Verslunartíðindi - 01.06.1920, Síða 9

G5
VERSLtMARTÍÐINDÍ
ai‘ og kaupmönnnm mun þó meðal annars
vera sá, að þeir selji fæstir vísvitandi skemd-
an eða svikinn varning.
Að versla mcð góðan varning á að vera
fyrsta boðorð kaupmanna, en „liægara er að
kenna heilræðin en að halda þau“. Aðstaðan
hjá kaupmönnum er mjög erfið og ber margt
til þess, t. d. er það íslensk venja, að almenn-
'ogur versli helst við þá kaupmenn, sem hafa
ódý ran varning, en tekur minna tillit til vöru-
gæðauna. Kaupmenn eru þannig alloft knúðir
td þess, að sneiða hjá því, að kaupa fyrsta
flokks varning; auk þess er lega landsins
óhagstæð, þegar um innkaup matvöru á
keimsmarkaðinum er að ræða. Frá ríkis-
ins hálfu er ekkert vörugæðaeftirlit, eins og
yíða tíðkast erlendis, og loks má geta þess,
að rnarga kaupmenn vora hefir til þessa skort
nægilega þekkingu til þess að velja góðan
varning.
Hjer verður vikið nokkuð að algengustu
niatvælategundum, og þá fvrst og fremst getið
þeirra, er innlend framleiðsla hefur á boð-
stólum. Því miður er ekki um jafn auðugan
garð að gresja hjer og hjá flestum þjóðum
erlendis. Þau matvæli, sem aðallega koma hjer
til greina, eru: smjör, tólg, kæfa, hangikjöt
°g saltkjöt, auk sjávarafurða, sem aðallega
eni seldar erlendis.
8'mjör.
Um íslenskt rjómabússmjör er það að
segja, að yfirleitt má telja það eins góða
Verslunarvöru og fyrsta flokks smjör erlend-
ls> enda var verðmunurinn á dönsku og ís-
lensku smjöri í Englandi orðinn örlítill, þegar
ófriðurinn hófst, en síðan hefir íslenskt smjör
ekki verið sent á erlendan markað svo telj-
andi sje.
Heimagerða smjörið er mun ver verkað en
rJomabússj öri ð, þótt gera megi undantekn-
1]igu með allmörg heimili, og yfirleitt má
Segja, að verkun á heimagerðu smjöri hafi
íaikið batnað síðan um aldamót, og má tclja
það aðallega áhrifum rjómabúanná að þakka.
Kaupmenn munu hafa rekið sig á, að heima
gerða smjörið þránar og súrnar fyrri en
rjómabússmjör, og kemur það aðallega til af
því, að áfirnar eru illa þvegnar úr smjörinu
og umbúðirnar verri. Hára og annara óhrein-
inda gætir nú minna í smjörinu og íblöndun
framandi feitiefna, svo sem hrossafeiti og
tólgar, á sjer tæplega stað. Eftir allmörgum
smjör-sýnishörnum að dæma, er efnarann-
sóknarstofu ríkisins hefir borist til athugun-
ar, eru bændur oft hafðir fyrir rangri sök,
livað hrossafeitar og tólgar íblöndun snertir,
en það kemur aðallega af því, að heimagerða
smjörið er oftast nær annaðhvort þvait eða
of lmrt. Ilið fyrra stafar frá meðferðinni, en
hið síðara á sjer stað á vetrarsmjöri frá þeim
heimilum, sem kýrnar eru eingöngu fóðraðar
á heyi, því heygjöfin hefir þau áhrif, að
mjólkurfeitin verður tólgarkend. Smjörlíkis-
íblöndunar hefir að ems orðið vart 1 tveimur
sýnishornum, sem rannsóknarstofunni hafa
borist, síðastliðin 10 ár. Að dæma um smjör-
gæði og' íblöndun framandi feitiefna, er mjög
vandasamt og tæplega annara meðfæri en
þeirra, sein geta kannað það efnafræðislega.
Geymslu á heimagerðu smjöri er best
þannig, að kaupmenn taka sveitaumbúðirnar
utan af böglunum og vefja þá vandlega innan
í smjörpappír, sem áður er vættur í sterkum
saltpækli. Að svo búnu eru smjörböglarnir
látnir í lukt ílát, en það verður að vera
rjóðað innan með þunnri kalkblöndu. ílátið
er svo geymt á eins svölum stað og tök eru á.
Sje um miklar smjörbirgðir að ræða, er best
að drepa því niður í líkar umbúðir og rjóma-
búin hafa og fóðra innan með saltvotum
smjörpappír. Það er einkar áríðandi hvað
haldgæði smjörsins snertir, að það sje geymt
í vel luktum og samfeldum ílátum, sökum
þess, að álirif andrúmsloftsins og sólarbirt-
unnar breytir smjörfeitinni og veldur þráa.
Sje smjörið geymt í kælirúmi. ber líka að
gæta þess, að kuldinn sje ekki meiri en