Tíminn - 27.04.1940, Qupperneq 3

46. blað
TÍMINN, langardaginn 27. apríl 1940
183
V
A W N A L L
Dánardægur.
Laugardaginn 20. þ. m. andað-
ist að Landakotsspítala Jón
Þorvarðsson frá Stað í Súg-
andafirði.
Jón var fæddur 20. ágúst
1903. Foreldrar hans voru hjón-
in Anna Stefánsdóttir og Þor-
varður Brynjólfsson prestur að
Stað. Dvaldi hann öll uppvaxt-
arár sín í foreldrahúsum og
hlaut þar uppeldi, sem reyndist
honum og systkinum hans gott
veganesti. Hugur hans hneigð-
ist mest að verklegum störfum
og fór hann til náms á Hvann-
eyri, en varð að hætta því, sök-
um augnveiki. Eftir að faðir
hans lézt, 1925, stóð hann fyrir
heimilinu með móður sinni,
fyrst að Stað og síðan á Suður-
eyri, þangað til' systkini hans
voru komin á legg og móðirin
fluttist til Reykjavíkur. Dvaldi
hann síðan lengstum í Súganda-
firði. Fyrir nokkrum árum
kenndi hann sjúkdóms þess, sem
varð banamein hans, og átti oft
við mikil veikindi að striða.
Seinasta ár æfinnar varð hann
að liggja rúmfastur á sjúkra-
húsum.
Jón lét aldrei mikið á sér
bera og hann lætur ekki eftir
sig nein stórvirki, sem munu
geyma nafn hans meðal ókunn-
ugra. En í hugum kunningja
sinna og vina skilur hann
raunverulega eftir stórvirki, sem
hann reisti með breytni sinni
og starfi. Um hann var það ekki
ofsagt, að hann væri drengur
góður. Hann var trúr vinum sin-
um, einlægur og hreinskilinn í
framkomu og vildi aldrei gera
neitt á hluta nokkurs manns.
Hann var iðjumaður mikill og
vildi helzt aldrei láta sér falla
verk úr hendi. Fyrir slíka menn
eru langvinn veikindi enn meiri
raun en ella. Hann var sér-
stakur reglumaður, hagsýnn og
sparsamur, og var áhugasamur
um bindindismál.
Menn, sem breyta og starfa
eins og Jón gerði, vinna vissu-
lega stórvirki, — stórvirki, sem
eru fólgin í því að gefa öðrum
eftirbreytnisvert fordæmi, og
skilja eftir hugljúfar minning-
ar í hugum samferðamann-
anna.
Við, vinir Jóns, söknum hans,
en það er okkur huggun, að við
trúum því, að hann muni halda
áfram að starfa eins og hann
gerði í þessu lífi, og við eigum
eftir að hitta hann aftur á ó-
kunna landinu handan við gröf
og dauða. P. K.
GLIMLEGT SIJMAR!
Gefjun - Iðunn.
verksmiðjjziútsalan, Aðdlstrœti
Reykfavík

L-i'-'i
in ;i i i
Gledilegft suxnar!
komulagi og notast að líkindum
að fullu.
Fastur grútur er ágætis á-
burður í brotið land, sem ætlað
er til grasræktar. Við grænfóð-
urhafraræktun má telja allgott
áburðarmagn um 2 smálestir á
dagsláttuna og til grasræktar
ein til hálf önnur smálest.
Grútnum þarf að dreifa jafnt
yfir flögin og skal herfa hann
eða plægja niður, helzt strax
eftir dreifinguna. Ef grútur er
notaður til yfirbreiðslu á gras-
lendi verður að gera það með
varfærni, því undan honum vill
brenna, einkum í þurrkatíð.
Blóðvatn er bezt að hagnýta
sem lagaráburð til yfirbreiðslu
á graslendi, og ber jafnan, að
minnsta kosti sé það notað fleiri
ár í röð á sama blettinn, að nota
superfosfat samhliða því.
3. Fiskiðnaðarvörur til áburðar.
Flestar þær mjöltegundir, sem
framleiddar eru úr fiski, hafa
áburðargildi. En á venjulegum
tímum hefir verðlag þessara
efna verið þannig, að ekki hefir
komið til mála að nota þau
samanborið við tilbúinn áburð.
í smærri stíl hefir þó jafnan
fallið eitthvað til af þessum
vörutegundum það gallaðar að
fóðurgildi, að þær hafa verið
seldar því verði, að réttmætt
getur talizt að nota þær til á-
burðar.
Þær efnagreiningar, sem
gjörðar hafa verið á þessum
mjöltegundum, sýna, að mjög
mikill mismunur er á efnainni-
haldi sýnishornanna, hvað við-
kemur þeim tveimur jurtanær-
andi efnum, fosfórsýru og köfn-
unarefni. Geta því neðanskráð-
ar tölur, sem eru teknar eftir
hérlendum rannsóknum, aðeins
skoðazt sem bending um efna-
innihaldið. Verðmætu næring-
arefnin eru talin í kg. í smálest:
Hlutfalls-
Köfn- Fos- tala fyrir
unar- fór- notagildi
efni sýra köfn.efnis
Flskimjöl 8.80 13.60 82
Síldarmjöl 7.85 6.45 80
Hvalmjöl 6.21 12.76 86
Lifrarmjöl 8.25 1.76 84
Samkvæmt tilraunum er
notagildi köfnunarefnisins um
20% lægra en í saltpétri, og
þegar upp er gefið efnainnihald
mjölsins verður við samanburð
á verðlagi verðmætu efnanna í
mjöltegundunum og tilbúnum
áburði að taka tillit til þessa og
má það ekki nema meir en 80%
miðað við verð þeirra í tilbún-
um áburði, sé að ræða um not-
kun þess hér sunnan lands, en
í þurrviðrasamari héruðum
landsins má vart reikna með
meira notagildi en 50—60%.
Notagildi þessara lífrænu á-
burðarefna fer mjög eftir veður-
fari þannig, að notagildi þess
reynist meira í hlýjum og rök-
um sumrum, heldur en í kulda
og þurrkatíð. Efnin hagnýtast
betur við að komast ofan í
jarðveginn heldur en til yfir-
breiðslu á graslendi. Vegna
þess að þau eru frekar seinvirk,
þarf að bera þau snemma á að
vorinu, helzt í aprllmánuði á
auða og þiða jörð. Eftir þeirri
reynslu, sem fengin er um fiski-
mjöl og síldarmjöl til áburðar,
virðist, að því fínna sem mjölið
er, því fljótari áburðarverk-
anir hafi það og hér sunnan-
lands hefir fiskimjölssalli gef-
izt allvel sem áburður.
Það má reikna með, miðað við
notagildi köfnunarefnisins, að
Gleðílegt sumar
Víðtækjaverzlun ríkísíns.
Bííreíðaeínkasala ríkisíns.
Gleðilegt Humar!
Samband ísl. samvínnufélaga.
...........................
o
: Menn ^reinir á
um gildi og tilverurétt einstakra greina hins innlenda ' |
o iðnaðar. Um eitt hljóta þó allir að vera á einu máli: o
að sú iðjustarfsemi, sem notar innlend hráefni til J.
framleiðslu sinnar, sé ÞJÓÐÞRIFA FYRIRTÆKI.
o Verksmíðjur vorar á Akureyrí
Gefjun Ojg Iðuim,
eru einna stærsta skrefið, sem stigið hefir verið í þá
(• átt, að gera framleiðsluvörur landsmanna nothæfar
° . fyrir almenning.
;; Geljun
(• vinnur úr ull fjölmargar tegundir af bandi og dúkum
til fata á karla, konur og börn og strafrækir sauma-
,, stofu á Akureyri og í Reykjavík*
♦ I ð u n n
1 * er skinnaverksmiðj a. Hún framleiðir úr húðum, skinn-
,, um og gærum margskonar leðurvörur, s. s. leður til
«1 skógerðar, fataskinn, hanskaskinn, töskuskinn, loð-
,! sútaðar gærur o. m. fl.
J; Starfrækir f jölbreytta skógerð og hanskagerð.
;i í Reykjavík hafa verksmíðjurn-
;; ar verzlun og saumastofu við
' • Aðalstrætx.
GLEDILEGT SIJMAR!
Reykjavík. Sími 1249. Símnefni: Sláturfélag.
Reykhús. — Frystíhús.
Skinnaverksmiðfjan Iðunn.
IGLEÐILEGT SEMAR!
Klteðaverksmiðfan Gefjun.
______^________________
IVIðursnðnverksmiðja. — Bjúguagcrð.
Framleiðir og selur í heildsölu og smásölu: Niður-
soðið kjöt og fiskmeti, fjölbreytt úrval. Bjúgu og alls-
konar áskurð á brauð, mest og bezt úrval á landinu.
Hangikjöt, ávallt nýreykt, viðurkennt fyrir gæði.
Frosið kjöt allskonar, fryst og geymt í vélfrystihúsi, eftir
fyllstu nútímakröfum.
Verðskrár sendar eftir óskum, og pantanir afgreiddar
um allt land.
Egg fra Eggjasölnsamlagi Reykjavíkur.
það þurfi allt að því þrjá sekki
af mjöltegundum þessum móti
einum sekk af saltpétri og ætti
jafnframt því að vera nokkurn-
veginn séð fyrir fosfórsýruþörf-
inni, þegar um notkun fiski-
mjöls og hvalmjöls er að ræða,
en með síldarmjöli og lifrarmjöli
þarf að gefa superfosfat.
Jafnvel með því verðlagi, sem
nú er á tilbúnum áburði, þarf
verðlag þessara tegunda áburð-
ar að vera mjög lágt, svo unnt
sé að nota það með hagnaði, en
taka má þó tillit til, að fosfór-
sýruverkanirnar eru einnig
nokkurs virði, og má reikna þær
fyrir hver 100 kg. í fiskimjöl-
inu til jafns við 75 kg„ hval-
mjölinu 70 kg. og síldarmjölinu
35 kg. af superfosfati. Kosti
fiskimjöl og hvalmjöl meira en
26 krónur og síldarmjöl eða
síldarmjölssalli yfir 20 krónur
hver 100 kg„ getur ekki komið til
mála að kaupa það sem áburð á
komandi vori.
4. Sæþörungar.
Sæþörungar eru alhliða áburð-
ur, er innihalda öll þrjú jurta-
nærandi efnin, köfnunarefni,
fosforsýru og kalí. Af sæþör-
ungum rekur mjög mikið við
strendur landsins og ef flutn-
ingsaðstaða er sæmileg úr fjör-
unum, er oft hægt að hagnýta
hann til áburðar.
Sæþörunga má nota nýja til
áburðar í nýræktarland til und-
irburðar undir þökur og í garða.
Þó er betra að þarinn sé fyrst
fluttur undan flæði og látlnn
rigna, ef honum er ekið í
garðana stuttu áður en vinnsla
garðanna fer fram. Klórsam-
bönd, sem í honum eru, þurfa
(Framh. á 4. síðu.J
Kaupendur Tímans
Tllkynniff afgr. blaffsins tafar-
laust ef vanskil verffa á blaðinu.
Mun hún gera allt, sem í hennar
valdi stendur til þess aff bæta
úr þvi. Blöff, sem skilvísa kaup-
endur vantar, munu verffa send
tafarlaust, séu þau ekkl upp-
gengin.
GLEÐILEGT SLMAR!
Kaffibœtisverksmiðjan Freyja.
256 Margaret Pedler:
timann aftur. Og — og þegar allt kem-
ur til alls, þá getur liðni tíminn ekkl
gert Blair Maitland neitt.“
Hún þagnaði og horfði í andlit hon-
um með sínu áhrifamesta augnaráði,
meðan hún beið eftir svari. Þegar hann
virtist ekki ætla að svara, þá greip hún
í handlegg hans og hrópaði í blindri,
taumlausri ákefð:
„Segðu mér hvað þú ætlar að gera!
Kveldu mig ekki svona! .... Ó, í guðs-
nafni segffu eitthvað!"
Maitland losaði tak hennar á hand-
legg sér hæglátlega, en án þess að svip-
ur hans mýktist hið minnsta.
„Þú bakar þér alveg ástæðulausa
geðshræringu,“ sagði hann að lokum
kuldalega. „Ég ætla hreint og beint
ekki að gera nokkurn skapaðan hlut.
Karlmenn gefa ekkert, til þess að taka
það aftur. Ég gaf þér frelsið, fyrir ell-
efu árum síðan. Ég ætla alls ekki að
taka það aftur.“
„Er þér alvara? Get ég treyst því?“
„Mér er alvara."
Fjóla gekk eitt skref aftur á bak og
stóð dálitla stund alveg hreyfingarlaus.
Svo leið titrandi léttisandvarp af vörum
hennar.
„Það — það er fallega gert af þér,
Vod,“ sagði hún skjálfrödduð. „Þakka
þér fyrir.“ Hún rétti fram hendina, en
Laun þess liðna 253
Fjóla fölnaði.
. „Noel — “
„Blair, ef þér er sama.“
„Nú, jæja,“ sagði hún óþolinmóð, —
Blair þá, ef þú vilt það heldur. Þú ætlar
að þegja, er það ekki? Ó! Þú gætir ekki
verið svo miskunnarlaus að leggja líf
mitt í rústir núna, eftir öll þessi ár,
eftir allt það, sem þú hefir fyrir mig
gert áður.“
,;Þú gleymir, að ég hélt að ég væri
ástfanginn af þér.“
„Þú varst ástfanginn," sagði hún áköf.
„Þú elskaðir mig einu sinni. Þú getur
ekki neitað því.“
Maitland virtist hugsa sig um. „Ef til
vill hefi ég gert það endur fyrir löngu,“
svaraði hann áhugalaust. „Ég elskaði
að minnsta kosti þá konu, sem ég hélt
mig finna i þér.“
„En — en núna? Ertu orðin alveg til-
finningarlaus?“
„Gagnvart þér?“ Hann horfði á hana
stálhörðum, köldum augum.
„Já, gersamlega?“
Hún kveinkaði sér, eins og undan
höggi. Engin kona þolir að heyra mann,
sem einu sinni hefir elskað hana, segja
að honum sé orðið gersamlega sama um
hana. Hún þollr það að minnsta kosti
- ekki, ef það er sagt með þessari tilfinn-