Morgunblaðið - 24.12.1913, Blaðsíða 1

Miðvikud.
1. árgangr
24.
des. 1913
MORGUNBLADID
53.
tölublað
Ritstjórnarsími nr. 500
Ritstjóri: Vilhjálmur Finsen.
ísafoldarprentsmiðja
Afgreiðslusími nr. 140
Það er yfir oss uakaQ. - 3ólahugleiQing.
Eftir fiarald níelssun prófessur.
„Og hafið þetta til marks:
JÞér munuð finna ungharn reif-
að og liggjandi í jötu. Og í
sömu svipan var með englinum
fjöldi himneskra hersveita, sem
lofuðu guð og sögðu: Dýrð sé
gnði í uppbæðum og friður á
jörðu með þeim mönnum, sem
hann hefir velþóknun á.“ (Lúk.
2, 12-14).
„Er vetrar geisar stormur striður,
þá stendur hjá oss friðarengill blíður,
og þegar ljósið dagsins dvín,
oss drottins birta kring um skin.“
(V. Br.)
Jólin eru að koma. Það er engu
líkara en vér heyrum með einhverju
innra eyra þytinn af ósýnilegu,
hljóðu vængjataki. Og alveg sér-
stakur geðblær læsir sig um hug
vorn við þá tilhugsun. Minningar
frá bernskuárum kunna tök á oss
þennan dag, öllum dögum betur.
í kvöld tengjast heil belti jarðar-
innar samhygðarböndum. Þess sér
merki með auðugum og snauðum,
í fjölmenninu og þar sem einstæð-
ingurinn elur manninn. í kvöld
heilsa menn hver öðrum blíðlegar
en ella, og á barnaheimilunum má
lesa það lir geislandi augum barn-
anna, að nú er hin ljúfasta hátíð að
breiða faðminn móti þeim. í kvöld
syngja þeir jólasálma, er aldrei ann-
ars hafa slíkt um hönd.
Og ef vér leitum uppsprettunnar,
þaðan sem jólahugurinn á upptök
sín, nemum vér staðar við lítinn bæ,
sem liggur milli tveggja, grasi vax-
inna hæða. Húsin eru öll full af
fólki, sem komið er að víðsvegar úr
héruðum Gyðingalands. Gistihúsið
fær jafnvel eigi hýst fleiri. En nú
er alt sigið í fasta-blund, og friður
og kyrð hvílir yfir öllu. Þó er vak-
að, að minsta kosti á tveim stöðum.
Annar staðurinn er peningshús. Þar
liggur nýfætt barn, vafið reifum —
í jötu, og timbursmiðurinn Tósef frá
Nazaret vakir yfir barninu og móð-
ur þess. Hinn staðurinn er úti í
haga, þar sem fáeinir fjárhirðar gæta
um nótt Ijjarðar sinnar. En birta
drottins ljómar kring um þá og eng-
ill drottins flytur þeim þá fregn, að
nú sé frelsarinn fæddur.
Óþrotleg hefir hún reynst öld
eftir öld, þessi fagnaðar-uppspretta.
Aldre: hefir frostið orðið svo hart,
að hana hafi þrotið. Aldrei hafa
hitarnir orðið svo miklir, að hún
hafi þornað upp. Mikið fagnaðar-
flóð er úr svo lítilli uppsprettu runn-
ið. Og enn er nóg í þeim nægta-
brunni.
Jóla-atburðurinn birtir svo margt,
lætur oss renna grun í svo margt.
Fæðingarsaga fátæka sveinsins birt-
ir oss meðal annars þetta: Það er
vakað.
Eitt fegursta einkenni mannlegrar
elsku, eins og vér þekkjum hana
fórnfúsasta og fullkomnasta, er ein-
mitt þetta: hún vakir. Móðirin vakir
yfir barninu sínu oft og iðulega,
þegar aðrir sofa og njóta hvíldar.
Og hún vakir mest og tíðast, meðan
barnið er nlveg ósjálfbjarga og hefir
litla eða enga hugmynd um, hvað
við sig er verið að gera, né nokkurt
vit á að meta, hvað lagt er í söl-
urnar fyrir það., Astvinir vaka yfir
sjúklirgnum, þegar hann er sárþjáð-
ur, og mannelskan hefir reist sjúkra-
hæli víðsvegar uifi heim, til þess að
vakað yrði nótt og dag yfir þeim,
er þjást og líða.
Jólaguðspjallið minnir oss á þetta
sama einkenni mannlegrar elsku og
umönnunar: Jósef vakir yfir barni
og móður, og hirðamir vaka yfir
hjörð sinni, til að annast hana.
En það minnir á meira.
Það segir oss frá, að yfir oss sé
vakað á æðri stöðum. Það segir oss,
að sjálfur guð himnanna hafi vakað
yfir hinu veika, ófullkomna mann-
kyni; og af því að hann vakir yfir
þvi og elskar það og lætur sér ant
um það, sendir hann þvi hjálpara —
frelsara.
Barnið i jötunni er birting þessa
leyndardóms: það er yfir oss vakað.
Með þvi auglýsti guð þetta: »Eg
læt mér ant um mannkynið alt, eg
hugsa um hvern. einasta einstakling.
Eg vaki yfir ykkur öllum«.
Guðs eilifa gæzka vakir yfir vöggu
mannkynsins — vakir yfir vöggu
hverrar einustu kynslóðar.
Og meira en það. Guð lætur vaka
yfir hverjum einum. Hirðunum var
birt, með hverjum hætti það gerist.
Þeir sitja hljóðir yfir hjörð sinni;
þeim finst alt umhverfis sig sofa.
Náttúran öll er sem lukt svefnsins
örmum og alt er kyrt og hljótt. Alt
er þagnað. Þá grunar sízt að yfir
sér sé vakað — sjálfum vökumönn-
unum. Unz engill drottins stendur
alt í einu hjá þeim í hinni undar-
legu birtu, er af honum stafar. Þeir
verða hræddir. Þeir vita ekki að
verið er að velja þá til að verða
fyrsta boðbera hins mikla fagnaðar-
erindis: »Yður er í dag frelsari
fæddurl* Og siðan er þeim vísað
á reifað ungbarn í jötu. En með
þessum hætti er lika verið að til-
kynna þeim Jósef og Maríu, að yfir
þeirn sé vakað og litla barninu í
jötunni. Fyrir milligöngu hirðanna
eiga þau að sannfærast um þetta:
Heilar sveitir engla láta sér ant um
hið nýfædda barn. Fæðing þess hér
á jörðu vekur lofsöngva meðal him-
neskra hersveita.
Hversu dásamleg tíðindi móður-
hjartanu. Svona er þá' yfir henni
vakað ! Englar guðs svífa kring um
hvílu barnsins hennar, þótt hún sé
ekki nema jata í peningshúsi.
Og nú spyr þú sjálfan þig: Er
lika yfir mér vakað?
Þér finst það naumast geta verið.
Þú sért svo fátæknr. Þú eigir svo
bágt. Þú sért svo gleðivana, eigir
um svo sárt að binda eða sért svo
umkomukus.
En ertu umkomulausari en fátæka
móðirin, sem varð að leggja barnið
sitt í jötu?
Jólahugurinn vekur upp minning-
una um eina frásögu gamla testa-
mentisins, af því að hún et svo
skyld jólaboðskapnum.
Ungur maður var á ferð. Hann
lagðist kvíðinn til svefns úti á víða-
vangi, með stein undir höfðinn. Þá
sá hann í draumsýn inn í hulinn
beim; sá stiga, sem stóð á jörðu og
náði til himins, og engla guðs stíga
upp og niður stigann. Og orðin,
sem bárust að eyra honum mintu
hann á þetta: að yfir honum væri
vakað. Yfirlýsingin frá guðs hendi
var þessi: »Sjá eg er með þér og
varðveiti þig hvert sem fer«.