Skessuhorn - 13.04.2005, Qupperneq 11

cátssunÖíiH
MIÐVIKUDAGUR 13. APRIL 2005
11
Umhvetji og útivist - 2. grein
Þarfasti þjónninn
- eða árans
blikkbeljan!
Bifireiðin er mesta þarfaþing og
vart hægt að hugsa sér að samfélag
manna komist af án hennar. Þessi
fullyrðing má reyndar þykja fjar-
stæðukennd í ljósi þess að bifreið er
tæki sem menn hafa haft yfir að ráða
örh'tið brotabrot af tilveru sinni hér á
jörð. En samt sem áður: Fáir gætu
víst hugsað sér að vera án bifreiða af
einhverju tagi.
En eins og fleira þarflegt er bíllinn
líka mikið spillingartæki. Hann
mengar andrúmsloftið með koltví-
sýringi og fleiri úrgangsefnum, sem
eru mönnum hættuleg og eiga sinn
þátt í hlýnun lofthjúps jarðar. A
lognkyrrum dögum er mengun af
mönnum það ráð að losa sig við bíl-
inn sinn. Það væri líklega að kasta
steini úr glerhúsi. Eg á sjálfur bíl og
þykist þurfa hans við. En það mætti
hvetja fólk til að draga úr bílnotkun-
inni. Maður sem býr í enda sambýlis-
húss þarf ekki á bíl að halda til að
komast í hinn endann á húsinu. Sá
sem á heima í 5 mínútna göngufjar-
lægð firá vinnustað á ekki að ræsa bíl
til að fara þessa stuttu leið, ekki held-
ur fyrir 10 mínútna gang eða jafnvel
15. En þetta er einmitt það sem mað-
ur sér gerast allt í kringum sig. Menn
hafa gert sig svo háðan árans blikk-
beljunni að þeir treystast ekki til að
fara eitt né neitt nema þeysandi á
henni. Eg held að hér sé ég kominn
að kjama máls, sem er þessi: Þátttaka
almennings í umhverfisvemd kallar á
breytingu á lífsháttum, á lífsstíl.
Maður verður að vera sér meðvitandi
um að hann er að leggja eitt lítið lóð
völdum bílaumferðar í Reykjavík um
eða yfir það sem hollt getur talist,
jafnvel svo að veikburða fólki er ráð-
lagt að vera ekki úti við. Af umferð-
inni stafar líka vemleg hávaðameng-
un.
En það em nú reyndar ekki þessir
annmarkar á notkun biffeiða sem ég
ætlaði að gera hér að umtalsefni. Bíll-
inn hefur fleiri óæskileg áhrif á líf
manna. Eg kýs að orða það svo að
hann glepji menn ffá því að njóta lífs-
ins með eðlilegum og hollustusam-
legum hætti. Hann venur menn af
því að ganga leiðar sinnar eða ferðast
með öðmm þeim hætti sem reynir á
hkamann. Hann kemur þá tun leið í
veg fyrir að menn njóti umhverfisins,
því að það gerir gangandi maður -
líka hjólandi og ríðandi- miklu betur
en maður lokaður inni í bíl á hrað-
ferð. Ég ffeistast til að bæta því hér
við að bíllinn hindrar ennffemur
eðlileg samskipti manna, að menn
heilsist og kveðjist, skiptist á orðum
um veðrið og pólitíkina. Bilistinn er
eins og lindýr í skel sinni, varinn fyr-
ir öllum ytri áhrifum, laus við að
þurfa að hafa samskiptd við annað
fólk.
Ekki treysti ég mér til að gefa
á vogarskálar umhverfisvemdar um
leið og hann tekur þá ákvörðun að
skilja bílinn eftir heima og ganga í
vinnuna eða í búðina. Akvörðunin
felur í sér að hann ædar að njótar
hreyfingar og um leið draga úr skað-
samlegri loftmengun.
Og svo era tdl almenndngsvagnar!
Eða eru þeir kannsld alveg að týnast í
þessu voðalega kraðaki einkabfla sem
veltur um strætin? Við Islendingar
höfum lent í þeim vítahring að vax-
andi notkun einkabfla hefur dregið
úr aðsókn að almenningsvögnum,
sem er orsök þess að ferðum þeirra
\>
fækkar, sem veldur því að enn færri
sjá sér hag í að ferðast með þeim. En
nú ætla ég að setja upp tiltölulega
einfalt reikningsdæmi. Setjum sem
svo að þið þurfið að skreppa í versl-
unarferð til Reykjavíkur og stefnið á
miðborgina og Laugaveginn. Þið
eigið tveggja kosta völ, að fara með
Sæmundi á Umferðarmiðstöðina og
taka leigubfl þaðan niður í Lækjar-
götu og til baka eða aka suður á
einkabílnum og leggja honum ein-
hvers staðar í námunda við miðborg-
ina (og borga fyrir stæðið náttúra-
lega). Hvort mundi vera dýrara þeg-
ar allur kostnaður er með talinn? Um
leið mætti spyrja: Hvort er þægi-
legra?
Já, kostnaðurinn, drottinn minn!
Fyrir fáeinum áram tók ég saman
hvað það kostaði mig á einu ári að
eiga og reka bfl. Nú er ég búinn að
týna og gleyma tölum, en ég man að
það var mér dýrara að eiga og halda
við bflnum mínum en að standa und-
ir kostnaði við húsið mitt. A heima-
síðu Félags íslenskra biffeiðaeigenda
finn ég þessar upplýsingar: Arið 2004
kostaði það um 870.000 krónur að
reka meðalstóra bifreið (verðflokkur
kr. 2.500.000 og miðað við 18.000
km akstur á ári). Ofan á allt annað er
hann bölvaður peningaþjófur, þessi
þarfasti þjónn nútímamannsins. Ar-
ans blikkbeljan!
Finnur Torft Hjörleifsson
Uppheimar tilnefhdir
til þýðingarverðlauna
AKRANES: Ljóðabókin Lágmynd eftir Tadeusz Rozewicz í þýðingu
Geirlaugs Magnússonar og útgáfu Uppheima ehf. á Akranesi er tilnefnd
tdl íslensku þýðingarverðlaunanna sem forsetd Islands afhendir við hátíð-
lega athöfn að Gljúffasteini þann 23. aprfl nk. Þetta er fyrsta ljóðabókin
sem gefin var út af Uppheimum en fyrirtækið gefur m.a. út Árbók Akur-
nesinga. Jafhffamt er þetta í fyrsta sinn sem íslensku þýðingarverðlaunin
eru veitt. Að verðlaununum standa Bandalag þýðenda og túlka, samtök
sem hafa það að markmiði að auka vitund og þekkingu á starfi þýðenda
og túlka. -als
MÁ LIIMGA RDA GA R
afslátt
f hágæða
álningu
. ~ •— -
- m' **>
B| Slippfélagið
|litaland
Fermin
MOÞEL
oð kr. 27.900
OLYMPUS
æöil!!
4.0 milijón pixlar
OLYMPUS MJU-MINI
STAFRÆN MYNDAVÉL
STILLHOLT 16-18 • SÍMI 431 3333
íþróttamibstöbin Borgarnesi
Starfsmenn óskast!
íþróttamibstööin í Borgarnesi
óskar eftir karli og konu ífullt starf.
Starfib er vaktavinna sem felst m.a. í baðvörslu,
gæslu við sundlaugarmannvirki úti og inni, í
íþróttahúsi auk þrifa, afgreiöslu o.frv.
Starfsmaðurinn þarf að hafa ríka þjónustulund að
upplagi, gott lag á börnum og unglingum auk
áhuga og skilnings á íþrótta- og æskulýðsstarfi.
Laun samkvœmt launatöflu Kjalar.
Skilyröi fyrir ráöningu er aö starfsmaburinn
standist hœfnipróf sundstaba.
Umsœkjandi þarf ab geta hafib störf
um mibjan maí n.k.
Vinnustaburinn er reyklaus.
• Umsóknareyðublöð fást á
bæjarskrifstofunni Borgarbraut 11.
• Umsóknarfrestur er til þriöjudags 26.
apríl n.k.
• Tekið er á móti umsóknum á
bæjarskrifstofunni.
Nánari upplýsingar gefur:
j íþrótta- og œskulybsfulltrúi á skrifstofu
bœjarins eba í síma: 437-1224.
° HóTeL °
Sími 431 4240
TILBOÐ 1
i6”pizza
m/2 áleggstegundum
1/2 franskar +21. Pepsi
1.590,- kr. sent
1.390,- kr. sótt
TILBOÐ 2
Big Burger
Stór eldsteiktur hamborgari 140 gr m/ 2
teg. Osti, iceberg, tómat, lauk, BBQ sósu,
frönskum kartöflum og kokteilsósu á
990 kr.
4 x hamborgarar m/ frönskum
+ 21. pepsi frítt með
aðeins 3.490,- kr.
Nýr og ódýr matseðill