Rit þess (konunglega) íslenzka Lærdómslistafélags - 01.01.1782, Page 14

14 S. B. Um tönumdYtaffr'itur.
jiá íeggki á wenfíángar armitin í B, cöa
fcverfu fíóratin frapt £arf ttí at fu'pcfia íóbrett
á oegftaitnqina t B, fua at fafnttccgi tíerbi?
Sií at fttara ttppá f>etta fpursmál, fet eg
B = iooo pttnöum, f»at er, eg Icct til b«mið
bpröitta t?era iooo punö, fcm liggr á tteg;
fiattnginni t d. ?33eg|]ángaríegginn A d Icet eg
toera i gd? eöa ficuw, (f»at er fterttnt \ áfn.
lángattn) eör Ad = t feti; etttt ftintt attnatt
legg, fent fraptrinn fTal fsrpcfia á, gieri eg
100 feta íángattn, f>at er A B = ioofetum.
Diú fct eg ttiör, eptir ftefuöreglunni, fíeffar
firiát tehtr i ftriggia talna reglu á fjennatt
fjátt: 100 — i — iooo, eör, fuo feitt venitt*
legt er t fSíát^entatif, at fetia fjriggia talna
regítt: 100:1=1000. '2(t gioröutn átreif;
mttginum fotna t qoótientintt (eöa ffiptitalit)
10 punö; fiat er at fí'ilia: 10 ptrnöa fn'tngi
íagör á öegflángarenöann t B, eör prpcfianöi
fraptr fteirn f'ítnga faftt, f>etta oeílör f»oí, at
j0 ^eee pitttö, veröa meö (jiálp wegf'iángarinttar
7'om jafnwceg **e punöum. ©ie f>á nocfnt litlu
aufit »iö 10 puttöa fraptinn, Iþá fíeör wertt=
leg fjrcering, foa at bpröitt (jefjt upp. 5lnn=
at fpurðmálit cr ^etta: fsegar fraptrittu og
pegfíángar armarttir cnt gefnir, at ftiina, fioerftt
|>úng ópröi logö cöa (jcngö ttppá v>e<gflaunq=
ina i d, er jafnoceg fraptinunt ? ^il at lepfa
úr peffari fpurntngu, fet ef fieffa £riá gefntt
(jluti eptir ^efuöreglttnni í priggia talnareglu í
f effaci veö: Ad : AB = K; |>at er 1:100 = 10,
03