Tíminn - 25.03.1939, Side 3
36. folað
TÍMINN, laMgardaginn 25. marz 1939
145
HEIMILIÐ
Fiskimjöl til
manneldis
Úr hinu nýja fiskimjöli til
manneldis, er kemur í fyrsta
skipti á markaðinn í dag, má
gera margskonar • rétti, súpur
buff, bollur og búðinga. Birtir
Tíminn hér nokkrar uppskriftir
að slíkum réttum sem sýnis-
horn:
Tómatsúpa (fyrir 10 manns):
2 bollar fiskimjöl, Sýíjlíter
vatn, soðið 30 mín., salt, froðan
tekin af, síað í klæði, 100 gr.
smjörlíki bræðist í potti, 100 gr.
hveiti hrærist út í smjörlíkið.
Síðan hrærist súpukrafturinn
út í, setja svo tómatkraft (ca.
y4 kg.), y4 kg. makkaroni soðið
í 10 mín., smátt skorið, og sett
út í súpuna.
Grænmetissúpa(fyrir 8 manns):
1 seljurót, 3 blaðlaukar, 2 gul-
rætur á að þvo vel og skrælast,
látið sjóða með 200 gr. fiski-
mjöl í 3 1. vatni í V2 tíma. Hið
hreinsaða grænmeti er skorið
fínt og soðið í siaðri súpunni.
Jafna með hveiti úthrærðu í
vatni.
Fiskbuff (fyrir 4 manns):
1 bolli fiskimjöl, 1 bolli kar-
töflumjöl, 1 bolli hveiti, 2 tesk.
gerduft, salt. Þetta blandast í
fati. 2—3 egg og 1 bolli nýmjólk
hrærist út í. Síðan steikist þetta
í flötum stykkjum á pönnu og
látið vera í pínulitlu vatni á
pönnunni í 5 mín., áður en það
er framreitt. Brúnaður laukur
settur yfir stykkin á fatið.
Fiskibollur nr.l (fyrir 4 manns):
1 bolli fiskimjöl, 1 bolli hrís-
mjöl, 1 bolli hveiti, 2 tesk. ger-
duft, salt, hakkaður laukur,
pipar. Þetta blandast saman í
skál. 2 egg og dálítil mjólk hrær-
ist út í, svo að verði fast deig,
síðan steikt í bollur á pönnu.
Fiskbúðingur nr. 1 (f. 5 manns):
100 gr. smjörlíki, 100 gr. hveiti,
bakist upp með % 1. sjóðandi
mjólk. Látið kólna. í það hrær-
ist 150 gr. fiskimjöl, 3 egg, salt,
pipar, fínt hakkaður laukur,
látist í vel smurt form, síðan
í skál með vatni í (eða pönnu)
og sett inn í ofn og soðið í 30
mín. Sósan eftir eigin smekk,
t. d. karrysósa, tómatsósa, sít-
rónsósa o. s. frv.
Fiskigratin nr. 7 (hvíkálsgratin
— fyrir 5 manns):
200 gr. hvítkál, soðið í 1 1. af
vatni með salti. 100 gr. smjörlíki,
100 gr. hveiti, bakist upp með
hvítkálssoðinu. 100 gr. fiski-
mjöl, 3 egg, salt, pipar, múskat,
hrærist út í. Síðan er hvitkálinu
hrært saman við. Látist í eldfast
fat, tvíbökumylsna og dálitlir
A O A' L L
Afmæli.
Áífheiður Sigurðardóttir, ekkja
Benedikts Kristjánssonar í Ein-
holti í Hornafirði, er 83 ára í
dag. Hún sat óvenjulega skírn-
arveizlu í hin nýja skóla- og
fundahúsi Mýrahrepps 8. jan. s.
1. Þar voru skírð fimm börn.
Var Álfheiður amma eins barns-
ins en langamma hinna fjögra.
Boðsgestir voru 150 og stóð
fagnaðurinn fram á bjartan
dag, og sat gamla konan þar til
öllum gleðskap var lokið, hin
glaðasta sjálf, enda alla tíð létt
í lund og hrókur alls fagnaðar.
Er Álfheiður búin að vera blind
í 15 ár, en svo er hún ern, að
hún fór fótgangandi á sam-
komustað í fylgd vandamanna.
Álfheiður er fjórði ættliður frá
Þórdísi Eiríksdóttur, systur Jóns
Eiríkssonar konferensráðs.
smjörslattar látið yfir. Bakist í
ofni í 20 mínútur.
ATH. Með öllum fiskimjöls-
búðingum og gratinum má hafa
hrært smjör og brætt smjör og
tartarsmjör.
Tartarsmjör er þannig:
100 gr. smjör, pressuð y2 sí-
tróna, 1 matskeið af frönsku
sinnepi. Þetta bara hrært sam-
an.
Fiskim j ölssósur.
100 gr. fiskimjöl soðið y2 tíma
í y2 1. af vatni. Síað i klæði. 50
gr. smjör bakist upp með 50 gr.
hveiti. í það er soðið hrært.
Sjóðist í 5 mín. y2 bolli rjómi,
salt, sykur, edik.
Fiskisinnepssósa.
100 gr. fiskimjöl soðið í y2
tíma í y2 1. vatni. Síað í klæði.
50 gr. smjör bakist upp með 50
gr. hveiti. í það er soðið hrært.
Sjóðist í 5 min. 1 matskeið út-
hrært fiskisinnepsmjöl hrært í
y2 bolla af köldu vatni setjist
út í.
í f'
^rðbréfhbanki
ustuvslr. ."j simi .%S2.0pið kl.11-12o<j-1_S
nrv
kaupir kreppulánasjóðs-
bréf, veðdeildarbréf og
hlutabréf i Eimskipafé-
lagi íslands h. f. — Ann-
ast allskonar verðbréfa-
viðskipti.
V IOskiptaskráin
1939
kemur í bókaverzlanir á mánudag
Hreinar
léreftstnsknr
k a u p i r
PRENTSMIÐJAN EDDA H.F.
Lindargötu 1 D.
Jónas Sveinsson
læknir
og „prentvillan“.
Framh. af 2. síöu)
næsta einkennilegur, því hingað
til virðist Jónas hafa verið ólat-
ur á aö láta hitt og þetta frá sér
i blöðin. En þeim, sem fylgzt
hafa með mjólkurskrifum Jón-
asar, kemur þetta ekki á óvart.
í grein, sem Jónas skrifaði í
Alþýðubl. 29. desember síðastl.,
kemst hann þannig að orði:
.... „ég get fullyrt, að rann-
sóknir nýlega gjörðar frá búi
einu hér í nágrenninu á mjólk
hafa sýnt, að þar er til vetrar-
mjólk með 15 mgr. í lítranum
af C-bætiefni og að meðaltal af
mörgum kúm, sem nýlega voru
rannsakaðar þar, var 10 mgr. í
lítranum“.
Til skýringar þessu, og ein-
göngu að því er ætla má, vegna
þess, að hér sé um óvenjulega
C-bætiefna-auðuga mjólk að
ræða, bætir svo Jónas þessu við,
neðanmáls:
„Vitanlega var þessi rannsókn
gerð áður en mjólkinni var hellt
saman við aðra mjólk“.
Það, sem fyrst vekur hér eftir-
tekt er það, að ekkert er hér
minnst á 20 mgr. eða neitt ná-
lægt því, og var þó grein þessi
birt 9 dögum síðar en hin marg-
nefnda grein Jónasar frá 20.
desember.
í öðru lagí er það eftirtekt-
arvert, að þarna er ekki um að
ræða mjólk úr mörgum stöðum,
heldur aðeins frá einu búi.
í þriðja lagi vekur það at-
hygli, að svo mikilsvert þykir
Jónasi það, sem hann hefir
þarna fram að bera, að hann
lætur blaðið feitletra það. En út-
koman er, sem sagt þessi, eftir
því sem segir í greininni:
.... „meðaltal af mörgum
kúm, sem nýlega voru rannsak-
aðar þar, var 10 mgr. í lítran-
um“.
Hver mun nú trúa því, að
Jónasi þætti þetta 10 mgr. með-
altal svo mikið tiltökumál, að
hann undirstrikaði það sérstak-
lega í grein sinni, hefði hann
áður haft með höndum eða vit-
að um rannsóknir úr mörgum
stöðum, sem sýndu 20 mgr. Ég
hygg að það sé aðgæzluleysi hjá
Jónasi, ef hann ætlar nokkr-
um að trúa slíku. Hitt mun
flestum, ef ekki öllum, sem þetta
athuga, virðast einsætt, að
prentvilla sú, sem Jónas sagði
ist að ná völdunum svo tryggi-
lega í sínar hendur, að auðveld-
ara verði að beita þjóðinni til
sameiginlegra varna gegn er-
lendum hættum.
Carol konungur hefir verið
æfintýramaður á ýmsan hátt.
Hann er fæddur 1893. Ungur
komst hann i kynni við rúss-
neska liðsforingjadóttur og gift-
ist henni i leyfisleysi og ólög-
lega. Síðar var hann látínn gift-
ast grískri prinsessu og átti með
henni einn son, Michael. Hjóna-
band þeirra varð óhamingju-
samt, enda hófst á þessum árum
kunningsskapur milli hans og
konu af gyðingaættum, Lupescu.
Olli samdráttur þeirra miklu
hneyksli og lauk með því, að
Carol skildi við konu sína, af-
salaði sér konungdómi og settist
að í París með Lupescu. Kaus
hann heldur ástmey sína en
konungdóminn, eins og frændi
hans, Játvarður VIII., gerði
nokkrum árum síðar.
Þegar Carol fór í útlegð, töldu
flestir að þessi æfintýragjarni
konungsson væri úr sögunni. í
fimm ár dvaldi hann í París.
Á meðan lézt faðir hans og hinn
kornungi sonur hans kom til
valda. Stjórnmálaerjur fóru
vaxandi í landinu. Þrátt fyrir
kvennamál sín, hafði Carol get-
ið sér vinsældir meðal almenn-
ings og höfðu margir hugsað
gott til stjórnar hans. Endalokin
urðu því þau, að hann var
kvaddur heim og krýndur til
konungs 1930.
Carol konungur hefir reynzt
hinn athafnasamasti þjóðhöfð-
ingi. Sérstaklega hefir hann
tekið ástfóstri við hermál og
menntamál. Pyrir atbeina Car-
ols hefir rúmenski herinn feng-
ið mjög fullkominn útbúnað og
einskis verið sparað í fjárfram-
lögum til hans. Skólar hafa ver-
ið reistir víðsvegar um landið
og hefir Carol lagt á sig mikil
ferðalög og erfiði til að auka
áhuga almennings fyrir þeim.
Jafnframt þessu hefir Carol
látið ýms atvinnumál sig miklu
skipta og jafnan haft hönd í
bagga með öllum meiriháttar
utanríkismálum. Hann er mála-
maður ágætur og er mjög laginn
í samræðum. Enginn konungur
í Evrópu er talinn jafnoki hans
í ræðumennsku.og er honum sér-
staklega lagið að ná tökum á
tilfinningum áheyrenda sinna.
Hann er fríður sýnum og fram-
koman öll hin fyrirmannlegasta.
Þess má geta, að Carol hafði
Lupescu heim með sér úr út-
legðinni og hefir hún fylgt hon-
um jafnan síðan. Er hún talin
kona stórgáfuð, og hefir vafa-
laust haft mikil áhrif á stjórn-
arstefnu konungsins.
Til skamms tíma hefir naz-
istaforinginn Codreanu verið
hættulegasti keppinautur Car-
ols. Hann hafði unnið sér tals-
vert fylgi, og komið sér upp
vopnuðum stormsveitum. Jafn-
framt var það opinbert leyndar-
mál, að hann naut mikils styrks
frá Þýzkalandi. Lengi vel reyndi
Carol að komast hjá því, að
beita ríkisvaldinu gegn undir-
róðri hans. Á seinasta ári þótti
þó ekki tryggilegt að draga það
lengur, enda hafði þá sannazt á
hann bein þjónusta við Þýzka-
VINSÆLAR SÖGUBÆKUR:
Aðalheiður 5,50
Á vængjum morgunroðans 4,50
Umskiptingur 6,00
Fyrirskipun kardinálans 5,00
Ást og afbrýði 8,00
Sonur eyðimerkurinnar 3,80
Gifting Barry’s 5,00
Maðurinn með stálhnefana
I.—III. 15,00
Gull Elsa 5,00
Scotland Yard 4,25
Perlumærin 5,00
Sendiboði keisarans 5,00
Erfðaskrá Lomes 4,50
Æfintýri Englendings 4,00
Rauða herbergið 3,50
Leyndarmál kastalans 2,75
Hér er um gífurlega eftirsótt-
ar bækur að ræða, sem eru hver
annari vinsælli og skemmti-
legri. — Lestrarfélög, bókasöfn
og einstaklingar sendi pantan-
ir sínar sem allra fyrst.
BÓKABÚÐ VESTURBÆJAR,
Vesturgötu 21, Reykjavík.
land. Codreanu og helztu fylgis-
menn hans voru þá fyrirvara-
laust settir i fangelsi. Fyrir ekki
löngu síðan var sú fregn látin
berast út, að Codreanu og fé-
lagar hans hefðu reynt að flýja
og fangaverðirnir verið nauð-
beygðir til að skjóta þá. Þjóð-
verjar töldu þessa fregn ótrú-
lega, en hvað sem því leið, höfðu
þeir misst beztu bandamenn
sína í Rúmeníu, og hættulegasti
andstæðingur Carols konungs
var úr sögunni.
Carol konungur hefir nú sam-
einað alla stjórnmálaflokka í
landinu í einn flokk, og í ríkis-
stjórninni eiga nú sæti sex fyrv.
forsætisráðherrar, sem áður til-
heyrðu mismunandi flökkum og
flokksbrotum. Þykir það bera
þess merki að honum hafi tekizt
þetta sameiningarstarf vel. En
þó vinsældir hans séu miklar, er
víst, að hin mikla hætta, sem
yfir Rúmeníu vofir, hefir stuðl-
að enn meira að þessari samein-
ingu.
Carol konungur hefir nú ný-
lega orðið að veita Þjóðverjum
víðtæk réttindi til iðjureksturs í
landinu og að semja um aukin
viðskipti við þá. Aðalmarkmið
hans með þessu er vafalaust
það, að vinna tíma til að treysta
samvinnu við aðrar vinveittar
þjóðir og styrkja varnir lands-
ins. Það sýnir hinn mikli við-
búnaður rúmenska hersins og
hin stöðugu ferðalög rúmenskra
stjórnmálamanna til nágranna-
ríkjanna. Framtíð Rúmeníu
veltur nú að verulegu leyti á því,
hversu traust og hyggin forysta
Carols konungs verður. Þ. Þ.
verið hafa í greininni 20. des-
ember, hafi þar eigi verið, og
um annað tveggja geti aðeins
verið að ræða, að Jónas hafi
sagt það ósatt, að góð erlend
mjólk innihéldi 20 mgr. af C-
bætiefni í lítranum, eða að hitt
hafi verið ósatt hjá honum, að
rannsökuð hafi verið mjólk úr
mörgum stöðum úr nágrenni
Reykjavikur, fyrir 20. desember
síðastliðinn, sem hafi verið
fyllilega jafnauðug af C-bæti-
efni og góð erlend mjólk.
Það skal játað, að hvorugur
er kosturinn góður, sízt fyrir
mann í stöðu Jónasar. En má-
ske má það vera honum nokk-
ur hugnun, að hann getur sjálf-
um sér um kennt. Og vel mætti
þetta verða honum nokkur lær-
dómur um að sýna meiri að-
gæzlu, þó ekki væri nema sjálfs
síns vegna, næst þegar hann
kynni að taka sér fyrir hendur
að ráðast á einhvern af at-
vinnuvegum þjóðarinnar.
Einhverjum kynni nú að sýn-
ast svo, sem Jónas hefði mátt
þykja nóg aðgert með því að
neyðast til að gefa sjálfum sér
aðgæzluleysisvottorðið. En hann
er þar ekki alveg á sömu skoð-
un. Hann þarf að stangast enn
meira við sjálfan sig, og miðla
almenningi enn fleiri skömmt-
um af aðgæzluleysi sínu.
í Morgunblaðinu 16. þ. m.
kemst Jónas þannig að orði:
.... „Mér er nær að halda, að
ef við læknar hér hefðum ekki
hafizt handa og mótmælt kenn-
ingum Mjólkursamsölunefndar,
um það, að íslenzk mjólk inni-
héldi aðeins sáralítið af C-
bætiefnum, þá stæði, allur al-
menningur enn þann dag í dag
í þeirri fullvissu, að svo væri“.
í Morgunblaðinu 4. þ. m. (þ.
(Framh. á 4. siSu)
M. A. kvarttfnn
syngnr í Gamla Bíó ámar^un kl. 3 síðdegis
Síðasta sinn
Breytt söngskrá. — Bjarni Þórðarson aðstoðar
Aðgöngumiðar seldir í Bókaverzlun Sigfúsar Eymundssonar
og Bókaverzlun ísafoldarprentsmiðju.
Kanpnienn,
Kaupfélög,
Skíðafélög!
Hinn vinsæli Chemia skíða-
áburður fyrir allskonar færi
fyrirliggjandi.
Sent gegn póstkröfu hvert á
land sem er.
CHEMIA H.F.
Kirkjustræti 8 C
REYKJAVÍK
ÞÉR ættuð að reyna kolin og
koksið frá
Kolaverzlim
Sigurðar Olafssonar.
Simar 1360 og 1933.
Nú hlakka ég til að fá kaffi-
sopa með Freyjukaffibætis-
dufti, því þá veit ég að kaff-
ið hressir mig
Hafið þér athugað það, að
Freyju-kaffibætisduft inni-
heldur ekkert vatn, og er
því 15% ódýrara en kaffi-
bætir í stöngum
REYNIÐ FREYJU-DUFT
M.s. Dronning
Alexandrine
fer mánudaginn 27. þ. m. kl. 6
síðdegis til Kaupmannahafnar
(um Vestmannaeyjar og Thors-
havn).
Farþegar sæki farseðla fyrir
kl. 3 í dag.
Tilkynningar um vörur komi
sem fyrst.
Skipaafgrefðsla
Jes Zimsen
Tryggvagötu. Sími 3025.
312
Andreas Poltzer:
Patricia
309
— reyndi Duffy að ná auðæfum Wenk-
systranna með því að giftast Patriciu
Holm nauðugri. Það áform strandaði —
því að jafnvel fimustu afbrotamenn ráða
ekki við örlögin. Það var leiðast, að Duffy
skyldi sleppa við böðulinn, út af þessari
kúlu ungfrú Alice Rake ....
Hurst góndi nærsýnum augum á Whin-
stone. Whinstone tók ekki fram í fyrir
honum, meðan hann var að rifja upp
söguþráðinn. Og enn sagði hann ekki
neitt. Hurst saup stóran sopa úr glasinu
sínu og hélt áfram:
— Eitt verðið þér að útskýra fyrir mér,
Whinstone. í fyrsta lagi er þetta: Bæði
Meller og Duffy ætluðu sér að giftast
Patriciu Holm nauðugri. Hvernig gátu
þeir hugsað sér, að ungfrú Holm mundi
ekki koma því upp eftir á? Ekki gátu
þeir lokað hana inni og einangrað hana
um aldur og æfi?
— Duffy var meiri þorpari en Meller
og maður getur trúað honum til alls.
Hann gat látið hana farast vofeiflega
undir eins eftir brúðkaupið — ég nefni
það aðeins sem dæmi. Og þá var hann
einkaerfingi eftir konu sinu. Meller, sem
kynokaði sér við örþrifaráða meðan hann
gat, hafði hinsvegar aðra ráðagerð á
prjónunum. Hann hafði minnst lauslega
þennan mann, sem þó var snillingur í
sinni svívirðilegu grein, skyldi aldrei
gruna neitt.
Sir William kveikti aftur í vindlinum,
sem hafði drepizt í. Svo hélt hann áfram:
— Þessi Favart er skirleiks karl. Ef ég
þættist ekki viss um, að hann sé hættur
að að bregða sér út fyrir lögin, myndi ég
láta njósna vandlega um hann. ... Hugs-
ið yður, Whinstone, þetta bragð með
fölsuðu fingraförin!
— Hann hefir lofað mér því, Sir Wil-
liam, að útskýra fyrir mér aðferðina,
sem hann hafði til þess að búa til fingra-
för Catherine Woodmill, sem hann hafði
stolið úr safninu hjá okkur, á gúmmí-
hanzka. Líklega hefir hann notað „foto-
galvaniska" aðferð. Ungfrú Alice notaði
þessa hanzka, þegar hún vildi villa á sér
heimildir. Það er sannarlega furðuleg
aðferð — ungfrú Rake hefir yfirleitt
sýnt, að hún hefir gaman af því æfin-
týralega, þrátt fyrir hina afburðagóðu
glæparannsóknahæfileika hennar, sem
geta síðar orðið að ómetanlegu gagni,
ef þeim er beint á rétta braut! Ef ég
má gefa yður ráð, Sir William....
Forstjórinn kinkaði kolli.
— Ég veit hvað þér ætlið að segja,
Whinstone! Og það kemst i framkvæmd,
ef ungfrú Rake kærir sig nokkuð um. ...