Fréttablaðið - 14.01.2019, Blaðsíða 8

Frá degi til dags
ÚTGÁFUFÉLAG: Torg ehf. STJÓRNARFORMAÐUR: Einar Þór Sverrisson FORSTJÓRI: Ingibjörg Stefanía Pálmadóttir ÚTGEFANDI: Kristín Þorsteinsdóttir kristin@frettabladid.is
RITSTJÓRAR: Kjartan Hreinn Njálssson kjartanh@frettabladid.is, Ólöf Skaftadóttir olof@frettabladid.is, MARKAÐURINN: Hörður Ægisson hordur@frettabladid.is FRÉTTABLAÐIÐ.IS: Sunna Karen Sigurþórsdóttir sunnak@frettabladid.is.
Fréttablaðið kemur út í 85.000 eintökum og er dreift ókeypis á heimili á höfuðborgarsvæðinu og Akureyri. Einnig er hægt að fá blaðið í völdum verslun um á landsbyggðinni. Fréttablaðið áskilur sér rétt til að birta allt efni blaðsins í stafrænu formi og í gagnabönkum
án endurgjalds. ISSN 1670-3871 FRÉTTABLAÐIÐ Kalkofnsvegur 2, 101 Reykjavík Sími: 550 5000, ritstjorn@frettabladid.is HELGARBLAÐ: Kristjana Björg Guðbrandsdóttir kristjanabjorg@frettabladid.is
MENNING: Kolbrún Bergþórsdóttir kolbrunb@frettabladid.is LJÓSMYNDIR: Anton Brink anton@frettabladid.is FRAMLEIÐSLUSTJÓRI: Sæmundur Freyr Árnason sfa@frettabladid.is
Halldór
Kolbrún
Bergþórsdóttir
kolbrunb@frettabladid.is

Það er eins og
talið sé að
íslenska
leiðin eigi að
vera sú að
gera almenn-
ingi lífið
hæfilega
erfitt.

Þeir flokkar
sem talað
hafa gegn
spillingu og
boðað
gagnsæi hafa
nú prófmál á
herðum sér.
Símaveski,
heyrnartól, snúrur
og allt fyrir
símann.
Símaveski.is, S. 517 0150 – 2. hæð Smáralind
Íslendingar hafa venjulega nokkuð gaman af að monta sig af því þegar þeir fara fram úr öðrum þjóðum. Þeir ættu þó ekki að hreykja sér af þeirri staðreynd að þeir vinna meir en flestar nágrannaþjóðir þeirra. Vissulega er það svo að
enginn þrífst verulega vel í iðjuleysi og vinnan göfgar
manninn svo lengi sem hún er uppbyggileg. Þegar
hún er orðin slítandi er alls ekkert göfugt við hana.
Við búum í ríku samfélagi en ansi oft er eins og ætl-
ast sé til þess að almenningur fái ekki að njóta góðs
af því. Það er eins og gróðinn eigi bara að vera fyrir
útvalda. Ekki er heldur hugað að því í nógu ríkum
mæli að breyta hlutum til batnaðar. Það er eins
og talið sé að íslenska leiðin eigi að vera sú að gera
almenningi lífið hæfilega erfitt. Dæmi um þetta er
að æ erfiðara er fyrir ungt fólk að eignast þak yfir
höfuðið, fjölmargir í þeim hópi eiga ekki annan kost
en að hírast í foreldrahúsum langt fram á fullorðinsár
eða fara á leigumarkað með þeim afarkostum sem
því fylgja. Slíkt hlutskipti rýrir kjör fólks verulega. Til
hvers eru svo stjórnmálamenn ef ekki einmitt til að
leysa slíkan vanda? Það er hlutverk þeirra að þjóna
þjóð sinni, en því miður muna þeir það alltof sjaldan
og taka sérhagsmuni áberandi oft fram yfir almanna-
hag.
Vinnuálag er annað mein í íslensku samfélagi.
Þjóðin vinnur mikið en uppsker ekki í samræmi
við það. Þetta eru tímar þegar æ fleiri líða vegna of
mikils álags í vinnu. „Kulnun í starfi“ er ekki tilbúið
hugtak sérfræðinga sem hafa unun af að gefa öllu sér-
stakt heiti, heldur mein sem margir á vinnumarkaði
þekkja af eigin reynslu. Svo að segja allir þekkja síðan
einstakling sem hefur að læknisráði þurft að taka sér
frí frá vinnu vegna þess að álag var að buga hann.
Einmitt á þeim tíma þegar kulnun í starfi og
vinnuálag er mjög til umræðu kemur hugmynd inn
í kjaraviðræður sem er svo skynsamleg og líkleg til
árangurs að ekki er hægt að hafna henni. Hún snýst
um styttingu vinnuviku, án launaskerðingar. Slík
breyting myndi leiða margt gott af sér, skapa meiri
vellíðan og öryggi meðal starfsmanna og um leið gera
þeim kleift að eiga aukinn frítíma fyrir fjölskyldu
og áhugamál sín og njóta þannig lífsins í enn ríkara
mæli en áður.
Atvinnurekandinn ætti ekki að fyllast kvíða eða
pirringi við tilhugsun um að vinnuvika starfsmanna
hans styttist. Þar sem vinnuvikan hefur verið stytt
hafa afköst starfsmanna aukist og þeir eru einn-
ig ánægðari í vinnunni. Vellíðan starfsmanna á að
skipta atvinnurekandann máli, ef hann lætur sér á
sama standa um velferð þeirra þá er hann ekki sér-
lega vel heppnuð manngerð. Enn eitt skref í átt til
þess að skapa vellíðan í starfi er síðan að hafa vinnu-
tíma sveigjanlegan, sé þess nokkur kostur.
Stytting vinnuvikunnar verður vonandi að raun-
veruleika á þessu ári. Það, ásamt sveigjanlegum
vinnutíma, er framfaraspor sem kemur öllum til
góða. Niðurstaðan getur ekki orðið önnur en afar
ánægjuleg, semsagt sú að allir græða.
 Allir græða
Viðmið um hvað má breytast í tímans rás. Lög og reglur líka. Lög um meðferð opinberra fjár-muna og upplýsingar hafa styrkst og viðurlög
verið hert. Engu að síður sjáum við dæmi þess að
opinberu fé er stundum sólundað án þess að nokkur
axli á því ábyrgð. Skólabókardæmið er braggamálið,
þar sem hátt í hálfum milljarði var sólundað í ólög-
bundið verkefni. Allt brást frá upphafi til enda, en
verkinu er reyndar ekki enn lokið. Í braggamálinu
er staðfest að sveitarstjórnarlög og lög um skjalasöfn
voru brotin. Og háar fjárhæðir greiddar án heim-
ildar. Reglur borgarinnar um innkaup voru brotnar
og gefnar voru upp rangar upplýsingar til borgar-
ráðs. Tölvupóstum og afritum var eytt. Þetta er allt
staðfest í skýrslu Innri endurskoðunar borgarinnar.
Eftir standa tvö mál sem þarfnast frekari skoðunar.
Í fyrsta lagi var ekki kannað hvort hinir undarlegu,
háu reikningar væru tilhæfulausir, en fjárhæð ein-
stakra verka hefur vakið athygli. Í öðru lagi hvernig
á því stóð að lög um skjalavörslu voru brotin líkt
og staðfest er í skýrslunni. Og tölvupóstum eytt án
þess að tryggja að skjöl og upplýsingar væru vistuð í
skjalakerfi eins og lögin gera ráð fyrir. Hvort tveggja
þarf að kanna. Við höfum lagt til að Borgarskjalasafn
fari yfir skjalamálin enda er mikilvægt að bragga-
málið verði að fullu upplýst sem víti til varnaðar.
Braggaverkefnið hófst á síðasta kjörtímabili en þá
voru Píratar við völd. Árið 2015 gaf Innri endur-
skoðandi út svarta skýrslu um skrifstofu eigna
(SEA) með 30 ábendingum. Ef farið hefði verið eftir
þeim hefði braggahneykslinu verið afstýrt. Píratar
bera því ábyrgð á stöðunni enda með formennsku
í stjórnkerfisráði borgarinnar. Viðreisn kom ný
inn í borgarmálin og hefur tækifæri til að taka
af festu á málinu. Það er öðru nær. Enginn hefur
axlað ábyrgð. Það er kominn tími á ný viðmið í því
hvernig farið er með skattfé. Þeir flokkar sem talað
hafa gegn spillingu og boðað gagnsæi hafa nú próf-
mál á herðum sér.
Opinbert fé
leitt til slátrunar
Eyþór Arnalds
oddviti Sjálf-
stæðismanna í
borgarstjórn
Margt skrítið í kýrhausnum
Með reglulegu millibili gerist
það að stjórnvöld komi manni
á óvart. Fyrir hálfu ári hélt
Ísland upp á aldarafmæli með
rándýrum, nær mannlausum,
þingfundi á Þingvöllum.
Þingið samþykkti þar meðal
annars að gefa Hafrannsókna-
stofnun nýtt skip. 300 millj-
ónum yrði varið í hönnun þess
og 3,2 milljörðum í að smíða
það. Jólagjöfin var hins vegar
af talsvert öðrum toga því nú
skal Hafró skera niður um
þrjú hundruð milljónir króna.
Eitthvað virðist ekki hafa verið
hugsað til enda hérna.
Aftur til fortíðar
Heiða Björg Hilmisdóttir,
varaformaður og borgarfull-
trúi Samfylkingarinnar, var
meðal gesta í Silfrinu í gær.
Í umræðum um uppáhalds-
bragga borgarbúa sagði hún
meðal annars að „dómstólar“
gætu ef þörf þætti tekið málið
til rannsóknar. Það væri auð-
vitað nokkuð skrítið ef svo
væri enda talsvert síðan slíkt
réttarfar var við lýði hér á
landi. Það þótti ekki heppilegt
fyrirkomulag að rannsóknar-
og dómsvald væri á sömu
hendi.
Þá mátti einnig brosa örlítið
þegar Heiða talaði um fram-
göngu héraðsskjalastjóra í
málinu enda slíkur ekki til.
joli@frettabladid.is
1 4 . J A N Ú A R 2 0 1 9 M Á N U D A G U R8 S K O Ð U N ∙ F R É T T A B L A Ð I Ð
SKOÐUN
1
4
-0
1
-2
0
1
9

0
4
:5
4
F
B
0
4
0
s
_
P
0
3
6
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
4
0
s
_
P
0
3
3
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
4
0
s
_
P
0
0
5
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
4
0
s
_
P
0
0
8
K
.p
1
.p
d
f
A
u
to
m
a
ti
o
n
P
la
te
r
e
m
a
k
e
:
2
2
0
3
-1
B
9
0
2
2
0
3
-1
A
5
4
2
2
0
3
-1
9
1
8
2
2
0
3
-1
7
D
C
2
7
5
X
4
0
0
.0
0
1
5
A

F
B
0
4
0
s
_
1
3
_
1
_
2
0
1
9
C
M
Y
K