Tíminn - 05.08.1939, Blaðsíða 4

360
TÍMircrc, langardagÍMn 5. ágúst 1939
90. blað
Ylir landamærín
tJR BÆMJM
Hinn sænski K.F.U.M.-kór
Erlendar myndir
1. Það virðist ekki annað sjáanlegt,
en kommúnistablaðið sé orðið málgagn
heildsalanna. Blaðið skrifar orðið lang-
ar greinar um hin „þrælslegu höft á
verzluninni" og hneykslast mjög yfir
því, að kaupmennirnir skuli hafa látið
bjóða sér upp á, að „verzlunarfrelsið
hafi verið afnumið"! Það er alveg í
samræmi við aðra þjóðrækni þessara
manna, að vilja láta ofmikinn inn-
flutning eyðileggja fjárhagslegt sjálf-
stæði þjóðarinnar, ganga því í lið með
heildsölunum til að svivirða innflutn-
ingshöftin og skapa gegn þeim órétt-
mæta andúð meðal þjóðarinnar.
2. Kommúnistablaðið segir að Jónas
Jónsson sé að byggja sér „villu". Blaðið
mun hér eiga við lítinn sumarbústað,
sem J. J. er að láta reisa í Hveragerði.
í þessu sambandi mætti það gjarnan
skýra frá „villunum" á Sjafnargötu 14
hér i bænum og á Höfða við Mývatn.
Þær eru báðar eign sama manns og
eru hvor um sig langtum dýrari og
fínni en sumarbústaður J. J. Ýmsum
liðsmönnum kommúnista myndi á-
reiðanlega þykja fróðlegt, að vita hver
væri eigandi þeirra.
3. Kommúnistablaðið segir að J. J.
hafi haldið því fram að í bókinni um
Vatnajökul, sem Mál og menning hefir
gefið út, sé Leninsdýrkun. Þetta er
eins og allt annað, eintómt rugl hjá
blaðinu. Mál og menning hefir gefið út
hlutlausar bækur eins og Vatnajökul
í þeim tilgangi að neyða lestrarhneigt
alþýðufólk til að kaupa jafnframt bæk-
ur, sem eru þrungnar af Leninsdýrkun
og álíka trúarrugli, eins og t. d. Rauðir
pennar, og meginhluti þeirra, sem eru
þátttakendur í Máli og menningu, vilja
helzt ekki sjá. Það er þessi þvingun,
sem stjórn Máls og menningar beitir,
er J. J. og aðrir frjálslyndir íslendingar
fordæma.
x+y.
ÍSLENZK SÝNING
í LEIPZIG
Síðara hluta októbermánaðar
verður opnuð íslenzk sýning i
hinni fornfrægu háskólaborg
Leipzig í Þýzkalandi. Þýzkt
menningarfélag („Deutsche
Kulturpolitische Gesellschaft
und Institut fiir Auslandkunde“
í Leipzig) efnir til þessarar sýn-
ingar á 25 ára afmæli sínu. Að
sýningunni standa auk þess fjöl-
margar opinberar menningar-
stofnanir, t. d. háskólabóka-
söfnin 1 Leipzig, Kiel, Köln og
Hamborg, en einnig margir ís-
landsvinir í Þýzkalandi. Sýning-
ardeildir verða fyrir landafræði
og þjóðminjar, þjóðlega list,
málverk og höggmyndir, úr-
valsbókmenntir íslendinga að
fornu og nýju, viðskipti og sam-
göngur, gagnkvæm menningar-
áhrif íslendinga og Þjóðverja.
Stjórn sýningarinnar væri
mjög þakklát hverjum íslend-
ingi, sem styrkja vildi sýning-
una með því að lána vel valda
muni. Afgreiðsla Nord-Deutche
Lloyd í Reykjavík veitir slikum
munum viðtöku til 15. ágúst og
flytur þá til Þýzkalands (með
General von Steuben). Hverjum
mun fylgi kenniorð og greini-
legt heimilisfang' sendanda.
Nánari upplýsingar um sýn-
inguna veitir íslenzki sendi-
kennarinn við háskólann í
Leipzig, dr. Matthías Jónasson,
16,—30. ágúst, fræðslumála-
skrifstofunni, Reykjavík.
Stjórn sýningarinnar biður is-
lenzk blöð að styðja að sýning-
unni með því að birta þessa til-
kynningu.
kom hingað til Reykjavíkur í gær-
morgun með farþegaskipinu Drottn-
ingholm kl. 9. Alls voru farþegarnir
með skipinu um 650. Þegar karlakórinn
kom á bryggju, bauð séra Friðrik Frið-
riksson, framkvæmdastjóri K. F. U. M.
hér, hann velkominn, en Karlakór
Reykjavíkur söng sænska þjóðsöngínn,
„Du gamla, du fria“. Sænski kórinn
svaraði með islenzka þjóðsöngnum.
Síðan hélt fararstjóri Svíanna, H.
Dane, þakkarræðu og lét hrópa húrra
fyrir íslandi og að lokum sungu Sviar
eitt lag. í gærkvöldi var samsöngur í
Gamla Bíó og var hvert sæti skipað.
Að afstöðnum stuttum ræðuhöldum
heilsaði Karlakór Reykjavíkur Sviun-
um, en þeir byrjuðu samsöng sinn með
íslenzka þjóðsöngnum. Annað íslenzkt
lag, Brennið þið vitar, var á söng-
skránni. Að samsöngnum í Gamla Bíó
loknum sungu Svíarnir fyrir framan
menntaskólann. Var gifurlegur mann-
fjöldi samansafnaður í Lækjargötu og
á öllum stígum umhverfis mennta-
skólablettinn. Voru áheyrendur mörg
þúsund. Að þessu loknu hófst tedrykkja
fyrir Svíana að Hótel Borg í boði
Norræna félagsins, þar sem Guðlaugur
Rósinkrans, séra Bjarni Jónsson og
Ólafur Pálsson, formaður Sambands
íslenzku karlakóranna, ávörpuðu söng-
mennina sænsku, en þeir svöruðu með
söng og ræðum. Karlakór Reykjavíkur
söng. Guðlaugur Rósinkrans og séra
Friðrik Friðriksson voru við þetta
tækifæri sæmdir heiðursmerkjum frá
K. F. U. M. í Svíþjóð. Um miðnætti
héldu hinir sænsku gestir til skips og
litlu síðar lét Drottningholm úr höfn.
Stauning
forsætisráðherra Dana, hélt heim-
leiðis í gær með Gullfossi eftir 12 daga
dvöl hér.
Messað
verður í Dómkirkjunni kl. 11 á morg-
un, séra Garðar Svafarsson prédikar.
Gullfoss
fór af stað héðan í gærkvöldi áleið-
is til útlanda. Voru meðal annarra
með honum á þriðja hundrað farþega,
er sækja ætla þjóðhátíðina í Herjólfs-
dal i Vestmannaeyjum. Varð þetta
fólk nær allt að hafast við í lest eða á
þilfari á leiðinni til Eyja, því að sjálf-
sögðu var ekkert rúm fyrir þenna
fólksæg í hinum venjulegu farrýmum
skipsins.
Knattspyrnufélagið Fram
hélt kveðjusamsæti í Oddfellowhús-
inu 1 fyrrakvöld fyrir Hermann Linde-
mann, hinn þýzka þjálfara sinn, er
nú hefir horfið heim til sín, og hina
ísfirzku knattspymumenn, er svo sig-
ursæla för fóru til höfuðstaðarins. Jón
Magnússon, formaður knattspyrnufé-
lagsins Fram, stjórnaði samsætinu.
Voru margar í-æður fluttar og þjálf-
aranum færðar ýmsar gjafir, en hann
gaf félaginu stækkaða mynd af sér.
Isfirðingum voru einnig gjafir færð-
ar, meðal annars fagurt horn frá
Fram til knattspyrnukeppni á ísafirði.
Einstefnuakstur
hefir nú verið ákveðinn í Austurstræti
og er allur akstur bifreiða, bifhjóla og
relðhjóla að vestan og austur um
bannaður. Fyrst um sinn verða lög-
regluþjónar þarna á verði ökumönn-
um til leiðbeiningar, en síðar meir
verða þeir, er umferðarreglur þessar
brjóta, látnir sæta sektum, eftir því,
sem lög standa til. Telja má víst, að
þessi ákvörðun verði til þess að draga
mjög úr slysum og slysahættu á þess-
ari fjölförnustu götu bæjarins.
Sjúkrasamlag Reykjavíkur
hefir nýlega fest kaup á húsi Sig-
urðar Jónassonar, Tryggvagötu 28, og
er ætlunin að það hafi skrifstofur sín-
ar þar í framtíðinni. Það mun þó ekki
flytja þangað fyr en næsta vor.
Tveir ölvaðir menn
voru á reið suður í Öskjuhlíð síðasl.
miðvikudagskvöld. Réðust þeir þar að
bílstjóra sem var við akstur og létu
mjög dólgslega. Hafa þeir verið sektað-
ir um 300 krónur hvor. Þar sem menn-
irnir réðust að bílstjóranum var veg-
arkanturinn mjög hár og gat þessi
framkoma þeirra því hæglega valdið
slysi.
Ciano greifi, utanríkisráöherra ítala, /ór nýlega í heimsókn til Francos, ein-
rœöisherra Spánar. Þeir sjást hér saman á myndinni.
Vilhelmina Hollandsdrotning jór nýlega í opinbera heimsókn til Leopolds
Belgíukonungs. Á myndinni sjást þau vera á ökuferö eftir götunum í Bryssel.
Vinnið ötullega fyrir
Tímann.
174
William McLeod Raine:
Flóttamaöurinn frá Texas
Þetta var gagnstætt áætlun Taylors.
Hann hljóp eins hart og hann gat nið-
ur lækjarfarveginn, komst fram fyrir
hestana og snéri þeim upp á brautina.
Hann greip hnakkhestinn, stökk á bak
og rak síðan baggahestinn upp að bugð-
unni á læknum, þar sem sjúklingur hans
lá. Hér losaði hann um baggana, tók
poka með mat, pönnu og ketil, og batt
fyrir aftan hnakkinn. Því næst batt hann
klárinn við tré.
Taylor hafði ekki, fyr en nú, fengið
tíma til að lita eftir sínu eigin sári.
Hann gekk að lítilli sandeyri, settist, fór
úr jakkanum og vafði skyrtunni upp.
Kúlan hafði farið gegn um vöðvann á
framhandleggnum.
— Laglega gert hjá þér Oakland,
sagði hann hátt. — Ég vona að þú fáir
að minnsta kosti eins mikla skemmt-
un af sendingunni, sem ég sendi þér.
Hann þvoði sárið og batt um með
vasaklút. Ef ekki kæmi í það blóðeitr-
un myndi það gróa með tímanum.
Hann myndi að vísu finna til sársauka
nokkuð lengi. Það var óþægilegt að fá
annað sár, einmitt þegar sárið á öxl-
inni var hætt að valda honum erfið-
leikum. En hann hafði verið heppinn,
að ekki varð meira úr. Fyrir hálfri
stundu hafði honum verið skipað að
fremja morð, eða vera skotinn eins og
hundur ella. Hann hafði gert það sem
hann gat til þess að hjálpa Walsh og
það var ekki honum að kenna að það
hafði ekki dugað. Það var svolítil
harmabót, að Oakland hafði ekki slopp-
ið alveg ósár.
Taylor fannst samt ólánið elta sig,
sem von var. Hann hafði hætt lifi sínu
til að bjarga Walsh, en þó héldu þeir
báðir, bæði sýslumaðurinn og Peters, að
hann hefði reynt að drepa hann og
hleypt af skotinu, sem særði hann. Kú-
rekinn vissi auðvitað ekki til þess að
Oakland hefði verið neinsstaðar ná-
lægt. Enginn myndi verða til þess að
sanna sakleysi Taylors, ef hann yrði
handtekinn. Útlitið var Ijótt. Ef Walsh
dæi, yrði hann sakaður um annað morð
í viðbót. Sú staðhæfing Peters, að hann
hefði séð Taylor koma út úr kofanum
og skjóta á Walsh, myndi talin nægi-
leg sönnun fyrir dómstólunum. Sann-
leikurinn þætti svo ótrúlegur, að hann
myndi síst gagna til varna, heldur bæta
gráu ofan á svart.
Taylor hugsaði þó, með sinni venju-
legu bjartsýni, að þeir gætu aldrei
hengt hann nema einu sinni og annað-
hvort yrði Montana eða Texas að þola
vonbrigðin.
Hann fór nú aftur að vitja sjúklings-
ins.
Knut Hamsun áttræður
(Framh. af 1. síðu)
mynd af sjálfum sér. Um 1912
kaupir Hamsun sér búgarð og
hefir síðan dvalið í sveit. Skáld-
sögur hans taka eftir það veru-
legri breytingu, hann gerist
mikill aðdáandi sveitalífsins og
boðberi þeirrar kenningar, að
menn eigi að hverfa aftur til
náttúrunnar, til hinnar einföldu
og frumstæðu menningar. Há-
marki sínu nær þessi túlkun
hans í „Markens Gröde“, sem
kom út 1917 og er tvímælalaust
eitt allra glæsilegasta ritverk,
sem skráð hefir verið á Norður-
löndum. Þéssi bók réði mestu
um það, að hann fékk Nobels-
verðlaun nokkrum árum síðar.
Með aldrinum hefir Hamsun
gerzt bölsýnn og í seinustu bók-
um hans kemur fram hörð
gagnrýni á ýmsum veilum hins
nýja tíma. Jafnframt hefir hann
byrjað nokkur afskipti af
stjórnmálum og helzt hallast
að nazistum. Sá áróður hans
hefir engan árangur borið.
Landar hans hafa látið hinn
pólitíska áróður hans eins og
vind um eyru þjóta, og látið
hann eftir sem áður njóta sann-
mælis sem skáld.
Tvær af sögum Hamsuns,
„Pan“ og „Viktoría", hafa verið
þýddar á íslenzku. Þýðingarnar
hefir gert Jón Sigurðsson skrif-
stofustjóri Alþingis og eru þær
framúrskarandi góðax.
—*—GAMLA ~
Gamall
bragða-
refur
Efnismikll og vel leikin
mynd frá Metro Goldwyn
Mayer.
Aðalhlutv. leikur
WALLACE BEERY.
NÝJA BÍÓ—
Josette & Co.
Bráðfyndin og svellandi
fjöxug mynd frá FOX-fé-
laginu.
Aðalhlutverkin leika hinir
vinsælu leikarar:
SIMONE SIMON,
DON AMECHE og
ROBERT YOUNG,
sem öllum koma í sólskins- ,
skap með sínum skemmti- j
lega leik.
Aukamynd: I
TALMYNDAFRÉTTIR |
2O°|0 3O°|0 45°|0
O S T AR
frá Mjólkursamlagí Eyfírdinga
alltaf Íyrirlígfgjandí
í heildsölu.
Samband íslsamvinnuíélaga
Sími 1080.
Bann.
Vegna sjúklinga og annarra ástæðna er
öllu óviðkomandi fólki bönnuð berjatínsla í
landi heilsuhælisins á Vífilsstöðum.
Ráðsmaður heilsuhœllsins.
Orðsending til
Tímamanna.
Tíminn biður Tímamenn, hvar
sem er á landinu, að senda við
og við fréttabréf úr byggðarlög-
um sínum. Ekki hvað sízt væri
kært að fá slík bréf úr byggð-
arlögum, sem annars er sjaldan
getið um í fréttaflutningi blaða
og útvarps.
í öllum slikum bréfum verður
að skýra greinilega og itarlega
frá hverju einu, sem um er rit-
að, og vanda alla frásögu, svo
að hvergi skeiki þar réttu máli
né um misskilning geti orðiö að
ræða, og ókunnugir geti gert sér
það skýrt í hugarlund, sem ver-
ið er að lýsa. Loks er mjög þýð-
ingarmikið, að allar fréttir, sem
bréfin herma frá, séu sem allra
nýjastar. Hið sama gildir um
dánarfregnir og afmælisfregnir,
sem eru blaðinu sendar.
Minni háttar fréttir, t. d. um
samkomur og fundi, félagsaf-
mæli og fleira, er lítils virði,
þegar er um langt liðið, þótt
fréttnæmt sé um það leyti, sem
það gerist.
í slíkum fréttabréfum getur
verið gott að miða frásögnina
við það, sem gæti orðið öðrum
héruðum til fyrirmyndar og
eftirbreytni.
Til auglýsenda!
Tíminn er gefinn út 1
fleiri eintökum en nokk-
urt annað blað á íslandi.
Glldi almennra auglýs-
inga er í hlutfalli við
þann fjölda manna er les
þær. Timinn er öruggasta
boðleiðin til ílestra neyt-
endanna í landinu. —
Þeir, sem vilja kynna vör-
ur sínar sem flestum
auglýsa þær þessvegna 1
Tímanum —
Veytið
hinna eggjahvítu auðugu fisk-
rétta:
Fiskibuff,
Fiskibollur,
Fiskigratín,
Fiskibáðiugar,
Fiskisupur.
Allt úr einum pakka af mann-
eldismjöli. Fæst í öllum mat-
vöruverzlunum.
Heildsölubirgðir hjá
Sími 5472.
Símnefni Fiskur.
Ý m i slegt
Speglar
Greiður
Höfuðkambar
Hárkambar
Skæri
Vasahnífar
Nælur
Armbönd
Hálsfestar
Peningabuddur
Dömutöskur
Spennur
Tölur
Handsápur
Manchethnappar
frá 0.50— 3.00
— 0.50— 1.25
— 0.75— 2.50
— 0.75— 1.65
— 0.50— 2.75
— 0.50— 4.50
— 0.40— 2.75
— 2.00— 7.50
— 1.00— 4.50
— 0.35— 3.85
— 4.00—18.00
— 0.25— 1.65
— 0.05— 0.60
— 0.40— 0.75
— 0.75— 1.00
K. Einarsson & Björnss.
Bankastræti 11.
ÞÉR ættuð að reyna kolin og
koksið frá
Kolaverzlun
Sigurðar Ólafssonar.
Símar 1360 og 1933.
Oddíellowhúsið
s e 1 u r:
EINSTAKAR
MÁLTÍÐIR.
MÁNAÐARFÆÐI.
YIKUFÆÐI.
Útbreiðið TÍMANN
— Spyrjið um verð.