Tíminn - 22.12.1917, Page 3

TIMINN
167
H. f. Eimskipaíélag’ Islands.
Aðalfundur.
Aðalfundur hlutafélagsins Eimskipafélag íslands verður haldinn
í Iðnaðarmannahúsinu i Reykjavík, laugardaginn 22. júní 1918 og
hefst kl. 12 á hádegi.
D A G S K R Á :
1. Stjórn félagsins skýrir frá hag þess og framkvæmdum á liðnu
starfsári, og frá starfstiihöguninni á yfirstandandi ári og ástæðum
fyrir henni og leggúr fram til úrskurðar endurskoðaða reksturs-
reikninga til 31. desember 1917 og efnahagsreikning með athuga-
semdum endurskoðenda, svörum stjórnsrinnar og tillögum til
úrskurðar frá endurskoðendum.
2. Tekin ákvörðun um tillögur stjórnarinnar um skiftingu ársarðsins.
3. Tillögur um lagabreytingar.
4. Kosning 4 manna í stjórn félagsins i stað þeirra, sem úr ganga
samkvæmt félagslögunum.
5. Kosinn endurskoðandi í stað þess er frá fer, og einn varaend-
urskoðandi.
6. Umræður og atkvæðagreiðsla um önnur mál, sem upp kunna
að verða borin.
Peir einir geta sótt fundinn, sem hafa aðgöngumiða. Aðgöngu-
miðar að fundinum yerða afhentir hluthöfum og umboðsmönnum
hluthafa á skrifstofu félagsins í Reykjavík, eða öðrum stað, sem
auglýslur verður síðar, dagana 18.—20. júni 1918, að báðum dög-
um meðtöldum. Menn geta fengið eyðublöð fyrir umboð til að sækja
fundinn hjá hlutafjársöfnurunum um alt land og afgreiðslumönnum
félagsins, svo og á aðalskrifstofu félagsins í Reykjavík.
Reykjavík, 17. desember 1917.
Stjðm h. f. Eimskipafélag Islands.-
fótum, eða styddist við útlenda
hækju. Þessi tími er líklegur til
þess að fella einfeldan og augljós-
an úrskurð um »sjálfstæði« henn-
ar, út á við og inn á við.
Nú blandast engum hugur um
lengur, að verzlunin er sjálfstœðis-
mál — efst á blaði allra sjálfstæð-
ismála eins og stendur. Pó finst
mörgum sjálfsagt að hlíta eingöngu
forsjá óvalinna manna í því efni
og leyfa þeim að ákveða sér kaup
fyrir. Þær skoðanir hafa samt hljótt
um sig hér í Þingeyjarsýslu, og
yfirleitt á verzlunarfélagsskapurinn
svo mikil tök í hugum manna hér,
að jafnvel kaupmönnum dettur
ekki í hug að andæfa stefnunni,
Iivað sem þeir kunna að bugsa í
hjarta sínu. Af því leiðir að kaup-
félagið er að mestu ráðandi um
vöruverðið i aðalatriðunum, og er
óhætt að fullyrða að síðan stríðið
byrjaði hefir það sparað utanfélags-
mönnum í héraðinu fé sem nemur
mörgurn tugum þúsunda, af því að
kaupmenn gátu ekki komið þvi
við, að hækka verð á vörubyrgðum
sínuin, né »nota sér stríðið«, að
nokkrum mun.
Þá er verzlunin sjálfstæðismál
inn á við, undir því aldarfari sem
nú ríkir. Þar koma innanlandsvið-
skiftin til greina og að því getur
rekið, að þjóðin fái að sýna »sjálf-
stæði« silt þar svart á hvítu —
sýna hvort landið getur fætt sig
sjálft, eins og á hörmungatímum
fyrri alda. Enginn vafi að það
stendur mun verr að vígi með það
nú en þá og vonandi að ekki þurfi
til að taka.
En er noklcuð gert til þess að
ráðstafa þannig framleiðslu lands
og sjáfar, að að sem happasælleg-
ustum notum verði? Þar er karlöflu-
verzlunin gott dærai og eftirtekta-
vert var það sem Tíminn mint-
ist á kartöflusöluna frá Akranesi í
haust. Virðist lítt hlíta, þótt nægar
kartöflur væru ræktaðar í landinu
sjálfu, ef þeim er haldið í því
verði, sem miðað við næringargildi
þeirra er engu betra en á þeim
vörum, sem fluttar eru með lífs-
hættu og ærnum kostnaði yfir hafið.
Hér hefir verið venja að selja kar-
töflur hálfu ódýrari en rúgmjöl og
eins vart gert í haust, en ekki þólti
það sanngjarnt, því að vitanlega
hafa kartöfluframleiðendur ekki
þurfti að greiða »fragt« né stríðs-
vátrygging af kartöflunum, en það
hefir hækkað vöru mest í verði.
Kartöfluframleiðslan hefir ekki orð-
ið dýrari fyrir annað er hækkuð
vinnulaun.
»Eftirspurnin ræður«, segja menn
en hvenær kemur að því, að við-
skiftasiðgæðið komist á það stig,
að menn hætti að nota sér neyð
annara? Dæmið um kartöflurnar
er augljóst, því að engum dytti í
hug að flylja kartöflur úr landi og
takmörk eru fljótt fyrir því hvað
framieiðendur gætu notað þær til
eigin þarfa.------
fú útlönðttm.
í Portúgal hefir orðið stjórnar-
bylting. Forsetanum, Alfonzo Costa,
steypt úr stóli og þeir menn tekið
við völdum, sem enn ákveðnari eru
1 fylgi við Bandamenn, en stjórn
hans hafði reynst upp á síðkastið.
Vopnahlé er nú ákveðið í fjórar
vikur milli Rússa og Miðríkjanna,
sem nota á til umleitana um frið,
eða friðarsamninga. Fylgi þeirra
manna í Rússlandi, sem þessu eru
fylgjandi, virðist fara vaxandi.
Kaledin og Korniloff hefir ekki tek-
ist að yfirvinna Maximalista, og
Kerensky er farinn til Síberíu, sem
sagt hefir skilið við Rússland. Hann
er þar orðinn æðsti ráðherra.
Síðustu skeyti segja að Banda-
menn muni ælla að viðurkenna
stjórn Maximalista 1 Rússlandi og
ekki annað sýnna en þeim endist
aldur til að ganga frá friðarsamn-
ingum, enda mun það auðsótt við
Miðríkin. Utanríkisráðherra Pjóð-
verja tekur þátt í fundi þeim þar
sem mál þessi eru rædd.
Hver áhrif þetta fráhvarf Rússa
hefir á ófriðinn í heild sinni er
ekki gott að ætla, en víst er um
það, að Bandamenn breyta að éngu
áformum sínum fyrir það. Hitt er
og óvíst hvort ,Rússar nái friði þótt
samningar takist með þeim og Mið-
ríkjunum. Fyrst og fremst er þar
í landi stór flokkur, sem halda vill
gerða samninga við Bandamenn og
á sífelt í innanlandsstyrjöld á með-
an svo er ekki, og nú fréttist síð-
ast að Japanar og jafnvel Kinverj-
ar hugsi til árásar úr austurátt.
Hafa Japanar þegar lagt hafnar-
borgina Vladivostok við Kyrrahaf
undir'sig.
Stórtíðindi hafa ekki orðið á her-
stöðvum ítala undanfarna daga, eft-
ir ófarirnar miklu í fyrra mánuði.
Barist er þar þó stöðugt, en síðustu
fregnir herma frá því, að Austur-
ríkismenn hafi flutt þaðan mikið
lið til vesturvígstöðvanna, til þess
að berjast við Breta. Þar söfnuðu
Miðveldin ógurlegum sæg liðs í lok
síðustu viku og hugðust mundu
koma Brestum í hann krappan.
Stóðu þar ógurlegar orustur og varð
mannfall afar mikið. [Eitthvað urðu
Bretar þar að láta undan síga, en
engar fregnir eru af óförurn þeirra.
Að öðru leyti er ekki annað að
frétta af vestri vígstöðvunum en
venjulega skothríð, sem að undan-
förnu, og engi furðar sig á lengur
og litlu fær áorkað.
Lloyd George, forsætisráðherra
Breta hefir nýlega lýst yfir því í
opinberri ræðu, að óþarft sé að
eyða orðum að friði. Hann verði
aldrei saminn hvað sem á gangi,
fgrr en Bandamenn hafi unnið full-
kominn sigur á fjandmönnum sinum.
Bandarríki Vesturheims halda
vígbúnaði sínum áfram af hinu
mesta kappi. Hafa þau þegar sent
talsvert lið til Frakklands og ráð
fyrir því gert, að alls muni þaðan
koma ekki færra en fimm miljónir
vopnfærra manna. Auk þess leggja
Bandaríkin til skotvopn, skotfæri
og fé eftir þörfum.
Blaðaeigandinn mikli Lord North-
cliífe hefir dvalist vestanhafs að
undanförnu til þess að kynnast á-
standinu og efla gott samkomulag
milli Bandaríkjanna og Banda-
manna í ófriðnum. Lætur hann
mikið af eindrægni manna þar
vestra, snarræði þeirra og einbeitni
í öllum framkvæmdum. Nokkur
spellvirki hafa verið framin þar í
landi af Þjóðverjasinnum, að því
er ællað er. Hefir þetta orðið til
þess að koma á mjög ströngu eftir-
liti með Þjóðverjum þar vestra.
T. d. er sagt frá því, að engum
þýzkum manni, eða af þýzku bergi
brotnu, sé leyft að dvelja nær höfn
en eina mílu,. sakir ótta við að
þeir fremji spellvirki á skipuin, sem
þar kunni að vera, eða komi vítis-
vélum í þau, sem dæmi munu vera
til.
Ógurleg sprenging varð í önd-
verðum þessum mánuði í Halifax,
höfn þeirri í Nýja Skollandi, sem
islenzk skip og önnur, er vestur
um haf sigla, verða að koma við
á. Þriðjungur borgarinnar eyðilagð-
ist og tvær þúsundir manna létu
lífið. Ekkert íslenzkt skip var þar,
er þettá tjón bar að höndum.
Látin. Síðastliðinn sunnudag
andaðist hér í bænum frú Anna
Magnúsdóttir, kona Sigurðar Jóns-
sonar kennara og bæjarfulltrúa.
Hún var í mörg ár kennari við
barnaskóla Reykjavíkur. Gáfuð
kona og einkar vel látin.
Hæsta útsvar á Akureyri ber nú
Kaufélag Eyjafjarðar. Svo mætti
víðar verða áður langt líður.