Morgunblaðið - 22.11.1919, Blaðsíða 3

MOftÖtJNBLAÖfÖ
a
Rjúpur
nýskotnar kanpa háu verði
(§. c&riógairsson S SRúíaaonf
Bankastræti 11.
0. Friðgeirsson & Skúlason
útvaga eftirtaldar vörur með verksmiðjuverði, einungis að
▼iðbættn flutuingsgjaldi og vátryggingu:
Mótorbila til fólks- og vöruflutninga.
i
Skipa- og báta-hráoiíumótora.
Benzin- og steinolfumótora.
Skip- og báta af ýmsum stærðum. Ofgel. Píanó. Grammó-
fóna. Ailskonar HÚSgögn (i dagstofur, borðstofur, svefnherbergi
og skrifstofur).
Ofna og Eldavélar. Baflýsingartæki (krónur og lampa).
Skilviudur. Landbúnaðaráhöld (ýmiskonar).
Prjónavéiar. Saumavélar. Skrifvélar,
Alt frá fyrsta flokks verksmiðjum í Amerikn og á Norðurlöndum.
Verðlistar með myndum og teikningar til sýmis i
cSanfiasfrœfi 11. Simi 465.
Ofriðarsökin.
Bethmann-Hollweg' ver sig.
Innan ranm'ófenarnefndarinnar
þýzku hefir verið skipnð sérstök
nefnd, sem á að rannsaka það að-
allega, hverjir eigi sök á því, livað
ófriðurinn stóð lengi og hvers
vegna friðartilrannir Wilsons 1916
-—17 mishepjiuðust.
Fyrst og' fremst var Bernstorff
greifa stefnt fyrir ucfnd þessa og
var hann yfirheyrður sem vitni.
Síðan var Betlimann-Hollweg kall-
aðui' fyrir nefndina og flutti hann
þar varnarræðu fyrir sig. Fyrst og
freinst mintist hann á það livað ilt
liefði verið að halda sambandi við
New-York. Þjóðverjar höfðu eigi
jieina símalínu þangað og á loft-
skeyti var ekki hægt uð treystá. Frá
sendilierra Bandaríkjanna í Berlín
fengu Þjóðverjar ekki neitt að vita,
íienia hvað liaun lag’ði fyrir stjórn-
ina mörg óvinveitt ávörp. Um Wil-
sbn forseta vissu Þjóðverjar ekki
n'eitt; Wnn var svo háll. Hann tók
á öllu hikandi og dró alt á langinn.
Bn það var ljóst að hann dró taum
bandamanna, og það varð til þess,
að Þjóðverjar g'átu ckki borið neitt
traust til hans. Jafnyel hafði House
ofursti og einkavinur Wilsons sagt
Bernstorff greifa, að Wilson væri
bundinn af viðskiftasamböndum
Breta og Bandamanna.
Bethmann-Hollweg fullyrti það,
að friðslitatilboð Þjóðverja 1916
l.efði hvorki hindrað friðarstarf
forsetans né haft nein áhrif á það.
Þjóðverjar höfðu alitið réttast að
kcma opinherlega fram með friðar-
tilboð sín til þess að missa ekki af
heppilegu tækifæri og til þess að
færa sér í nyt friðarlöngun alþýðu
í löndum bandamanna. En þeir
ó ngu að eius köld svör og jafnvel
ósvífna neitun. Þó tóku þeir mála-
miðlun Wilsons vel, enda varð
Wilson sjálfur að viðurkenna það.
Jafnframt létu Þjóðverjar uppi
fviðarskilmála sína, sem voru mjög
liógværir, og Wilson hafði sagt, að
þær upplýsingar, sem liann liefði
íengið hjá þeim, væri sér injög mik-
ils varðandi.
llinn 29. janúar 1917 skýrðu
Þjóðverjar Wilson frá friðarkröf-
um sínum, sem voru að vísu uokk-
uð öðruvísi en þær hefðu verið í
deéember. Þegar það var ákveðið í
j núar að liefja liinn ótakmarkaða
1 afbátahernað, þóttist flotinn viss
i m, að hann væri nógu öflugur til
þess að knýja Englendinga til þess
að semja frið áður en næsta upp-
skera kæmi og að baki kröfunnar
um kafbátahernaðinn stóð mikill
hluti þýzku þjóðarinnar. Menn
treystu svo örugt á þessa hernaðar-
aðferð, að þótt Bethmann-IIollweg
væri liarður á móti henni, þá var
hann neyddur til þess að láta und-
an. -— Eg var neyddur til þess að
láta undan — sagði Bethmann. —
Eg var beittur öllum vopnum, bæði
leynt og Ijóst. Ríkisþingið og keis-
arinn héldu með lierstjórninni.
Herstjórnin áleit að friðarumleitun
Wilsons væri að eins gildra, sem
komin væri frá Bretum. Og því var
lialdið fram, að. vér mættum eigi
taka neitt tillit til hennar vegna
#
þjóðernis vors og hins hvað vér
stæðum vel að vígi á herstöðvun-
um.
Eftir liinn ógurlega ósigur vorn,
sem að eins kom af því, að oss hafði
óllum yfirsést, dettur mér ekki i
hug að reyna að skella skuldinni á
aðra, en þessa vil eg þó láta getið.
Þegar þeir Hindenburg og Luden-
clorff voru kvaddir til þess að hafa
yfirherstjórnina á liendi, þóttust
allir Þjóðverjar vita, að þeir réði
því, hvernig hernaðinum væri liag-
að og hvenær friður skyldi saminn.
Meiri likiti þýzku þjóðarinnar og
þýzka ríkisþingið hefir viljað yfir-
drotnun herstjórnarinnai'.
Ilinn 28. janúar kom skeyti
Bernstorffs um það, að Wilson
vildi ganga í milli. Eg átti ekki önn-
ur úrræði eu skýra frá friðarkost-
um Þjóðverja og lieita því, að kaf-
bátahernaðurinn skyldi upphafinn
undir eiiis og forsetanum hefði tek-
ist að fiiina einhveru grundvöll að
friðarsamningum.
cJSeisara^filman.
Eins og gctið hefir verið hér í
blaðinu, var í Þýzkalandi samin og
tekin kvikmynd, er átti að lýsa
keisaranum og æfiferli hans. En
þegar er myndin var sýncl í fyrsta
skifti, kom það í ljós, að þetta var
svívirðileg árás á keisarann, og’
þrátt fyrir það þótt hanii liefði orð-
ið að leggja niður völd í Þýzka-
laiidi, eru svo niiklar ræktartaugar
i. þýzku þjóðinni, að hún gat ekki
þolað það, að þannig væri farið með
þann mann, er allir lxöfðu áður til-
beðið og elskað.' Urðu svo mikil
ólæti í Berlín út af sýningunum, að
lögreglan varð að banna það að
myndin væiri sýnd. En svo bjuggust
menn líka við því, að keisarinu
mundi hefjamálgegnfilms-félaginu
og kvikmyndahúsinu, sem myndina
sýndi. En það hefir hann ekki gert.
Aftur á móti hefir hann krafist
þess, að filman væri ger upptæk,'og
hefir þýzka stjórnin þegar tekið þá
kröfu til greina og gefið út til-
kynningu um það, að myndin sé
bannfærð og upptæk ger.
íshúsin eru nú sem óðast að birgja
sig að is, sem höggvinn er á Tjörninni.
Er það franiför í verkhygni frá því
sem áður var, að nú er hafður hestur
til þes sað koma ísnum inn í íshúsið
i Tjarnargötu. Er gerður tréslóði neð-
;m af götu og upp á loft, og eftir hon-
um er ísinn dreginn í bandi og hesti
beitt fyrir. Það er að vísu seinlegt
verk og mundi betra og ódýrará að
Lafa lítinn mótor til þess. Mætti nota
hann til mrags annars þá tíma ársins,
sem ekki er verið að taka ís.
Belgísku
P. D. Lifstykkin
nýkomin.
Egili Jacobsen.
Bæjarejöld.
Öll ógoldin gjöld til baejarsjóðs Reykjavíkur, bæði aukaútsvör- og
og fasteignagjöld, verða innan fárra daga afhent bæjarfógeta til að taka
>au lögtaki.
Er því hér með skorað á alla hlutaöeigendur að
greiða tafariaust það sem þeir eiga ógoldið bæ.jar-
sjóði.
œj a r gj a l ó R er i n n
Chocolade Suchard
væntanlegt með næstu skipum, beina leið frá verksmiðjunni í Neu-
chatel. — Útsöluverð i búðum verður:
Velma nr. 550 pr. stk, kr. 1.59
— — SSi —------0.85.
Velmut nr. 590, stórar plötur, pr. plata kr. 1.50.
— — Í91 minni — — — — 0.85.
Bittra — 780 stórar — .— — — 1.50.
— — 780/50 minni — — — — 0.85.
cS. (BBanRaupf,
Mótorbáturinn .Helga'
— að stærð xi smálestir — fæst keyptur isamt öllum veiðarfær-
um og öðru sem honum fylgir. — Nánari upplýsingar hjá undirrituðum.
éC. SVafíiÓason
Duglegur
skrifstofumaður
*
vagur bókhaldi getur fengi. atvinnu hjá einni stærstu verzlun i
Austurlandi.
Umsóknir með meðmælum og launakröfu, merkt »Skrifstofumaðurc,
leggist á skrifstofu Morgunblaðsius, sem fyrst.
Duglegnr drengur
getur fengið atvinnn strax. — A. v. á.
Loveiand lávvlur
finnur Amnriku.
EFTIR
C. N. og A. M. WILLIAMSON.
— Hver er maðurinn sem gengur
þarna með háu, uugu, gráklæddu stúlk-
unni, sagöi Valur. Er þa'ð nokkur meiri
liáttar maður?
Hunter skildi strax, aö þaö var ekki
maöurinn heldur stúlkan, sem Love-
land kæröi sig um.
— pa'ö er Judson R. Coolidge, svar-
aöi hann, og þetta er Elin dóttir hans.
Hann er auömaöur en ekki samt einn
vorra allra ríkustu. En Elin stjórnar
honum. MóÖirin er dauö. Og vegna
.þess, að stúlkan veit um verögildi sitt,
hefir hún komið hoiium til aö kaupa
stærÖar hús í New York og slot í New-
port. Munduð þér kæra yður itm að
kymiast þehn.
— Já þakka yður fyrir, sagði Valur,
CJi helzt dálítið seinna.
— Það eru margar fleiri fallegar
meyjar á skipinu, sagði Huntei'.
— Eg hef tekið eftir því, sagði
Loveland,
— Landsmenn yðar viðurkenna kon-
ur vorar. Þeir hafa tekið mörg okkar
fegurstu blóni á burtu með sér, og
sum þeirra er síst máttu fara.
— Er þetta skáldamál? spurði Love-
land og starði á Hunter til þess að
reyna að komast að raun um hvort
haim meinti nokkuð eða ekki neitt.
Hunter huerraði. Hann hafði þann
leiða vana að hnerra, þegar hann var
að kynnast nýjum mönnum. En það
var auðvitað mjög 'kurteislegur hnerri.
— Ó, góði minn, nú skil eg hvað þér
meinið. En eg var að eins að reyna,
að vera sem allra skáldlegastur.
Hunter var nú kominn að þeirri nið-
urstöðu, ef hann helði ekki vitað það
sirax, að Valur var á veiðum eftir
rikri kouu. -
Mrs. Coolidge er ekki eina auðuga
stúlkan a þessu skipi. Það eru fleiri
— það eru fleiri, hélt hann áfram með
ákafa. Þér þurfið ekki annað ejj benda
á hvaða stúlku þér helzt viljið kynu-
ast og svo er málið útrætt.
— Þekkið þér nokkra Mrs. Lovelaud
á skipinu? spurði Loveland eftir dálít-
ið hik, sem hami gat varla skilið.
Hunter hristi höfuðið. Ekki minnist
eg þess. Jú — líklega er einhver Mrs.
Loveland á farþegalistanum, en--------
— Hún á frænku hér líka, sagði
Valur.
— Ó! Eldri maðuriun dró saman-
fcrotinn farþegalistu upp úr vasanum
og leit yfir „ellin“.
Frænkan Hefir þá ekki sama nafu.
En eg skal óðara fá að vita alt um
þessa stúlkur, ef yður er nokkurt á-
kugamál að fá að kynnast þeim.
Loveland stansaði eitt augnarblik,
og hann var að hugsa um að þiggja ekki
boð Hunters. En hann sá jafnframt,
að það var honum sjálfum ekki sam-
boðið, að grafast fyrir um ætt og líf
'óþektra kvenua. En til þess var Hunter
góður.
— Það hefir ekki mikla fyrirhöfn i
för með sér, þar sem eg þekki svo
margar persónur á skipinu, helt Ame-
ríkaninn enn fremur áfram.
— Það er ágætt. Má eg þakka yður
fyrir, sagði LoVeland þannig, að það
gat vel verið flugustunga.
Hann var nú staðráðinn í að nota
Hunter til þess að raka eldinn að sín-
um kökum. Hann hugsaði sér að vera
honum ekkert óþarflega kurteis þrátt
fyrir það.
Stuttu á eftir yfirgaf Hunter Val,
þar sem hann sat í stól sínum og sýnd-
ist una sér bið bezta. Hunter fór að
hlaupa milli farþeganna og segja þeim
hvílíkur ágætismaður Loveland væri.
En þó fann hann til eiuhvers inst í sál
hans, sem líktist- ósk um að mega gefa
Val fáeina löðrunga.
Hann komst strax að þeirri niður-
Stöðu, að það mundi verða margvísleg-
um örðugleikum bundið, að fá upplýs-
ingar um Mrs. Loveland og frænku
hennar.
Það var að vísu létt að komast að
nafni ungu stúlkunnar. Og eins var
það engum örðugleikum bundið,að vita
það að frænkan var komin á þann ald-
ur, sem allar skynsamar konur hætta
að halda að þær séu ungar. Eu livað
ætterni og auðæfum leið, þá versnaði
málið. Um síðir var Hunter þó svo
lánsamur að ná í konu nokkra Mrs.
Milton, sem hitt ýiRfði Mrs. Loveland
og frænku hennar á meðan þær ferðuð-
ust í Englandi. Mrs. Milton var töfr-
andi kona, en þó hafði hún ýmsar
veikar hliðar. Hún vorkendi þeim Mrs.
Loveland og frænku hennar vegna þess
að þær væri svo „ónauðsynlega ame-
ríkanskar' ‘. Þar að auki þóttist hún
sannfærð. um af framkomu þeirra, að
þær væru fremur lítilsháttar persónur.
Þær bjuggu í einhverjum bæ í Vestur-
ríkjunum, þektu enga New York búa,
veslingarnir, og voru að Öllu leyti mjög
sveitalegar. Þetta var fyrsta utanlands
ferð ]>eirra. Og þær höfðu alstaðar
verið svo ógnalega barnalega hrifnar
af öllu, og böfðu verið svo áhugasamar
á sögu og þess konar leiðinda efnum,
svo Mrs. Milton datt í hug að þær-væru
kvenkennarar í sumarleyfi.
Hunter var í góðu skapi við að lieyra
þessa getgátulýsingu, því það var auð-
séð að Valur var skotinu í frænku Mrs.
Loveland.
Um miðdegisleytið var hann kominn
svo laugt, að haun gat gefið Loveland
skýrslu sína. En á meðan liafði Valur
sjálfur koniist fyrir inargt og mikið
og gleymt Hunter.
Hann hafði n.l. fengið eitt löngunar-
kastið að sjá sig um í kvennahópnum,
cg kom þá rétt þar að, sem frænka
Mrs. Loveland var að missa teppi, sem
vindurinn hafði náð í. Hann náði því
og vafði því um fætur ungu stúlkunn-
ar. Það voru allra fallegustu fætur, og
var Valur þó ekki nægjusamur, hvað
kvennafætur snerti. En þessir voru
bæði fallegri og minni en á ungfrú
Coolidges. Hann varð því sérlega glað-
ur, að auður stóll var öðru megiu við
sæti henuar. Og hann bað auðmjúk-
lega utn leyfi að fá að setjast og tala
við hana eitt augnarblik. Ef móðir
hans hefði keyrt til lians, þá hefði húit
áreiðanlega haldið að hann þjáðist af
e.nhvcrju. En hann sat þarna lengur
en eitt augnablik. Loks var haim ueydd
ur til að standa upp, því eigandi stóls-
ins kom.
Hann var rétt að yfirgefa ungfrúna,
þegar Hunter bar þar að frá söngsaln-
um, þar sem haim hafði verið að safna
til skýrslu sinnar. Hún heitir ungfrú
Dearmer, sagði hann.
— Það veit eg uú þegar, svaraði Val-
ur, ekki sérlega þakklætislega. Húu
sagði mér það sjálf.
— Losly Dearmer heitir hún.
— Eg var ekki kominn ag Lesly
cnn þá. Valur hló, því hann liafði átt
mjög skelutilega samræðu við Dearmer.
Sporið í hökunni var ekki eins og hon-
uni hafði fyrst fundist, nein fallgryfja
til þess að veiða oienn í. Og meðan
hanu hafði setið hjá henni og talað
við hana, hefði hún komið með hugs-
aair hverja annari nýrri og fallegri.
4