Tíminn - 15.04.1939, Page 2

TÍMIM, langardaginn 15. apríl 1939
44. bla«
1T4
^ímtnrt
Laugardaginn 15. apr.
hmflutningshöitín
Maður, sem þótt einkennilegt
megi virðast, á sæti á Alþingi,
hélt því fram nýlega, að sú leið,
sem fara ætti til að hjálpa sjáv-
arútveginum, væri að afnema
innflutningshöftin. Væru inn-
flutningshöftin afnumin, var
helzt á honum að skilja, að ekki
þyrfti meira að gera. Að minnsta
kosti væri gengislækkun þá ó-
þörf. Nú tala sum Reykjavíkur-
blöðin um, að gengislækkunin
geti ekki komið að gagni, nema
því aðeins, að innflutningshöft-
in verði afnumin.
Þessi skoðun, að afnám inn-
flutningshaftanna, geti orðið
einhverskonar bjargráð fyrir
þjóðina, er ákaflega einkennileg.
Erfitt er að hugsa sér, að þeir
sem raunverulega bera skyn á
viðskiptamál, haldi henni fram í
fullri alvöru. Hitt er aftur á
móti vitanlegt, að ýmsir menn
hafa þá leiðinlegu ástríðu að
berja höfðinu við steininn og
neita staðreyndum. Ýmsir slík-
ir menn hafa alltaf í þrjózku
sinni neitað að viðurkenna
nauðsyn þess að takmarka vöru-
innflutning til landsins. Og nú
halda þeir því fram, að afnám
haftanna væri bjargráð fyrir
þjóðina.
En flestir þessara manna vita
betur. Þeir vita, hversvegna inn-
flutningshöftin voru sett og
hvaða áhrif þau hafa haft. Þeir
vita, að höftin voru sett vegna
þess að þjóðin gat ekki framleitt
og selt nógu míkla útflutnings-
vöxu til að borga það, sem inn
var flutt og standa auk þess
straum af öðrum óhjákvæmi-
legum greiðslum. Af þessum á-
stæðum varð vöruinnflutning-
urinn að minnka. Það var ekki
hægt að halda áfram á þeirri
leið að láta vöruskuldir aukast
um 10 miljónir á einu ári. Og
það þuTfti að sjá svo um að hin-
um takmarkaða gjaldeyri væri
varið á þann hátt, að hinar
nauðsynlegri vörur væru yfir-
leitt látnar sitja fyrir. í frjálsri
gjaldeyrisverzlun er auðvitað
engin trygging fyrir því að svo
verði. Sá, sem selur miður nauð-
synlega vöru, dregur sig ekki af
sjálfsdáðum í hlé til þess að
nauðsynjavöruverzlun geti feng-
ið hinn takmarkaða gjaldeyri.
En innflutningshöftin eiga sér
líka aðra veigamikla orsök, en
það eru viðskiptasamningar
þeir, sem íslendingar hafa orðið
að gera við ýmsar aðrar þjóðir.
Þessar þjóðir vilja ekki kaupa
íslenzka framleiðslu nema því
aðeins að fá að selja íslending-
mu aftur jafnvirði hennar eða
a. m. k. hluta hennar í vörum
síns eigin lands. Við íslendingar
getum ekki verið án þess að selja
vörur til þessara landa, og þá
verður vitanlega að sjá svo um,
að þeirra vörur séu keyptar eins
og samningar áskilja, jafnvei
þótt þau innkaup kunni að vera
óhagstæðari en sumstaðar ann-
arsstaðar. En þessu er ekki hægt
að koma í kring nema því aðeins
að innflutningshöft séu í gildi
og meira og minna af innflutn-
ingsleyfunum bundin við tiltek-
in lönd.
Þannig eru innflutningshöftin
til orðin. Þau eru sköpuð af
harðri nauðsyn í utanríkisvið-
skiptum þjóðarinnar og sameig-
inlegir hagsmunir alþjóðar
krefjast þess að þau séu fram-
kvæmd meðan ástandið leyfir
ekki annað.
Annað eins smábarnahjal og
það, að afnám haftanna myndi
hafa þýtt viðreisn fyrir fram-
leiðslu landsmanna, er í raun-
inni ekki þess eðlis, að um það
þurfi að ræða. Myndi framleiðsl-
unni vegna betur, ef inn í land-
ið væru fluttar vörur, þarfar og
óþarfar, langt fram yfir það, sem
hægt er að borga? Myndi fram-
leðislunni hagur að því, ef t. d.
ávextir, vefnaðarvörur og skó-
fatnaður væri látinn sitja fyrir
kolum, salti eða tilbúnum
áburði? Myndi það efla fram-
leiðsluna, ef vanrækt yrði að
verzla við þau lönd, sem heimta
jafnvirðiskaup og útflytjendur
þannig sviftir möguleikum til að
selja íslenzkar afurðir í þessum
löndum?
Þessum spurningum þarf
Allír verða að vinna -
Allt verður að bera sig
Brautryðjandí á samgönguleiðum
Vestur-Skaftafellssýslu
Fyrir 30 árum þekktist ekki
atvinnuleysi á íslandi. En nú eru
margir, sem ekki fá að vinna, og
margir, sem ekki vilja vinna.Auk
þess vinna margir á þann hátt,
að framleiðslan er ekki sam-
keppnisfær við önnur lönd. Um
stund er hægt að fljóta á þennan
hátt, með því að láta tapið af
framleiðslunni koma niður á
bankana og ríkissjóð. En til
lengdar er það ekki hægt. Og nú
er komið nokkuð nærri þessum
takmörkum.
Gróði stríðsáranna er frumor-
naumast að svara. Slík „úrræði“
hefðu áreiðanlega ekki reynzt
bjargráð fyrir framleiðsluna.
En eru þá þær ástæður fyrir
hendi nú, eftir að búið er að
lækka krónuna, að hægt sé að
afnema innflutningshöftin?
Vitanlega ekki. Ennþá hefir
gengislækkunin engin áhrif haft
í þá átt að auka útflutning og
þar með gjaldeyristekjur lands-
manna. Menn vona að hún fái
einhverju áoTkað í þá átt, þegar
frá líður, en vitanlega tekur það
sinn tíma. Og þá fyrst, þegar út-
flutningsverðmætið hefir aukizt
tii veruiegra muna frá því, sem
nú er, er hægt að tala um það í
alvöru að afnema innflutnings-
höftin.
Setjum svo, að innflutnings-
höftin væru afnumin nú eða
framkvæmd um stundarsakir
svo linlega að til muna dragi úr
áhrifum þeirra. Einhverjir
kaupsýslumenn kynnu að græða
á þeirri ráðstöfun í bili. En það
er fyrirsjáanlegt, að þannig yrði
ekki lengi áfram haldið. Svo
framarlega sem útflutningurinn
ekki stórykist á sama tima,
myndi gj aldeyrisástandið eftir
skamma stund heimta, að inn-
flutningshöftin yrðu aftur sett
og þá sennilega strangari en
nokkru sinni fyr. En með stund-
arléttúð væri þá búið að spilla
margra ára verki.
Enda þótt oft hafi andað kalt
frá ýmsum Sjálfstæðismönnum
í garð innflutningshaftanna, er
það alveg vafalaust, að innan
þeirra flokks er nú raunverulega
fyrir hendí full viðurkenning á
staðreyndum þessa máls. Það er
ekki nema eðlilegt og mannlegt,
að í þeim hluta þessa flokks, sem
næst stendur innflytj endahags-
munum, sé sterkari löngun en
annarsstaðar til að losna við all-
ar hömlur. En um það eru raun-
ar allir sammála, að þegar fram-
Ieiðslumagn og markaðsmögu-
leikar leyfa, eigi höftin að
hverfa. Þá, en fyr ekki, er hægt
að tala um slíka ráðstöfun í
fullri alvöru.
sök núverandi erfiðleika. Þá
skapaðist verðlag á löndum og
lóðum, húsum og vinnu, sem átti
við ástand þess tíma. En eftir
stríðið kom verðhrunið út í
löndum. Hér var hinni nýju dýr-
tíð haldið uppi með góðum vilja
allra, og að nokkru leyti með
lánum. Mikið af lánsfénu gekk
til að skapa nýjar framkvæmdir
og nýtt atvinnulíf. En mikið fór
í eyðslu, sem var í ósamræmi við
getu landsmanna.
Breytingin á verðgildi krón-
unnar er tilraun til að bæta að
nokkru úr því sjúka ástandi, er
dýrtíðin hafði skapað. Fátækra-
málin eru næsta stórmálið.
Reykjavík getur ekki gleypt Ak-
ureyri. Reykjavík getur ekki og
á ekki að hafa 5000 menn iðju-
lausa á framfæri. Mjög mikill
hluti þessa fólks getur unnið
eitthvað, og á ekki fyrst og
fremst að lifa atvinnulaust á
allra dýrasta stað i landinu.
Það hefir risið nýr iðnaður í
landinu, siðan gjaldeyrisvöntun
dró úr innflutningi erlends varn-
ings. En iðnaður þessi er ekki
samkeppnisfær gagnvart útlönd-
um. í fyrra varð meðal vélbátur
á Akranesi að borga 1200 kr.
meira fyrir íslenzk veiðarfæri til
einnar vertíðar, heldur en ef
sama vara var keypt frá Noregi.
Svipað er að segja um húsgögn
og alla vinnu við fatasaum o. s.
frv. Þegar rætist fram úr gjald-
eyriserfiðleikunum, hlýtur ís-
lenzki iðnaðurinn að hrynja eins
og spilaborg, nema ef þeir, sem
þar vinna skilja sinn vitjunar-
tíma, og hjálpa til að lækka dýr-
tíðina, svo að þeir verði sam-
keppnisfærir við fólk í öðrum
löndum.
íslendingar eru góðir sjómenn,
en þeir hafa engin skilyrði til
að koma sér upp siglingaflota,
er starfað geti á alþjóðamarkaði.
Ef skip á stærð við Eddu, væri
selt héðan til Bergen, myndi
einn liður í lögbundnum kostn-
aði lækka um 22 þúsund á ári.
Annar fastur útgjaldaliður
myndi lækka um helming. Það
þarf litlum getum að því að leiða
að Reykjavík getur alls ekki
keppt um siglingar, með þessum
mun á tilkostnaði. Annaðhvort
verða íslendingar að láta sína
hraustu sjómenn hýrast at-
vinnulausa á hafnarbakkanum,
í stað þess að sigla úm heims-
höfin, eða að Reykjavík og ís-
land alit verður að lækka dýr-
tíðina, svo að framleiðslukostn-
aður hér á landi verði ekki meiri
en í þeim löndum, sem við kepp-
um við.
Héðinn Valdemarsson og kom-
múnistalið hans hyggst að halda
Það var í júlímánuði 1929.
Austur í Reynisdal i Mýrdal
biðu tveir ferðalangar eftir á-
ætlunarbílum, sem gekk milli
Víkur og Markarfljóts. Við höfð-
um gengið yfir Reynisfjall
kveldið áður, vorum öllum leið-
um ókunnir, enda var förunaut-
ur minn útlendinguT.
Á ákveðnum tíma kom bíll-
inn. Við stýrið sat maður um tví-
tugt, stillilegur, fríður sýnum,
óvenju þreklegur og bauð af sér
góðan þokka. Hann hét Brandur
Stefánsson, frá Litla-Hvammi í
Mýrdal.
Magnús bóndi í Reynisdal
hafði vikið að því, að enda þótt
árnar væru vatnsmiklar og tor-
færar og þá í miklum vexti,
mundi Brandur slarka yfir þær,
ef það annars væri á nokkurs
manns færi.
Hann var sannspár um það.
Það var mér lengi síðan hin
fullkomnasta ráðgáta, hvernig
þessi fimm manna vagn komst
yfir öll jökulvötnin á þessari
leið. Aðeins eitt þeirra var þá
brúað, Jökulsá á Sólheimasandi.
við skipulagslausri dýrtíð. Hann
veit að yfir 30 þingmenn úr
þremur flokkum stóðu að lögum
um breytingu á skráningu krón-
unnar, og að sú stórfellda fram-
kvæmd er byrjunarþáttur í sam-
starfi hinna ábyrgu flokka, til að
koma atvinnulífinu í landinu á
heilbrigðan grundvöll. Kommún-
istar leita sér nú liðs, jafnvel á
ólíklegustu stöðum, til að geta
haldið við sundrungarstarfsemi
sinni. Héðinn er að því leyti verr
settur nú en fyrr, að meðan
hann var undir aðhaldi hjá
Magnúsi Kristjánssyni og Jóni
Baldvinssyni, báru þeir oft vit
fyrir honum. En nú hefir hann
engan sér betri til ráðuneytis,
heldur eingöngu hina veikluðu
kommúnista, eins og Brynjólf
Bjarnason, sem af minnimáttar-
tilfinning hafa þá eina löngun
að sjá þjóðfélag sitt í rústum.
Framtíð íslands veltur á því,
að samstarfið milli ábyrgra
manna í þingi og utan þings
haldi áfram, án tillits til þess,
hvaða menn sitj a í ráðherrastól-
unum. Síðan þarf að taka hvert
stórmálið af öðru til lausnar. —
Síldarverksmiðjur ríkisins eru
nú loksins komnar undir örugga
og samhenta stjórn. í utanríkis-
nefnd, menntamálaráði, fiski-
málanefnd, síldarútvegsnefnd,
gjaldeyrisnefnd og bankaráðum
tveggja banka, starfa fulltrúar
hinna ábyrgu flokka eins og þeir
væru ekkert nema íslendingar.
Og eftir þeirri leið verður starfað
unz allir vinna og öll atvinna
ber sig. J. J.
Hafursá, Klifandi og Bakkakotsá
voru einna verstar, allar kolmó-
rauð, beljandi jökulsvötn, auk
fjölda annara vatna, stórra og
smárra.
En hin ungi, duglegi bílstjóri
lét sér hvergi bregða. Með ótrú-
lega næmri athygli valdi hann
vað á þeim, réð dýpt vatnsins
af straumlaginu óð sjálfur yfir
ískyggilegustu straumálana til
þess að kanna botninn og varð
oft að margleita á þann hátt
vaðs á sömu ánni, áður en hann
lagði bíl sinn og farþega í
strenginn. Vagn sinn hafði hann
þannig umbúinn, að ekki „dó“ á
vélinni, þótt allt lægi nærri kafi.
Og heilum á húfi skilaði hann
okkur vestur að Seljalandi seinni
hluta dagsins.
Það mun hafa verið vorið 1927
að Brandur Stefánsson keypti
sér bifreið og fékk flutta með
Skaftfellingi til Víkur. Stundaði
hann í fyrstu vöruakstur fyrir
verzlanir þorpsins frá lending-
arstað, sem er góðan spöl vestan
við kauptúnið.
En í aprílmánuði árið eftir hóf
hann bílferðir milli Víkur og
Seljalands. Höfðu þá aldrei fyrr
sézt slík farartæki í Mýrdal né
undir Eyjafjöllum. Fékk Brand-
ur ýmist Kristján Ólafsson á
Seljalandi eða Helga bónda á
Hlíðarenda til þess að reiða far-
þega yfir Markarfljót og Þverá,
því þá höfðu bílstöðvarnar í
Reykjavík fastar ferðir austur í
Fljótshlíð.
Samgöngum þessum hélt
Brandur uppi til haustsins 1932,
hafði hann þá haft alls í notk-
un 8 bifreiðar og flestaT eða all-
ar nær uppslitnar á þessu fimm
ára tímabili. Má vel af því
marka, að ekki hefir verið hér
um gróðafyrirtæki að ræða né
heldur leikur einn að viðhalda
þvílíkum samgöngum á slíkri
leið.
Ekki mun heldur sveitungum
Brands hafa þótt fyrirtæki hans
glæsilegt, enda varla að undra.
Vegir afar slæmir, en árnar hin
mestu foröð og efalítið bráðó-
færar bílum, að dómi kunnugra,
hvað þá ókunnugra. Hygg ég
ekki efamál, að hvergi á íslandi
hafi verið brotizt í að koma á
fót föstum bílsamgöngum á tor-
sóttari leið en hér var um að
ræða. Til slíks þurfti óvenju
dirfsku, afburða þrek og karl-
mennsku, og þann kunnugleik
á háttum hinna dyntóttu jökul-
vatna, sem engir búa yfiT til
jafns við Skaftfellinga*).
*) Bjarni heitinn í Hólmi mun
þá hafa verið búinn að fá sér
bíl til flutninga austan Mýr—
dalssands.
JÓNAS JÓNSSON:
Benedikt Jón^on
frá Auðnum
i.
Þingeyjarsýsla er ekki talin
meðal hinna frjósamari eða
auðugri héraða á íslandi. En í
tvær aldir hefir hún verið til-
tölulega auðug að mönnum, sem
hafa haft sterkan áhuga á fé-
lagslegum framförum. Skúli fó-
geti var búðardrengur á Húsa-
vík. Magnús Ketilsson var ná-
frændi Skúla. Tryggvi Gunn-
arsson var bóndi á harðbala-
jörð í Fnjóskadal og Jakob
Hálfdánarson alinn upp á Mý-
vatnsheiði. Úr Þingeyjarsýslu
spratt upp hin fyrsta æskulýðs-
hreyfing, þjóðliðið. Þar var
stofnað hið fyrsta kaupfélag, og
tuttugu árum síðar Samband
íslenzkra samvinnufélaga. Úr
Þingeyjarsýslu fékk Framsókn-
arflokkurinn sinn fyrsta ráð-
herra. Ungmennafélögin í þeirri
sýslu reistu hinn fyrsta héraðs-
skóla og fyrstu yfirbyggðu sund-
laug á íslandi. Og nú á dögum
eru Þingeyingar ötulustu land-
námsmenn á íslandi. Börnin
skipta ættaróðulum sínum í
margar jarðir, hýsa þær að nýju,
brjóta ný lönd og endurfæða á
þennan hátt fjörugt byggðalíf
undir nýjum skilyrðum.
í þessu héraði, sem liggur
varnarlítið fyrir sókn hinnar
köldu hafáttar, hefir fólkið van-
izt við harða lífsbaráttu, og
fundið þörf til samstarfs og
hjálpar. Þess vegna hafa svo
margar umbótahreyfingar átt
þar friðland og griðastað, frá
þeim tíma að þjóðin byrjaði að
varpa af sér erlendri og inn-
lendri kúgun. Sú viðreisn hófst
þegar Skúli fógeti, „faðir
Reykjavikur“, fann sviðann í
sál sinni, við skipun erlenda
húsbóndans, sem skipaði honum
að svíkja mál og vog við sveita-
fólkið, sem kom í búðina.
n.
í þessu héraði fæddist Bene-
dikt Jónsson frá Auðnum fyrir
93 árum. Og hann leitaði ekki
burtu úr ættargarðinum. Frá
æskustöðvunum í Laxárdal
fluttist hann á miðjum aldri
gegnum Aðaldalinn til Húsavík-
ur. Þar starfaði hann síðara
hluta æfinnar, og þar andað-
ist hann fyrir nokkrum vikum.
Líkami hans hvílir sólarmegin
í höfðanum norðan við Húsa-
víkurhöfn. Benedikt Jónsson fór
aldrei í neinn skóla, aldrei til
útlanda, og mjög sjaldan út úr
sýslunni. Andi hans var þó ekki
bundinn við þessi takmörk.
Þrátt fyrir átthagafestuna og
þaulsætni heima í byggð sinni,
varð Benedikt Jónsson í and-
legum efnum einna víðförlastur
allra sinna samtíðarmanna á
íslandi. En hann var ekki aðeins
mikill aðdráttarmaður í félags-
málabókmenntum, heldur var
hann einnig hinn frumlegasti
og áhrifamesti kennari meðal
allra sinna samtíðarmanna.
Laxá í Þingeyj arsýslu mun
vera fegurst allra fljóta í Norð-
urálfu. í Laxárdal neðanverð-
um er merkisjörðin Þverá. Þar
bjó um miðja öldina sem leið
merkisbóndi Jón Jóakimsson.
Eftir myndum að dæma hefir
hann verið mjög líkur í sjón
Herbert Spencer, hinum mikla
enska heimsspekingi. Jón á
Þverá var spakur maður, fastur
í lund, fámáll og traustur. Hann
var svo mikill þrifa- og hirðu-
maður, að heimili hans var
annálað um allt land, sökum
hirðusemi og snyrtimennsku.
Benedikt var elztur af börnum
Jóns. Hann missti móður sína
þegar hann var á unglingsaldri.
Hún bað að þessum námfúsa
dreng yrði komið í lærðaskól-
ann, en það var ekki gert. Ef til
vill hefir Benedikt sjálfur kosið
fremur sjálfsnám en skólanám.
Hann var nokkra stund við
tungumálanám hjá sóknarpresti
sínum á Grenjaðarstað. Þar
kynntist hann jafnöldru sinni
Guðnýju. Halldórsdóttur, sem
líka var þar til náms. Þau felldu
hugi saman á unga aldri, giftust
rúmlega tvítug, og festu bú á lít-
illi jörð í Laxárdal. Benedikt og
Guðný bjuggu á Auðnum fram
yfir aldamót. Börn þeirra voru
þá uppkomin og flest farin að
heiman. Benedikt flutti þá
byggð sína til Húsavíkur og varð
aðstoðarmaður hjá Steingrími
Jónssyni sýslumanni, og síðan
hjá eftirmanni hans. Auk þess
vann Benedikt mikið að bók-
haldi Kaupfélags Þingeyinga frá
því félagið var stofnað og þar til
hann lagðist banaleguna. Þann-
ig var háttað hinum ytri at-
burðum í lífi þessa einkennilega
forgöngumanns í íslenzkri
sjálfsmenningu.
III.
Benedikt las og lærði með lít-
illi tilsögn tungur Norðurlanda-
þjóðanna; ennfremur þýzku og
ensku. Hann var sílesandi fjöl-
breyttar og erfiðar bókmenntir
á þessum málum. Nokkurn létti
við enskunámið fékk hann af
kynningu við enska laxveiði-
menn, er bjuggu af og til á
Þverá hjá föður hans. Meðal
þeirra var skáldið og íslandsvin-
urinn William Morris. Dóttir
hans sendi bókasafninu á Húsa-
vík að gjöf tvö hundruð bækur,
til minningar um þennan æsku-
kunningsskap skáldsins Morris
og Benedikts á Auðnum. En ef
frá er tekin skömm kennsla hjá
sóknarprestinum og kynning
við vel mennta enska ferða-
menn, má segja, að bókfræði-
þekking Benedikts hafi öll verið
heimafengin. Hann glímdi við
hinar erlendu tungur með mis-
jöfnum orðabókum langt uppi
í sveit. Hann ritaði stíla á er-
lendu málunum og leiðrétti eftir
erlendum fyrirmyndum. Hann
hafði stálminni og las bækur
um hugðarmál sín með óvenju-
legum hraða. Samhliða búskap
En ungi bílstjórinn frá Litla-
Hvammi lét ekki árnar né al-
menningsálitið aftra sér. Hann
sigraðist á flugstrengjum jökul-
vatnanna, lagði meira að segja,
haust og vor, í sjálft Markar-
fljót og Þverá, og ók alla leið til
Reykjavíkur. Og austur gegnum
fordæðu Mýrdalssands, Múla-
kvísl, fór hann vagni sínum í
föstum áætlunarferðum og allt
austur að Kirkjubæjarklaustri
á Síðu.
Til þvílíkra ferða, sem þess-
ara, entust ekki bílar nema
skamma stund. Þeir voru oft
nær ónýtir eftir árs akstur eða
skemmri tíma, eins og fyrr
greinir.
Og til slíkra svaðilfara entist
heldur ekki vaskleikuT nokkurs
manns — til lengdar, enda komu
nú brýr smátt og smátt á verstu
vatnsföllin, og nú, 10 árum síð-
ar, er hver á brúuð á leiðinni,
Skógá seinast í haust eð var.
Þegar sýnt þótti að þessi leið
var fær, fóru ýmsir að aka bíl-
um austur, en ekki var hverj-
um hent að fara í slóð Brands.
Eitt sinn á austurleið, ók hann
fram á 4 bíla, sem allir sátu
fastir, sinn í hverri ánni, dró
Brandur 2 upp úr, en hina höfðu
eigendurnir yfirgefið og sátu
bílarnir þar, sem komið var, það
sinn.
En verst var að fara þessa leið
í glórulausu haustmyrkrl, þegar
svo að segja þurfti að þreyfa sig
áfram yfir árnar, er sífellt voru
að breyta sér. Það var ekki ó-
fyrirsynju, að hinn vaski braut-
ryðj andi í samgöngumálum
Vestur-Skaftafellinga, fékk við-
urnefnið Vatna-Brandur, fyrir
viðureign sína við verstu farar-
tálma sveitanna. Því þó þess
hafi sjaldan eða aldrei verið
getið, er það Brandur Stefáns-
son, sem fyrstur opnaði hina
stórfögru Skaftafellssýslu fyrir
bílasamgöngum og sigraðist þar
á ólíklegustu torfærunum.
Þetta tíu ára gamla ferðalag
mitt með Brandi Stefánssyni
rifjaðist upp að nýju fyrir
nokkrum dögum, þegar ég átti
leið með honum austur í sveitir.
Hann er nú ökumaður hjá
Bifreiðastöð Reykjavíkur, allra
manna viðfelldnastur í kynn-
ingu, eins og hann er hverjum
manni traustari og öruggari,
þegar mikið reynir á.
10. apríl 1939.
Hallgr. Jónasson.
Skrifstofa
Frainsóknarflokksins
I Reykjavík
er á Lindargötu 1D
Framsóknarmenn! Munið að
koma á flokksskrifstofuna á
Lindargötu 1D.
á smájörð, og forstöðu fyrir
mannmörgu heimili, tókst Bene-
dikt að verða víðlesnastur allra
íslendinga um félagsmálakenn-
ingar samtíðarinnar.
Einn þátturinn í hinni full-
komnu sjálfsmenntun Bene-
dikts Jónssonar, var ritleikni
hans. Hann skrifaði einhverja
hina gleggstu og fegurstu rit-
hönd, sem völ var á um hans
daga hér á landi.
Benedikt var allra manna
hagastur í verki. Hann var ó-
venjulegur sláttumaður, smið-
ur, bókbindari og snyrtimaður
um öll vínnubrögð. í æsku
kynntist hann góðum skrifara,
sem ritaði fallega, hallandi snar-
hönd. Hann tók sér þessa rit-
hönd í fyrstu til fyrirmyndar,
en hún fullnægði ekki smekk
hans. Hann kynntist enskri
skrift, og líkaði hún betur. Hann
fékk sér þaðan fyrirmyndir og
skapaði síðan Tithönd sína á
þeim grundvelli. Hún var alveg
hallalaus, hver stafur ákaflega
glöggur, en stafirnir þó sam-
fastir, svo sem bezt mátti vera
til að ná miklum hraða. Yfir
rithönd Benedikts var listrænn
stilhreinleiki, sem vakti í einu
undrun og aðdáun þeirra, sem
kynntust ritverkum hans. Nú
var Benedikt mjög skrifandi
maður. Hann átti mikinn þátt í
bókhaldi Kaupfélags Þingeyinga
alla stund frá þvi að það var
stofnað. Hann ritaði kaupfé-
lagsblaðið „Ófeig“, sem kom inn
á hvert heimili í meira en hálfri
sýslunni í meira en venjulegan
mannsaldur. Og hann ritaði
vinum og samherjum mikinn