Tíminn - 14.10.1939, Qupperneq 3

119. Mað
TÍMIM, laugardaginn 14. okt. 1939
475
A N N Á L L
Afmœll.
Sigurður Steinþórsson kaup-
félagsstjóri í Stykkishólmi átti
fertugsafmæli 11. þessa mán-
aðar. Hann er Mývetningur að
ætt, frá Litlu-Strönd, bróðir
Steingríms búnaðarmálastjóra
og Þóris í Reykholti og þeirra
bræðra. Sigurður stundaði ung-
ur verzlunarnám í Samvinnu-
skólanum á fyrstu árum skól-
ans, varð að því loknu starfs-
maður hjá kaupfélaginu í
Húsavík, en gerðist litlu síðar
kaupfélagsstjóri í Stykkishólmi.
Þar hefir Sigurður verið atorku-
samur forystumaður á sviði at-
vinnumála og umbóta fyrir
kauptúnið og héraðið. Undir
hans stjórn hefir kaupfélagið
vaxið mjög. Er það nú umfangs-
mesta verzlun á Snæfellsnesi.
Guðm. G. Hagalín rithöfund-
ur varð fertugur 10. þ. m.
Dánardægur.
Sveinn Magnús Jónsson í
Deildartungu í Borgarfirði,
sonur Jóns bónda Hannessonar
og Sigurbjargar, konu hans,
Björnsdóttur, lézt 1. október
síðastliðinn. Banamein hans
var botnlangabólga. Veiktist
hann mjög snögglega og voru
eigi tök á að fá læknishjálp, er
dygði, í tæka tíð, svo bráð var
sóttin. Sveinn Magnús var að-
eins sextán ára að aldri.
HEIMILIÐ
Orðsending til
Tíiiiainaima.
Tíminn biður Tímamenn, hvar
sem er á landinu, að senda við
og við fréttabréf úr byggðarlög-
um sínum. Ekki hvað sízt væri
kært að fá slík bréf úr byggð-
arlögum, sem annars er sjaldan
getið um í fréttaflutningi blaða
og útvarps.
í slíkum fréttabréfum getur
verið gott að miða frásögnina
við það, sem gæti orðið öðrum
héruðum til fyrirmyndar og
eftirbreytni.
í öllum slíkum bréfum verður
að skýra greinilega og ítarlega
frá hverju einu, sem um er rit-
að, og vanda alla frásögu, svo
að hvergi skeiki þar réttu máli
né um misskilning geti orðið að
ræða, og ókunnugir geti gert sér
það skýrt í hugarlund, sem ver-
ið er að lýsa. Loks er mjög þýð-
ingarmikið, að allar fréttir, sem
bréfin herma frá, séu sem allra
nýjastar. Hið sama gildir um
dánarfregnir og afmælisfregnir,
sem eru blaðinu sendar.
Minni háttar fréttir, t. d. um
samkomur og fundi, félagsaf-
mæli og fleira, er lítils virði,
þegar er um langt liðið, þótt
fréttnæmt sé um það leyti, sem
það gerist.
Heitt kartöflusalat.
% kg. hráar kartöflur, eða
kartöfluleifar,
iy2 desil. sjóðandi vatn,
45 gr. smjör eða margarín,
50 gr. laukur,
iy2 matskeið edik,
iy2 matskeið sykur,
% teskeið salt,
ofurlítill pipar.
Venjulega eru notaðar leifar
af soðnum kartöflum, sem hafa
verið flysjaðar. Kartöflurnar
eru skornar í sneiðar y2 cm á
þykkt. Laukurinn skerist í
sneiðar og setjist ofan í vatnið.
Smjörið er brætt í potti, lauk-
urinn og vatnið sett þar í, og
soðinn þar til hann er meyr.Set
kartöflurnar þar ofan í og hita
þær í sósunni. Hrær gætilega í
pottinum, svo að kartöflurnar
molist ekki í sundur. Síðast er
kryddið látið út í pottinn. Borið
heitt á borð oftast með kvöld-
eða morgunverði.
Kartöfluflatbrauð.
Kartöflur eru þvegnar vel og
soðnar með hýðinu í saltinu,
síðan saxaðar í söxunarvél eða
marðar vel með hnalli. Rúgmjöl
er sett í trog, kartöflurnar þar
í og hnoðað deig, hæfilega
stinnt í flatkökur. Deigið er þá
haft svo lint, sem unnt er, að
kökurnar detti ekki sundur.
Bakist ljósbrúnt á heitri plötu.
Kartöfluterta.
200 gr. hveiti, gróft eða fint,
200 gr. smjör eða smjörlíki,
200 gr. kartöflur.
Smjörið er hnoðað upp úr
köldu vatni og þerrað, síðan er
það mulið saman við mélið.
Kartöflurnar soðnar og saxaðar
tvisvar. Allt hnoðað saman og
deigið látið biða á svölum stað
V4 úr klukkustund. Deigið flatt
út, skorið undan diski og bakað
lj ósbrúnt.
Milli tertulaganna skal setja
rabarbara- eða berjasultu. Enn-
fremur má skreyta tertuna með
rjóma, sé vel til hennar vandað.
J. S. L.
fJtiölnyerð
á rafmagnspernm. Algengnstu gerðir.
Á enda þróarinnar er út-
rennslið og er T-löguð pípa, sem
veitir því burtu. Er önnur álma
pípunnar látin ganga 30 cm.
niður fyrir yfirborð vatnsins.
Tveim 3" pípum sé komið fyrir
í þaki þriðja klefans til loftræst-
ingar, þannig, að önnur nái að
innri brún þaksins, en hin um 10
cm. frá yfirborði vatnsins. Báðar
pípurnar komi um 10 cm. upp
fytir jörð og séu á þeim hettur
til að fyrirbyggja grjót- og rusl-
kast niður um þær.
í þaki þróarinnar séu hreins-
unarop, þrjú að tölu, eitt yfir
hverju hólfi, 40X60 cm., með
þéttum tréhlerum yfir.
í skolpinu eru aðallega kolhy-
dröt (sterkja og cellulosa), fita
og eggjahvíta ásamt fosforssýru,
köfnunarefni og kalí, sem mikið
er af í saurnum.
Óhreinindi þessi koma að
mestu órotnuð í þróna, en þar
ræðst að þeim fjöldi óskaðlegra
bakteríutegunda, sem ásamt geri
og lofti breyta óhreinindunum í
ýms efni, sem sumpart falla til
botns, sumpart fljóta uppi, sum-
part gufa upp og nokkur hluti
þeirra leysist upp í vatni því, er
að síðustu fer úr þrónni.
í fitugildrunni og fyrsta hólfi
þróarinnar myndast lag af hin-
um fljótandi efnum, sem hindra
uppgufun og þar með slæma
lykt. Beygjurnar á pípunum
koma í veg fyrir hreyfingu á
yfirborðinu, en það er nauðsyn-
legt, svo himnurnar rofni ekki.
Þessar himnur eða lög geta orðið
allt að y5 af vatnsdýpinu, og skal
þá fleyta þeim burt. Þegar ný
rotþró er tekin til notkunar, þarf
að hella í hana nokkrum lítrum
af vökva úr annarri rotþró, þar
sem gerlastarfsemin er í gangi
og „srnitta" þar með vatnið. Nota
má til þess rotnaðar gorkúlur,
sem gera sama gagn.
Rennuvatni og skolvatni við
stórþvotta skal ekki veita í
þróna.
Frárennslisvatnið skal helzt
nýta til áburðar, en séu ekki
möguleikar til þessa, skal veita
því í byrgðan skurð, svo langan,
að öruggt sé að það síist í gegn
um veggi hans og botn, en velli
ekki upp á yfirborðið.
Sjálfvirk dreifing frárennslis-
vatnsins um ræktað land fer
fram á þann hátt, að vatninu er
veitt 1 lokræsi með litlum halla,
1,5%«,. Botn holræsisins skal vera
50 cm. í jörð. Séu ræsin fleiri en
eitt, sé millibil þeirra 3 m. —
Reynslan hefir sýnt, að heppileg
lengd ræsanna sé um 15 m. á
mann, og reynist áburðarmagnið
eftir mann vera nægilegt fyrir
50 m." landsvæði.
Hárpípukraftur sogar vökvann
um jarðveginn og til jurtarót
anna.
Þar sem vatnið hefir að jafn
aði herbergishita er ekki hætta
á skemmdum vegna frosta, enda
hefir þessi aðferð gefizt vel á
Þýzkar
(Osram)
Sænskar
(Luma)
25 Dlm. eða iiiinni kr. 1.25 kr. 1.20
40 — - 1.55 - 1.40
65 — - 2.00 - 1.75
100 — - 2.50 - 2.25
100 Watt - 3.50
125 Dlm. - 3.45
150 — - 3.75
Raftækjaeinkasala ríkísins.
THE WORLD'S GOOD NEWS
will come to your home every day through
THE CHRISTIAN SCIENCE MONITOR
An Ifiternational Daily Newspaper
It records for you the world’s clean, constructive doings. The Monitor
does not exploit crime or sensation; neither does it ignore them,
but deals correctively with them Features for busy men and all the
íamily. íncluding the Weekly Magazine Section.
The Christian Sclence Publishing Society
One, Norway Street, Boston. Massachusetts
Please enter my subscrip<-ion to The Christlan Science Monitor for
a period of
1 year $12.00 6 months $6.00 3 months $3.00 1 month $1.00
Wednesday issue. ^ncluding Magazlne Section: 1 year $2.60. 6 issues 25o
Name_____________________________________________
Address ..._
HÚSMÆÐUR!

Sample Copy on Requett
Athafnir og æfinftýri
(Framh. af 2. síðu)
þeirra og sýslunnar, að þá elti
vélaeftirlitsmaðurinn hann eins
og rakki og hann mjög illa van-
inn. Fundir þeir, sem hann
heimtaði á Patreksfirði og
Bíldudal, sönnuðu þetta bezt.
Þegar byrjað var að ræða um
málefnin og gera grein fyrir
stjórnmálaviðburðunum og við-
horfi þeirra, kemur vélaeftir-
litsmaðurinn með stóryrðavaðal
fullan af rangfærslum og endi-
leysum. Sagan um happdrættið
og þjóðstjórnina er þegar
landskunn. Margt álíka gáfu-
legt er haft í flimtingum hér
heima. Sem dæmi má geta um
það, að þegar hann minntist á
gengismálið og þjóðstjórnarað-
dragandann, sagði hann alltaf,
svona vildum við áttmenning-
arnir fara að því
Útkoman er þá hjá honum
sú, að hann og átta þingmenn
Sj álfstæðisflokksins séu átta!!
Hann hefði þó mátt muna eftir
vísunni: Jólasveinar einn og
átta. Og að jólasveinarnir voru
níu. Þannig hleypti hann skyn-
samlegum umræðum út í hlægi-
legar furðusögur og skvaldur,
sem geta átt við á götum úti
eða í leikhúsum, þar sem fólk
kemur saman til skemmtunar,
en ekki þar sem ræða á vanda-
söm málefni. Þessi framkoma
er dæmd á þann veg, að véla-
eftirlitsmaðurinn viti ekkert í
málunum og sé að gera tilraun
til að skýla nekt sinni með þess-
ari framkomu.
Við hér vestra erum dálítið
undrandi yfir, að hann skuli
sækjast eftir að mæta alþingis-
manninum, nema þegar hann
nauðsynlega þarf, jafn herfileg-
um hrakförum og hann sætir.
Og fyrir okkur Framsóknar-
menn er gott eitt um þetta að
segja, því „gengisfall“ hans vex
að sama skapi og hann tranar
sér oftar fram á almennum
vettvangi. Þeir, sem fylgt hafa
Sjálfstæðisflokknum að málum,
eru mjög hissa á, að flokkurinn
skuli ekki senda þeim frambjóð-
anda, sem kann að ræða mál-
efnin með rökum, og kemur
fram með fullri smekkvisi. En
það ætti að vera lágmarkskrafa
til allra þeirra, sem vilja fara
með umboð fjöldans, að kunna
slíka hluti. Stóryrðaglamur og
æfintýramennska eru ekki
haldgóð á hinum pólitíska vett-
vangi og hefna sín fyrr eða síð-
ar. Fólkið heimtar rök í mála-
Kaupendur Tímans
Tilkynnið afgr. blaðsins tafar-
laust ef vanskil verða á blaðinu.
Mun hún gera allt, sem í hennar
valdi stendur til þess að bæta
úr því. Blöð, sem skilvísa kaup-
endur vantar, munu verða send
tafarlaust, séu þau ekki upp-
gengin.
færslu og heilbrigðar athafnir.
Þess vegna mun það aldrei
sætta sig við frambjóðanda til
þings, sem man ekki, að hann
féll í síðustu kosningum og einn
og átta eru 9.
í næsta kafla skal vikið að
vélaeftirlitsmanninum og Bíldu-
dal.
Framhald.
Nú er rétti tímiim
Cj-iJj.- er mjólkin kostameiri og næringar-
OjdlUdll ríkari en síðari hlnta sumars. Og
K\AVot heí*r M»jólkin hér reynzt auðugri
/i.llirt/1 af c-hætiefni en einmitt nú.
Þannig hafa rannsóknir þær, sem gerðar voru í þessu skyni í
síðastliðnum septembermánuði, sýnt,
að ef iniðað er við að neytt sé eins
lítra á dag er mjólkin þá nægilega
auðug af þessu bætiefni til þess að
menn geti fengið allri C-bætiefnaþörf
siimi fullnægt í mjólkinni einni.
Þá munu það þykja góðar fréttir, að við rannsóknir þær, sem
gerðar hafa verið mánaðarlega, allt frá síðastliðnum áramótum,
hefir það komið í Ijós,
að gerilsneyðingin (í Stassanovél)
rýrir ekki finnanlega C-fjörvismagn
mjólkurinnar. Sýnishorn af sömu
mjólk á nndan og eftir stassaniser-
ingu sýndu sama C-fjörvismagn eftir
gerilsneyðinguna og fyrir hana.
Mjólkursamsalan.
Garnir.
Eins og að undanförnu eru vel verkaðar
garnir úr heimaslátruðu fé keyptar í Garna-
stöðinni í Reykjavík. Greiðsla við móttöku.
Meðferð garnanna.
Þegar görnin er rakin, er náð I báða endana (slitið frá vinstr-
inni og langanum) og görnin rakin tvöföld ofan í ílát með vatni
í. Þá er gorið strokið úr görninni (tvöfaldri, jafnþættri) og hún
um leið gerð upp í hespum um eitt fet á lengd og brugðið utan um
(eitt bragð), með báðum endunum eða lykkjunni. Síðan er salti
nuddað inn í hverja hespu og vel undir bragðið. Þá eru garnirn-
ar lagðar niður í Iagarhelt ílát og saltað vel í hvert lag. Ef ekki
myndast svo mikill pækill, að fljóti yfir lagið, þá verður að láta
vel sterkan pækil á garnirnar (24 gráðu).
Þegar garnirnar eru sendar, má taka þær úr lagarhelda ílát-
inu og senda I kassa.
Sliinar garnir.
Garnirnar má helzt ekki slíta. Þær garnir, sem slitna og eru
í tvennu eða þrennu lagi, má hirða og láta spottana (2 eða 3) í
sömu hespuna. Þær garnir, sem eru slitnar meira en í þrennt, eru
ónýtar.
Garnastöðin. - Sími 4241.
292
William McLeod Raine:
Flóttamaðurinn frá Texas
289
landsvæðum með mun lægri
meðalhita en ísland.
Sementsmagn í þró fyrir 1—6
manns er nálægt því 5 y2 tn. og
járn um 50 kg. Við stækkun,
sem svarar 5 manns, eykst sem-
entsmagnið um nálægt % tn.
Þeir, sem áhuga hafa um
byggingu þróar sem þessarar,
geta snúið sér til teiknistofu
landbúnaðarins og fengið þar
upplýsingar og uppdrætti, end-
urgjaldslaust.^
Á. Steingrlmsson.
Hvernig gat hún hafa trúað þessu á
hann? Það var auðsjáanlega ómögu-
legt, vegna þess að hann var-----eins
og hann var.
— Það voru þá aðeins misgrip, hróp-
aði hún. — Einhver hélt að það værir
þú, en svo var það annar?
Hann hristi höfuðið.
— Nei, það er ekki svo einfalt. Ég var
þar og særðist í bardaganum.
— En-------hvers vegna sagðir þú
ekki löggæzlumönnunum að þú værir
ekki einn af ræningjunum? Hvers
vegna reyndir þú að ílýja? Ef þú hefðir
verið kyrr og reynt að skýra málið---
— Það gat ég einmitt ekki. Ég hjálp-
aði einum ræningjanna að komast
undan og á það horfði að minnsta kosti
tylft manna.
— Hjálpaðir einum þeirra að komast
undan, endurtók hún. — Hvers vegna?
— Það er það eina, sem ég get ekki
sagt frá. Ég þekkti hann, hann var vin-
ur minn. Ég get jafnvel ekki sagt þér
meira.
— Hvernig hjálpaðir þú honum?
— Ég kom honum um hliðardyr út úr
bankanum og út í vagninn minn. Ég
nam staðar í stað þess að fylgja honum,
og ætlaði að skýra frá því, að ég væri
ekki einn ræningjanna, en þá skutu
sex menn á mig, ég særðist og sá að ég
Hún beið ekki eftir svari hans, heldur
lagði af stað.
Það var ánægjulegt að horfa á reglu-
bundnar hreyfingar grannra fótleggj-
anna og léttar hreyfingar hins mjúka
líkama. Hún var jafn léttstíg og liðug og
antilópurnar á sléttunum í Arizona.
Þegar hún teygði upp hendina til þess
að ná taki í klettinum og lyfti hökunni
— líkaminn í dásamlegu jafnvægi, frá
fingurgómnum, sem nam við klettinn,
að tánni, sem hún spyrnti við, — þá
var hún tákn hins fullkomlega yndis-
þokka.
Hann hafði verið háður töfrum henn-
ar síðan varir þeirra mættust í fyrsta
kossinum. Þetta hafði fyllt hann brenn-
andi ógæfukennd, um leið og það fyllti
hann gleði, vegna þess að hann var það,
sem hann var-------glataður maður.
Hún hafði í raun og veru alltaf ver-
ið honum nálæg síðan, hvort sem hann
faldi sig einhversstaðar, eða var á reiki
undir berum himni. Hann hafði heyrt
rödd hennar, lága og fjarlæga, eins og
hljóma kirkjuklukknanna gegn um þok-
una snemma morguns.
Þau komu upp á brúnina. í norðri
voru nokkrar stórar og ávalar hæðir. í
suðri og vestri var landið ójafnara og
ósléttara.