Ólafsfirðingur - 15.01.1949, Qupperneq 3

ÓLAFSFIRÐINGUR
3
ÞORVALDUR ÞORSTEINSSON:
UTVEGSMAL OLAFSFIRÐINGA,
„ÓLAFSFIRÐINGUR"
Útg.: Sjálfstæðisfélögin í Ólafsfirði.
Ritstjórar: Baldvin Tryggvason og
Þorvaldur Þorsteinsson.
Ábyrgðarm.: Ásgrímur Hartmannsson.
Áskriftargjald kr. 15.00 á ári.
PRENTVERK GUÐM. KRISTJÁNSSDNAR
Hvað er framyndan?
Hvar, sem menn hittast, berst talið oft-
ast að þeim vandamálum, sem þjóð vor á
nú við að stríða. Er það auðvitað eðlilegt,
því að úrlausn þeirra skiptir livern þjóðfé-
lagsborgara miklu máli. Einmitt af þessum
sökum þykir rétt að víkja að þessari spurn-
ingu um leið og blað þetta hefur göngu
sína, þótt viðfangsefninu verði ekki gerð
tæmandi skil í fáum orðum.
Dýrtíð og verðbólga hefir nú leikið þjóð-
arbúskap vorn svo, að enginn framleiðslu-
vara þjóðarinnar er samkeppnisfær á er-
lendum mörkuðum, og sífellt fleiri mill-
jónatugi þarf til uppbóta á helztu fram-
leiðsluvörurnar, svo að atvinnutækin ekki
stöðvist. Hér við bætizt svo ítrekaður afla-
brestur á síldarvertíðum, sem neytt hefir
ríkissjóð til stórfelldra styrkveitinga til þess
að forða síldarútgerðinni frá gjaldþroti.
Sérhver þjóð verður að sætta sig við þau
lífskjör, sem verðmæti framleiðsluvara
hennar afmarka. Þetta er óhagganleg stað-
reynd. Það, sem er að gerast nú, er ekki
annað en dulin rýrnun lífskjara, sem engin
kommúnistisk kröfusjónarmið fá stöðvað.
Þegar þjóðin er farin að heimta meiri arð
af atvinnuvegum sínum, en þeir geta innt
af hendi, verður hún að endurgreiða það,
sem oftekið er, ef framleiðslan á ekki að
stöðvast. Með svipuðum framleiðsluafköst-
um á þjóðin því ekki nema um tvennt að
velja nú: Áframhaldandi peningaflóð með
síminnkandi verðgildi og síhærri sköttum
til þess að hindra stöðvun framleiðslunnar
eða lœkkun verðþennslunnar og fram-
leiðslukostnaðarins innanlands með róttœk-
um aðgerðum.
Alþingi og ríkisstjórn hafa til þessa valið
fyrri leiðina, þótt öllum sé ljóst, að hún
muni leiða til ófarnaðar og fjármálaöng-
þveitis, eins og réttilega er á bent í greinar-
gerð útvegsmanna, sem fyrir skömmu birt-
ist í Morgunblaðinu. Þessi leið hefir blátt
áfram verið valin af ótta við það, að þjóðin
ekki skilji nauðsyn róttækrar lækningar á
meinsemdinni. Alþingi getur ekki til lang-
frama afsakað úrræðaleysi sitt á þenna hátt,
ef það vill halda trausti þjóðarinnar. Eigi
þingið að vera hlutverki sínu vaxið, verða
þingmenn að eiga þann kjark að þora að
gera það, sem sannfæringin býður þeim að
sé hið rétta. Sú krafa er gerð til sérhvers
skipstjóra, að hann stýri skipi sínu með
festu og einbeittni, og naumast er minna
um vert, að örugglega sé haldið um stjórn-
völ þjóðarskútunnar, þegar brim og boðar
ógna öryggi hennar. Þing og stjórn verða á
hverjum tíma að gera sér ljóst, rð þótt þess-
Hér verður byrjað að ræða þessi mál.
Mörgum hugsandi mönnum hér heima mun
þykja allalvarlega horfa í þessum efnum, —
og ekki að ástæðulausu —.
Hvert stefnir?
Hér fyrr á árum var útgerð rekin af mikl-
um dugnaði og stórhug á þess tíma mæli-
kvarða og við þær aðstæður, sem þá voru
hér fyrir hendi.
Bátum fjölgaði smátt og smátt, og þeir
stækkuðu, fiskuðu meira, sóttu betur og
lengra, veittu aukna atvinnu bæði á sjó og
landi. Þetta mátti heita ánægjuleg þróun i
rétta átt fyrir vaxandi útgerðarbæ, og gerði
marga bjartsýna á framtíð útgerðarinnar
með auknum og bættum skilyrðum fyrir
þennan atvinnuveg, — sem hefur verið og
verður „lífæð“ þessa bæjar.
Meðal annars af þessum ástæðum var ráð-
ist í hin stórkostlegu hafnarmannvirki í
von um, að við það blómgaðist útgerðin,
að áhugi manna myndi vakna og vaxa til
stærri átaka í útgerðarmálum en áður var,
-- að sjómennirnir myndu fagna hinum
bættu skilyrðum til sjósóknar héðan að
heiman með stórhug og bjartsýni, að þeir
mvndu jafnframt óska eftir bættum aðbún-
aði á sjónum, betri og stærri skipum, sem
möguleika hefðu til að bæta afkomu þeirra,
lengja sjósóknartímann með fjölbreyttni
veiðiaðferða og síðast en ekki sízt, að þeir
myndu notfæra sér tækni og vélamenningu
þess tíma, sem við lifum á. Sem sagt: menn
létu sér detta í hug, að þróunin héldi áfrant
með auknum hraða og glæsilegri árangri
fyrir alla aðila. Og var það undarlegt, þó
menn bæru slíkar vonir í brjósti? — Ég var
einn þeirra manna, sem hafði þessa trú, —
og ég hef hana enn —.
Þó að stefnan í útvegsmálum okkar hafi
tekið dálítinn afturkipp í svipinn, skal ég
ir aðilar séu starfsmenn þjóðarinnar, þá
hafa þeir verið valdir henni til forustu og
eru til þess launaðir að leysa vandamál
Iiennar eftir beztu samvizku.
Ef þing og stjórn skiltir forustuhlutverk
sitt og hagar sér eftir því, er ástæðulaust að
kvíða um framtíð þjóðarinnar. Hún er að
vísu svo ógæfusöm að eiga innan vébanda
sinna hóp manna, sem allt kapp leggja á
það að grafa undan efnahagslegu sjálfstæði
þjóðarinnar. Leggi þjóðin eyru við skaðleg-
um áróðri þeirra manna, sem hafa austræna
kúgunarstefnu að leiðarljósi sínu, er von-
laust um björgun. Því að það er auðvitað
rétt, að örugg forusta kemur að litlu liði,
ef þjóðin ekki vill fara að ráðum hennar.
Þótt þjóðin búi nú við allstranga skömmt-
un og fjárhagsleg vandræði, hefir aðstaða
hennar til að heyja sína lífsbaráttu aldrei
verið betri en nú. Velmegun er nú meiri og
almennari en nokkru sinni fyrr í sögu henn-
ar, og hún hefir eignast fullkomin tæki, sem
margfaldað hafa framleiðsluafköst hennar.
ekki trúa því, fyrr en ég má til, að það sé
nema stundarfyrirbæri, — og að innan
skamms takist sjómönnum og útvegsmönn-
um í sameiningu að sveigja inn á giftusam-
legri braut í þeim málum, en nú er farin.
Það eru að vísu ýms atvik og óhöpp, sem
að líkindum hafa að nokkru leyti haft á-
hrif á almennt álit manna hér á útvegsmál-
um okkar, og hafa átt sinn þátt í þeirri
stefnu, sem nú hefur verið tekin upp.
Ástandið.
Það virðist einfaldlega vera þannig, að
almennt álit bæði sjómanna og annarra sé,
að hér verði aðallega ef ekki eingöngu bæði
bezt og happadrýgst að reka smábátaútgerð
þ. e. trillubáta. Þetta sést meðal annars á
þeirri miklu fjölgun slíkra báta hér upp á
síðkastið, og ekki síður á því, að betur hef-
ur reynzt að fá menn í skiprúm á trillur, en
hina stærri báta og skip. Þeir fáu þessara
stærri báta, sem hér eru nú til, verða að fá
áhafnir að eða liggja aðgerðarlausir vegna
manneklu —.
Bezt er að taka allt til greina og þá það
einnig, að undanfarin ár hafa reynzt mjög
óhagstæð fyrir þessa stærri báta og óheppni
og afglöp hent suma þeirra.
Hinsvegar hefur afli og þá um leið af-
koma smábátanna verið með því bezta, sem
vonir geta staðið til.
Af þessu meðal annars hefur sú skoðun
orðið til að smábátarnir hentu betur, og
þeir sem ættu í slíkum bátum og gætu unn-
ið við þá, væru öruggir um ágæta afkomu
sína. Þetta væri æskilegt að gæti reynzt rétt.
Ég fyrir mitt leyti vildi óska, að ég gæti öðl-
azt svo sterka trú á trillubátaútgerðina, að
ég gæti í alvöru og einlægni sagt: „Fáið
ykkur bara trillu og þá eruð þið hólpnir."—
En ég get ekki annað en verið vantrúaðin:
Frh. á bls. 4.
Það bæri því vott um sorglega litla hæíni
til sjálfstæðis, ef hún gæti ekki leyst fjár-
hagsvandamál sín nú.
Vér verðum að vona, að Alþingi og ríkis-
stjórn auðnist að leysa þann Gordionshnút
að skapa sæmilegan starfsgrundvöll fyrir
undirstöðuatvinnuvegi þjóðarinnar. Hitt
verður svo þjóðin öll að gera sér ljóst, að
eina leiðin til að auka hagsæld sína er að
framleiða meiri verðmæti. Þjóðin verður
því að einbeita starfskröftum sinum að
framleiðslunni og hagnýta til hlýtar þau
tækifæri til aukinnar framleiðslu, sem hún
hefir öðlazt.
Láti valdhafarnir og þjóðin úrræðaleysi
og ótta við sjálfa sig og aðra ráða gerðum
sínum er ekki annað framundan en fjár-
hagslegt hrun og öngþveiti. Sé gengið að
lausn vandamálanna af einurð og samvizku-
semi forustumanna og skilningi þjóðarinn-
ar, má tvímælalaust vænta áframhaldandi
velmegunar og atvinnuöryggis.
*