Tímarit lögfræðinga - 01.04.2012, Blaðsíða 31


beita lögum þess lands þar sem sú starfsstöð er, sbr. 4. málsl. 2.
mgr.
Til útskýringar skulu tekin nokkur dæmi. Ef samningur milli A
og B er gerður í tengslum við atvinnurekstur A og A hefur aðalstarfs­
stöð sína á Íslandi þá gilda um samninginn íslensk lög. Ef aðalstarfs­
stöð A er á Íslandi en efna á samninginn á annarri starfsstöð A í
Englandi þá gilda ensk lög.57
Eins og kemur fram í 2. mgr. 4. gr. laganna er framangreint allt
með fyrirvara um 5. mgr. 4. gr., sem er eins konar öryggisventill, en
um ákvæðið verður fjallað í kafla 4.3.5 hér síðar.
4.3.4 Samingar um réttindi yfir fasteign, sbr. 3. mgr. 4. gr., og
samningar um vöruflutninga, sbr. 4. mgr. 4. gr. laga nr.
43/2000
Í 3. og 4. mgr. 4. gr. laga nr. 43/2000 er að finna sérstakar leiðbeiningar­
reglur sem eiga við um tilteknar tegundir samninga, eins og hér
verður rakið.
Samkvæmt 3. mgr. 4. gr. skal, að því marki sem samningur varð­
ar réttindi yfir fasteign, þ.m.t. afnotarétt, þrátt fyrir ákvæði 2. mgr.,
að jafnaði líta svo á að samningur hafi sterkust tengsl við það land
þar sem fasteignin er. Eins og á við um flest ákvæði laga nr. 43/2000
á 3. mgr. 4. gr. sér fyrirmynd í Rómarsamningnum, þ.e. 3. mgr. 4. gr.
hans. Ákvæðið á aðeins við ef þungamiðja samingsins lýtur að rétt­
indum yfir fasteign.
Eins og á við um aðrar leiðbeiningarreglur 4. gr. laganna þá get­
ur reglan í 3. mgr. sætt takmörkunum á grundvelli 5. mgr. ef samn­
ingur hefur ríkari tengsl við annað land en leiða myndi af 3. mgr.
Sem dæmi má nefna að ef tveir íslenskir aðilar, búsettir á Íslandi,
gerðu með sér samkomulag um leigu á húsnæði á Ítalíu myndi 5.
mgr. væntanlega eiga við og um samninginn færi eftir íslenskum
lögum.58
Í 4. mgr. 4. gr. kemur fram að ákvæði 2. mgr. eigi ekki við þegar
um er að ræða samninga um vöruflutninga. Þegar um slíkan samn­
ing er að ræða og flytjandi hefur, þegar samningur er gerður, aðal­
stöðvar í sama landi og farmurinn er lestaður eða affermdur eða í
sama landi og aðalbækistöðvar sendanda eru skal litið svo á samn­
ingur hafi sterkust tengsl við það land. Við beitingu ákvæðisins skal
litið á farmsamning um einstaka ferð og aðra samninga sem hafa
vöruflutninga sem meginmarkmið sem samninga um vöruflutn­
inga.
Sérregla þessi var sett vegna sérstaks eðlis vöruflutningasamn­
57 Sjá J.G. Collier: Conflict of Laws, bls. 198.
58 Alþt. 1999­2000, A­deild, bls. 702.