Tíminn - 02.07.1935, Blaðsíða 3

TIMINN
m
Fyrsta fulltrúaþingj
Sambands íslenzkra barn&kennare \
Undanfarin 14 ár hefir Sam-
band íslenzkra bamakennara
gengizt fyrir árlegum kennara-
þingum. Hafa þar verið rædd
hagsmunamál stéttarinnar
ásamt ýmsuro menningarmál-
um þjóðarinnar, sérstaklega
þau, er barnafræðsluna snerta.
Á síðustu árum hafa þing þessi
verið svo fjölmenn (í samband-
inu er nú yfir 400 manns), að
erfitt hefir verið um afgreiðsla
hinna mörgu og merku mála,
ci "ynr hafa legið. Skipulags-
breyting var því nauðsynleg á
þessu sviði, og á síðasta kenn-
araþingi voru lög samin og
reglur settar um árleg fulltrúa-
þing, er kæmu í stað hinna al-
mennu kennaraþinga. Landinu
var skipt í kjörsvæði 23 að
tölu, og kjósa Sambandsfélagar
úr sínum hópi einn fulltrúa
fyrir hvern tug félaga eða brot
úr tug, og gildir sú kosning til
eins árs í senn. Þetta fyrsta
fulltrúaþing var háð í Reykja-
vík dagana 17.—22. júní, og
voru mættir 45 fulltúrar af 49,
sem rétt röfðu til þingsetu.
Fjölmörg mál lágu fyrir
þinginu og verður hér aðeins
getið þeirra stærstu.
I. Launamálið.
Kennarastéttin hefir árum
saman átt í launabaráttu og
leitað til þingsins hvað eftir
annað um launabætur. En lítið
hefir áunnizt og er stéttin hin
láglaunaðasta, af öllum opinber-
um starfsstéttum. I sambandi
við minnihluta milliþinganefnd-
ar í launamálum, samþykkti
sambandsstjóm eftirfarandi
kröfur um laun kennara:
a) Kennarar við fasta skóla
utan kaupstaða, heimangöngu
og heimavistarskóla, skulu
hafa árslaun 3200,00 kr. fyrir
6 mánaða starf og hlutfalls-
lega, hækkandi, ef starfstími
lengist.
b) Kennarar við skóla í
kaupstöðum og kauptúnum yfir
1000 íbúa skulu hafa árslaun
4500.00 kr. fyrir 7 mánaða
starf og hlutfallslega hækk-
andi, ef starfstími lengist.
c) Skólastjórar skulu hafa,
auk kennaralauna, kr. 200,00
fyrir hvem af fyrstu 5 kennur-
um skólans, kr. 100,00 fyrir
hvern af næstu 5 kennurum og
kr. 50,00 fyrir hvern kennara,
sem fram yfir er, þó ekki yfir
7400.00 kr. í kaupstöðum, og
ekki minna en kr. 400.00 fram
yfir kennara, sama skóla.
d) Þar sem skólastjóri er
jafnframt eini kennari skólans,
hefir hann fyrir skólastjóm
kr. 400.00.
e) Skólastjórar við heim'a-
vistarskóla skulu hafa krónur
750.00 fyrir skólastjóm og um-
sjón, auk þess sem greitt er
framyfir, ef fleiri en hann
kenna við skólann.
f) Farkennarar hafi að
launum kr. 850.00 á ári, auk
þess fæði, húsnæði, ljós og
hita þann tíma, sem skólinn
starfar, eða jafngildi þess í
peningum.
g) Kennarar og skólastjóri
Málleysingjaskólans í Reykja-
vík skulu hafa sömú laun og
kennarar og skólastjórar í
kaupstöðum.
h) Laun skólastjóra og kenn-
ara við bamaskóla greiða:
í Reykjavík, ríkissjóður2/5,
en bæjarsjóður s/5.
í öðrum kaupstöðum, ríkis-
sjóður s/7, en bæjarsjóður 4/7.
í heim'angönguskóluin utan
kaupstaða: ríkissjóður V3, en
bæjar- og sveitarsjóðir V3-
í heimavistarskólum 3A, en
sveitasjóðir x/4.
í farskólum' ríkissjóður kr.
700.00, en sveitasjóður kr.
150.00, auk fæðis, húsnæðis,
ljóss og hita. fyrir kennara.
i) Starfstími bamaskóla á
ári skal vera í kaupstöðum 9(
mánuðir. í öðrum heiman-
gönguskólum 6—9 mánuðir. 1
heimavistarskólum 6—9 mán-
uðir. I farskólum 6 mánuðir.
j) Barnafjöldi skal að með-
altali vera á hvern kennara 45
börn 7 og 8 ára, eða 30 börn
10—14 ára.
Fulltrúaþingið samþ. eftir-
farandi breytingartillögur:
1. a-liður, kr. 3200 hækki í
kr. 3600 til samræmis við b-
lið.
2. f-liður kr. 850 hækki í kr.
1200.
i
■
;
Fulltrúaþingið álítur, að á
móti þeirri hækkun á útgjöld-
um ríkissjóðs, sem af tillögum
fulltrúaþingsin í launamálum
barnakennara leiðir, megi
koma:
a) Lenging starfstíma bama-
kennara á ári samkvæmt frum-
varpi til fræðslulaga, er myndi
takmarka fjölda barnakennara.
b) Lækkun á Launum há-
launamanna.
Framh.
Svavar
viðkvænmr
Það virðist hafa komið við
hjartað í mínum gamla sam-
herja og góðkunningja Svaf-
ari Guðmundssyni, að ég klapp.
aði fyrir séra Sigurði Einars-
syni á Borgamesfundinum 10.
þ. m., því að hann ritar um það
rúmlega tveggja dálka grein í
blað sitt 15. þ. m. með yfir-
skriftinni: Sigurjón í Krums-
hólum, og dregur þá ályktun af
þessu, að dómgreind mín sé svo
lítil, að ég geti „ekki greint á
milli“ stefnu Framsóknar-
flokksins og stefnu Alþýðu-
flokksins.
Það er nú svo um m'ig, að ég
þakka með lófataki hverjum
þeim ræðumanni, sem vinnur
aðdáun mína, annaðhvort með
orðsnilld eða rökfimi eða hvor-
tveggju, og tel mig hafa fulla
heimild til þess, hvaða stjóm-
málaflokki, sem ræðumaðurinn
fylgir. Hefði Svafari tekizt
þetta á áðurnefndum' fundi,
myndi ég engu síður hafa
klappað fyrir honum.
Ég hafði ekki búist við þeim
heiðri að verða talinn leiðandi
stjarna í neinum stjómmála-
flokki, en það er að sjá af nið-
urlagi áðurnefndrar greinar, að
Sv G. telji mig það, þar sem
hann segir: „og allt Framsókn-
arliðið klappaði með“.
Annars get ég sagt Svafari
það, að ég held enn þeirri dóm_
greind, sem ég hafði þegar
kynning okkar hófst, og hann
varð kaupfélagsstjóri í Borg-
arnesi, og mér er það vel ljóst,
hvað íslenzku stjómmálaflokk-
unum ber á milli í aðalatrið-
unum.
En ég tel víst að íslenzkir
stjómmálamenn og þá einkurn
þeir, sem fylgja „Bændaflokkn-
um“, gætu a. m. k. gert annað
þarfara á þeim erfiðleika tím-
um, sem nú standa yfir en að
rægja saman bændur og verka-
menn,. sem1 að sjálfsögðu þurfa
og eiga að standa hlið við hlið
móti íhaldinu.
Að lokum skal ég geta þess,
Sesselía D. Gnligitlir
frá Sveinatungu
andaðist 27. maí s. 1. Hún var
fædd í Snóksdal í Dalasýslu
11. jan. 1890. Foreldrar hennar
voru Gunnlaugur Baldvinsson,
d. 1924, og Halldóra Gísladótt-
ir, sem um síðastliðin 10 ár
hefir dvalið á heimili dóttur
sinnar og er nú mjög farin að
heilsu. Sesselja ólst upp hjá
foreldrum sínum og var á
heimili þeirra þar til að hún
lævði ljósmóðurfræði. Útskrif-
aðist hún með 1. einkunn 2.
apríl 1919 og tók þá strax við
ljósmóðurumdæmi í Miðdala-
hreppi í Dalasýslu og starfaði
í því umdæmi í þrjú ár. Þá
fluttist hún í Norðurárdal í
Mýrasýslu og tók við ljósmóð-
urstarfi þar, er hún stundaði
til dauðadags.
Sesselja giftist Kjartani
Klemenssyni frá Fellsmúla í
Miðdölum 25. nóv. 1922. Byrj-
uðu þau hjón búskap að
Hvassafelli í Norðurárdal, en
eftir tvtggja ára veru þar
fluttu þau að Sveinatungu í
sömu sveit, keyptu þá jörð og
hafa búið þar síðan. Þeim
hjónum varð þriggja barna
auðið, sem öll eru á unga aldri.
Sesselja sál. var námfús,
prýðilega greind, ráðsnjöll, trú-
rækin, grandvör og brjóstgóð,
sem1 bezt kom fram í um-
hyggjunni við lítilmagnann og
alla þá, sem! eitthvað áttu erf-
itt. Kunnugur.
Úrval af allskonar vðrum til
Tækifærisgjafa
HARALDUR HAGAN
Sími 3890. Austurstræti 8.
Jónas Jónsson alþm. er nú á
ferðalagi um Suður-þingeyjarsýslu
og heldur þar flokksfundi.
Mbl. kvartar yfir uppnefnum í
tilcfni af því að hinn svokallaði
„Bændaflokkur" hefir stundum
verið kallaður „einkafyrirtæki“.
Allir vita, að þetta „fyrirtæki" er
stofnað og starfrækt af nokkrum
iiálaunamönnum i Reykjavík, þó
að fáeinir bændur hafi flækzt í net
þess. Og að bændum yfirleitt þyk-
ii skömm að því að þetta „fyrir-
tæki“ skuli kenna sig við þeirra
nafn. —- Auk þessa býr Mbl. í
glerhúsi að tala um uppnefni, því
að ekkert biað hér á landi notar
meira þann sið en oinmitt Mbl.
Morgunblaðið segir frá því í
fyrradag, að landsmenn óski eftir
„að skipastóll Eimskipafélagsins
fjöigi“(i!) og að nauðsynlegt sé
að geyma fossanöfnin. — Hann er
dálítið leiðinlegur þessi kviði um
að fossanöfnin muni þrjóta, haldi
skipastólnum áfram að „fjölga"!
En þeim sem bera kvíðboga fyrir,
að „fjólurnar" séu að visna í
jurtagarði Mbl., má vera ánægja
að því að sjá þær enn í fullum
blóma.
Ársrit skógræktaríélagsins 1935
hefir verið sent blaðinu. í ritinu
birtast*eftirfarandi greinar: Nokkr-
ar leiðbeiningar um skógrækt
eítir Hákon Bjamason, Nokkur orð
um trjárækt til heimilisprýði eftir
Valtý Stefánsson, Örfoka land eft-
ir H. J. Hólmjárn, Skógurinn, sem
heimkynni jurta og dýra eftir
Arna Friðriksson, Fjárframlög til
skógræktar eftir M. Júl. Magnús,
Fregnir úr Fossvogsstöðinni eftir
Hákon Bjarnason, Félagsstarfsemi
eftir M. Júl. Magnús, Reikningar
félagsins og félagsmannatal.
Nazistaútgáfa Morgunbl., sem
kallar sig ísland, belgir sig út
með það í gær, að kynsjúkdómar
liafi farið i vöxt og lauslætisbörn-
um fjölgað á árunum 1931—34,
vegna þess, að fylgi socialista hef-
ir aukizt á sama tíma. Vafalaust
er þetta runnið undan rótum í-
lialdsforspraklcanna, en ‘þótt „of
gróft“ fyrir Morgunblaðið. En í-
baldið ætti að athuga annað: Á
þessum tíma hefir nazismadraugn-
um fyrst skotið upp i íslenzku
þjóðlífi og Morgunblaðsliðið horf-
ið meira yfir til lögleysisverka og
cinræðisstefnunnar. Er ekki eins
hægt að finna samband milli þess
og kynsjúkdómanna, ef íhaldið
telur á annað borð, að þeir standi
i einhverju sambandi við stjóm-
mál?
að ég tel að stjómmálafundir
þeir, sem haldnir hafa verið
um land allt nú undanfama
daga, — eins og yfirleitt flest-
ir aðrir þesskonar fundir, hefðu
mátt verða til meira gagns.
Það er ekkert við því að segja,
þótt andstæðingar hverrar
stjórnar gagnrýni verk henn-
ar, sé gagnrýnin byggð á viti
og sanngirni. En aðfinnslurnar
eru því aðeins réttmætar, að
bent sé á, að þau verk, sem
að er fundið, hefði átt að vinna
á annan betri hátt, og hvernig
það hefði mátt verða.
Að rífa niður, en byggja ekk-
ert í staðinn er óvitaháttur,
jafnvel þó að það sem rifið er,
sé eitthvað gallað, eins og t. d.
moldarbæirnir á Islandi. Það
væri mikil þjóðarnauðsyn að
rífa þá niður, en það dettur
engum heilvita manni í hug að
gera það, nema jafnóðum og
annað betra sé byggt í stað-
inn. 29. júní 1935.
Sigurj. Kristjánsson.
byjar 5. október og starfar í 2 deildum í 6 mánuði.
Kendar eru allar almennar skölanámsgreinar, en áherzla
lögð á móðurmálið, stærðfræði, náttúrufræði og sögu,
Tungumál, enska, Danska eða sænska. Handavinna og
teikning kennd bæði piltum og stúlkum. Fjölbreyttar
íþróttir, sund, leikfimi, glíma og útiíþróttir
Inntökuskilyrði eru: Fullnaðarpróf barna, læknis-
vottorð, ábyrgð á skilvísri greiðslu og gott siðferði.
Dagfæði pílta var s. 1. vetur kr. 1,20 en lU minna
fyrir stúlkur. Umsóknir sendist skólastjóra f, 20. ágúst.
Aðalkennarastaðan við skólann er laus til umsókn-
ar. Umsóknir ásamt launakröfu sendist skólanefnd fyrir
20. ágúst.
Björn Guðmundsson.
starfar frá 1. október til 14. maí. Aðalnámsgreinar eru:
Islenska, reikningur, næringarefnafræði, heilsufræði,
matreiðsla, mjólkurvinnsla, fatasaumur, hannyrðir, vefn-
aðar og véiprjón. Skólagjald er kr. 75,00. Fæðiskostn-
aður var síðastliðinn vetur 1.04 kr. á dag. Símastöð
Staðarfell. Umsóknir sendist undirritaðri.
Sigurborg Kristjánsdöttir
Staðarfelli.
H1. Eímskipafélag Islands
Arður til hluthafa
Á aðaifundi félagsins, sem haldinn var þ. 22. þ.m.,
var samþykkt að greiða 4°/0 — fjóra af hundraði —
í arð af hlutafénu.
Hluthafar framvísi arðmiðum á aðalskrifstofu fé-
iagsins í Reykjavík, eða hjá afgreiðslumönnum félags-
ins úti um iand.
sattpétur
Víðáttan og yfirferðin er ekki
aðalatriðið. Það er meira um
vert að fá fulla eftirtekju af
því, sem ræktað er.
Notið kaiksaltpéfur milli slátta og
tryggið ykkur góðan seinni sJátt.
Happdrætti
Háskóla Islands
Dregíð verður í 5. flokki 10. júlí
Hæsti vinningur 15 þúsund kr,
300 vinningar - samtals 63400 kr.
Enn eru til nálega 5/6 ef vinningum þeasa árs.
Kr eppulána sj óðsbréf
V eðdeiidarbréf
Veðskuldabréf
Önnumst kaup og sölu allskonar verðbréfa, fasteigna
og skipa.
Kauphöllin
Lækjargötu 2* Opín kl- 4—6.
Á laugard. 2—4. Sími 3780.
V í n numiðlunar skrifstofan
í Reykjavik
Hafuarstræti 5 Sím 2941
Bændur, vanti yður drengi til snúninga, kaupamenn eða
kaupakonur, þá símið eða skrifið Vinnumiðlunarskrif-
stofunni og hún mun útvega yður fólk, sem vant er
allri sveitavinnu.
NB. Allar ráðningar fara fram endurgjaldslaust.
Kaupum
ávalt
og
seljum