Tíminn - 18.07.1963, Blaðsíða 6

Búizt við fjölmenni
á Skálholtshátíðina
— BBC og Nordvision hafa beðið um að fá aðstöðu
til að kvtkmynda afburðinn á sunnudag
KH-Reykjavík, 15. júlí.
BÚAST má við, að margt verði
um manninn í Skálholtr um næstu
helgi, þegar kirkjan verður vígð
og Skálholtsstaður afhentur þjóð-
kirkjunni. Ef veður yerður hag-
stætt, er. jafnvel, búizt við 10—20
þúsund manns á súnnudaginn. Og
vist er, að hér er um sérstæðan og
slórkostlegan athurð að ræða, enda
hefur undirbúningur verið mikill
og margvíslegur. Óskir hafa bor-
izt frá BBC og Nórdvision um að
fá aðstöðu til 'að kvikmynda atburð
inn.
30 manns úr Skálholtssókn og rit-
stjóra blaðanna. Þá er loks öllum
prestum þjóðkirkjunnar, biskupi
kaþólsku krrkjunnar og fríkirkju-
presti boðið, og munu þeir flest-
;r koma. Kirkjan tekúr úm 400 i
sæti, þegar stólakostur er aukinn
eins og hægt er, syo, að engir aðr-
u en boðsgestir komast í kirkjuna
við sjálfa vígsluathöfnina, en há-
talarar munu flytja það, sem fram
fer, til fólksins utan icirkjunnar.
Til minningar um vígsluna hefur
verið sleginn sérstakur heiðurspen
ngur, sem forseti íslands, herra
Uppbygging Skálholtsstaðar hef- Ásgeir Ásgeirsson, mun veita ýms
ur til þessa kostað ríkið 13,1 millj
ónir króna Byggt hefur verið í-
búðarhús, fjós, hlaða, haughús,
biskupsstofa, sem enn er ófull-
gerð, og kirkjan, en til byggingar
hennar hefur verið varið 6,5 millj-
onum króna. Þá hefur einnig ver-
ið gerður upp gamli undirgang-
arinn og tengdur við kjallara kirkj
unnar, lögð hefur verið heimreið,
túnið girt og kirkjugarðiirinn
stækkaður og ræktaður.
Fyrsta Skálholtshátíð í nýjum
sið var haldin 20. ágúst 1949, og
má segja, að það hafi verið upp-
liafið að vakningu um uppbygg-
ingu Skálholtsstaðar. Þeir, sem
lengst hafa starfað í byggingar-
nefnd, eru þeir Hilmar Stqfánsr
son,;í' bankastjórj;; prófessor Magn-
ÚSj .Már Lárusson og séra Svein,:
björn Högnason, prófastur. Prófess
or Magnús Már, sem verið hefur
eltirlitsmaður kirkjumálastjórnar-
innar með framkvæmdunum í
Skálholti, skýrði frá því á fundi
með fréttamönnum nýlega, að
oinn sá þáttur uppbyggingarinnar,
sem sér þætti einna vænst um,
væri ef til vill sá, hvemig tekizt
nefði að tengja fortíðina nútíð-
inni með því að gráfa 'upp hinn
orna undirgang og tengja hann
við kjallara kirkjunnar. Hellulagn
ingin í gólfinu er frá 12. öld með
ræsi undir, sem starfar fullkom-
ícga ennþá. Og niðri í grashýsinu
rr kista Páls biskups Jónssonar,
cg við veggi hafa verið reistir
ílestir legsteinarnir, sem voru í
gomlu dómkirkjunni
Undirbúningsnefnd vígsluhátíð-
arinnar, ásamt fleiri mönnum,
héldu nýlega fund með fréttamönn
um og skýrðu frá undirbúningi og
lilhögun vígslunnar. Nefndina
skipa þeir prófessor Þórir Kr.
Þórðarson, séra Guðmundur Óli Ól-
aísson, sem ekki gat þó mætt á
íundinum, og Guðmundur H. Bene
diktsson, stjórnarráðsfulltrúi. —
Gunnlaugur Pálsson, arkitekt, er
framkvæmdastjóri vígsluhátíðar-
innar.
Tíminn hefur áður skýrt frá und
irbúningi og dagskrá hátíðarinnar
í stórum dráttum, og verður þvi
aðeins stiklað á stóru. Dagskrá há-
iðarinnar verður birt í smáatrið-
um síðar.
Boðsgestir á hátíðinni eru þessir:
erlendir aðilar, sem gefið hafa
gjafir til kirkjunar, einn biskup
frá hverju Norðurlandanna, þar
með taldar Færeyjar, forseti ís-
lands og forsetafrú, ríkisstjórn fá-
lands og nokkrir æðstu embættis-
menn ríkisins og erlendir sendi
herrar, ennfremur forstöðumenn
nokkurra stofnana, sem kirkjan er
sérstaklega tengd. Ýmsum vel-
■mnurum Skálholts fyrr og nú
hefur biskup sérstaklega boðið, og
cinnig eru tekin frá sæti fyrir um
um velunnurum Skálholts. Á fram
'hið peningsins er greyptur mítur,
cn bagall og lykill eru í kross að
haki mítursins. Til skýringar má
j-eta þess, að Péturslykillinn var
\ iðarmark Skálholts og brenni-
mark búsmala. Lögun peningsins
er sú sama og á smelltum skjöld-
um á stétt hins foma Skálholts-
kaleiks í Þjóðminjasafninu.
Þar sem dagskráin hefur áður
verið rakln í stórum dráttum í Tím
anum, veiður það ekki gert hér,
en vígsluvoltar verða níu, þ. e.
alhr erlendu biskuparnir, vígslu-
biskupar Hóla og Skálholts, fyrr-
verandi biskup, Ásmundar Guð-
mundsson, og dr. Valdimar Ey-
laffg^A U1113Ir:Ob'l » Ji>uúi JJÍ
í laiþlfiíL 19_ 4MriiiíH'lA
-----fjolda.
.tsh ri
‘Ýégna"íijns miklá fjolda, sqpjj
^erí é‘r ráð fýfíí "í'Skálh'Ölti1 þenn-
an dag, er mikill viðbúnaður til
þess, að umferðin megi ganga slysa
laust. Séð verður fyrir 2000 bíla-
stæðum að Skálholti, og munu lög-
tegla og skákar stjórna umferð-
tnni í nágrenni staðarins. í ráði er
að rykbinda veginn á milli Brúará
og Iðu. BSÍ verður með fastar
ferðir austur kl. 7,30, kl. 10 og
kl. 12 og til baka síðdegis.
í Skálholti verða skátar með
Rauða kross tjald ef slys kynni að
bera að höndum. Póst- og síma-
málastjórnin mun reka pósthús
þennan dag í Skálholti, verður
dagstimpill, og gömlu Skálholts-
írimerkin verða til sölu og stimpl
uð sérstaklega. Kvenfélag Skál-
holtssóknar mun sjá um veitinga-
sólu í tjöldum á staðnum, en ann-
ars er þess Vænzt, að fólk muni
sjá sér farborða í mat.
Hörður Bjamason, húsameistari
ríkisins, sem teiknaði Skálholts-
kirkju, var viðstaddur blaðamanna-
fundinn, og gerði hann grein fyrir
oyggingunni. Teikningin, sem var
sú þriðja, sem gerð var af kirkj-
unni, var fullgerð árið 1954, og
á Skálholtshátíðinnj árið 1956 var
nornsteinninn lagður. Þetta er
krosskirkja með útbrotum, og við
leikninguna var reynt að fylgja út
i'num hinna stærstu rómönsku
kirkna á Skálholtstíð. Kirkjan er
32 metrar á lengd, aðalskipið er
12 metrar á hæð, 7 metrar eru á
milli útveggja aðalskipsins og út-
skota, og turninn er 24 metra
hár. Gluggar eru gerðir af Gerði
Helgadóttur.
Skálholtskirkju hafa borizt marg
ar veglegar gjafir, flestar gefnar
af útlendingum, og eru þar Danir
iang gjöfulastir. Þeir hafa gefið
hið veglega orgel, sem vígt verður
á hátíðinni, glugga, öll sætin, 250
að tölu, kirkjuklukku, fé til skreyt
ingar á kórvegg, sem skreyttur
verður af !s)enzkum listamönnum.
10 þús. kr. fjárstyrk, og einn dansk
ur aðili gaf 30 þúsund danskar
krónur. Þá hafa danstkir aðilar gef
ið krosíinark og hölkul, svo og
lýsingu kirkjunnar.
Skálholtskirkja mun vera ema
kirkjan á Norðurlöndum, sem læt
ur hljóma klukkur frá öllum Norð
urlöndunum Tvær klukknanna eru
gjöf frá Svíum, ein frá Norðmönn
um, ein frá Finnum og éin frá
Dönum Alls eru Skálholtsklukk-
ur 8, og eru 2 þeirra gamlar ís-
lenzkar klukkur, og ein þeirra er
gefin af norskum aðila. Er hún
talin vera frá fyrri hluta 12. aldar,
og er talin hafa borizt til verk-
stæðis í Noregi úr Hrunakirkju,
en þar keypti hinn norski gefandi
klukkuna.
Norðmenn hafa gefið talsvert
af byggingarefni í kirkjuna, miik-
/ð af timbri, skífur á þak kirkjunn
ar, flísagólfið, hurðirnar, þrjá sér
stóla og einn hökul.
Svíar gáfu 2 kirkjuklukkur, sem
íyrr segir Frá Færeyjum barst
skírnarfontur, forkunnarfagur grip
ur, höggvinn í granít með silfur-
skál, gerður af færeyskum mynd-
höggvara.
Frá íslenzkum aðilum hafa borizt
hátíðahökull og tveir mannhæða-
háir stjakar.
f Skálholtskirkju eru nokkrir
gamlir munir úr Brynjólfskirkju,
gamall stóll, ljósahjálmur, altari
og altarisstjakar.
Að lökinni sjálfri vígsluathöfn-
inni á sunnudaginn mun Bjarni
FARÞEGAFLUG-FLUGSKÓLI
1-8823
Atvlnnurekendur:
Sparið tíma og penlnga — látlð okkur flytlo
vlSgerSarmenn yðar og vorahluti, örugg
þjónusta.
fLUGSÝN
stað, þ.e. kirkjuna sjálfa, biskups
stofu, íbúðarhús bónda, útihús og
búfénað. Auk þess fær þjóðkirkjan
árlega um óákveðinn tíma eina
roilljón króna til áframhaldandi
uppbyggingar og viðhalds á staðn
um.
Biskupinn yfir fslandi, herra
Sigurbjörn Finarsson, var enn frem
ur staddur á blaðamannafundin-
am. Hann lét þess getið, að vigslu-
dagurinn hefði verið valinn með
tilliti til þess, að 20. júlí væri
Þorláksmessa á sumri, og hefðu
allar Skálholtshátíðir verið haldn-
ar nálægt þeim degi. Kvaðst hann
búast við, að Skálholtshátíðir yrðu
haldnar árlega hér eftir.
2. síðan
urlega lagað nef. Ef hann leit
út fyrir, að vera slæmur maður,
þá gat ég aldrei séð annað en að
hann væn góður. Sumum geðj-
aðist ekki að honum, þar sem
erfitt var að kynnast honum, og
hann var feiminn, en þegar þú
kynntist honum, þá komstu að
raun um bað, að hann hafði „heið
arlega kímnigáfu“.
Einhvern tíma sá hann 13 ára
gamla stmku, sem var bækluð,
og hann eyddi yfir hundrað pund
um í læknishjálp handa henni. og
borgaði spítalareikninginn fyrir
hana, þangað til henni var batn-
að. Ég hef séð hann tapa tíu
þúsund pundum á einu kvöldi
og borga hvern einasta eyri af
því á staðnum.
Mandy hefur kallað sjálfa sig
aðra Lady Hamilton í sögu Eng-
lands, og pær stöllur, Christine
og hún virðast lifa eftir þeirri
megnreglu að lifa fyrir daginn
í dag, og borga svo kannski fyrir
það seinna
Frú Rachman, ekkja Peters,
sagði nýlega í viðtali við sama
blað og talaði við Mandy, að
maður hennar væri áreiðanlega
látinn, og hver sá, sem héldi
Fimm ára styrkir
Menntamálaráð íslands man i ár úthluta 7 náms-
styrkjum til stúdenta, sem hyggjast hefja nám við
erlenda háskóla eða við Háskóla íslands. Hver
styrkur er tæpar 40 þúsund krónur. Sá, sem hlýt-
ur slíkan styrk, heldur honum í allt að 5 ár, enda
leggi hann árlega fram greinargerð um námsár-
angur, sem Menntamálarað tekur gilda. Þeir ein-
ir koma til greina við úthlutun sem luku stúdents-
prófi nú í vor og hlutu háa fyrstu einkunn.
Við úhlutun styrkjanna verður. auk námsárangurs
höfð hliðsjón af því, hve nám það, er umsækjend-
ur hyggjast stunda, er talið mikilvægt frá sjónar-
miði þjóðfélagsins.
Styrkir verða veittir til náms bæði í raunvísindum
og hugvísindum.
Umsóknir, ásamt afriti af stúdentsprófsskírteini,
15. ágúst m k. Skrifstofan afhendir umsóknareyðu-
blöð og veitir allar nánari upplýsingar.
Reykjavík, 15 júÞ 1963.
Menntamálaráð íslands.
Ms. Hekla
SKIPAÚTGCR® RIKISINS
17 daga ferð til Þýzkalands og Hollands
í september n. k.
Frá Rvík
Til Hamborgar
Frá —
Til Amsterdam
Frá —
Til Rvíkur
föstud. 13/9 kl. 12,00
17/9 — 07,00
20/9 — 11,00
21/9 — 08,00
26/9 — 11,00
30/9 — 07,00
þriðjud
föstud
laugard
fimmtud
mánud.
Fargjöld fram og til baka með 1. fl. fæði og þjón-
ustugjöldum verða frá kr. 7.750.00 til 9.975.00, og
ganga þeir fyrir, sem kaupa far á þann hátt.
Álitlegar kynnisferðir verða skipulagðar í báðum
löndum gegn sanngjörnu gjaldi fyrir þá farþega,
sem óska.
Vörur verða teknar út og heim.
Nánari upplýsingar í skrifstotum vorum.
öðru fram vissi ekkj um hvað
hann væn að tala. Hún sagðist
hafa heyr; þessar sögusagnir um
það, að Rachman væri á lífi, en
það væri vitleysa, hún hefði sjálf
staðfest. að líkið værj af honum.
Annars hefði hún ekkert meira
um þetta að segja, og hún neit-
aði að ræð* nokkuð um Profumo-
málið, hvað þá heldur Mandy
Rice-Davies.
Minning
Framhald af 8. síðu.
Margrét sýndi það fljótt að
hún var þeim vanda vaxinn að
gegna því stóra hlutverki sem
henni var falið að vinna. En
óvænt kom kallið mitt í önn
dagsins er húsfreyjan kvödd
burtu af heimilinu. Eftir situr
harmandi eiginmaður og börn
sem svo mikið hafa misst.
„Því hvað er ástar og hróðrar-
dís, og hvað er engill í para-
dís, hjá góðri og göfugri móður.
Og nú finnst mér sem svo mik
ið hafi sneiðst um hér í nágrenn
inu við fráfall þessara þriggja
kvenna sem bjuggu svo
skammt hver frá annarri um
margra ára skeið. Minnist ég
þeirra með hlýhug og þakklæti
í þau 24 ára sem ég hef búið
í nágrenni við þær og vil ég
þakka þeim samfylgdina og hlý
hug í minn garð. S.S.
6
TÍMINN, fimmtudagiirinn 18. júlí 1963. —