Tíminn - 06.07.1928, Blaðsíða 4

120
TlMINN
Munið Wn skýru orð Vestur-ísiendingams Ásmundar Jóhannssonar á siðasta aðalfundi Eimskipafélagsins:
„Sú króna, sem fer út úr landinu, er kvödd í síðasta sinn“.
Kveðjið þér ekki yðar krónu í síðasta sinn, þar sem þess þarf ekki með.
Vátryggið alt, á sjó og landi, hjá Sj óvátryggingartélagi Islands.
KaupiS þár
Vikuutgatu
Aipyðuniaðsiusl
Ef bvo «r ekki, þá veröiö þéi
aó geraat. öskriíendur uncár eina.
Vikuutgáian kemur út úvern miú-
viauaag. Jtiun xiytur iueaaancú
grenur um þjoöieiagamáJ, trattur
og íroöieik ajiakonm-. Verö ár-
gaugtuna er aéeuia u kx.
Uitstjori «r
nuraJkiur t»uftuaun<i—os^ aiþm.
utanaakrút: AiþyOaíáAOM
iáveiiiisgotu b. iteyJcjevrk.
Öamöandsins eru aðeins ráöunaut-
ar sambandsiéiaganna i þessu
máii. btjornin getur ekki skipaö
íeiogunum aö ráöast í irystinuss-
byggingar', né iieidur bannaö
þemi það. Og bún beíir autvitaö
aiis ekkert um það að segja,
bvað emstök iélög utan öam-
bandsins, eða kaupmenn, gera í
þessu eí'ni.
biítir að iyrri sendingin aí
frysta kjötinu var seid siöastbö-
ió naust, bárust um iandið mestu
trönasögur af því, bvað verðiö
væi'i bátt. Framkvæmdastjóm
öambandsms sá ekki ástæðu til,
og gat neidur ekki gefiö skýrsiu
um soiuna. Oib þvi meoai annars
afirremmgur sá er eg gat um ao-
ui' aó oröiö beíði vió kaupanda
ut ai verómu og gæöum Kjötsins.
pessar- sogui' munu naia att
noKKurn patt 1 þvi, aö ijöldi
manna vncu þegar ráðast í
xrystmussoyggmgar. Voru það
ekki iærri en 10—12 íéiög, sem
ieituöu böianna um þetta mái.
JbJr þetta mjög gieöilegur vottur
um stórbug manna og ábuga.
öambandsstjórxnn sá sér þó alis
ekki íært að ráða tii meiri íram-
kvæmda en svo, að reist yrðu á
þessu ári 2 írystihús. Og það
verð eg að telja vei íarið, að
stjómir íélaganna baía yfirleitt
farið að ráðum Sambandsins í
þessu efni.
Svo sem kunnugt er, bafa Eng-
iendingar jainan tabð nokkuð á-
fátt frágangi og meðferð frosna
kjötsins, sem béðan befir komið.
Er við því að búast að svo sé
þar sem bér skortir þekkingu á
meðferð kjötsins, eins og best
bentar íyrir enskan markað. Til
au raoa oot a pessu Ueíir Sam-
oanaio xengio ioiorö um styrk
xra rncisstjormmn nancia manni
sem iari utan og iæri siátrun,
iioiiiíun og meöíerö kjöts. Er tb
pessaiar feröar ráöixm bjorn
raisson irá Ouóiaugsstööum, ung-
ur og augiegur maður. Er búiö
ao utvega nonum aögang tb aö
iæra ait, sem aö þessu jýtur, i
storu nytisbu siáturnusi i iNyja
Sjáianai. nir gert ráö íyrir aö
nann veröi Kommn þangaö suöur
pegar siatrun býrjar par i nov-
eiiioeroyrjun og getx nann svo
Koxmo nemi íyrrr Kauptioai'byrj-
un 1020.
xb pess aö meöíerö kjötsms
geti xario sem best úr bendi
næsta naust, er SambandiÖ aö
semja um aö ía bmgaö prjá
enska menn, sem kunna vei ait
sem iýtur aö siátrun og kjötmeö-
íerð. Er ætiast tb að þeir geti
baft á bendi eftirbt og gefið leið-
beiningai- um meðferð kjötsins,
þó bver verði að vera á fleiri
stöóum en einum. Vegna þess aö
menn þessb' eru kaupdýrir þótti
ekki fært að bafa þá íleiri.
Ef ekkert óvænt kemur fyrir,
ættu Sambandsíélögin að geta
baft tii útfiutnings næsta baust
um 40 þús. skrokka af írosnu
kjöti.
Engin leið er til þess að segja
nú með nokkrum líkum, bvaða
verð muni verða á frosna kjötinu
H.f. Jón Sigmundsson & Co.
Ahersla lögð é
ábyggileg viðskifti.
Millur, svuntu-
spennur og belti
évalt fyrirbggjandi.
Sent með póstkröfu
um alt land.
Jón Sigmundsson, gullsmiður
Sími 383 — Laugaveg 8.
» | mm\
jaíugiidir
uíieödu
pvoííaeifli
í haust. Sem stendur er hátt
verð á frosnu kjöti í Englandi, en
alt er í óvissu, bvort það belst.
Er það mjög undir því komið,
bvað mikið berst á markaðinn
frá nýiendum Breta. Verðlag á
öðrum algengum matvælum befir
mikil áhrif á verðlag kjötsins
þar eins og annarsstaðar.
Engar algildar reglur er bægt
að gefa fyrir því, á hvaða tímum
bagfeldast muni að flytja kjötið
út. Þó er okkur iíklega að jafnaði
best að flytja sem mest út í októ-
ber og geyma svo talsvert fram
í íebrúar og marsmánuð, með því
aö innfiutningur frá öðrum lönd-
um er aó jafnaði mestur frá þvi
seint í október og fram yfir ára-
mót. En sama gbdir um þetta og
flest annað sem að útflutningi
þessum lýtur, að reynslan sker
úr, bvað hagfeldast reynist. En
það böfum við umfram nýlend-
umar, sem nú flytja mest kjöt á
breskan markað, að við eigum
svo skamt að sækja, að við get-
um flutt kjötið tb Bretiands á
jafnmörg-um dögum, sem vikur
þarf til að koma því frá Ástrabu
og Nýja Sjálandi. Ætti það að
geta orðið okkur mikið hagræði,
þegar útflutningurimi eykst og
kemst í fastara borf.
-----o----
T. W. Buch
(Iiitasmiðja Buchs)
Tietgensgade 64. Köbenhavn B.
LITIR TIL HEIMALITUNAR:
Demantssorti, hrafnsvart, kaetoraortí, PaiiaanoKtl 9g
allir litir, fallegir og iterkir.
Mælum meö Nuralin-bt, á uU, baömull og ailM.
TIL HEIMANOTKUNAR t
Gerduft „Fermenta“, eggjaduft, áraxtadropar, aoya,
matarbtir, „Sun‘‘Hskósvertan, llökonom“-*kó«vertan,
sjálfvinnandi þvottaefniö „Persil“, „Henko“-'bl»a6dlim,
„Dixin“-sápuduftiö, „Ata“-akúriduftið, kryddvöm, blárai.
akilvinduolia o. fL
Brúnapónn.
LITARVÖRUR:
AnUinbtir Cateehu, bláateinn, brftnapónalitlr.
GLJÁLAKK:
„Unicum“ á gólf og húsgögn. Þomar v*L Ágset tegaod.
HOLLENSKT EXPORT KAFFI-SURROGAT:
Besta tegund, hreint kaffíbragö og flnrar.
Fæst alstaðar á íslax&di
M0LLEÍ
KAUPMANNAHÖFN
maslir msS tíira aMBnrkenda RÚGMJÖLI ag HVBIIL
Meiri vörugæði ófáanieg
S.I.S. Sláziftir ©irLg-örrg-u. -viö ojk^CLax
Seljom og mfirgsm SEnm íslenskum vænkaaau.
Aðalfundur Ræktunarfélags
Norðurlands er nýlega lokið. Var
hann haldinn á Akureyri að þessu
sinni. Félagið er nú 25 ára og var
afmælisins minst með samsæti. Að
fundinum loknum. Á Búnaðarþing
voru kosnir Sigurður Hlíðar dýra-
læknir og Ólafur Jónsson fram-
kvæmdastjóri félagsins. Stefán
Stefánsson bóndi Varðgjá var
endurkosinn í 'stjóm félagsins.
Ritatjóri: Jónas Þorbergaaon,
Sími 2219. Laugaveg 44.
Pmutsm. Atú^,
ið að gefa í skyn í blöðum sínum,
að það stæði til einhver uppreist
í Mentaskólanum, að því er virð-
ist tb varnar því ástandi, sem nú
hefir verið lýst. Þetta er í sjálfu
sér mjög ósennilegt, en ef svo
skyldi vera að einhver íhalds-
borgari í bænum befði slíkt í
huga, þá virðist rétt að benda á
að engin höfuðógæfa mun af
hljótast, þótt einbver kennari
skifti um starf, eða þótt fleiri
eða færri nemendur yrðu svo blá-
legir að kunna iba við hreint loft
í skólastofunum, dúka á gólfum
skólans, sérstaka fatageymslu
fyrir blaut föt og skó nemenda,
fleiri salemi eða lestrarstofu í
hinu lokaða bókasafni. Að öllum
þessum umbótum og fleiri til
mun verða unnið á næstu missir-
um. En það mun ekki hafa nein
áhrif á gang málslns, þótt ein-
hverir af núverandi aðstendend-
um skólans kynnu að vilja leggja
á sig útlegð með þeim sóðaskap
og margháttuðu mðurlægingu,
sem þarf að fjarlægja úr skólan-
um.
Ihaldið hefir um mjög langan
tíma haft aðstöðu í þingi og
stjórn tb að koma á endurbótum
í mentaskólamálum landsins. Það
hefir ekki baft vit, þekkingu eða
löngun til að koma á þessum um-
bótum. Það hefir skibð öðrum
eftir verkefnið. Ihaldsmenn þurfa
þess vegna ekki að verða hissa
á, þótt þeir verði ekki spurðir tb
ráða um bvað gera skub. Reynsl-
an sýnir að sbk leit hlyti að bera
lítinn árangur. Þar að auki vib
svo vel til að umbætumar geta
áreiðanlega komið án þess að leita
til þeirra andlegu öreiga sem hafa
sökt skólamálum landsins í það
fen, sem nú hefir verið lýst.
Ein umbót hefir þegar verið
framkvæmd að nokkru leyti. Á
Akureyri er að skapast góður
mentaskóli, þar sem duglegir
menn geta unnið fyrir vetrar-
kostnaði með sumarvinnu sinni,
þar sem er gott húsrúm, þar sem
er fullkomið hreinlæti, þar sem
kennarar láta sér ant um nem-
endur og sýna það í daglegri við-
búð. Úr þessum skóla mun á
hverju ári hér eftir útskrifast
hópur námsmanna sem fengið.
hefir gott uppeldi og góða fræðslu.
Ihaldið í Reykjavík hefir sett
nokkuð djúp spor í þann skóla,
sem það hefir vbjað gera að
atvinnubrú barna sinna. — Um-
bótaviðleitnin hér hlýtur að
taka nokkuð langan tíma. Eg hefi
ábtið að auðveldast væri að byrja
á hinum ytri aðbúnaði, sem veit
að líkamlegri heilsu manna. Þess-
vegna lét eg strax í haust veita
hreinu lofti inn í skólann, til mik-
ils angurs fyrir Jón Þorláksson,
eftir því sem dæmt verður af
skrifum hans. Næsta sporið var
að bekkimir yrðu ekki offyltir og
að því laut bréf mitt til rektors
í vetur. Þriðja sporið er að losna
við óþrifnað blautu fatanna úr
bekkjunum. Ekkert rúm virðist
vera í skólanum til þeirra hluta
nema með því að taka tb fata-
geymslu einn eða tvo bekki. En
til þess að það yrði hægt varð
bekkjum að fækka. Vegna stúd-
entaframleiðslunnar mátti bekkj-
um fækka eftir að skób var kom-
inn á Akureyri. Sökum óhjá-
kvæmilegra breytinga tb að
tryggja hreinlæti í skólum varð
að taka færri nemendur í skólann.
Á eftir hljóta að koma svo fljótt
sem fé er fyrir hendi, aðrar um-
bætur svo sem að mála skólann,
setja dúka á gólfin, laga bóka-
safnið, útvega rektor aðstöðu til
að geta hlynt að nemendum í
heimili sínu og að tryggja nem-
endum skilyrði til hebbrigðrar í-
þróttastarfsemi. Þessi dæmi
nægja til að sýna stefnumuninn.
Allmargir skammsýnir foreldr-
ar í Reykjavík hafa fylst gremju
yfir því að geta ekki einu sinni
enn offylt skólann, til að setja
bæði börn sín og annara manna í
hættu með því að láta í aðbúðinni
brjóta einföldustu reglur heil-
brigðisvísindanna. Kröfur slíkra
manna gátu verið þung rök á
metunum hjá landsstjóm sem
var jafn laus við að hafa nokkurt
vit á uppeldismálum eins og óvit-
arnir sjálfir. En það er oftraust
af slíkum foreldrum er þeir
hyggja að þeir geti látið þá sem
betur vita beygja sig fyrir skað-
legum hleypidómum og fávisku
þeirra.
Mentaskóbnn hefir verið van-
ræktur og bekkimir offyltir.
Sjálfsagða úrlausnin á þeim skóla
og öðrum er að taka ekki fleiri
nemendur, en svo, að þeir bíði
heilsutjón sökum rúmleysis.
Á Hvanneyri verður árlega
að vísa frá jafnmörgum og í
skólann komast. Á Laugum þarf
sennilega í sumar að vísa
frá tvöfalt fleiri en í skólann
komást. Og þetta er gert. Engum
dettur annað í hug. Ef bænda-
stétt landsins væxi jafn heimsku-
lega kröfufrek gagnvart Hvann-
eyrarskólanum, eins og aftur-
haldsmenn Reykjavíkur hafa
verið við mentaskólann, þá myndi
nú vera krafist að „innrétta“
gamla fjósið á Hvanneyri fyrir
kenslustofu handa bændaefnum,
alveg eins og Jón Magnússon eða
Sigurður Eggerz létu undan kröf-
um ómentaðra og eigingjamra
foreldra í Reykjavík, er þeir létu
gera hið svonefnda „fjós“ menta-
skólans að námsherbergi fyrir til-
vonandi „verkamenn landssjóðs“
eins og Bjami heitinn frá Vogi
kallaði embættisstétt landsins.
J. J.