Helgarpósturinn - 24.04.1980, Qupperneq 17

KVIKMYNDASJÓÐUR ÍSLANDS:
FRUMVARP FYR-
IR ÞINGLOK?
Nýtt frumvarp að tögum um
kvikmyndasjóö hefur enn ekki
séö dagsins ljós. Frumvarpiö er
til meðferðar i menntamálanefnd
efri deildar Alþingis og þaö sem
af er þessu þingi hefur ekkert
gerst i málinu.
Aö sögn formanns nefndar-
innar, Eyjólfs Konráös Jóns-
sonar, hefur enginn fundur verið
haldinn þar siöan nýtt þing kom
saman. Eyjólfur var kosinn for-
maöur sama dag og hann hélt
vestur um haf til aö sitja Haf-
réttarfaðstefnu Sameinuðu þjóö-
anna. Hann er nti nýkominn hei
aftur og sagði hann aö reynt yrði
aö halda fund i nefndinni mjög
fljótlega.
Frumvarp um kvikmyndasjóð
er eina máliö, sem nefndin hefur
til umfjöllunar, og kvaö Eyjólfur
vel hægt aö ljúka þvi fyrir þing-
lok, ef samstaöa næöist. Timinn
erhins vegar naumur, þvi sumar-
fri þingmanna hefst eftir aðeins
liölega tvær vikur.
—SJ
KVIKMYNDASJÓÐUR
FÆR SÖLUSKATTINN
Ragnar Arnalds fjármálaráö-
herra hefur sett merkilegt for-
dæmi varðandi söluskatt af
islenskum kvikmyndum. Hann á-
kvaö aö svipuö upphæö og rikiö
fékk meö söluskatti af sýningum
kvikmyndarinnar Land og synir
skyldi renna til kvikmyndasjóðs.
Kvikmyndgeröarmenn hafa
sent fjárveitinganefnd Alþingis
beiöni um aö þessi háttur veröi á
haföur um allar islenskar kvik-
myndir. Söluskatturinn yröi þá
ekki felldur niöur af íslenskum
kvikmyndum, heldur rynni svip-
uö upphæö og honum næmi til
kvikmyndas jóös.
Fjárveitinganefnd hefur ekki
tekiö afstööu til þessarar beiöni,
en fordæmiö er komiö. —SJ
Misheppnuð
Ha'skólabfó: Sgt. Pepper
Lonely Hearts Club Band.
Bandarfsk. Argerö 1978. Leik-
stjóri Michael Schuiíz. Aðalhlut-
verk: Peter Frampton. Bee
Gees, Frankie Howard, Donald
Pleasence, George Burns.
Þaö er aldeilis ótrúlegt hvaö
þessi mynd er misheppnuð. Hún
er framleidd af Robert Stig-
músíkmynd
og flaggar nokkrum vinsælustu
skemmtikröftum Bandarikj-
anna, og um leið heimsins I
aðalhlutverkum. Þessu ágæta
fólki hefur fekist aö klúöra svo
málum, aö þaö er spurning
hvort ekki sé sniðugra aö hafa
tjaldiö bara hvitt, á meöan tón-
listin er leikin.
Tónlistin er látin ráöa ferö
wood. sem fram aö þessu hefur
haft auga fyrir góðu skemmti-
efni, leikstýrð af Michael
Schultz, sem hefur þótt efni-
legur leikstjöri og gerði m.a.
ágæta miisfkmynd, Car Wash,
leikaranna — textar nokkurra
valinkunnra Bitlalaga eru látnir
mynda söguþráöinn. Þetta gerir
þaö aö verkum aö myndin skipt-
ist uppi kafla, einn kafli á hvert
lag. Stundum er farið mjög
Dumbungur í
Nokkrir islenskir „útlagar” I
útlöndum, nánar til tekiö Dan-
mörku, hleyptu nýlega blaöi af
stokkunum undir nafninu
Dumbungur.
Aö sögn eru aöstandendur
blaösins blandaöur hópur
stúdenta, atvinnuleysingja og
vinnandi fólks, sem á það sam-
eiginlegt aö vera á vinstri vængn-
um i pólitikinni.
t blaöinu er aöallega f jallaö um
stjórnmál á lslandi og fljúga þar
margvisleg skeyti. Hins vegar
segjast ábyrgöarmenn vera ger-
samlega ábyrgöarlausir og telja
ekkert út úr meiöyröamáli að
hafa.
Blaöið veröur væntanlega selt
aö einhverju leyti hér á landi,
m.a. i Bóksölu stúdenta.
eftir Guðjón Arngrímsson
Nils Henning og Tania Maria á tónleikunum I Háskólablói.
Ljósm. Gunnar EUsson.
Jazz
eftir Vernharð Linnet
samleikurum sinum.
Samban hefur löngum haft
mikil áhrif i djassi og bæði
Ellington og Mingus voru ófor-
betranlegir aödáendur hennar.
Það er Dizzy lika. Þvi má Jass-
vakning vera stolt af að bjóða
uppá jafn frábæran listamann á
þessu sviði og Tanju Mariu.
George gamii Burns er einn af
Ijósari punktunum i Sgt. Pepper’s
Lonely Hearts Club Band.
hratt yfir sögu (á milli laga) en
siðan dvalið heiliengi viö önnur
smáatriöi.(Peter Frampton er
t.d. vakin einum þrisvar
sinnum, eöa svo, meö heilu ró-
legu lagi). Aöeins eitt atriöi
fannst mér verulega lifandi og
skemmtilegt — þaö sem Steve
Martin geröi viö lagiö Maxwellk
Silver Hammer. Annars er
húmorsleysiö algjört. Tónlistin
er hinsvegar afbragö og fyrir
hana fær myndin eina stjörnu.
Ungfrú samba og herra djass
Það er ekkert vafamál aö
Tanja er i hópi fremstu flytj-
enda djassömbunnar. Hún er
kannski ekki i hópi meiriháttar
hljóðfæraleikara veraldar eins
og félagi hennar, en i henni býr
sá náttúrukraftur er einn fær
mann til aö blómstra og þaö þótt
ekki séu taldir fjórir i raktinn.
Rödd hennar er seiömögnuð og
mikiö er portúgalskan fagurt
mál. Lýrikin dáleiddi mig þótt
ég skildi ekki orö.
Niels hóf tónlistina uppi list-
rænar hæöir. Meitlaöi og fágaöi
hvern takt án þess að siaka
nokkru sinni á hinni rýþmisku
spennu. Vald hans á hljóðfærinu
er algjört og rýþmatilfinningin
óaðfinnanleg. Það fór eins og á
tónleikum Oscars Petersons aö
hann hélt athygli manns allan
timann. En hann stal ekki sen-
unni. Til sliks er listgáfa hans of
mikil. Hann leikur aldrei gegn
Danmörku
Það var troðfullt á tónleikum
þeirra Tanju Mariu og Niels-
Hennings i Háskólabiói á
laugardaginn var Fjölmargir
urðu frá að hverfa en pvi miður
var ekki hægt að endurtaka tón-
leikana. Það var Niels-Henning
sem fyllti bióið en þetta voru
fyrst og fremst tónleikar Tánju
Mariu. Það var hennar tónlist
sem var flutt og Niels aðstoðaði
hana snilldarlega eins og félaga
sinn Oscar Peterson i Laugar-
dalshöll um árið . Þetta er
fjórða heimsókn Niels til Is-
lands, i tvö fyrstu skiptin kom
hann meö eigin trió og eigin tón-
list.
Mikill hluti efnisskrárinnar
voru lög eftir Tanju Mariu svo
og ivaf af Jobim og öörum lönd-
um hennar.Og þaö var mikið
gaman. Kannskihefði verið enn
meira gaman ef Tanja heföi
flutt tónlist sina i klúbb þar sem
allt andrúmsloft er nánara, þvi
húnkann þá list að ná til hjarta
fólks og þama i gimaldinu Há-
skólabiói, fékk hún alla til að
smella fingrum og raula meö,
ekki siður en Dizzy foröum.
Sá/in hans Jóns míns
í Leikbrúðu/andi
,,Ekki veit ég hvernig fjórar manneskjur fara aö þvi aö stjórna
svona sýningu og þaö meö jafn miklum glæsibrag og raun ber
vitni...segir Gunniaugur m.a. i umsögn sinni, ená myndinni eru
þær Leikbrúöuiandskonur á æfingu.
Leikbrúöuland:
Sálin hans Jóns mín.
Handrit og leikstjórn: Bríet
Héöinsdóttir.
Brúöur og leikmynd: Messiana
Tómasdóttir.
Stjórn brúöa? Erna Guö-
marsdóttir, Hailveig Thorla-
cius, Helga Steffensen og Þor-
björg Iiöskuldsdóttir. Lýsing:
David Valters. — Umsjón meö
tónlist: Þuriöur Pálsdóttir. —
Helstu raddir: Kerling-Guörún
Þ. Stephensen, Jón-Baldvin
Halidórsson, óvinur-Arnar
Jónsson, Pétur postuIi-Jón
Hjartarson.
Ég hef staðið i þeirri mein-
ingu aö brúöuleikhús væri ein-
hverskonar afbrigöi leiklistar,
þar sem brúöur væru notaöar
vegna þess aö ekki væri pláss
fyrir stærri leikarajeöa aö þaö
væri aöferö fyrir þá sem endi-
lega vildu leika en vantaöi mót-
leikara og byggju þá bara til.
Ég hélt sem sagt aö brúöuleik-
hús væri til vegna þess aö aö-
stæöur heföi skort fyrir ,,al-
mennilega” leiklist. En eftir aö
hafa horft á sýningu Leikbrúöu-
lands á Sálinni hans Jóns mins
varö mér ljóst aö brúöuleikhús
er alls ekki leiklist heldur
myndlist, einhverskonar hreyfi-
myndlist með hljóöum eða tali.
En þegar ég hugsaöi máliö bet-
ur sá ég aö þetta fékk ekki staö-
ist. Og skyndilega rann upp nýtt
ljós fyrir mér: Brúöuleikhús er
sjálfstæö listgrein, sérstakt
tjáningarform. Vangaveltur
minar stöfuöu einmitt af þvi aö
meö þessari sýningu hefur lang-
vinnt starf áhugafólks um
brúöuleikhús boriö þann ávöxt
aö þessi listgrein hefur endan-
lega fest hér rætur. Þessi sýning
ber langt af fýrri sýningum.
Sagan af kerlingu og Jóni og
ferð hennar meö sál hans til
Himnarikis er tilvaliö efni fyrir
brúöuleik. Hvað sem annars má
gott segja um leikrit Daviös
Stefánssonar um þessa sögu,
Gullna hliöiö, þá held ég að þaö
geti aldrei oröið annaö en hálf
hjárænulegt á venjulegu leik-
sviöi. En I brúöuleikhúsinu er
unnt aö sameina átakalaust
raunveruleika og ævintýri
þannig aö úr veröi samstæö
heild.
Höfundur handrits fer þá leið
aö nota sem grunn þjóðsöguna
meö nokkrum viöbótum úr leik-
riti Daviös og þar munar mest
um persónu óvinarins. Einnig er
notaö töluvert af tilsvörum úr
texta Daviös. Þaö er hinsvegar
alls ekki hægt aö tala um aö hér
sé á ferðinni stytt útgáfa af
Gullna hliöinu, heldur nýtt verk
þar sem stuöst er viö þaö. Meg-
ináherslan er lögö á aö segja
þessa skemmtilegu sögu og
einkum dregnar fram kimilegu
hliöarnar á persónunum. A þaö
bæöiviöum textannog látbragö
brúöanna sem oft er kátbros-
legt.
Ég var áöan aö stinga upp á
þvi aö flokka brúöuleikhús með
myndlist og þessi sýning gefur
vissulega tilefni til þess. Bæöi
brúöurnar og sviösmyndirnar
eru kostulegustu myndlistar-
verk þar sem saman fer hæfileg
stilfæring, lifleg litaharmónia
og skemmtilegt form umvafiö
þessum elskulega húmor sem
einkennir þessa sýningu.
Ekki má ég heldur gleyma
lýsingunni sem er hálfgert
galdraverk sem ég skil eigin-
lega ekkert I, en einhversstaöar
sá ég aö notuö væru sjálflýsandi
efni og úPjólublátt liós og kann
þaö að s ,ýra máliö fyrir ein-
hverjum.
Sá galli .ar á frumsýningu aö
hljómflutningstæki voru ekki i
góöu lagi, en vonandi er ekki
mikiö máí aö kippa þvi I lag á
okkar steri'óvæddu öld. En þrátt
fyrir þetta heyröi ég ekki betur
en aö flutningur textans væri
meö hinum mestu ágætum,
enda áttu þar hlut aö máli
margir okkar bestu leikara og
virtust þeira vanda sitt verk
eftir mætti.
Ekki veit ég hvernig fjórar
manneskjur fara að þvi aö
stjórna svona sýningu og þaö
meö jafn miklum glæsibrag og
raun ber vitni. Þar liggur aö
bakimargra ára þjálfun sem nú
skilar verulega góöum árangri.
Þessi sýning er bæöi fyrir
börn og fulloröna. Ég held aö
allir aldurshópar geti skemmt
sér konunglega. Þó held ég aö
þaö þurfi aö undirbúa börn
yngri en 5—6 ára vel fyrir
sýninguna og vera með þeim,
þvi óvinurinn er býsna skugga-
legur karakter.
Það er full ástæöa til aö óska
Leikbrúðulandi til hamingju um
leið og allir unnendur góöra
verka eru hvattir til aö láta ekki
þessa sýningu framhjá sér fara.