Plógur - 18.07.1901, Blaðsíða 2
42
ur almennt ekki geta fengið lán, þótt
nóg fé sé á boðstólum og þörfin
mikil fyrir það. — Þetta hafa aðr-
ar þjóðir fyrir löngu fundið, og
hafa því verið stofuð lánsfélög
til þess að bæta úr þessu. Hin
fyrstu lánsfélög voru stofnuð á
Þýzkalandi fyrir meir en ioo
árum síðan, og hafa fram á þessa
tíma aukist og unnið hylli þjóðar-
innar. Og til annara landa hef-
ur sú alda borist. Þegar utn það
er að ræða, að rétta við landbún-
aðinn, sé eg ekki betur, en að
iánsfélög séu þess eðlis, að mik-
ils góðs megi afþeimvænta. Þetta
er nýmæli og þess vert, að um
það sé hugsað. En fyrst af öllu
verður að sjá um, að nægjanlegt
lánsfé sé til í landinu með þolan-
legum kjörum.
Fyrirkomulag lánsfélaga ernokk-
uð mismunandi, eftir því til hvers
félögin verja fénu. En það er
sameiginlegt fyrir þau öll, að !án-
þurfar slá sér saman í félög til
þess að afla sér lánstrausts. Þeir
skuldbinda sig í sameiningu að
svara til ailra þeirra peninga, sem
hver einstakur hluttakandi fær að
láni, og eiga því hægra að fá lán
og það með betri kostum.
Eg hef hugsað mér, að f hverri
sýslu væru t d. 2 lánsfélög (gæti
auðvitað eins verið í hverjum
hreppi). Félögin kysu sér stjórn,
sem annaðist um lánin og allar
skuldbindingar.
Hænsnagarðar.
A seinni árum er hænsnarækt
talsvert að færast í vöxt hér á
latidi, einkum í kauptúnum og í
grennd við þau. En allvíðajhef eg
heyrt kvartað yfir því, að hún gæti
ekki sem bezt samrýmst við garð-
ræktina, vegna þess hve mikil
spillvirki hænsnin stundum gera
í matjurtagörðum. Þessar kvart-
anir eru ekki ástæðulausar, því
þar sem hænsnin — eins og al-
gengt mun vera hér — eru látin
ráða ferðum slnum sjálf, þá geta
þau þar sem garðar eru, gert svo
mikið tjón, að efasamt verði að
það borgi sig að hafa þau. Eg
skal ekki dæma um hvort hænsna-
ræktin geti orðið hér arðsöm eða
ekki. en að eins lýsa undrun minni
yfir því, að þeir, sem haf bæði
hænsni og matjurtagarða ekki ætla
hænsnunum sérslakt afgirt svæði
til að fyrirbyggja að þau geri
skemmdir á görðunum. Allstaðar
erlendis, þar sem hænsni eru höfð,
er þeim ætlaðir afgirtir blettir,
sem þá er áfast við hænsnahúsið
svo þau geta farið út og inn eptir
vild. Tii þess að afgirða þessa bletti
eru notuð vírnet, og eru þau mjög
hentug til þess og afar ódýr. Hent-
ugast er að nota vírnet með 21/2
þuml. möskva (eptir því sem
möskvarnir eru smærri hækkar
verðið). 21/2 al. breiður dúkur af
þeir.i kostar hér um bil 40 aura pr.
Meter. (1 meter = 38 þuml. og
2,81 lín.).