innan priggja ai|a skal jeg hafn fairtiybur sfmn- ur a pab, sem jeg nil lieii sagt. Hverju vebjib pjer aptur?” (lJeg a ekkert svo^fjemastt til ab leggja a moti,” svarabi Inin brosaudi. ^Altjend eigib pjer po pessa luind, jeg elast ekki um, ab bun sje mikilsvirbi.” Ab pessu mseltu tok hann 1 hiind hennar og kvaddi, an pess bun vissi svo rnikib sem nafn bans, pegar hun kom lieim, frjetti hun ab hann hafbi ekki komib par vib, eins og llestir abrir, er liigbu upp a heibina, og eiiginn hatbi sjeb til ferba bans. Hun for pvi ab halda, ab petta hefbi verib huldu- eba utilegu- mabur, en ekki markabi hun svo spasagnir bans, ab henni dytti 1 hug ab bregba heiti vib Pal. Seinni part vikunnor kom brubguminn og var hon- um fagnab bib besta. Gubbjorg spurbi hann eins og abra, hvort enginn utapsveitarmabur hefbi kom- ib til haus fyrir skiiinmu. (.Enginn kom lieim,” sagbi hann, t.en mabur hitti mig vib hey iit;i vib ijarhus hjerna um daginn; pab var ribandi mab- ur fremur tigulegur. Hann tdk mig tali og spurbi um- alia lieima og geima, og pab potti mjer undarlegast, ab hann strauk um allt hofubib a mjer, eins og liann vairi ab leita, jeg veit ekki livers. Jeg held annars, ab hann hali ekki verib meb ollum mjalla.” ((Hvenser var petta?” spurbi Gubbjorg, j.pftb var snemma a .manudaginu.” ..Hann hitti mig lika uti i berjamo,” .sagbi hun. ..Hverju spurbi hann pig heist ab?” pab var heist um forelclra min, en ekki vildi hann koma lieim, pd jeg bybi lionuin pab.” Meban pau tolubu panuig, lor Pall af nengli ab taiga spytu meb vasa- hnlf sinum, en Gubbjorg var i djupum hugsunum. Loksins litur him upp og hrdpar allt 1 einu: ..Ilvar helurbu fengib pennan hnif, sem jeg missti fyrir m.'rgum arum, um leib og berin, sem strak- urinn tok fra mjer?” . () elskulega GuSbjiirg min. jeg hef alltaf gleynit ::b segja pjer fra pvi hrekkjabragbi minu, pvi {jab var jeg, sem var utilegupilturinn, en nu er svo langt siban, ab — ..Hrekkjahragb.” endurtdk him. og varb litverp i andliti, ..hnifuum liefbir pu po ab minnsta kosti att ab skila. liann var po peningavirbi. pa var po berjastuldi-.rinn fyrirgcfanlegri. po hann vreri nogiir til ab s^na Ijdtan og orabvandan liugsunar- liatt; jeg segi pjer pab satt, ab jeg ajtla mjer ekki ab binda - tru niina vib sllkan odreng og pit ert.” Um leib og him sagbi petta, dro him hnifinn ur liendi bans svo opyrmilega, ab hann skar alia fingurna ab innanverbu. Harm sprettur upp. rek- henni librung og niKlti: ..Jeg hrosa happi ab verba laus vibslikt flagb 1 tima; hali pab nu liver sem vill.” j\b svo mseltu rank hann iit og a hestbak, og kvaddi hvorki kong nje fru. Svona snerist (ijdtt pessi astiu. pab fer hverju aptur, sem er Ip)] fa rib fram. Gubnyju gondii, sem var frumkvi.bull pessarar cndasleppu triilofunar, gebj- abist ekki ab leikslokum, eii gjirt verbur ekki apturtekib. Nu er ab segja fra Pali, pegar allra mesta reibin var ur honum, for hann ab liiegja lerbina og athuga malib. ..Skarri er pab nil svivirbingin” sagbi hann vib sjaifan sig, ..og allir vita ab pab a ab h'sa a suunudaginn. Gott og vel, pab skal verba lyst saint, .ekki er undir einum skjol, annan stein ina fmna.’ Jeg strengi pess heit, ab hverrar konu, sem insetir mjer fyrst, skal jeg bibja, sje him dgipt.” Einrnitt pegar hann var ab hugsa urn petta, fueldist hestur bans af lnmdga fra naista bar; honum gekk ilia ab stobva hann, oa' er pab var bind, voru biebi istobin slitin fra og ty iid. Harm rjeb pvi af ab riba lieim ab b^n- uin og fa eiuhverja lijalp, en er hann stigur af baki, niaitir honum kona meb meisa, pvi seint var orbib og farib ab slcyggja. ..liver er pessi kvennmabur?” rnailti hann. . Jeg .heiti Katrin,” svarabi su, sem ab var spurb. ..pii ert pa ekki konan hjerna.” ..Nei.” ..Hvab ertu gomul?” pab |ygg jeg pig varbi litlu.” ..Vertu ekki svona afundinn; spyr sa, er ekki veit.” ..Ef ein- hver hefir bebib pig ab spyrja ab pvi, geturbu sagt honum, ab pu vitir pab ekki,” segir Katrfn. 1 pessu kemur bondi lit brosandi. Hann hafbi lieyrt sann;sebu peirra og segir. ..Katrfn er yfir pritugt; hun lieldur ab him sje komin a 6r- vamtingararin; og pessvegna er liimjafr.an stutt 1 spuna. er hun er spurb, live gomul him sje. En pab er mesta vitleysa: pessi aldur er henni miklu fremur til abata en skaba, en hvab viltu pvi Pall minn?” ..-Jeg var ab hugsa um ab festa mjer liana, jeg er eiiginn buniabur, en him kann ab skammta gripum, pab sje jeg.” ..Mcira en svo, pab kann him, en jeg hef heyrt, ab pa5 ictti brabum ab fara ab tysa meb pjer.” ..Ja, a sunnudaginn, — en pareb Heibabaejar-brub- inni hefir suit ist hugui, pa hef jeg asett mjer ab giptast hinni fyrstu, er jeg siei, pvi l^sa skal a sunnudaginn, eins og tilstob.” ,.Mjer list pa best Katrin min,” sagbi bondi. ..ab pu l’arir ab mykja m:\lr6rninn, pegar pu att ab fara ab verba tengda- dottir prestsins.” Katrin ljet sjer petta ab kenn- ingii -verba. Him foipib verba pybari, og vinatt* an byrjabi meb pvi ab biebi foru ab leita ab Istob- unum, eh bondi tdk sjalfur vib heymeisunum. Ab litilli stundu libinni komu pau aptur og voru pa harbtrulofub. pau kvoddust nil 1 biab meb miklum kserleikum. Og Pall reib lieim til sin. Nmsta snnnudag var lyst meb Pali og Katrinu Albertsdbttur fra Fossi. Alla rak 1 rogastans, en po fCbur bans einna mest. Hann vissi nefni- lega ekki neitt urn neitt, pvi liann var til altaris pann dag, en annar prestur embiettabi. Hann varb ab la sjer vatn til hressiugar, pvi honum la vib dglebi og yfirlibi, en um alia framkirkjuna gekk liljobskraf og lmippingar, pab sem eptir var gubspjdmlstuejJrbariunar niilli kvennpjobarimiar. Ungu stulkurnar ofundubu kerlinguna, er pair liefudu svo, og pottust sjalfar liklegri. po ekki vmri um mikinn maim ab gjcira, par sem Pall var, pa var po altjend nokkub, ab komast l nuegb vib prestimi, og svo var Pall lika laglegar klmddur en biendapiltar. Konurnar litu nokkub obruvisi

x

Framfari

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Framfari
https://timarit.is/publication/867

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.