Árnesingur - 01.06.1945, Side 4

4
ÁRNESINGUR
Er annar hver bóndi að eignast dráttarvél?
Því er oft haldið fram af ýmsum, að ís-
lenzkir bændur séu fákunnandi um flest
ræktunarstörf, bæði jarðrækt og búfjár-
rækt, og er þá vitnað í stéttarbræður þeirra
erlendis til samanburðar. Þeir, sem líta
með einhverri sanngirni á störf bænda-
stéttarinnar, viðurkenna það að vísu, að
íslenzka bændastéttin stendur ekki jafn-
fætis t. d. dönskum bændum, gildir það
bæði um alla ræktunarmenningu svo og
alla tækni við búreksturinn, en þegar sá
samanburður er gerður, verður að líta á
aðstöðu mun þessara tveggja stétta, bæði
hvað snertir veðráttu landanna og þá
menningu, sem bændur þessara landa hafa
haft, til þess að byggja störf sín á. Þetta
verður ekki nánar rökstutt hér, en hver
hugsandi maður getur gert sér grein fyrir
þessu og hefir þar af leiðandi ekki leyfi
til þess að kasta steini að bændum lands-
ins, því starfandi bændastétt hefir á-
reiðanlega staðið að jafn mikjum ’eða
meiri framförum á undanförnum árum,
eins og hefir átt sér stað undir svipuðum
kringumstæðum hjá stéttarbræðrum
þeirra erlendis. Hvað ætli sé t. d. langt
síðan Ukrainubúar fóru að rækta korn með
tilbúnum áburði? Eða hvað er langt
síðan Júgóslavar fóru almennt að nota t.
d. járnplóg til plægingar? Hvorugt mun
vera almennt enn þann dag í dag.
Bylting getur átt sér stað í stjórnmál-
um, en tilsvarandi bylting getur ekki átt
sér stað í ræktunarmenningu þjóðanna —
þar verður að eiga sér stað þróun. Þess
vegna er það fullkomin fjarstæða að hugsa
sér, að á nokkrum mánuðum eða einu ári
sé hægt að skapa gerbreytingu á ræktun-
arháttum og ræktun jaröar og búpenings.
Eins og kunnugt er, hefir áhugi bænda
fyrir aukinni tækni við búskapinn, einkum
við ræktunina, vaxið mjög nú á stríðsár-
unum. Þessi áhugi kemur m. a. fram í
hinum miklu pöntunum á léttum dráttar-
vélum (Farmal A). Sumir bændur hafa
þegar fengið þessar vélar eða aðrar gerð-
ir dráttarvéla, en mikill fjöldi á þær í
pöntun. Um það bil annar hver bóndi í Ár-
nessýslu mun eiga þessar vélar (Farmal
A) í pöntun og ef innflutningur á þeim
fæst í vetur, verður dráttarvél þegar á
næsta sumri á öðrum hverjum bæ í sýsl-
unni.
Mikið af þeim störfum, sem hægt er að
vinna með Farmal, má vinna með hestum,
séu til góðir dráttarhestar og hestaverk-
færi, en hvorttveggja skortir mjög tilfinn-
anlega. Þótt margt sé hrossa á hverjum
bæ, hefir bændum gengið fremur erfið-
lega að temja hesta sína til dráttar. Aft-
ur á móti virðast menn komast tiltölulega
fljótt upp á það að fara með dráttarvélar.
Mér virðist ekki ástæða til þess að draga
úr þeim möguleikum, sem tengdir eru við
dráttarvélar. Vélarnar eru án efa vel
gerðar frá hendi verksmiðjanna og þær
virðast mjög hentugar, sem heimilisáhöld.
Það, sem kemur til með að skipta mestu
máli, er það, hvað vélarnar endast lengi.
Lítill vafi er á því, að ending vélanna
er fyrst og fremst komin undir því, hversu
eigendurnir fara með þær. í því sambandi
vil ég benda á nokkur atriði: 1) Að ofreyna
ekki vélarnar og keyra þær gætilega, sér-
staklega á meðan þær eru nýjar. 2) Að
halda hjólbörðunum hæfilega hörðum og
láta vélarnar standa á þurri undirstöðu
þegar þær eru ekki í notkun. 3) Að keyra
þær ekki hart á misjöfnum vegi, því að
þær hafa engar fjaðrir eða stuðdempara.
4) Að koma í veg fyrir ryðgun vélanna með
því að hafa þær inni eða ef þess er ekki