Tíminn - 17.02.1958, Blaðsíða 1

Kftun
Sbnir timans eru
•tltstlArn 09 ckrlfstofur
1 83 00
Blaðamenn eftlr kl. 1»i
l»30l - t*302 — 18303 — 18304
42. árgangwr.
Reykjavík, þriðjudaginn 17. febrúar 1958,
Eru Biu-gess og Maclean bréfrftáp-
ar Bulganins? bls. 3.
Greinaflokkur Páls Zóph., bls. 5.
Málverkasýning Churchills, bls. 4.
Bourgiba forseti Túnis, bls. 8.
40. híað'.
Egypzkur her réðst í
, gærkvöldi inn í Súdan
Innlima á Norður-Súáae í Arabíska
sambandslýðveldið, en Súdanstjórn
mótmælir oíbeldinu
NTB—KAIRÓ og KHARTOUM,
17. febr. — Seint í kvöld bárust
fregnir frá Khartoum liöfuð-
borg Sudans, þess efnis, að
egypzkar hersveitir væru á leið
til no'rðurhluta Sudans og hyggð
ust taka landið hcrskildi. Súdan
istjórn hefu- mótniæU þessari
árás og ákveðið að halda fast
við sjáifstæði sitt og umráffa-
rétt yfir þessu landsvæði.
Skýrði utanríkisráSlierra Súd-
ans, Mohammed Mahgoub frá
þessu í kvöld. Hann upplýsti
einnig, að rikisstjórnin hefði á
fundi í dag, eftrr að úrslitakostir
bárust frá Nasser forseta Egypta
lands, ákveðið að mótmæla árás-
innl og beygja sig hvergi.
Nasser neitaffi að tala
við hann.
Eftir ráðuneytisfundinn reyndi
forsætisráðherrann Abdullah
Kaplil, að fá símasamband við
Nasser forseta, en hann fékk
aðeiits að tala við innanríkisráð
herrann egypzka.
Jafnframt upplýsti liann, að
egypzka stjórnin hefði sent nótu
til ríkisstjórnar Súdans 13. jan.
s.l., þar sem lienni er tilkynnt,
að egypzka stjórnin ætli að láta
fara fram þjóðaratkvæði á tU-
teknu laudsvæði. Verði fólkinu
á þessu svæði gefinn kostur á
að kjósa liinn nýja forseta Ara-
biska sambandslýðveldisins, sem
Egyptaland og Sýrland væru að
stofna. Mundu Egyptar senda sér
staka nefnd þessara erinda til
landshlutans og yrðu liersveitir
látnar fylgja með. Til endur-
gjalds bauðst egypzka stjórnin
til að láta Súdan fá smáskika
annars staðar.
Landamærl þessa tundeilda
héraðs að norðan voru ákveðin
fyrir 56 ártun og héraðinu síðan
verið stjórnað af ríkisstjórn
Súdans. Þegar egypzka stjórnin
viðurkenndi sjálfstæði og full-
veldi Súdans fyrir fámn ár.um,
var tekið fram, að viðurkenning-
in tæki tU þcverandi landamæri
ríkisins.
Ráðílerrarnir, sem fara munu
utan um næstu helgi, eru Guð-
anundur í. Guðmundsson, utanrík-
isráffþerra, og Lúðvik Jósefsson,
Bjávanitvegsin ál a ráð herra. Auk
(þcss mun Hans Anderson þjóðrétt
arfræðingur sitja ráðstefnuna sem
fastaf'alltrúi, og ef til vill fleiri
inenn.
Þesisi ráðstefna getur haft mikla
Þegar Arabíska sambaandslýðveldið varð til -
Hér sést Nasser (t. h.) Egyptalandsforseti og Kuwatly Sýrlandsforseti undirrita samnlnginn um sameintngu
ríkja sinna. Samkvæmt samningnum verða ríkin að einu ríki í einu og öllu tilliti. Höfuðstaður hins nýja rikis
verður Kaíró og tallð er fullvíst, að forseti þess verðl Nasser.
Eisenhower skrifar Bulganin um stórveldafund:
Tveir íslenzkir ráðherrar f ara á
landhelgisráðstefnuna i Genf
Ráftstefnan heíst næsta mánudag
Eins og áður hefir verið skýrt frá, hefst alþjóðleg ráðstefna
á vegum Sameinuðu þjóðanna um landhelgismál og siglingar
í Genf mánudaginn 24. febrúar. Af íslands hálfu numu tveir
ráðherrar verða við setningu hennar og sitja hana fyrstu dag-
ana að minnsta kosti.
Venjulegar milliríkjaleiðir verði
farnar til undirbúnings fundinum
Opinberum áróðursskrifum sé hætt -
Bréfinu vel tekið í Vestur-Evrópu
þýðingu fyrir íslendinga. og sú
istefna, sem þar verðm- tekin í
landhelgismálum og' friðun fiski-
miða. íslendingar munu því fylgj-
ast vel með því, sem þar gerist og
leggja það til mála, sem þeir mega.
ÖUum þjóðum í S. Þ. hefia- verið
boðið að senda fulltrúa, og gert er
i'áð fyrir, að þátttökuþjóðir verði
70—80.
Á myndlnni er landabréf af hlnum
nálægari Austurlöndum og sjást þar
þau tvö sambandsríki, sem nýlega
hafa verlð stofnuð. Smástrikaða land
svæðið sýnir Arabíska sambandslýð-
veldið, sem nær yfir Egyptaland og
Sýrland, en á hinu sést Arabíska
sambandsriklð, sem Jórdania og írak
hafa stofnað tll.
íraksþing samþykkir
sameiningu íraks
NTR-Wachington, 17. febrúar. — Eisenhower forseti segir
í bréfi sínu til Bulganins, sem birt var í dag, að hann telji
bezt að hætta opinberum áróðursbréfum, en nota í þess stað
venjulcgar milliríkjaleiðir til þess að undirbúa fund æðstu
manna. Segir forsetinn, að hann sé orðinn mjög í vafa um
að nokkuð muni miða 1 áttina með slíkan fund, ef ekki verði
breytt um starfsaðferðir við undirbúning hans.
Er marxisti að lífsskoðun en andvígur, °jíJor(lan'"
kommúnismanum og einræði hans
Rússneski menntamaðurinn, David Burg, sem er land-
flótta, kom hingað til lands á vegum félagsins ,,Frjáls menn-
ing“ i fyrradag og hélt erindi á fundi félagsins í Þjóðleikhús-
kjallaranum síðdegis í gær. i
' Tórnas Guffjnundsson, formaður
féLagJsins, kynnti Burg og lýsti
nofckuð'ferli hans og ræddi einnig
ilítiiUega félagsmál. Síðan tók Burg
ti'l miáls og filutti klufcfcustundar
ræðu. Ræddi hann um viðhorf sín
Ikvað vera marxisti að lífsskoðun en
í andistöðu við kommúnismann, að
minsta fcosti eins og hann væri
framkvæmdur í Rússlandi, svo og
það einræði, sem þar rífcti.
Þessu næst söng Guðrún Á. Sím-
onar f(jögiir lög við undirleik
Weis'sappels, tvö íslenzk og tvö
rússnesk. Lcks flutti Indriði G.
Þorsteinsson, rithöfundur, stutta
ræðu, og mun hún verða birt hér í
blaðinu.
Burg fór frá Rússlandi 22 ára
að aldri, er hann liafði lckið prófi
í bófcmennitafræðum og starfað uim
skeið við bófcmenntatímarit. Iíann
flutti og fyrirlestur á fundi stúd-
endt í gærfcvöldi og í kvöld flytur
hann ávarp á fcvöldfagnaði Stúd-
entaféla'gsins.
NTB-Bagdad, 17. febrúar. I
dag samþykkti þingið í írak
samning þann, sem þeir frænd-
nrnir, Feisal írakskeisari og
Husscin Jórdaníukonungur gerðu
ineff sér á dögunum og fjallar
um takmarkaðan samruna ríkj-
anna. Þing Jórdaníu kcinur sani
an á morgun og mun þá fjalla
um staðfestingu sainningsins.
Vísitalan 191 stig
Kauplagsnefnd hefir reiknað út
vísitöiu framfærslukostnaðar í
Reykjavík hinn 1. febr. s.l. og
reyndist hún vera 191 st'g.
Kaupgreiðsluvísitala fyrir tíma
bilið 1- marz til 31. maí 1958 ver'ð-
ur því 183 stiig, samkvæmt ákve'ðn
um 36. gr. laga nr. 86/1956, um
útflutningssjóð o.fl.
Bréfið var svar við sefnasta bréfi
Bulganins. Afhenti sendiherra
Bandaríkjanna í Moskvu bréfið í
mongun, en það var síðan birt í
WSshington.
Gagnslausar endurtekningar.
Forsetinn segist þeirrar skoðun-
ar, að það sé gagnslaust með tilliti
til þess að koma á fundi æðstu
manna, að halda áíram að endur-
taka hvað eftir annað sömu atrið-
in í deilumálum Bandaríkjanna og
Sovétríkjanna og það á opinherum
vettvangi. Helzta von sé, að ræða
um undirbúninginn á óformlegri
hátt. Telur hann, að sendiherrar
og utanríkisráðherrar geti bezt
unnið að undirbúningi fundarins,
lagt fram tillögur um dagskrá og
lcomið með aðrar uppástungur.
Með slíkum viðræðum mætti kom-
ast að raun um, hvort grundvöllur
væri fyrir samningum eða sam-
komulagi.
Dullcs verður ekki sniðgenginn.
Forsctinn tekur sérstaklega
fram, að hversu svo sem háttað
verði undirbúningi að slíkum
fundi, muni John Foster Dullés
undir öllum kringumstæðum verða
þar mikið viðriðinn af hálfu Banda
ríkjanna. Segist hann vita, að
'þetta hljóti Bulganin lika að gera
scr Ijóst.
I
Endurtekning á ræðu Krustjoffs.
Um seinasta bréf Bulganins seg-
ir Eisenhower. að sér virðist þaS
vera stytting á ræðu Krustjofis fré
22. jan. s. 1. og þó nofckru hógvæny
legar orðað. Þá gagnrýnir bann
(það, sem hann kallar hina neá-
kvæðu afstöðu Sovétstjósmarlnnar
til þeirra átta tillagna, sem hann
setti fram í seinasta bréfi sfnu tE
Sovétl'eiðtoganna. Telur Eisenhew-
er, að m. a. hafi verið hafnað at
gerlega tillögu sinni um að rann-
sókn á himingeimnum skyldi ein-
igöngu notuð í friðsamleguB* UI»
gangi. Minnir hann á, að Batð«-
ríkin hafi á sínum tíma verið reiða-
búin til að eyðiléggja allar birgðlr
sínar af kjarnorkuvopnum, þegaf
þeir enn voru einir þjóða, er yfir
'slíkum vopnum réði. En Sovétlelð-
togaruir skeili nú skollaeyruauiin
við þeim ógnum, sem hernaðarlieg
afnot af himingeimnum felr í sér
.fyrir jarðarbúa.
Bréfinu vel tekið.
Fregnir frá Lundúnum, París og
Bonn herma, að þar sé bréf for-
setans mjög vel tekið af stjórranvália
mönnum. Það sc mikil' nauðsyu a@
Ihætt verði áróðursskrifum á opfn-
j berum vettvangi og taka I þess stað
'upp viðræður á bak við tjöMin.
Það þurfi ekki að jafngilda því að
gerðir séu neinir leynisamuingar,
'heldur rætt um málin á hlutlægan
hátt. Bonn-stjórnin hefir mjög
stutt þá stefnu, að undirbúa fund
æðstu manna eftir venjulegum
diplómatískiun leiðum.