Þjóðólfur - 14.12.1942, Blaðsíða 4

Rfiri mcd
sðkudólgana
Franihald af 1. síðu.
heiöur og lét hverjum . ciegi
nægja sín þjáning. Svo fer
oft, þegar menn hætta aö
trúa á framtíðina.
í allri hinni marglofuðu
velgengni eru menn að missa
trúna á framtíðina. Menn ótt-
ast að peningarnir séu að
verða að ösku og flýta sér að'
eyða þeim. Mönnum hrýs hug
ur við því, að leiðtogar, sem
einskis svifast, ef auöur eða
völd eru í aðra hönd, skuli
halda áhrifum sínum á við-
sjárverðustu tímum, sem yfir
þjóðina hafa gengið. Ef menn
gefa sig iéttúðinni á vald,
láta hverjum degi nægja sín
þjáning og sætta sig viö að
hafa sökudólga við völd, er
þjóöin heillum horfin.
Ef hjá því á að komast að
þjóöin lendi í örvílnan og
reiðuleysi, verður að fyrir-
byggja «-að þeir .menn, sem
valdir eru að þeim vandræö-
um, sem þegar eru dunin yfir.
Mánudaginn 14. des. 1942.
fál tækifæri til áð leiða hana
út í áframhaldandi ófamað.
Þess vegna. er krafan:
Burt með sökudóigana!
Nýja menn!
Heiðarlega menn!
Þjóðholla menn!
A. J.
Bókaforlag æskumiar, auglýsir
í þessu blaði bækur þær, er for-
lagið gefur út á þessu hausti, er
hér um gott úrval barna- og
unglingabóka að ræða, eins og
vænta má frá þessu forlagi, en
viðurkennt er, að barna- og ungl-
ingabækur ei*u einnig hollar fyrir
fullorðna.
Tilkynning
æskja þess ad allir vinir yðar
kœmi í heimsókn samtímis.
Dómnefnct í verðlagsmálum hefur ákveðið eftirfar-
andi hámarksverð:
1. Á kolum kr. 200.00 pr. smáiest heim- 1
keyrt, ef seld eru 250 kg. eða meira I
einu. Ef selt er minna í einu, má verðið
vera kr. 8.00 hærri hver smálest.
2. Á eplum, kr. 52.60 hver kassi í heild- j
sölu og kr. 4.25 pr. kg. í smásölu.
Sama er um okkur. Geríð
því svo vel að koma fíman-
lega með jólapönfun yðar.
Reykjavík, 10. des. 1942,
Dómnefnd í verðlagsmálum.
Bólonenntirnar og frelsið.
Erindi það, sem Árni Jóns-
son flutti í útvarpið síðastlið-
ið mánudagskvöld, vakti tals-
verða athygli. Birtist það hér
samkvæmt ósk nokkurra þes-
enda, lítið eitt styttl
er versti óvinur þeirra. í örbirgð
sinni hefur íslendinga dreymt
um auð sem allra meina bót.
Nú'erum við komnir í náið sam-
band við þjóð, sem er meira en
þúsund sinum fólksfleri en
við og þó ennþá ríkari en
því svarar. Allur sá matur og
drykkur, sem íslendingar hafa
lifað á frá því landnám hófst,
mundi ekki nægja Bandaríkja-
mörínum í eitt ár. Á minna en
þúsundasta hluta venjulegra
framfærsluþarfa sinna gæti
Bandaríkjaþjóðin haldið íslend-
ingum uppi, án þess nokkur
þeirra tæki hendur úr vösum.
Þegar ræt var um stofnun fs-
landsbanka í byrjun þessarar
aldar, vitnaði Magnús Stephen-
sen landshöfðingi í latneskt mál
tæki, sem hann heimfærði upp
á Dani og hljóðaði eitthvað á
þessa leið: „Eg óttast Dani, einn
ig þegar þeir koma færandi
hendi“. Svona var beigurinn í
garð einnar minnstu þjóðar
heimsins, jafnvel meðal manna,
sem engum datt 1 hug að saka
um Danahatur.
Nú mundi hlegið að svona
varúð. Á árunum fyrir stríðið
voi’u Bretar á sífelldu undan-
haldi fyrir nazistastjórninni
þýzku. Þegar að þessu var fund-
ið, var viðkvæðið að það væri
„vont fyrir viðskiptin“ að bjóða
nazistum byrginn. Ef við förum
inn á þá braut, að marka afstöðu
okkar til umheimsins eftir því
einu, hvað gott er fyrir viðskipt-
in, erum við að bjóða freisting-
unum heim. Við skulum ekki
láta okkui* til hugar koma, að
þær þjóðir, sem hér hafa aðset-
ur, ætli að bregðast því loforði
að hverfa héðan að ófriðarlok-
um. En ekki er óhugsandi, að
þær færu að athuga sinn gang,
ef nokkurntíma skini í það af
okkar hálfu, að kröfur okkar
um undandráttarlausar efndir
gæti að einhverju mótast af því,
hvað gott væri fyrir viðskiptin
1 þann svipinn,
Við þurfum strax að hamra
það inn í okkar eigin meðvitund,
að enginn snefill af réttindum
þessa lands er falur, þótt í boði
sé öll ríki veraldarinnar og
þeirra dýrð. Alveg sama hversu
vinveitt þjóð á í hlut.
Það er einkenni aldarfarsins
hér á landi um þessar mundir,
að fleira er metið til fjár en
nokkru sinni fyrr. Allir verzla,
sumir með kaffi og sykur, álna-
vöru og matvæli, aðrir með glys
og glerfénað. Enn aðrir með lík-
ama og sál, sannfæringu og kjör
fyigi-
Styrjaldarárin hafa fært okk-
ur meiri auð en nokkurn óraði
. fyrir. Sú aukna hagsæld á að
styrkja okkur í trúnaðinum við
land okkar og þjóð, efla metnað
okkar og þann bjargfasta ásetn-
ing, að varðveita þá andlegu arf-
leifð, sem okkur hefur verið í
hendur falin.
1 \
i Snorri Sturluson var ríkastur
. sinna samtíðarmanna hér á
landi. Hann lét eftir sig meiri
jarðeignir en nokkur annar.
Hann hefði öllum íslendingum
fremur átt að geymast í endur-
minningunni sem „Snorri ríki“.
Hvers végna er hann ekki kall-
aður Snorri ríki? Það er fróðlegt
að gera sér grein fyrir því. Það
er vegna þess að hann lét eftir
sig svo mikil andleg verðmæti,
að þau skyggðu á allt hið mikla
jarðneska góss hans í augum
eftirkomendanna. Þetta dæmi
ætti að vera okkur áminning um,
að meta hleypidómalaust við-
leitni þeirra manna, sem verja
æfinni til eflingar andlegum
verðmætum þjóðarinnar, hvort
sem er í bókmenntum eða öðrum
listgreinum.
Þorsteinn Erlingsson segir.
Meinleg örlög margan þjá
mann og ræna dögum.
Sá var löngum endir á
íslendingasögum.
Af öllum meinlegum örlögum
sem rænt hafa íslendinga dög-
um, er átakanlegast að verða
úti við túngarðinn. Sú saga er
enginn skáldskapur. Bónðinn
hefur brotizt áfram í stórhríð og
ófærð. Hann er ljemagna af
þreytu. Ekkert nema umhugs-
unin um konuna og börnin, allt
sem hann á, allt sexp hann lifir
fyrir, hefur varnað honum frá
að leggjast niður. Allt í einu sér
hann Ijóstýru í glugga. Hann
þekkir sig. Það eru ekki nema
fáeinir faðmar að bænum. Hann
er kominn heim. Nú er óhætt að
kasta sér niður — rétt andartak
— til að láta sárustu þreytuna
líða úr sér. Hann lokar augunum
— og opnar þau aldrei aftur.
Við íslendingar eru komnir að
túngarðinum. Hverskonar erfið-
leikar liggja að baki. Ljós í
glugganum og Öllu borgið. Meg-
um við ekki loka augunum —
rétt andartak? Nei. Ekki fyrr en
við erum komnir innfyrir og
höfum fengið til fullrar varð-
veizlu allt sem okkur hefur ver-
ið trúað fyrir.
i mmmmmmm
Bók?for ag Æskunnar
Ffórar
nýjar bœkur
Þetta eru jólabækur
unglingapna í ár.
Gullnir draumar
er mjög spennandi
saga fyrir ungar
stúlkur.
Ævintýrið í kastalanum
með 36 litmyndum,
með snilldar fallegri
forsíðumynd eftir
Tryggva Magnússon.
Fást í öllum bókabúðum.