Vísir - 17.06.1918, Blaðsíða 2

V » i jjk
V IS1R.
A í g r s i * s i a bífcðífÍBfi S ÁðaUtmi
14, opia fe& kl. 8—8 4 hvÉrjuin degi
Skriístoía á aawtt atsá.
Siœi 400. P. 0. Box 867.
Ritscióiica til yiðtalu Ííá ki. ‘A—S.
PronSeiaiðjaB á Langaveg t
aími 18S.
AugljBiagíiM yaitt Ksðttaka i Lfeuöi
fltjönraœsi títir k!.. 8 & feyðldiR.
Aaglfaingavejð: 50 aar. isvet
dálks i etærri 'angi, 5 anra orí, f
Baátugi'jtíifegnM mel ðbra/tín ietri.
Kolaverðið.
Það var vikið að því í grein
hér í blaðinu á dögunnm, að
litið hefði enn orðið vart um-
bóta á verðlagningu landsversl-
unarinnar í höndum hinnarnýju
forstjórnar, og var þá sérstak-
lega átt við það, að kolaverðið
hefir nýlega verið hækkað um
2o kr. á emálestinni, án þess að
nokkur ástæða sé sjáanleg til
þess.
Þegar lansverslunin fór fyrst
að selja kol hér, sýndi Yísir
rækilega fram á það hve óhæfi-
lega hátt verðið var sett og
taldist svo til að álagningin
mundi ekki vera langt undir
100 kr. á smál. hverja.- Með því
lagi komst kolaverðið brátt upp
í 800 kr. J?á vildi landinu það
happ til, að stjórninni tókst að
losa það við helming botnvörp-
ungaíiotans og fá fyrir hann
6000 smál. af enskum gufuskipa-
kolum. Þau kol kostuðu hingað
komin á höfn 200 kr. smálestin.
Héldu menn að nú mundi verða
lækkað kolaverðið, en svo varð
ekki, en þessum kolafarmi er
það að þakka, að verðið hefir
ekki verið hækkað enn meira
fyr, og má af því sjá, hvern
gróða landsverslunin þykist þurfa
að hafa af vörum þeim sem hún
selur! Og síðasta hækkunin á
kolaverðinu mun vera í fullu
samræmi við þetta.
YÍBÍr hefir afiað sér upplýsinga
um það, að kol þau, sem hingað
hafa verið flutt með seglskipum
hafa kostað hingað komin 250—
'270 krónur smálestin. Llkt mun
verðið hafa verið á kolafarmin-
um, sem landsverslunin fékk með
finska skipinu Albion I vor og
tilefnið gaf til verðhækkunarinn-
ar. Það er jafnvel fullyrt, að
þau kol hafi ekki kostað meira
en 260 krónur komin á land.
Það eru þvi 65 krónur, sem
landsverslunin leggur á hverja
smálest. Þar við bætist, að stríðs-
vátryggingin hefir lækað í verði,
en þó að þessi farmur hafi ekki
.notið þeirrar lækunar, þá var þó
siður ástæða til að h æ k k a
verðið nú, þar sem líka sæmi-
legur ágóði gat orðið á farm-
inum án hækkunar, þ. e. einar
30—40 krónur á smálestinni.
Það er ekki ófróðlegt að at-
huga það, hvað mikið var lagt
Allir íþróttamenn
(sérstaki. allir knattspyrnum.) eldri og yngri mæti í bún ngi ú Austurvellí
l3Ll- 3% stixndvÍBle^a,.
Stjórn 1 R.
Reglur
urn böíu og úthlutun á brensiuepíritus
í Reykjavík.
Samkvæmt reglugerð stjórnarráðs íslands 18. júní 1918 um
sölu og úthlutun á brensluspíritus í Reykjavík eru settar eftirfar-
andi reglur.
1. gr.
Frá og með föstudegi 21. júní má aðeins selja brensluspíritus
gegn seðlum er bjargráðanefnd Reykjavíkur gefur út.
2. gr.
Allir þeir sem hafa undir höndum birgðir af brensluspiritus,
sem ætlaður er til sölu, skulu þegar I stað og ekki seinna en kl. 6
síðdegis þriðjudag 18. jiiní, senda bjargráðanefnd skýrslu um hversu
mikið af brensluspíritus þeir hafi í sinum vörslum. Eftir að skýrsl-
an er gefin og til föstudags 21. júni mega þeir ekki selja meira
en ’/í líte>r í einu og skulu gefa bjargráðanefnd skýrslu um nöfn
og bústað þeirra er keypt hafa og hve mikið hver hefir keypt.
3. gr.
Allir þeir er versla með brensluspíritus skulu á hverjum mánu-
degi gefa bjargráðanefnd skýrslu um kaup þeirra og sölu á þessari
vöru undanfarna viku, og jafnframt skila þeim brenslusplritus-
seðlum sem þeir hafa tekið á móti.
4. gr.
Bjargráðanefnd gefur út brensluspíritusseðia eftir náari aug-
lýsingu.
5. gr.
Reglur þessar öðlast gildi þegar í stað.
6. gr.
Brot gegn reglum þessum varða sektum samkvæmt 2. gr.
reglugerðar um sölu og úthlutun á brensluspírtus í Reykjavík 18.
júní 1918.
Samþykt á fundi bæjarstjórnar Reykjavíkur 17. júní 1918
/
K. Zirasen.
á kolaverðið hér áður, meðan
kaupmenn réðu verðinu. En það
er fullyrt, að Björn sál. Guö-
mundsson hafi aldrei lagt meira
en 2 krónur á smálestina. Og
þá ætluðu allir vitlausir að verða,
ef verðið á skippundinu hækk-
aði um 25 aura. En nú er öld-
in önnur. Nú er það landsversl-
unin, sem i hlut á og þeir vísu
menn, sem henni stjórna, hafa
fylgt þeirri gullvægu reglu, að
leggja 30—40 sinnuin meira á
kolin og þó er mikill hluti kol-
anna notaður til skipa, sem versl-
unin sjálf hefir I förum, svo að
í fljótu bragði virðist leikurinn
aðallega til þess gerður að „skrúfa
upp" útgerðarkostnað þeirra. En
auðvitað er flutningsgjaldið reikn-
að eftir þvi, og á þann hátt verður
hækkunin skattui’, er allir lands-
menn verða að greiða, hvort
sem þeir sjá nokkurt kolaþlað
nokkurn tíma eða aldrei. Ut-
gerðarmenn allir munu kaupa
sin kol beint frá útlöndum og
nær þetta því ekki til þeirra.
öllam kemur samán um bað,
að þessi verðhækkun kolanna sé
óhæfileg. Og það virðist jafnvel
svo, sem stjórnin sjálf blyððist
sín fyrir hana og*því mun for-
sætisráðherrann hafa komið því
að í Tjörnesræðu sinni á dögun-
um, að kolaverðið væri nú kom-
ið upp í 360 kr. En svo er alls
ekki. Þó að einhverjum „speku-
löntum“ hafi dottið það í hug,
að stjórnin mundi „hoppa inn á
slíkt tilboð“, þá sýnir það álit
manna á henni. En hafi það
tilboð glapið stjórninni eða lands-
verslunarforstjórninni sýn, þá
ætti hún að lækka það aftur hið
bráðasta, láta sér sykurvítin að
varnaði verða og þráast ekki
við þangað til í óefni er komið.
Frá Serbum.
Serbastjórn hefir nýlega sent
fulltrúa til Danmerkur, en þat’
hafa Serbar ekki áður haft sendi-
herra. Þessi sendiherra þeirra
heitir Jovanovitch og var áður
sendiherra Serba í Berlín. Hann
á líka að hafa á hendi sendi-
herrastörf fyrír Serba I Noregi,
en aðsetur hans verður í Khöfn.
Og í viðtali við danskan blaða-
mann (sem birt er I Politiken)
segir hann að aðalstarf sitt fyrst
um sinn eigi að verða að kynn-
ast landbúnaðinum danska, þvi
að landbúnaðarskilyrði séu að
r
mörgu leyti mjög lík þar og 1
Serbíu og muni Serbar geta læU
mikið af Dönum í þeim efnum.
Um ófriðinn hefir blaðið þa®
eftir honum, 6em hér fer á eftir:
Serbar voru neyddir í ófri®"
inn. Morðið í Serajevo var haft
að yfirvarpi. Þeir voru fúsir að
ganga að öllum kröfum Austur-
rikismanna, nema einni. Þeir
gátú ekki þolað lögreglurann*
sókn Austurríkismanna. Þegar
Jovonovitch afhenti þýska utan-
ríkisráðherranum von J ag°w
svar Serba við kröfum Austur-
rikismanna, þá var sendiherra
Austurrikismanna viðstaddur og
varð þeim báðum að orði, —-
þeir hefðu ekki vænst svo mik
illar eftirgjafar af Serbum °S a
væntanlega yrði hægt að koma
í veg fyrir ófriðinn.
Fyrst eftir að ófriðurinn hófs
voru Serbar sigursælir og rák1
Austurríkismenn af höndum 8 r
í desember 1914 og 1 b>rju