Tíminn - 09.04.1934, Page 1

©jaíbbagx
fclatains tr ). júní.
'Árgangutlnn fostar 10 ft.
XYIII. árg.
Reykjavík, 9. apríl 1984.
ItDBllBS Koillllísta
JMeira kaup
handa bændum
Erfiðleika hinnar íslenzku
bændastéttar þurfti að leysa á
tvennan hátt: Annarsvegar
með nýrri skuldalöggjöf, sem
miðaði vexti og afborganir af
skuldum við gjaldgetu. Við-
leitni í þá átt var gerð með lög-
unum um kreppulánasjóð. Hins
vegar þurfti að gera ráðstafan-
ir til að verðið, sem bændur fá
fyrir framleiðslu sína yrði
hærra en það nú er. Það er
sama og að hækka kaupið, sem
bændur fá fyrir vinnu sína til
móts við það, sem aðrar stéttir
þjóðfélagsins fá fyrir sína
vinnu.
Hið síðara atriðið er þýðing-
armeira. Löggjöfin urn kreppu-
lánasjóð er skammgóður verm-
ir, ef bændum er ekki tryggð-
ur sæmilegur arður af vinnu
sinni. Fólk í bændastétt verð-
ur að geta lifað lífinu áfram
eins og annað fólk. Því að eins
hefir skuldaeftirgjöf eða vaxta-
lækkun þýðingu, að þeir, sem
hana fá, geti látið vinnu sína
hrökkva fyrir lífsnauðsynjum
og til að fullnægja þeim kvöð-
um, sem eftir eru, þrátt fyrir
kreppulánin.
Þeir menn, sem myndað hafa
svokallaðan „bændaflokk", játa
það nú, að þeir hafi staðið fyr-
ir samningum um það, að af-
henda, eftir kröfu íhaldsflokks-
ins, nokkurn hluta af valdi
sveitanna gegn því að fá
kreppulánalögin fram. En því
miður gleymdist þeim góðu
mönnum hitt atriðið, sem meira
var um vert. Þeir vildu selja
af höndum dýrmæt réttindi, en
vanræktu að gera þær kröfur,
sem mest reið á.
En sú barátta, sem vanrækt
var af þeim, sem vildu vinna
með íhaldinu, var eigi að síður
tekin upp í Framsóknarflokkn-
um. Jón Árnason o. fl. rituðu
um afurðasöluna í þetta blað og
vöktu athygli á höfuðnauðsyn
bændastéttarinnar: Hækkun af-
urðaverðsins. Miðstjórn flokks-
ins undirbjó málið. Jafnhliða
unnu samvinnufélög bændanna
að rannsóknum á markaðsá-
standinu og löggjöf annara
þjóða, sem gert hafa ráðstaf-
anir til að tryggja bændum
sannvirði vinnu sinnar.
Þegar á Alþingi kom, var
málið tekið föstum tökum í
Framsóknarflokknum. Þing-
flokki og miðstjórn tókst að
komast að samkomulagi við full
trúa verkafólksins í kaupstöð-
unum um nýja stj ómarmynd-
un. Þar með var tryggð vinsam
leg afstaða mikils hluta af
neytendunum til mesta nauð-
synjamáls bændanna. Slík sam-
vinna er eðlileg og húr. ^r eina
lausn málsins. Eitt af aðal-
verkum hinnar nýju: stjórnar
átti að vera að gera ráðstaf-
anir til að afurðaverðið mætti
hækka. 1 bréfaviðskiptum flokk
anna var áformað að salan
yrði löggð í hendur samvinnu-
félaga bændanna og sölukostn-
aðurinn færður niður. Þar með
átti að tryggja kauphækkun
bændanna.
En skyndilega var þetta starf
hindrað. Það er sök þeirra
manna, sem nú eru að reyna
að mynda „bændaflokk“. Það
er eitt hið mesta óhappaverk,
sem unnið hefir verið móti
hagsmunum bændastéttarinnar.
En baráttunni fyrir hækkuðu
kaupi bændanna er haldið á-
fram. Með hyerjum deginum
verður sveitafólkinu um land
allt ljósari þýðing þessa máls.
Á landsfundi bænda, þar sem
mættir voru úm 40 bændafull-
trúar, var málið tekið til með-
ferðar og tillögur samþykktar.
1 sama mánuði stóð flokks-
þing Framsóknarmanna. Þar
voru mættir hátt á annað
hundrað fulltrúa smáframleið-
endanna úr öllum héröðum
landsins. Einhuga var þar að
því hnigið að setja þetta mál j
— hækkun landbúnaðarafurð-
anna, kauphækkun bændanna
— í fremstu röð á stefnuskrá
flokksins. Og nú heitir Fram-
sóknarflokkurinn á bændur
að veita honum fulltingi við
kosningamar til að bjarga
mesta framtíðarmáli íslenzks
landbúnaðar.
Og nú síðast hafa fulltrúar
setið á fundi í höfuðstaðnum,
frá samvinnufélögum bændanna
til að bera saman ráð sín og
leggja undirstöðu til fram-
kvæmda. Frásögn af þeim fundi
og niðurstöður hans hefir ver-
ið birt og heldur áfram að
birtast í þessu blaði.
Reynzla samvinnufélaganna
og rannsóknir, svo og vinna sú
er framkvæmd hefir verið á
áðurnefndum fundi, er stærsta
sporið, sem enn hefir verið
stigið til þess, að finna þær
öruggustu leiðir, sem hægt er
að fara við skipulagning afurða-
sölunnar og þar með hækkun
afurðaverðsins, — kauphækkun
bændanna.
Þeirri vinnu, sem þar var
af hendi leyst, verður að halda
áfram. Iívaða form sú löggjöf
fær, sem endanlega yrði sett
um þessi efni, í einstökum
minni atriðum, er vandsagt
fyrirfram.
En það sem allt veltur á nú
fyrir bændur landsins, er að
tryggja það vald á Alþingi í
næstu kosningum, sem komið
geti fram, með svo góðum
skilningi neytendanna sem
unnt er, þeim ráðstöfunum, sem
nú þarf til að afurðaverðið —
kaup bændanna — hækki. í
þeirri baráttu hefir Framsókn-
arflokkurinn forystuna — hann
einn og enginn annar.
Hver einasti maður, sem af
landbúnaði lifir og nú býr við
örðugleika hins lága afurða-
verðs, greiðir Framsóknarfl.
atkvæði, svo framarlega sem
hann hefir gert sér grein fyrir
hinni pólitísku aðstöðu og met-
| ur að einhverju sína eigin frarn
| tíð.
Fylgi það, sem kommúnist-
um hefir áskotnazt, er óánægt
fólk úr öllum flokkum. Og það
er af því, að kommúnistar eru
alltaf á móti öllum og öllu,
livað svo sem það er. 'Ýmsir
umbótasifinaðir menn hafa því
glæpst til að gefa þeim at-
kvæði í þeirri trú, að flokkur-
inn ætlaði sér að knýja fram
skjótar umbætur á kjörum
ahnennings.
En reynslan skýrir það mál
eins og önnur. Reynslan er nú
að sýna það, að kommúnistar
hafa engan áhuga á að vinna
að umbótum. Þeir segjast bein-
línis vinna á móti öllum umbót-
um, þangað til ástandið sé orð-
ið svo óþolandi, að þjóðfélagið
hrynur. Þá ætla þeir að taka
völdin.
I augum þeirra, sem ein-
dregnir hafa verið í baráttu
gegn íhaldinu, eru líka áhrif
kommúnista á skipun þings
og bæjarstjórna að verða nokk-
uð alvarleg. Menn vita, að
kommúnistar hafa beinlínis
komið íhaldsmönnum á þing
við síðustu kosningar, í Hafn-
arfirði og í Reykjavík, með því
að kljúfa út úr kj ósendafylgi
Alþýðuflokksins. Menn vita
líka, að kommúnistar valda því,
að Akureyri er nú íhaldskjör-
dæmi. Kommúnistar valda því
einnig, að Jón A. Jónsson er
bæjarstj. á Isafirði. Og nú róa
þeir að því öllum árum, að
kljúfa út úr fylgi Framsóknar-
flokksins í sveitakjördæmun-
um, eins og „Bændaflokkur-
inn“.
Einnig innan Kommúnista-
flokksins sjálfs eru viti bomir
menn famir að sjá það og
skilja, hversu fjandsamleg
þessi starfsaðferð flokksins er
gagnvart umbótaviðleitni alls
almennings.
Innan Kommúnistaflokksins
er nú hver höndin upp á móti
annari og allt í báJi og brandi.
Þar er nú liðinu skipt í „rétt-
línumenn", þ. e. þá, sem eng-
um sönsum vilja taka og
„tækifærissinna“, en það eru
þeir, sem ekki geta með köldu
blóði sinnuleysisins léð sig til
að efla vald íhaldsins og brjóta
niður umbótaflokkana.
Opinberlega í blöðum flokks-
ins stendur þessi að sumu leyti
broslega deila milli „réttlínu-
manna“ og „tækifærissinna“.
Brosleg er hún af því, hversu
mjög þar er deilt um fáfengi-
leg orðatiltæki. Eitt höfuð
deilumálið var t- d. um eitt
skeið það, hvort foringjar Al-
þýðuflokksins ættu að kallast
„þjóðfélagsleg höfuðstoð borg-
arastéttarinnar“ eða „höfuð-
stoð borgarastéttarinnar innan
verkalýðssamtakanna“! Þessu
alvarlega(!) deilumáli var svo
skotið til „Alþjóðasambands
kommúnista“ í Moskva, og féll
úrskurður „réttlínumönnum“ í
vil! Alþýðuflokkurinn skal hér
eftir heita „þjóðfélagsleg höf-
uðstoð borgarastéttarinnar“!
Þeir sem höfðu nefnt hann
„höfuðstoð borgarastéttarinnar
innan v«rkalýðssamtakanna“,
voru „skikkaðir" til að biðja
f yrirget' ningar!!
Það er rétt eins og skóla-
speki miðaldaguðfræðinga í
katólskum sið sé risin upp ljós-
lifandi í allri sinni andlegu
nekt og ómanneskjulegum hé-
gómleika. Og mikið má það
vera, ef ekki eru í kommún-
istaílokknum menn, sem hlæja
að fáránleikanum í þessu og
þvílíku orðaskaki!
í kommúnistaflokknum er
hinum pólitíska línudansi þó
haldið áfram
En nú eru þeir alltaf fleiri
og íleiri, sem út af „línunni“
hrapa,
1 fyrravetur var Ingólfur
Jónsaon bæjarstjóri á Isafirði
rekinn úr flokknum fyrir að
hafa sagt satt flokksstjóminni
hér í óhag.
Jón Guðmann, einn aðalfor-
ingi kommúnista á Akureyri,
hefir sagt sig úr flokknum.
Minni spámenn, svo sem
eins og Hendrik Ottósson og
farandpródikarinn Gísli Ind-
riðason, hafa verið reknir í
vetur.
Og Stefán Pétursson, greind-
asti maðurinn í flokknum,mað-
urinn, sem á sínum tíma
skrifaði bók um byltinguna í
Rússlandi, hefir verið bann-
færður í Verklýðsblaðinu fyrir
„tækifærisstefnu" og ósæmi-
lega „klíkustarfaemi“ innan
flokksins. Hann er nú farixm
úr landi.
Einar Olgeirsson, sá maður-
iim í kommúnistaflokknum,
sem mest persónulegt fylgi
hefir áunnið sér, og sem er
tvímælalaust mælskasti maður
flokksins og mestum foringja-
hæfileikum búinn, er nú viku-
lega í Verklýðsblaðinu borinn
samskonar sökum og Stefán
Pétursson. Hann er sakaður
um að hafa fylgt „tækifæris-
stefnunni“ og að hann hafi ekki
beðið nægilega fyrirgefningar
á villu sinni!
Hliðstæða „meðhöndlun“ fær
Haukur Bjömsson, sem sl.
sumar var frambjóðandi kom-
múnista í Árnessýslu.
Og nú kastar að tólfum í
síðustu viku. Þá er Brynjólfur
Bjarnason, formaður flokksins
og ritstjóri Verklýðsblaðsins,
tekinn alvarlega til bæna í sínu
eigin blaði. Hvað hefir Bryn-
jólfur til saka unnið? Jú, hann
er ákærður fyrir að hafa sýnt
af sér „sáttfýsi við tækifæris-
stefnuna“ — sáttfýsi við jafn
hættulega(!) menn og Stefán
Pétursson og Einar Olgeirsson!
Það eru víst ekki neinar
þekktar „stjörnur", sem nú
„dansa á línunni“ íhaldinu til
dýrðar. Og víst er það, að þær
munu dansa við litla aðsókn
um næstu kosningar. Almenn-
ingur í þessu landi á of mikið
undir þeim kosningum til þess,
að hafa ráð á því að láta póli-
tíska loddara glepja sér sýn í
baráttunni við íhaldið.
Hannes Pálsson bóndi á Undir-
felli verður í kjöri í A.-Húna-
vatnssýslu af hálfu Frams.fl.
^fgteifcsla
°í l»n6«imta á íaugooig )(£>.
ÖítaJ 2558 — Pójrttjólf 901
16. hlað.
Skaðsemi
spreng'ifflokka
Hér á landi eru 3 aðalflokkar og 3 smá-
sprengiflokkar. Framsóknarmenn, Alþýðu-
í'lokksrnenn og íhald eru meginflokkar, sem
byggja á glöggri lífsskoðun og stefnuskrá.
Einn trúir á frjálsa samhjálp og samvinnu.
Annar á ríkis- og bæjarrekstur, þriðji á
brask og hringa til fjárkúgunar.
En hver af þessum aðalflokkum hefir sinn
útburð í eftirdragi. Framsóknarmenn hafa
„einkafyrirtækið“, Alþýðuflokksmenn komnu
únista og íhaldið nazista. Eins og eðlilegt
er varð útburður íhaldsins eðlisverstur.
Heyrist úr því horni hrópað á glæpi og
hermdarverk.
Það má marka skaðsemi þessai'a smá-
flokka af ferli kommúnistanna. Þeir hafa
ekki stutt neitt nýtilegt umbótamál enn sem
l-omið er. Þeir játa að þeir stefni að því að
uppleysa þjóðfélagið eins fljótt og þeir geta.
Þeir hafa dregið smáhópa af fátæklingum
frá umbótastarfinu í landinu. Það er komm-
únistum að kenna að íhaldið hefir þingmenn
fyrir Hafnarfjörð og Akureyri. Það er þeirra
sök að íhaldið hefir meirihluta í nokkrum
af bæjarstjómum kaupstaðanna, þó að Það
sé minnihluti í bæjunum. íhaldið eitt græðir
á starfsemi kommúnista. En nú byrjar íhald-
ið með nýjan hjálpar-„kokk“, „einkafyrir-
tæki“ Þorst. Briem. Tr. Þ. kallaði Arthur
Guðmundsson Svika-Smerdis, er hann réðist
að baki Hannesi Jónssyni á Snæfellsnesi í
fyrravor, eftir leynisamninga við styrktar-
menn Kveldúlfs í héraðinu. En nú sendir
„einkafyrirtækið“ út mai’ga Arthura í sama
skyni. Pétur í Hjörsey gengur að baki
Bjama Ásgeirssyni og fær væntanlega ekki
tölu meðmælandanna. Umboðssali nokkur
vegur að Einari á Eyrarlandi og Bemharð.
Sigurður búnaðannálastj óri með 80—40 at-
kvæði á að vinna í sömu átt í Ámessýslu o.
s. frv.
Hver græðir á þessiun sprengiframboð-
um? Ekki „einkafyrirtækið“ því að það er
fylgisvana í landinu. En það vinnur fyrir
íhaldið. Hvert atkvæði, sem er greitt á
Arthurana, er greitt íhaldinu.
Þrátt fyrir það, sem Jón í Stóradal, Þorst.
Briem og þeirra nánustu hafa gert í kjör-
dæmamálinu, gætu umbótamenn byggðanna
enn verið í meirihlutaaðstöðu á þingi, til að
létta lífsbaráttu almennings í yfirstandandi
ei-fiðleikum, ef Arthurarnir eru látnir vera
algerlega fylgislausir. Það er hægt að endur-
vinna sæti Magnúsar Torfasonar, sr. Svein-
björns og Steingríms, Vestur-Skaftafells-
sýslu, Húnavatnssýslurnar báðar og Dali.
Það eru nógir umbótamenn í þessum héruð-
um til að setja íhaldið í minnihluta, ef þeir
varast sprengidufl „glóðar“-meistarans. Það
er enn hægt að verja gömlu kjördæmi um-
bótamannanna, og endurheimta hin töpuðu,
ef allir framfaramenn í hinum einstöku kjör_
dæmum skilja nógu fljótt, að hvert atkvæði
sem er gefið „einkafyrirtækinu“, er raun-
verulega gi’eitt íhaldinu.
Alstaðar erlendis hafa sprengiflokkarnir
crðið hættulegir þingræðinu, svo framarlega
sem þeim hefir tekizt að reita saman nokk-
urt fylgi. I Þýzkalandi voru flokkamir orðn-
ir um 30, flestir með örfá eða engin þing-
sæti og hver um sig áhrifalaus nema til
hrossakaupa fyrir leiðtogana. Þá hrundi
pingræðið í rústir. Þá var það orðið óstarf-
hæft í baráttunni við ofbeldisstefnuna. Á
sama hátt bíður Islendinga ný Sturlungaöld,
ef almenningur ekki skilur hættuna, sem
þingræðinu stafar af sprengiflokkunum.
Jón þorláksson talar um það fyrir alþingis-
kosningar, að lækka þurfi skatta til ríkisins og
mihnka skuldir. En i Reykjavík, þar sem íhaldið
ræður og Jón er borgarstjóri hækka útsvörin
jafnt og þótt og skuldir fara vaxandi með ári
hverju.
Tryggvi þórhallsson segir að „einkafyrirtækið“
ætli að „verzla“. Sbr. kvæði Kolbeins í Kollafirði:
„Semjið nýja verðlags«krá“.