Tíminn - 13.05.1939, Side 3

55. blað
TÍMIM, lawgardaginm 13. maí 1939
219
A N N Á L L
Dánardægur.
Hrefna Ásgeirsdóttir, Þor-
valdssonar, frá Blönduósi, kona
séra Marínó Kristinssonar í
Vallanesi, andaðist 22. apríl sl.,
tæpra 30 ára að aldri. Hún hafði
um margra ára skeið átt við
heilsuleysi að búa. Aldraður
maður hefir beðið Tímann fyrir
þessa kveðju:
Ég stari á ströndina auða,
stúrinn af ekka.
Hjartað er þrútið af harmi,
helköldum, sárum.
Rósin, sem lifði sem lilja,
í laufguðum lundi.
Horfin er ástin og æskan
til ódáins heima.
Ströng var þín stríðsganga vina,
þú stóðst þá sem hetja.
Andinn, sem óðalið byggði,
á eilífa lifið,
er verndaði vorglaða hugsun,
frá víli og sorgum,
svo ávallt sýndist þú sælleg,
á sjúkdómsins beði.
Vorguðinn bænina blessar,
með báru við strendur,
er leiðir með lognhýru lagi,
að ljóðelsku bergi,
sem vorboðinn flytur í fjarlægð,
til friðarins heima,
hann kallar á kærleikans gróður,
um komandi tíðir.
D. H.
ÍÞRÓTTIR
Iþróttamót
I Reykjavík í sumar.
Það er orðin föst venja
íþróttamanna að halda íþrótta-
mót 17. júní árlega.
Stjórn íþróttafélags Reykja-
víkur mun sjá um mótið, sem
verður haldið 17. júní í sumar,
og ber þeim, sem vilja taka þátt
í því, að tilkynna þátttöku sína
til hennar.
Keppt verður í þessum
íþróttagreinum:
100 m. hlaupi, kringlukasti,
langstökki, 400 m. hlaupi, kúlu-
varpi, hástökki, 1500 m. hlaupi,
sjótkasti, þrístökki, 5000 m.
hlaupi, stangarstökki og 3000 m.
hindrunarhlaupi.
Þess skal getið, að byrjað verð-
ur á hástökki í 1.55 m. með hæð
og á stangarstökki í 2.80 m. hæð.
Önnur íþróttamót í Reykja-
vík í sumar verða þessi:
Um miðjan júlí verður bæjar-
keppni milli Reykvíkinga og
Vestmannaeyinga. Komið hefir
til orða, að Vestmannaeyingar
fengu til liðs við sig íþróttamenn
frá öðrum stöðum á landinu.
(Franih. á 4. síðu)
Grasið grær —
Glcymið ekki að tryggja
ykkur góða sláttnljái
í tæka tíð.
Eylandsljáírnír írá Brusletto
reynast bezt.
Þeír eru handslegnir
og hertir í viðarkolum.
Samband ísLsamvinnuíélaga
Simi 1080.
Fréttabréf til Tímans.
Tímanum er mjög kærkomið
að menn úti á landi skrifi blað-
inu fréttabréf öðru hvoru, þar
sem skilmerkilega er sagt frá
ýmsum nýmælum, framförum
og umbótum, einkum því er
varðar atvinnulífið. Allar upp-
lýsingar þurfa að vera sem
fyllstar og gleggstar, svo að ó-
kunnugir geti fyllilega áttað sig
á atburðum, fyrirtækjum og
staðháttum, sem lýst er.
koma hans eins á hverfanda
hveli og áður fyrr.
Það er erfitt að gera sér grein
fyrir' afleiðingum þess, ef fólks-
straumurinn úr sveitunum
hefði orðið enn meiri en raun
hefir á orðið. Við eigum nú þeg-
ar yfirfyllta kaupstaði og kaup-
tún. Það hefir heldur eigi verið
hollt menningu þjóðarinnar,
hversu mikill hluti hennar hef-
ir skjótlega færzt í nýtt um-
hverfi — úr sveitunum í þétt-
býlið við sjóinn.
Hvorug þessara staðreynda
hefir þó enn haft þær afleiðing-
ar, að eigi megi í framtíðinni
vænta heillaríkra samskipta
dreifbýlis og kaupstaða. Þessi
tvö mismunandi byggðaform
eiga að geta styrkt hvort annað
— bætt hvort annað upp at-
vinnulega og menningarlega. Nú
um stund hefir hallað á sveit-
irnar. Með látlausu starfi þeirra,
sem trúa á þýðingu þeirra fyrir
ríkisheildina, mun takast að
laga það misræmi, sem orðið
hefir. Starf þeirra, sem á verð-
inum hafa staðið, mun eigi
verða til einskis. Með sameigin-
legu starfi bændastéttarinnar
og þeirra, sem með henni hafa
barizt á þjóðmálavettvanginum,
hefir verið varnað meiri jafn-
vægisröskun í atvinnulífinu og
þar með borgið miklum verð-
mætum, bæði efnislegum og
menningarlegum.
III. Arftakar.
Hver var yfirleitt arfur ís-
lenzku bændastéttarinnar í
byrjun þessarar aldar? í efnis-
legum verðmætum var hann
ekki mikið annað heldur en
landið sjálft, fagurt og mikil-
fenglegt eins og ætíð, en lítið
ræktað og víða þreytt eftir
margra alda rányrkju.
Margur íslenzki bóndinn, sem
nú er hniginn á efra aldur, get-
ur í baksýn litið yfir furðu-
miklar breytingar á jörðinni
sinni, því umhverfi, sem hann
hefir helgað alla sína starfs-
krafta, fórnað öllum sínum
mætti og lífsorku. Hann minn-
ist lágreista bóndabæjarins,
sem var æskuheimili hans. Hann
man eftir litla, þýfða túninu í
kringum hann. Hann rifjar upp
endurminningar hinna björtu
vornátta, þegar hann varði
þenna litla blett fyrir ágangi
búfjárins. Hann minnist þess,
hversu erfiðið var oft mikið,
hversu mjög hann fagnaði
hvíldinni. Hinir frumstæðu bún-
aðarhættir leyfðu ekki langar
tómstundir, heldur kröfðust
mikils starfs, mikillar árvekni,
einnig af unglingunum — strax
og þeir hófust á legg. — Nú lít-
ur hann yfir jörðina sína eins
og hún er. í staðinn fyrir litla
bóndabæinn hefir risið hús,
byggt á varanlegan hátt. Túnið
er margfalt stærra en fyrr. Á
vorin bylgjast grasið þar um
grænar grundir. Bóndinn þarf
ekki lengur að nota stutta
þúfnaljáinn sinn. Ef til vill er
það nú sláttuvélin, sem léttir
honum starfið. — í stuttu máli:
Þeir eru furðu margir, íslenzku
bændurnir, sem hafa verið mik-
ilvirkir við að bæta og fegra
VLL
allar tegnndir kaupir .,Alafoss“
hæsta verði.
Verzlið við ,, Á 1 a f o s s Þingholtsstræti 2
Til Borgarfjarðar
fyrir Hvalfjörð. Prá Reykjavík alla mánudaga og frá Borgarnesi
alla þriðjudaga.
Bifreiðastödin Geysir
Sími: 1633, tvær línur, 1216, tvær línur.
Húðir
Kálískínn — Selskinn
Æðardún — Hrosshár
og hreinar ullartuskur
kaupir ætíð hæsta verði gegn staðgreiðslu
Heildverzlun Þórodds Jónssonar
Tilkynniné
frá húsaleigunefnd til fasteiguaeigenda
og leigutaka í Reykjavík.
Samkvæmt 7. grein laga um gengisskráningu og ráðstafanir í
því sambandi, er á tímabilinu frá gildistöku laganna til 14. maí
1940 óheimilt að hækka leigu eftir hús og aðrar fasteignir frá því
sem gildir og umsamið var, þegar lögin tóku gildi. — Ennfremur
er leigusala óheimilt á þessu tímabili að segja upp leigusamning-
um um húsnæði, nema hann þurfi á því að halda fyrir sjálfan sig
eða vandamenn sína. Ágreining, sem rísa kann út af því, hvort á-
kvæðum þessum sé fylgt, skal leggja fyrir húsaleigunefnd.
Þá er skylt að leggja fyrir húsaleigunefnd til samþykktar alla
leigumála, sem gerðir eru eftir að lögin gengu í gildi. Ennfremur
ber að láta nefndina meta leigu fyrir ný hús.
Nefndin verður fyrst um sinn til viðtals í bæjarþingsstofunni í
Hegningarhúsinu á hverjum mánudegi, miðvikudegi og laugardegi
kl. 5—7 síðdegis.
Nefndinni sé látið í té samrit eða eftirrit leigusamninga, er
komið er með til samþykktar.
Reykjavík, 6. maí 1939.
Hafnarstræti 15 Sími 2086.
Þennan sumarbústað, sem virtur er á 9500 krónur,
getið þér eignast með því að kaupa happdrættismiða
skátanna. Skátarnir selja miðana til 1. júní, en þá
Hiisaleigimefnd.
Tilkyniilng:.
Þau félög og klúbbar sem halda dansleiki
og vantar harmonikumúsik, hringið í síma
4652. Opið frá 8—6 daglega.
Félag Harmonikuleikara í Reykjavík.
verður dregið.
DRÆTTI VERÐUR EKKI FRESTAÐ.
■-----—-——----------■
Til auglýsenda!
Tíminn er gefinn út í
fleiri eintökum en nokk-
urt annað blað á íslandi.
Gildi almennra auglýs-
inga er í hlutfalli við
þann fjölda manna er les
þær. Tíminn er öruggasta
boðleiðin til flestra neyt-
endanna í landinu. —
Þeir, sem vilja kynna vör-
ur sínar sem flestum
auglýsa þær þessvegna í
Tímanum —
-----—-------—-----■
!! Legubekkir og !!
;; allsk. bólstruð
húsgögn
Mesta úrvalið er
á Vatnsstíg 3.
Húsgagnaverzl.
Reykjavíkur.
starfsvettvang sinn. Þeir haí
létt eftirkomendunum starfiu.
Þeir tilheyra fyrstu bændakyn-
slóðinni, sem leggur efnislegan
arf í hendur sona og dætra —
arf, sem þeir fengu ekki, heldur
hafa skapað sjálfir með lífi sínu
og starfi.
ÞÉR ættuð að reyna kolln og
koksið frá
Kolaverzluu
Sigurðar Ólafssonar.
Símar 1360 og 1933.
er öruggasta vörnín gegn
ryðí og fúa.
Smekklegir
litir!
En þeir fengu annan arf —
voru arftakar á annan hátt
heldur en þeir, sem nú eru að
byrja í starfslífi sveitanna. Þeir
tóku við hinni gömlu, íslenzku
bændamenningu.
Hvers virði var sá arfur? Var
eigi rétt að varpa honum fyrir
borð um leið og nýjar aðstæður
sköpuðust í sveitum landsins?
Slíkt er merkilegt íhugunarefni,
eigi sízt fyrir sveitafólkið sjálft
og aðra þá, sem órofin hafa
tengsl sín við lífsháttu þess og
menningu.
í sveitunum hafa skapazt og
varðveitzt mikil og sérstæð
menningarverðmæti. Þau eru
mjög samrunnin því lífi, sem
þar hefir verið lifað — tjáning
margs þess upprunalegasta og
dýpsta í sál landsins og þjóðar-
innar. Þessi verðmæti bera
glöggt vitni um óvanalega al-
mennt og þróttmikið andlegt líf
hjá íslenzku bændafólki á liðn-
um öldum. Birtist þetta í því,
hversu vel hefir tekizt að varð-
veita íslenzka tungu, miklu
sjálfsnámi þjóðarinnar, venju-
lega við erfið kjör, auk sjálfra
hinna bókmenntalegu afreka.
Má líka segja, að allt þetta
fléttist mjög saman.
Við eigum að minnast þess-
(Framh. á 4. síOu)
36 William McLeod Raine:
— Það voru ekki mín orð. En ég skil
ekki hvað það ætti að þýða að vera alltaf
að hnakkrífast. Ég hefi heyrt talað um
óvini, sem voru vingjarnlegir hvor við
annan, eða létu að minnsta kosti hvor
annan í friði.
Honum fannst hugmyndin skemmtileg.
— Látum svo heita. Við skulum þá loka
handaxirnar niður, ef þér skyldi decta
þær í hug næst. Þú getur látizt vera
hefðarmær og ég skal gleyma því, að ég
er moröingi, þrælmenni og þjófur, að
ég ekki nefni ýmislegt fleira smávegis,
sem þú hafðir ekki tíma til að segja,
þegar þú varst að þylja upp einkenni
mín.
— Mér finnst ekki að þetta sé góð
byrjun, sagði hún andmælandi. Þú verð-
ur að mæta mér á miðri leið, ef þetta á
að fara sómasamlega úr hendi.
— Rétt er nú það, sagði hann sam-
sinnandi. Ég verð líklega að bregða fyrir
mig betri fætinum, eins og það er kallað.
Ég ætla þá að byrja með því að raka
mig, ég sá rakvél þama á hillunni.
Það var furðulegt, hve útlit hans tók
miklum stakkaskiptum, er hann losnaði
við þriggja vikna gamalt skeggið. Hann
hafði sterklega, vellagaða kjálka og
munn, sem gaf til kynna staðlyndi. Áður
en hann hneppti að sér skyrtunni, tók
hún eftir því, hvernig axlavöðvarnir
Flóttamaðurinn frá Texas 33
neinum kröfum, svaraði hann jafn
kuldalega.
Skúrinn, sem var áfastur við aðal-
kofann, var fullur af brenni. Á vegg-
hillunum voru niðursoðnar matvörur,
flesk, kaffi, sykur, maís, haframjöl og
hveiti. Þó bylurinn stæði yfir vikum
saman myndu þau geta látið sér líða vel.
Það sem þau urðu að gera, var aðeins að
laga sig eftir aðstæðunum.
Þetta viðurkenndi Molly með sjálfri
sér.
Hvorugt þeirra gat yfirgefið þetta eina
herbergi og í Sjömílnakofanum var ekki
húsrúm fyrir neina óvináttu. Það myndi
bezt að reyna að semja um vopnahlé, en
nú hafði hún móðgað hann með því að
bjóða honum fé fyrir að hann hafði
bjargað lífi hennar.
Hún skipti skyndilega um tón.
— Ef þú hendir til mín samfestingn-
um þarna á naglanum, þá skal ég laga
morgunmatinn. Rödd hennar kom hon-
um á óvart, hún var hvorki ónotaleg né
fjandsamleg. Hann henti til hennar
samfestingnum. — Hvíldu þig bara, ég
skal sjá um morgunmatinn. Það er ekki
ólíklegt að þú fáir nóg tækifæri til að
reyna þig á eldamennskunni, áður en við
losnum héðan.
Hún var innan stundar komin að eld-
stónni til hans á sokkaleistunum. Hún