Reginn - 04.02.1950, Qupperneq 1

*
BLAÐ TEMPLARA
SIGLUFIRDZ
13. árgangur.
Siglufirði, laugardagurinn 4. fehrúar 1950.
1. FEBRÚAR
Fimmtán ára reynsla sannar oss að
eina örugga leiðin til að útrýma áfengis
bölinu, er að koma á álgjöru banni um
kaup pg sölu já öllu áfengi.
Þessa reynslu þekkir mikill meirihlui
þjóðarinnar og telur því rétt að þjóðin
fái ív almennri atkvæðagreiðslu, t að
segja til um það, hvort ekki skuli komið
á banni.
I dag eru liðin fimmtán ár síðan bannlögin voru
numin úr gildi til fulls og leyfður innflutningur og
sala áfengra drykkja í landinu. Þessi fimmtán ára
reynslutími hefur fært okkur heim sannanir fyrir
því, sem bindindismenn hafa alltaf haldið fram,
að því rýmra sem er um sölu áfengra drykkja, þess
meira er neytt af þeim, og auðvitað fara afleiðingar
áfengisnautnarinnar vaxandi i ]jj óðlífi voru, í sama
hlutfalli og neyslan vex. Það eru staðreyndir, sem
ekki verður á móti mteelt, að á þeim fimmtán árum,
sem liðin eru frá 1. febrúar 1935 eru það ekki svo
fáir Islendingar ,sem fórnað hafa fé og fjöri á
altari vinguðsins.
Vissulega er því reynsla vor dýru verði keypt og
tímabært að hugleiða þá spurningu, og svara henni,
hvort við höfum ráð á því að hafa reynslutímann
lengri. Svarið verður: A því höfum við ekki efni og
því ber okkur öllum skylda til að benda á þær
leiðir er við teljum líklegastar til mbóta.
Fyrir fimmtán árum trúði allstór hluti þjóðarinn-
ar því, að rétt væri að afnema bannlögin og hafa
frjálsa sölu á áfengum drykkjum. Þá myndi áfengis
neyzla þjóðarinnar fara minnkandi og þá um leið
þær slæmu afleiðingar er hún veldur í þjóðlífinu.
Reynsla s. 1. 15 ára afsannar þessa skoðun gjör-
1.—2. tbl.
samlega. Þetta viðurkenna nú allir, en deila um
hvaða leiðir eigi að fara til úrbóta. Hjá öðrum þjóð-
um hafa verið reyndar ýmsar leiðir i áfengismál-
unum. Má þar nefna skömmtun á áfengi; héraða
bönn og fl. Reynslan hefur orðið sú að slíkar ráð-
stafanir hafa reynst gagnslitlar og enga lausn veitt
á vandanum.
Vmsir hér á landi, hallast að þeirri lausn að koma
á skömmtun á áfengi eða héraðabönnum, sem þegar
er lögheimild fyrir, en það virðist óþarft að vera
að lengja enn rejmslutímann með slíkp. Hann er
þegar orðinn of langur.
Fyrir tveim árum kom fram á alþingi tillaga um
að láta fara fram þjóðaratkv.gr. um kaup og sölu-
bann á áfengi samtímis næstu kosningum, en þessi
sjálfsagða lausn náði ekki fram að ganga. Ilið háa
Alþingi sá sér ekki fært að leyfa íslenzku þjóðinni
að segja til um það hvort hún vilji losna við áfeng-
isbölið eða ekki. Enn hefur ekkert gerzt í málinu.
Alþingi ekki treyst sér til eða viljað neitt gera og
þjóðin ekki fengið tækifæri til að segja til um það,
hvort hún viLI koma á algjöru banni eða ekki.
Af ýmsu má þó ráða (skoðanakönnun, samþ.
og fl.) að meiriihluti þjóðarinnar vilji að nú þegar
sé komið á algjöru banni, enda er það eina rétta
leiðin.
Aðal rökin gegn banni virðist nú orðið vera þau,
að ríkissjóður geti ekki misst þær fjárupphæðir,
sem hann nú hefur af sölu áfengis. — Því
skal ekki neitað að rikissjóður hafi ekki fulla þörf
fyrir allt það fé er hann nú fær, og þótt meira væri.
Hitt er líka rétt að upphæð sú er hann fær fyrir
áfengissölu er ekkert smáræði.
Hún nam á árinu 1948 rúmum 63 milljónum
króna eða um 2285 krónu skatti á hverja 5 manna
f jölskyldu á öllu landinu. Hvaðan koma þessir pen-
ingar? Er það ekki íslenzka þjóðin sjálf sem leggur
þá til. Eru þeir ekki úr hennar vösum? Jú vissulega.
Getur þá ekki íslenzka þjóðin staðið undir þeim
sköttum og skyldum, er með þarf, til að hægt sé a$
starfrækja menningarþjóðfélag, án þess að takæ
inn um leið eitur í stórum skömmtum ?.