Skessuhorn - 26.11.1998, Síða 14

14
FIMMTUDAGUR 26. NOVEMBER 1998
^■kUsunu^: i
Bíll til sölu a
Baugsvegi
Burt frá heimsins harki og skríl,
héðan mænir sálin þreytt;
fái hún ekki far með bíl
fer hún sjálfsagt ekki neitt.
Svo segir ísleifur Gíslason í nýrri
bflavísnabók og vissulega er bfllinn
okkur flestum þarfasti þjónninn í
stað reiðhestsins áður, en einhverra
hluta vegna virðist mér að sýnu
minna haft verið ort um bfla en
hesta.
Stundum ber þó við að bflar þurfa
nauðsynlega að hafa eigendaskipti
og þá getur verið gott að grípa til
þess að yrkja auglýsingar og ná
þannig athygli væntanlegs eiganda.
Andrés Magnússon frá Amþórsholti
var um tíma búsettur í Reykjavík og
þurfti þá að selja bifreið og auglýsti
á þessa leið:
Bfll til sölu á Baugsvegi,
býsna gamalt helvíti,
er í slæmu ástandi
og eyðir feikn af bensíni.
Guðmundur Georgsson forstöðu-
maður á Keldum þurfti einu sinni að
losa sig við bifreið en gekk treglega
þar til Sigurður H. Richter samdi eft-
irfarandi auglýsingu:
Nú til sölu aftur er
afbragðs góður Waagoner,
útborgun við afsal hans
eftir gáfum kaupandans.
Eyðir litlu enn sem fyrr
einkum þá hann stendur kyrr,
sem hann reyndar oftast er,
einkanlega þar og hér.
Beyglað húdd og bilað lakk,
boddíið er allt á skakk.
Vélin úrbrædd, vatnið rann,
en verst er þó með gírkassann.
Bremsur slakar, brotið drif,
bensínleki, sjaldan þrif.
Ryðgöt prýða rústna hlið,
rifin sæti og gólfteppið.
Prýddur kostum ýmsum er
er ég nú mun telja hér.
Einhvers staðar er hann nokk
með alveg heilan drullusokk.
Ekki verða þeir félagar sakaðir
um að hafa hlaðið ökutækið oflofi
en svo undarlegt sem það kann að
virðast seldist bfllinn stuttu síðar
fyrir það sem nú er kallað „mjög á-
sættanlegt verð“.
í síðasta þætti birti ég meðal ann-
ars vísu um Vesturland. Eg hef feng-
ið skilaboð frá konu að nafni Helga
Helgadóttir sem hefur kunnað þess-
ar vísur lengi en seinni hlutann á
þessa leið:
Vona ég að Vesturland
vöggu skýli minni.
Fátt hefur verið meira í fréttum að
undanfömu en gagnagmnnur, mið-
lægur eða mislægur eða hvað þetta
heitir en Helga hafði þetta til mál-
anna að leggja:
Á glámbekk nú gögnin öll liggja,
hvað gagnar nú að því að hyggja.
Ef sjúk ertu og sár
þín síðustu ár,
Má gagnagrunn úr því byggja.
Jóhann Guðmundsson, Jói í Stapa,
varð fyrir því óhappi nýlega að hella
úr sykurkari ofan í keltu sér og varð
að orði:
Ánægju ég af því finn
og ýmsar raunabætur.
Nú er gagnagrunnur minn
greinilega sætur.
I síðasta þætti birti ég nokkrar vís
ur með sérstæðum framburði, næsta
vísa virðist mér vera ort með öðram
framburði en nú er algengastur en
hinsvegar er ekki gott að segja hvort
það hefur verið svokallaður neftó
baksframburður, þegar f ið er borið
fram sem b eða hvort skýrar hefur
verið kveðið að f inu í sumum orð-
um en flestum er tamast nú á dögum.
Höfundur mun vera Páll Pálsson frá
Knappsstöðum í Stíflu.
Vaxa fíflar Fróni á
fæst því ríflegt heyið.
Ó hve líflegt er að sjá
ofan í Stíflugreyið.
í orðastað mæts Héraðsbúa orti
Helgi Seljan:
Héma líður Lögurinn
ljúfum meður sefa.
„Hingað stefnir högurinn
héma vel ég lefa.“
Vestur Islendingar hafa margir
haldið íslenskunni ótrúlega vel við
þó einhverjir háðfuglar haft stundum
gert grín að enskuslettum í máli
þeirra en á svokallaðri vestur-ís-
lensku var kveðið:
Það er mein að þegar trein arrævar,
undir stendur ekki ég
Æslander frá Winnepeg.
Með þökk jyrir lesturinn
Dagbjartur Dagbjartsson
Refsstöðum
320 Reykholt
Sími: 435 1367
SPEKI VIKUNNAR
Samviska hans er hrein.
Hún er ónotub.
Staislaw Jerzy Lem

m&S&múXM
_
ar eru
Jfc .áii jjff jJR,
Hugleibing
um kjör
aldrabra
Það má segja að mikið sé gert fyr-
ir aldraða og annað fólk sem ekki
telst vinnufært. Það er gert með ýms-
um hætti. Flestir líta svo á að það sé
gert í gustukaskyni, en okkur sem
njótum þess, finnst það flestum nið-
urlægjandi.
Þeir sem eru á góðum launum era
látnir greiða af þeim í svonefnda líf-
eyrissjóði og fá svo greitt úr þeim í
ellinni. Þeir, sem vora á góðum laun-
um, fá máske nóg til að lifa, en þeir
munu vera fleiri sem barist hafa í
bökkum um æfina og hafa þá ekkert
lagt í lífeyrissjóð. Það er oft fólkið
sem mest hefur unnið og oft óþrifa-
legustu og nauðsynlegustu verkin,
þetta fólk hefur ekki annað en elli-
styrkinn til að kaupa sér nauðþurftir
en hann nægir engan veginn til að
lifa mannsæmandi lífi. Úr þessu er
svo verið að bæta með ýmiskonar af-
sláttum og styrkjum sem fólkið er
mjög misjafnlega duglegt að bera sig
eftir.
Það sem ætti að gera, væri að
greiða öllum öldraðum og öryrkjum
af öðram orsökum, laun sem nægðu
til þess að þeir geti lifað sómasam-
legu lffi. Þá mætti strika út þetta
margslungna og rándýra styrkjakerfi
og leggja lífeyrissjóðina niður.
Við eigum að líta á þjóðarbúið sem
einn stóran pott sem fylltur hefur
verið með athöfnum þegnanna sem
vinnufærir vora. Þennan pott á öll
þjóðin. í pottinum era allar þær eign-
ir þjóðarinnar sem orðið hafa til í rás
tímans.
Skip, byggingar, orkuver, ræktun
og ekki síst þekking og vitleg beiting
hennar. Segja má að þeir sem vinnu-
færir eru hafi sinn hluta á leigu þann
tíma sem þeir eru starfandi. Þaðan
taka þeir svo sín laun, en jafnframt
verða þeir að greiða leigugjald. Þetta
era sameiginlegar leigutekjur allrar
þjóðarinna og eiga að skiptast jafnt á
alla. Þeir sem óvinnufærir era fyrir
sakir elli, æsku eða sjúkleika geta
ekki lagt neitt í pottinn og fá því út-
borgað sitt leigugjald. Hinir leggja
allan leiguarðinn í leigugjaldið af
sínum hluta fyrir afnotin, sem er að-
eins lítill hluti af heildartekjum
þeirra. Hagnaðurinn af hinu leigða
era þeirra laun og með skattgreiðsl-
um byggja þeir upp og halda við
pottinum.
Þegar sá háttur verður tekinn upp
að borga óvinnufæram sinn réttláta
skerf af eign sinni í formi fastra
launa mundi sparast óhemju fjár-
magn sem ríkið hefur verið að borga
til skólakerfis, öldranarþjónustu og
heilbrigðismála.
Þeir sem hafa orðið að gjalda van-
máttar síns með því að vera misskipt-
ir af gustukastyrkjunum geta farið að
kaupa þá þjónustu sem þeir þurfa og
óska eftir fyrir eigin peninga.
Eins og nú er þá er potturinn undir
umsjá ríkisins, það þarf áfram að
vera svo, því að úr honum þarf að
taka til margskonar samfélagslegra
þarfa sem ekki snerta þetta óvinnu-
færa fólk. Mér hefur dottið í hug sér-
stakur tekjustofn fyrir óvinnufæra
fólkið, en það er auðlindaskattur sem
lagður yrði á þau verðmæti sem at-
hafnamenn afla sér úr auðlindum
landsins, án sérstaks tilkostnaðar, má
tilnefna veiðar villtra spendýra og
fiska sem ekkert hafa verið kostuð til
uppeldis, gróða af sérstökum gáfum
manna sem þeir hafa fengið í vöggu-
gjöf og hagnast á með listsköpun eða
Kristleifur Þorsteinsson.
hugbúnaði, vatns og hitaorku, nytj-
um af óræktuðu landi t.d. beit búfjár
á úthaga, ferðaþjónustu á fögram
landsvæðum og margt fleira.
Sparast mundi óhemju fjármagn í
beinum styrkveitingum með þessum
hætti, einnig pappír, útreikningar og
vinna við úthlutun styrkja. Atvinna
við þá þjónustu sem fólkið kaupir sér
eftir óskum og þörfúm sínum ætti
ekki að minnka.
Aldrað fólk hefur lagað sig eftir
nútíma aðstæðum. Það leitar til síns
aldurshóps með félagsskap og afþr-
eyingu. Það á ekki annarra kosta völ.
Það er búið að segja því upp og leysa
það undan vinnuskyldu. Allar stund-
ir þess eru tómstundir og tengsl þess
við hið vinnandi fólk era slitin að
miklu leyti.
Margt af gamla fólkinu unir þessu
vel enda er ekki um annað að ræða.
Þetta er bara svona. Svipað á við um
unga fólkið. Það má ekki vinna því
það era markaðir básar í skólum,
leikskólum og jafnvel einskonar
fangelsum fyrir vandræðaunglinga,
þangað til þeim er sleppt út í atvinnu-
lífió. Það þekkir ekkert annað og
annað fæst ekki. Það verður að láta
sér þetta lynda.
Þetta er öragglega öfugþróun sem
orðið hefur til vegna of mikils hraða
í annarri þróun. Það er augljóst fyrir
hvem þann sem leggur hugann að
þessu máli hve skaðlegt það er að
þjóðin skuli skiptast í lokaða hópa
eftir aldri. Þetta hefur farið svona á
þeim ofsalega breytingartíma sem
yfir hefur staðið. Þetta hamlar því að
menningin berist eðlilega á milli
kynslóða. Nú þurfum við öll að hefj-
ast handa til að koma þessu í lag. En
hvemig? Auk þess sem áður er sagt
væri rétt að gefa öllum kost á vinnu
við sitt hæfi eftir því sem vinnugeta
og vilji leyfa. Greiða góð laun, án
þess að skerða arðgreiðslu, en auð-
vitað verður að greiða af þeim laun-
um skatta.
Vinna þarf að því að fólk blandist
meira á öllum aldri í félagslífi og
störfum. Með hvatningu þarf að gera
keppikefli fyrir ungt fólk að leita eft-
ir þjónustustörfum við aldraða.
Rætt hefur verið um að aldraðir og
öryrkjar stofnuðu stjómmálaflokk til
að hafa málgagn á Alþingi. Við at-
hugun hefur það reynst slæmur kost-
ur því aldraðir eru margir hverjir
bundnir flokkum sem þeir vildu
halda tryggð við. En athuga ættum
við hvaða flokkar væra líklegastir til
að styðja réttlátar kröfur okkar á Al-
þingi og kjósa þann flokk sem tilbú-
inn væri til þess.
Húsafelli 6. nóvember 1998
Kristleifur Þorsteinsson
Astin
mín!
Nýlega trúlofað kærustupar
kom inn á veitingahús á Skagan-
um fyrir skömmu og settist við
borð og lét vel af hvort öðra. Þau
horíðust innilega í augu og veittu
því enga athygli að þjónninn var
kominn að borði þeirra og beið
þar hinn rólegasti. Þegar þjónninn
hafði staðið þar lengi án þess að
vera veitt eftirtekt, sagði ungi
maðurinn allt í einu: „Þú ert svo
falleg elskan að mig langar að éta
Þ‘g“-
„Það var einmitt. heyrðist þá,
vilduð þið fá eitthvað að drekka
með“.
Úr soll-
inum:
Drekkur þú oft áfengi?
Nei, bara við hátíðleg tækifæri,
læknir.
Og hvenær era hátíðleg tæki-
færi?
Þegar ég á áfengi!
Vinur sagði við vin á fylleríi:
Það er ekki skrítið að maður þurfi
að drekka svona mikið, maður er
alltaf símígandi!
Aumingja rónanum leið illa
þegar hann vaknaði einn morgun-
inn. „Bttra að ég væri nú búinn að
fá konuna mína aftur, stundi
hann“.
Hvar er hún niður komin?
,JÉg skipti á henni og einni
flösku af wiskí og nú er ég orðinn
þyrstur aftur“!
Leib
mig
ekki..
Eldri maður sagði eitt sinn við
yngri konu sem hann var að fleka
á dansleik í Borgarfirði:
„í hvert sinn sem mér verður
hugsað til þín þá hugsa ég svona:
Leið mig ekki í freistni.“
Já, svaraði stúlkan, „þetta er
skrítin tilviljun því í hvert skipti
sem ég lít á þig, þá hugsa ég:
Frelsa mig frá öllu illu.“
Daman
Margir piparkarlar hafa í gegn-
um tíðina haft góðan tíma til eig-
in hugsana, lausir við ýmislegt
amstur hversdagsins. Einn virðu-
legur ólofaður maður setti eitt
sinn fram þessa kenningu:
Ef daman segir nei, þá þýðir
það kannski, ef daman segir
kannski, þá þýðir það já, ef dam-
an segir hins vegar já, þá er hún
bara alls engin dama!