Árbók Reykjavíkurborgar - 01.10.1984, Blaðsíða 13

IX
FORMÁLI
Tólf bækur hafa nú komið út í ritröð Árbókar Reykjavíkurborgar síðan 1973.
Þar hefur frá upphafi verið leitast við að birta þær upplýsingar, sem
oftast eru notaðar í samanburði á kjörum og stöðu íbúa einstakra
sveitarfélaga og koma að gagni í borgarrekstrinum. Þessar upplýsingar
hafa, þrátt fyrir allt, sem telja má þeim til gildis, þann afleita
annmarka að vera orðnar gamlar, þegar þær birtast. Af þeim verður því
meira ráðið um fortíð en framtíð og þess vegna ber að varast að leggja þær
hráar til grundvallar framtíðarspám.
í inngangi kaflans um mannfjöldann í Árbók Reykjavíkurborgar frá árinu
1978 var þess freistað, með öllum hugsanlegum fyrirvörum, að segja fyrir
um mannfjöldann í Reykjavík og á höfuðborgarsvæði árið 1985 með hliðsjón
af breytingum á mannfjöldatölunum árin fyrir 1978, einkum á árunum 1975-
1977. í stuttu máli varð niðurstaðan sú, að árið 1985 yrði tala
Reykvíkinga rétt um 80.000, en íbúafjöldinn á höfuðborgarsvæði 118.500.
Hinn 1. desember 1983 var íbúafjöldinn á höfuðborgarsvæði kominn yfir
128.400 og þar af bjuggu rösklega 87.300 í Reykjavík. Nú er gert ráð
fyrir því, að árið 1990 verði tala Reykvíkinga einhvers staðar á bilinu
frá 93.000 til 96.000, en sú spá er eins og áður bundin því, að tölurnar
taki breytingum í samræmi við fjölgunina undanfarin tvö til þrjú ár.
Þessar breytingar eru hins vegar ekki lögmálsbundnar á sama hátt og ýmis
náttúrufyrirbæri. Það er því unnt að hafa áhrif á þær á ótal vegu, þótt
ef til vill sé réttara að orða það svo, að ótal margt af mannavöldum og
öðrum ástæðum komi í veg fyrir það, að svona spár rætist.
Margs þarf að gæta, þegar hugleitt er, hvort þróun á síðustu árum gefi til
kynna, hvaða breytinga megi vænta á íbúafjölda einstakra staða á næstu
árum. Aldursskipting íbúanna breytist, svo og frjósemi og dánarlíkur, en
auk þess taka kjör fólks, afstaða og hegðun sífelldum breytingum, að ekki
sé minnst á sjálft umhverfið. Til dæmis má telja líklegt, að aukin
fiskigengd á íslandsmiðum, aukin fiskirækt, virkjun Blöndu, bygging og
rekstur kísilmálmverksmiðju á Reyðarfirði, virkjanaframkvæmdir á Fljótsdal
og aukinn verðmunur á fasteignum í landinu geti haft mikil áhrif á búsetu
á íslandi á næstu árum. Þessara atriða er þó að litlu eða engu getið í
Árbók Reykjavíkurborgar frekar en svo margs annars, sem hér skiptir máli.
Efni þessarar bókar er í öllum meginatriðum með svipuðu sniði og verið
hefur. í Árbók Reykjavíkurborgar 1982 birtist skrá yfir helstu rit á
vegum Reykjavíkurborgar og stofnana hennar, sem Oón E. Böðvarsson
borgarskjalavörður tók saman. Hann hefur nú aukið þessa skrá og endurbætt
og fallist á að birta hana aftan við annað efni í Árbók 1984. Honum eru
hér með fluttar bestu þakkir fyrir þátt sinn £ bókinni.