Tíminn - 16.08.1940, Page 3

80. blað
TtMlM, föstndaglim 16. ágást 1940
319
A N N A L L
ÍÞRÓTTIR
Afmæli.
Jóhannes Árnason bóndi á
Gunnarsstöðum í Þistilfirði átti
fimmtugsafmæli 18. júní síðast-
liðinn. Hann er í fremstu bænda
röð, einn af stjórnarnefndar-
mönnum í Kaupfélagi Lang-
nesingá og formaður þess um
skeið. —
Þorgils frá Höfn varð áttræð-
ur 12. þ. m. Það er fyrir vestan
Hvammsfjörð í Dalasýslu, að
fagurt býli, sem heitir Knarr-
arhöfn, blasir við sól og suðri.
Þar bjó Þorgils Friðriksson
á eignarjörð sinni um 30 ára
skeið. Þegar hann tók við jörð-
inni, var túnið mjög í órækt og
allt óslétt. En Þorgils gerði
strax þann samning við ábýli
sitt, að hann skyldi rækta
spildu í túninu á hverju ári.
En býlið skyldi aftur gjalda
honum góðan arð verka hans
með góðri framfærslu fjöl-
skyldu hans!
Hefir sá samningur verið vel
haldinn af báðum aðilum. Er
hið stóra Hafnartún nú nær
alslétt. En hinn stóri, fríði
barnahópur Þorgilsar uppkom-
inn, og öll, sem nú lifa, 11 að
tölu, orðin hinir nýtustu menn
og konur í þjóðfélaginu. Er
einn af sonunum, Þórhallur
Þorgilsson, búsettur kennari og
málfræðingur í Reykjavík, þeg-
ar orðinn landskunnur fyrir rit
sín og lærdóm í Suðurlanda-
málum.
Alla æfi hefir Þorgils verið
atorkumaður og starfsmaður
hinn mesti. Enda kom það hon-
um vel, því j örðin var stór og
erfið og mikils þurfti með til
að framfæra hinn stóra barna-
hóp og koma honum jafnvel á-
fram og Þorgils hefir gert.
Árið 1908 missti Þorgils konu
sína, Halldóru Sigmundsdóttur
frá Skarfsstöðum. Var hún hin
ágætasta kona og þyngdist róð-
urinn ekki lítið við það stóra á-
fall. En öllu var tekið með karl-
mennsku og lífsfjöri og það var
eins og kraftarnir ykjust við
hverja raun.
1918 brá Þorgils búi. Flutti þá
til dóttur sinnar, Steinunnar, og
tengdasonar síns, Þórðar Krist
jánssonar, sem nú búa að
Breiðabólsstað á Fellsströnd.
Er Þorgils enn glaður og reif-
ur þótt gamall sé.
Gamlir vinir hans og sveit-
ungar í Hvammssveit fluttu
honum á afmælisdeginum
hugheilar hamingjuóskir og
þökk fyrir vel unnin störf. Því
í þeirri sveit vann Þorgils aðal
lífsstarf sitt. Var oddviti sveit-
Drengjamót í. S. I.
Drengjamóti íþróttasam-
bands fslands er fyrir skömmu
lokið. Var það sögulegt að því
leyti að utanbæjarmenn báru
sigur úr býtum. Alls tóku þátt
í því keppendur frá sex félög-
um, íþróttafélagi Kj ósarsýslu,
ungmennafélaginu Skallagrím-
ur, Fimleikafélagi Hafnarfjarð-
ar, Knattspyrnufélagi Reykja-
víkur, íþróttafélagi Reykjavík-
ur og Ármanni.
Úrslit á mótinu urðu þessi:
80 metra hlaup:
1. Janus Eiríkssori (Í.K.) 9,8
sek., 2. Axel Jónsson (Í.K.) 9,8
sek., 3. Gunnar Huseby (K.R.)
9,9 sek.
1500 metra hlaup:
1. Árni Kjartansson(Á.)4:37,6
mín., 2. Hörður Hafliðason (Á.)
4:39,2 mín., 3. Halldór Sigurðs-
son (Á.) 4:41,4 mín.
Kringiukast:
1. Gunnar Huseby (K.R.)
47,81 m., 2. Axel Jónsson (Í.K%)
38,34 m., 3. Jóel Sigurðsson (í.
R.) 36,99 m.
Langstökk:
1. Gunnar Huseby (K.R.) 5,89
m. 2. Axel Jónsson (Í.K.) 5,80 m.
3. Janus Eiríksáon (Í.K.) 5,57.
Stangarstökk:
1. Ingólfur Steinsson (Í.R.)
2,71 m. 2. Magnús Gunnarsson
arinnar um 20 ár, sóknarnefnd-
armaður, kaupfélagsstjóri og
kennari æskulýðsins um marga
tugi ára.
Mun það hafa verið hans
kærasta starf, því maðurinn er
sérstaklega barngóður og
menntun og menning æskunn-
ar hefir alltaf verið hans mikla
áhugamál.
Börnin vestra munu þá held-
ur ekki gleyma kennara sínum
á átttugasta afmælisdeginum
hans.
Gamall Hvammsfirðingur.
Dánardægur.
Abigael Guðmundsdóttir, elzta
manneskja í Sauðaneshreppi,
87 ára gömul, lézt í vor að Hlíð
á Langanesi.
Hjúskapur.
Ungfrú Borghildur Péturs-
dóttir á Oddsstöðum og Sigurð-
ur Finnbogason á Harðbak, N,-
Þing. — Ungfrú Anna Árna-
dóttir, Bakka á Kópaskeri, og
Oddgeir Pétursson, Oddsstöðum
N.-Þing.
(F.H.) 2,61 m. 3. Magnús Guð-
mundsson (F.H.) 2,50 m.
Spjótkast:
1. Jóel Sigurðsson (Í.R.) 46,58
m. 2. Gunnar Huseby (K.R.)
43,13 m. 3. Benedikt S. Gröndal
(K.R.) 40,93 m.
1000 m. boðhlaup:
1. íþróttafélag Kjósarsýslu
2:20,6 mín. 2. K.R. 2:21,0 mín.
3. Í.R. 2:24,0 mín.
Hástökk:
1. Gunnar Huseby (K.R.) 1,56
m. 2. Janus Eiríksson (Í.K.) 1,56
m. 3. Skúli Guðmundsson (K.R.)
l, 53 m.
400 m. hlaup:
1. Gunnar Huseby (K.R.) 55,8
sek. 2. Axel Jónsson (Í.K.) 56,5
sek. 3. Janus Eiríksson (Í.K.)
58,3 sek.
Kúluvarp:
1. Gunnar Huseby (K.R.) 14,77
m. 2. Jóel Sigurðsson (Í.R.) 13,66
m. 3. Axel Jónsson (Í.K.) 12.37
m.
3000 m. hlaup:
1. Guðm. Þ. Jónsson (Í.K.)
9:37,6 mín. 2. Sigurgísli Sigurðs-
son (Í.R.) 9:54,6 mín. 3. Árni
Kjartansson (Á.) 9:56,8 mín.
Þrístökk:
1. Þorvaldur Friðriksson (Sk.)
12,48 m. 2. Axel Jónsson (Í.K.)
12,19 m. 3. Gunnar Huseby
(K.R.) 11,97 m.
Vann íþróttafélag Kjósarsýslu
þannig mótið með 24 stigum, K.
R. fékk 23, í. R. 12, Ármann 7,
Skallagrímur 3 og Fimleikafélag
Hafnarfjarðar 3. Er það mikið
og ánægjulegt afrek, sem í. K.
hefir af höndum leyst í viður-
eigninni við fjölmenn og sterk
félög í höfuðstaðnum, ekki sízt
þegar þess er gætt, að að því
standa aðeins tvö ungmennafé
lög. Þessi úrslit ættu að vera
öðrum ungmennafélögum
hvatning um að freista gæf-
unnar á íþróttamótum höfuð-
staðarins. Kjósaringar hafa
unnið hinn fyrsta sigur. Sé ráð
í tíma tekið um þjálfun og und
irbúning, munu bæði þeir og
aðrir íþróttamenn dreifbýlisins
geta sér mikið orð á íþróttavell-
inum í Reykjavík í framtíð-
inni.
Sá maður úr í. K., er flest stig
hlaut, var Axel Jónsson frá
Hvítanesi í Kjós, 18 ára gamall,
sá sami og sigursælastur var á
Haukadalsmótinu. Janus Eiríks-
son frá Óskoti í Mosfellssveit
var annar, 18 ára gamall, vel
kunmir þeim, sem fylgzt hafa
með íþróttamálunum í Kjalar-
nesþingi. Guðmundur Þ. Jóns-
son frá Laxanesi í Kjós var
þriðji keppandi í. K., 17 ára
gamall, afburða þolhlaupari.
Hinn fjórði var Sigurjón Jóns-
Betamon
er bezta rotvamarefnið.
Betamon tryggir rabar-
bara- og berjageymsluna í
sykurleysinu.
THEHin^
Kirkjustræti 8B. Sími 1977
MUNIÐ að taka með yður
VASASÖNGBÓKINA
að öllum mannfagnaði. Hún
vekur hvarvetna gleði.
Tilkynning:
frá Gjaldeyris' og ínnSíutningsneSnd
Að gefnu tilefni vill nefndin hér með, með tilvísun til
auglýsingar viðskiptamálaráðuneytisins, dags. 14. maí þ. á.,
vekja athygli eigenda og umráðamanna skipa þeirra, sem
flytja ísfisk til útlanda, á því, að heimild þeirra til ráð-
stöfunar á andvirði fiskjarins er takmörkuð við eigin þarf-
ir útgerðarinnar og er þeim því óheimilt að selja kol og
aðrar vörur, sem þannig eru keyptar, til annara, án leyfis
nefndarinnar.
Er því hér með skorað á alla þá, sem kunna að vilja
selja eitthvað af kolum, sem þannig hafa verið greidd, að
snúa sér til nefndarinnar og kynna sér þau skilyrði, sem
hún setur fyrir samþykki til slíkra ráðstafana, áður en
sölur eru ákveðnar.
Reykjavík, 12. ágúst 1940.
Gjaldeyris- og iimiTiitniiigsnefml.
Smíða trúlofunarhringa
o. fl. Jón Dalmannsson
Grettisgötu 6, Rvík.
KAUPUM kanínuskinn, lamb-
skinn, selskinn, kálfskinn.
Verksmiðjan Magni h.f.,
Þingholtsstræti 23.
Dvöl
Vanti ykkur Dvöl í
bókasafnið, þá vantar
ykkur góða dægradvöl.
Engum leiðist meðan hann les Dvöl.
Dragið ekki lengur að gerast áskrif-
endur.
Hugleiðingar
á lerðalagi
tók ekki minna en 10 krónur
fyrir viðtalstímabilið, þegar um
frjálsa læknishjálp var að ræða.
Síðan sömdu þess háttar lækn-
ar við sjálfa sig um verkkaup
lækna, með þeim árangri, að
ekki allfáir læknar hafa á und-
anförnum árum haft í Reykja-
vík frá 15—40 þús. kr. í tekjur
frá sjúkrasamlaginu einu.
Þessa læknishjálp verður svo
sjúklingur, bæjarsjóður og rík-
issjóður að bera sameiginlega.
XV.
Forráðamenn Sjálfstæðis-
flokksins vildu í þessu efni sýna
að þeir kynnu til fulls að meta
greiðvikni landlæknis. Þeir
sköpuðu þegar í stað eina
stærstu skrifstofu, sem til var í
Reykjavík, og gerðu hana að
fullkomnustu atvinnubóta-
stofnun við hlið klakahöggsins.
Þeir söfnuðu úr herbúðum sín-
um miklum fjölda manna, sem
af misjöfnum ástæðum höfðu
ekkert að gera, og settu þá inn
í skrifstofu þá, sem landlæknir
hafði búið til handa þeim.
Mjög skipti um gæfu um
meðferð Framsóknarmanna á
stjórn kjöt- og mjólkursölu í
landinu og aðgerða Vilmundar
Jónssonar í sjúkratryggingum.
Framsóknarmenn fengu hina
færustu menn til að stýra kjöt-
verðlagsnefndinni og mjólkur-
samsölunni. Það var að vísu
barizt hart um framkvæmd
þeirra mála. En niðurstaðan
varð sú, að nú viðurkenna allir
sæmilegir bændur í landinu, að
þessi löggjöf hafi raunverulega
bjargað stétt þeirra úr yfirvof
andi háska. Báðar þessar
stj órnarnefndir kosta frábær-
lega lítið. Og niðurstaðan af
rekstri samsölunnar er sú, að
dreifingarkostnaður í Reykja-
vík er lægri heldur en þekkist
nokkurs staðar annars staðar á
byggðu bóli. Þegar kom til kosn-
inga næst á eftir, sýndi bænda-
stéttin traust sitt á Framsókn-
arflokknum með því að fjölga
þingsætum hans til verulegra
muna.
Allt öðruvísi fór með sjúkra-
tryggingarnar. Verkamenn
höfðu raunverulega ekki um
þær haldið. Þeim þóttu iðgjöld-
in há og erfitt að inna þau af
hendi. Þegar verkamenn eða
börn þeirra komu með saman-
sparaða skildinga til að borga
í skrifstofu sjúkrasamlags-
nefndar, þá gat þar að líta hið
fullkomnasta samsafn af fólki,
sem Sjálfstæðismenn höfðu
ekki haft þörf fyrir við sín
eigin fyrirtæki, að viðbættum
nokkrum af þekktustu kosn-
ingasmölum, sem beitt hafði
verið móti Alþýðuflokknum í
kosningum undanfarið. Það er
vafasamt hvort Héðinn Valdi-
marsson eða Vilmundur Jóns-
son áttu meiri þátt í kosninga-
ósigri Alþýðuflokksins 1937.
Héðinn hafði hótað byltingu,
sem verkamenn höfðu ekki
beðið um, en landlæknir komið
á sjúkratryggingum í þvi formi,
að framkvæmd þeirra vakti fyr-
irlitningu og gremju í brjóstum
mikils hluta verkamannastétt-
arinnar, hvenær sem á þær var
minnst.
(Framh. af 3. siðu)
inbera af byggingarmálum vax-
andi. Það sama verður að ger-
ast hér. Og þar sem bygging-
arnar eiga vitanlega fyrst og
fremst að rísa, þar sem afkomu-
möguleikar eru fyrir hendi,
verða sveitirnar — bæði vegna
sjálfs sín og þjóðarinnar í heild
— að gæta vel réttar síns í þess-
um málum.
Framh. Þ. Þ.
XVI.
Það má segja, að það hafi
ekki verið stórmannlegt af
Sjálfstæðisflokknum, að fram-
kvæma trygginguna á þennan
hátt. En Vilmundur Jónsson
keypti ekki köttinn í sekknum.
Bæði á þingi og í blöðum Sjálf-
stæðisflokksins hafði verið
haldið uppi hinni hörðustu
baráttu gegn þessari löggjöf.
Tryggingarnar voru lögfestar
þrátt fyrir þessa mótstöðu, og
merkasti þáttur þeirra afhent-
ur til framkvæmda sterkustu
liðssveit flokksins. Sjálfstæðis-
menn litu á ráðlag landlæknis
eins og heimboð á hvalfjöru.
Þeir leyfðu embættislausu
læknunum að skera sér þær
sneiðar, sem þeim þótti sér
henta. Þeir gátu auk þess kom-
ið mörgu atvinnulausu fólki af
flokknum yfir á föst og góð laun
hjá þessu fyrirtæki. Þeir gátu
ennfremur með lagi haft mik-
inn stuðning um menn og mál-
efni, til hagsbóta við kosningar
í Reykjavík, af skrám þeim,
sem áhugasamir flokksmenn
urðu kunnugir við þetta starf.
Þá var það vitaskuld flokks-
hagnaður fyrir Sjálfstæðis-
menn að gera Alþýðuflokkinn
óvinsælan og jafn vel hlægileg-
an vegna forustu hans í mál-
inu.
Ástæðan til þess, að Vilmund-
ur Jónsson bakaði Alþýðu-
flokknum tjón og álitshnekki
með þessari framkomu hans,
var sameinað yfirlæti hans og
þrekleysi. Honum var metnað-
armál að koma með skrifstofu-
(Framh. á 4. síðu)
son frá Hvítanesi í Kjós, 18 ára
gamall.
Á mótinu voru sett þrjú ný
drengjamet. Tvö setti Gunnar
Huseby, í kringlukasti og 400 m.
hlaupi, en Guðmundur Þ. Jóns-
son í 3000 metra hlaupi. Aðeins
einn íslenzkur maður hefir áður
runnið slíkt skeið á skemmri
tíma, svo viðurkennt sé.
Innheímtumenn!
Gjalddagi Tímans var 1. júlí.
Nú er því kominn tími til að
hefjast handa. Vinnið ötullega
að irinheimtu Tímans í sumar
og haust, eins og að undanförnu,
og sendið innheimtu blaðsins
skilagrein við fyrstu hentug-
leika.
INNHEIMTAN.
Kopar,
aluminium og fleiri málmar
keyptir í LANDSSMIÐJUNNI.
Símannmer
bókaútgáfu Menningarsjóðs og
Þjóðvinafélagsins, er
4809.
388
Margaret Pedler:
Laun þess liðna
385
tók játningu hennar. Candy hafði einu
sinni verið höstugur, miskunnarlaus og
ákaflega stærilátur. Nú var hann sjálf-
ur særður, en hann var samt þíðari og
miskunnsamari en hún hafði þorað að
gera sér vonir um. Ef til vill var það
minningin um veikleika annarar konu,
— Irene, fyrri konu hans, — hörku hans
þá og afleiðinga hennar, sem mildaði
dóm hans núna. Það var að minnsta
kosti full víst, að vitundin um það, sem
dóttir hans hafði lagt á sig til þess að
bjarga hamingju hans og halda trausti
hans á konu sinni óskertu, hafði ósegj-
anlega djúp áhrif á hann.
„Er það — er það alvara þín, að þú
getir fyrirgefið mér “ Þegar hinni ægi-
legu játningu var lokið og Candy tók
Fjólu í faðm sinn, þá bar hún þessa
spurningu fram, óstyrk og efandi, eins
og hún gæti ekki og þyrði ekki að trúa
því, að þetta væri raunverulegt.
Augu Candys voru óvenjulega mild,
er hann svaraði:
„Hafi Elizabet getað það sem hún
gerði, getað borið þá byrði, sem hún
lagði sér á herðar okkar vegna, elskan
mín, þá get ég áreiðanlega — fyrirgef-
ið. Eigum við að byrja á nýjan leik,
Fjóla?“
„Viltu það, Candy? Er það satt?“
Röddin sveik hana og hún brast i
sér hamingju og njóta hennar, að hún
íafði aldrei gefið sér tóm til að athuga,
hvað aðrir hlutu að gjalda fyrir það.
Poppy hafði, með hinum ákafa mál-
flutningi sínum hamrað ofurlitla
skömmustukennd inn í sjálfselskufulla
og dúðaða sál hennar. Þessi kennd var
að vísu langt frá því að vera í réttu
hlutfalli við afbrot hennar. — Hvað
hafði Poppy sagt? „Það væri eins og að
vita ógeðslegun orxn éta hin ungu,
grænu Iaufblöð.“ Fjólu hryllti við sann-
leika þessara orða.
Hún lagði af stað út úr herbergjum
sínum hægt og hikandi, til þess að leita
Candy uppi. Úr því að hún átti einskis
annars völ en að segja honum sjálf alla
söguna um hálsfestina, þá var bezt að
Ijúka því af, því fyrr þess betra. Ekkert
var unnið við það að skjóta því á frest.
Fjóla fann, að hún gat heldur ekki beð-
ið, hún var svo óþreyjufull eftir að vita
hvernig hann tæki sögunni.
Hún kom að dyrunum á skrifstofu
•hans og tók í handfang hurðarinnar
með titrandi fingrum. Jú, hann var inni,
sat við skrifborð sitt og skrifaði. Hann
leit brosandi upp, er hún kom inn, og úr
augum hans skein þessi þekkta, sér-
kennilega blíða, sem aldrei hafði brugð-
izt henni til þessa, ekki í eitt einasta
sinn. Hún fékk kökk i hálsinn og greip