Tíminn - 16.10.1962, Blaðsíða 2

„Hvað eru hersveitir páf-
ans margar?" spurði Jósef
Stalín hæðnislega og skellti
vodkaglasinu á borðiS þar
sem hann sat fyrir borðsend-
anum í giæstum saiarkynn-
unum í Kreml. Þeir voru þá
að skeggræða um baráttu
kaþólskra við kommúnism-
ann. Hefði Jósef verið á lífi
um þessar mundir, þá hefði
hann átt þess kost að skoða
„hersveitir" páfans. Nú
fremur Jóhannes 23. nokk-
urs konar liðskönnun erhann
boðar til kirkjuþings í Róm
að ráði guðs.
Ef til vill eru „hersveitirnar“
þar ekki samankomnar en þó
altént fulltrúar þeirra, 2800
kardínálar, erkibiskupar og pre-
látar úr öllum hornum heims full
trúar 550 milljón kaþólskra
manna, 418.000 kaþólskra presta
og 946.000 nunna.
Ekki einungis kaþólskir
Píusi 10. Núverandi páfi er
bóndasonur af Langbaröalandi
og bræður hans fást enn við vín-
rækt og hænsnarækt. Hann er
öllu jarðneskari í hugsunarhaittj
og lífsháttum, kátur og spaug-
samur, fyigist með öllum nýj-
ungum og hefur hug á framför-
um. Hann er að ýmsn leyti ekki
ósvipuð manngerð og forystu-
maður heimskommúnismans.
Krustjoff
Á unga aldri sýndi Jóhannes
af sér miklar námsgáfur og
dugnað. Hann tók prestsvígslu
árið 1925 og hafði áður gegnt
herþjónus'tu sem liffsforingi í
læknasveit i fyrri heimsstyrjöld.
Síðan var hann sendimaður páfa-
stóls í Búlgaríu, dvaldist tvö
ár í Sofíu og tíu ár í Tyrklandi
og Grikklandi sem eru nokkurs-
konar „landamærastöðvar" ka-
þólsku kirkjunnar, þar sem hún
á í höggi við óvinveitt hugsjóna-
kerfi og kaþólskar kirkjur sem
lúta annarri stjórn. Seinna beið
Jóhannesar svipað starf París.
Nýstárlegur páfi
Árið 1953 var hann útnefndur
kardínáli og þrem dógum siðar
varð hann patriarki í Feneyjum
og þótti þar skemmtilegur og
mannlegur kii'kjuhöfðingi í
hæsta máta, vinsæll af öllum
mönnum.
Varla var hann orffinn páfj
fyrr en hann tók til við að þver-
brjóta ýmis gömul lögmál og
siðavenjur sem verið höfðu í
heiðri frá órófi alda í Páfagarði,
hreinsaði til svo um munaði og
opnaði dyrnar í allar áttjr. Ýms-
um þótti nóg um.
Hann kom i rómversk fangelsi.
ræddi viff fangana, stórglæpa-
menn og morðingja eins og þeir
væru jafningjar hans, hann
gekk eftir götum Rómar með sól-
skinsbros á breiðu andlitinu og
blandaði geðj við alþýðu manna.
Kardínáli enn lét svo um mælt
að maður þyrfti helzt að vera
meþódisti til að' ná fundi páfa.
Þversagnir
Jóhannes hækkaði laun em-
bættismanna og starfsmanna í
Páfagarffi, sagðj upp æðstaprest-
inum Pizzardo sem honum þótti
alltof einstrengjngslegur og
íhaldssamur. í staðinn réð hann
Ottiviani, sem raunar er engu
Jóhannes páfi 23.
umbótasinnaðri og þótti það
hai'la furðuleg ráðstöfun. Annaff
orkaði tvímælis í gerðum páfa og
hann virtist ekki einlægt sjálfum
sér samkvæmur. Meðan hann
itramhjln a i:i .fm
Og þarna eru ekki einungis
samankomnir „s'tríðsmenn" ka-
þólskir að trú á fyrsta kirkju-
þing sem boðað er til síðan árið
1870 þegar lýst var yfir óskeikul-
leika páfa. Aðrar kirkjudeildir
eiga líka sína fulltrúa, áheyrnar-
fulltrúa, sem fá að fylgjast með
öllu sem fram fer þótt ekki geti
þeir lagt neitt til málanna. Þó
hefur þýzki kardínálinn Bea
verið til þess settur að ræða
daglega við þessa fulltrúa og
hlýffa á sjónarmið þeirra og mál-
flutning. Þarna á danska þjóð-
kirkjan fuiltrúa, en ekki er vit-
að til þess að íslenzku kirkjunni
hafi verið boðin þátttaka, nenia
hún hafi fetað í fótspor baptista
og hafnað heiðrinum.
Bombur í Péturskirkju
Jóhannes 23. hefur haft sig
allmjög í frammi síðustu vik-
umar fyrir kirkjuþingið, meffal
annars lagt leið sína út úr Vatí-
kaninu og tekið sér far með járn-
brautarlest og er hann fyrsti
páfinn í hartnær eina öld sem
lætur sjá sig fyrir utan múra
Páfaríkis. Hann var viðstaddur
hátíð sem helguð var Frans frá
Assisi og baðst þar fyrir.
Ekki eru allir jafn hrifnir af
tiltektum páfans og þykja þær
skjóta nokkuð skökku við hátt-
ernj fyrirrennara hans á stóln-
um. Sumir hafa jafnvel ekki get-
aff byrgt inni gremju sína, en
komið fyrir spi'engjum í Péturs-
kirkjunni og má mildi heita að
ekki hefur slys hlotizt af. En
sprengjurnar fundust áður en
þær gerðu nokkurn usla. Varð
þó af þessum sökum að loka
kirkjunni fyrir ferðamönnum og
leitað var á verkamönnum sem
unnu að því að undirbúa þar
starfsemi þingsins.
Hænsni og vín
Jóhannes 23. mun hafa heyit
rödd af himni, er bauð honum
að kveðja saman kirkjuþingið.
Það var nánar tiltekið 19. janúar
1959. Síðan hafa 200 manns unn-
ið að því ósleitilega að undirbúa
þetta geysimikla þing.
Jóhannes er um flesta hluti
óllkur forvera sínum í páfastól,
hinum stranga meinlætamanni
Vatikanlð og Péturskirkja
í DÝRAVERNDARANUM, sem er
nýkominn út, og er hlð þarfasta
málgagn málleysing janna sem
fyrr, er stutt grein um útflutning
hrossa, og af því að efni hennar
á erindi til margra, er rétt að blrta
hluta groinarinnar, enda segir þar
frá athyglisverðum viðburðum í
hrossaútflutningnum:
„ÞAÐ HEFUR verið háð hörð bar-
átta fyrir því á undanförnum árum,
að sú löggjöf, sem sett var til trygg
ingar sæmilegri meðferð á útflutn
ingshrossum, væri ekkl stórum
skert, en svo mlkll hefur ásókn
þeirra manna, sem hafa haft
hrossasölu með höndum, verið á
stjórnarvöldln, að aftur og aftur
hafa verið látnar I té undanþág-
ur frá lögum og reglugerðum, án
þess að hlutaðeigandi ráðherra
hafi nokkurn lagalegan rétt til
þess að veita slik frávik.
SÍÐASTLIÐID VOR var sótt fast
um undanþágur, en Samband dýra
verndunarfélaga fslands var beðlð
um, að það mæltl með slíku, og
var svar þess auðvitað neitandl.
Svo varð þá ekkl af þvi í það sinn,
að undanþága, sem er, svo sem
áður getur, óheimil að lögum —
værl veltt. — En strax og liðinn
var 15. júní, var hafizt handa um
útflutning á biljum uppi. Formað-
ur Dýraverndunarfélags Reykjavík.
ur, Martelnn Skaftfells, var þá á
verði um það, að sem bezt væri
um hrossin búið — og mættl hann
skilningi og vclvild af hendi bæði
yfir. og undirmanna á skipi því,
sem hrossin flutti, og fékk því til
leiðar komlð, að ekki væru fleiri
höfð í einni og sömu stiu en fjög-
ur. — Lengra varð ekkl komizt í
fyrstu lotu, en sklpið, sem fór tll
Þýzkalands, hrepptl storm á leið-
Inni, og lentu sklpverjar aftur og
aftur I mlklum erflðlelkum um
að verja hrossln llmlestingum og
dauða, þvi að þelm sló æ ofan I æ
flötum I stíunum ,og þrátt fyrlr
alla viðleltni skipverja, hlaut eltt
þeirra dauða, tróðst undir, Geta
menn borlð saman þessa meðferð
og ákvæði laga um dýravernd og
séð, að hún er mjög gróft brot
á þelrrl löggjöfl — En formaður
Dýraverndunarfélags Reykjavíkur
var ekkl sofnaður á verðlnum. —
Hann hófst handa á ný og átti sér
trausta stoð I skipverjum, og varð
það nú að ráðl, að hafa framvegis
einungis eitt hross í hverri stíu.
Þetta reyndist hið mesta þjóðráð,
og fór nú saman, að hrossunum
leið stórum betur og að erfiðleikar
skipverja urðu barnaleikur á við
þá, sem þelr höfðu átt við að
striða, þegar þeir voru að reyna
að verja hrossin beinbroti og harm
kvælum, þar sem eitt kastaðist á
annað.
ÁÐUR HEFUR verið á það bent
hér í blaðinu og skírskotað til
reynslu sjómanna, að harðvlðri
með stórsjóum eru alltíð alla mán
uði ársins á hafinu mllli íslands
og Evrópu nema helzt á tímabil-
Inu frá júnflokum tll höfuðdags.
ekkl þarf annað en mlnna á stór-
vlðrlð, sem geisaði i hafi, þegar
Hekla var á leið til Noregs með
Ingólfsllknesklð í júli I fyrrasum-
ar, tll að sanna mönnum, að I raun
Innl er ótækt að flytja hross á
mllli landa á þilfari — og yflrleitt
I öðrum skipum en þelm, sem sér.
staklega eru til þess ætluð. í júli
storminum í fyrra fórust mörg
skip, meðal annars hvolfdi i grennd
vlð Færeyjar stórum vélbát, sem
stundað hafðl veiðar hér við land
í vestu veðrum vetraríns, og fjöl
mörg skip lágu undir áföllum og
sluppu naumlega úr greipum Ægis
Oflof verður aS háði
Morgunb'laðið grobbar af því
í ritsljóniangrein á sunnudag-
inn, ,að nú sitji á Alþingi „tveir
ágætir bæ.ndur úr Þingeyjar-
sýslu“, fyrir Sj'álfstæðisflokk-
inn — þeir Bjartmar á Sandi
oig Björn Þórarinsson í Kíla-
koti.
Tím'inn vil'l alls ekki lasta
þessa mcnn persónu.lega, þó að
hann ráðleggi Morgunblaðinu,
að fara varlega í það að hæla
þeim fyrir búska,p þeirra og
minni á, að oflof getur orðið
að háði. Þe'ir eiiga sj'álfsagt aðr-
ar dyggðir miklu meiri oig bct-
ur fallnar til lofs en búskap
sinn.
Morgunblaðið gæti t.d. — ef
það efast um að ráðleggingin
sé á rökum byggð — kynnt sér
búnaðarskýrslu Bjartmars, áð-
ur en það au.giýsir hann aftur
sem „ágætan bónda“. Líklega
er ekki til búlausari „bóndi“
á íslandi en hann, blessaður.
— Nemia það v.aki fyrir Morg-
unblaðinu e'i.ns og Jóni skáld-
presti á Bægisá, að Táta Brúnku
heita Vakra-Skjóna, hvað sem
tautar og raular.
Sjónvarpið
Forystugrein Alþýðublaðsins
á su.nnudaginn hefst á þessa
leið:
„Sjónvarp flyzt nú á hverj-
um degí inn á fleiri íslenzk
heimili á suðvestanverðu ís-
landi. Móttökutæki eru seld í
fjöldia verzlana í Reykjavík og
loftnetum fjölgar stöðugt á
húsum. Er augljóst, að áhugi
á þessum nýja miðl'i er miki'H
og vaxandi....“ Og síðan seg-
ir: „Hér á íslandi hcfur, miðað
við önnur lönd, verig óvenju-
lega mikil andstaða gegn sjón-
varpi.“
Það er engu líkara en hlakki
í Alþýðubliaðinu yfir því, að
erlent hermannasjónvarp skuli
nú ná til æ fleiri heimila, enda
er nú skýrt frá því, að, stækk-
un Keflavíkurstöðvarinnar sé
að komast í framkvæmd aam-
kvæmt hinu fræga leyfi ríkis-
stjórnarinnar.
Hins vegar er það uppspuni,
og að því er virðist vísvitandi
verið að reyna að villa um
fyrir fólki, þegar Alþýðublað-
ið segir, að hér á land'i sé „mik
il andstaða gegn sjóinvarpi“
almennt. Andstaðan var og er
gegn því að láta erlent her-
miannasjónvarip vera hér ein-
rátt, en hins vegar mun al-
mennur áhugi fyrir því, að hér
rísi sem fyrst ísienzk sjónvarps
stöð með vönduðu efn'i, og
menn mótmæla því, að erlent
hermannasjónvarp sé látið
skipa rúm slíkrar stöðvar. Það
er þetta, sem um er að ræða,
og Alþýðublaðinu er holliast
að spara sér allar blekkingar í
þessu efni hnaklegum málstað
sínum í sjónvarpsmálinu til
réttlætinigar.
Síldveiðídeilan
Síldveiðideilan stendur enn,
en ríkisstjórnin hamast við að
selja þá síld, sem hún virðist
ckki kæra sig um að veiffia.
„Margfalt síldarmagn seit —
en engin síld veidd enn þá“,
er stórfyrirsögn í Vísi í gær.
Samningar eru í sjálfheldu.
Ríkisstjór.nin á að sj'álfsögðu
l að beifca sér fyrir því, að bát-
| unum sé greidd tækjauppbót
Íí bil’i, meðan samningar fara
friam, leysa flotann þanniig frá
bryiggju. Þetta yrði engin öl-
musa til bátanna, því að sjálf
Framhald á bls. 13.
9
T í M I N N, þriðjudagurinn 16. okt. 1962. —